شعار سال:1- آبان ماه ۲۱ سال پیش، جام ملت‌های آسیا سال ۲۰۰۰ لبنان. مردم قهرمانی می‌خواستند. تیم فوتبال ایران تا یک قدمی فینال رسیده بود. تیم مقابل کره جنوبی بود. دقیقه ۲۵ بازی، کریم باقری گلی خاطره‌ساز زد. از میانه زمین حریف با یک شوت سنگین، گل اول ایران را زد.
 
امیدها برای موفقیت ایران بیشتر شد. هر لحظه که می‌گذشت انتظار پیروزی بیشتر می‌شد. در نیمه دوم استرس‌ها به اوج رسیده بود. بازی در حال تمام شدن بود. همه منتظر شنیدن سوت پایانی بازی بودند.
 
اما چند ثانیه مانده به پایان بازی کرنر شد. بازیکن کره جنوبی توپ را سانتر کرد. مدافع ایرانی با سر توپ را کمی دور کرد. توپ به پای مهاجم کره جنوبی رسید. او شوت زد. دروازه‌بان توپ رو مجددا دور کرد. توپ به علی دایی رسید. کسی انتظار نداشت دایی آنجا باشد. همه منتظر دور کردن توپ توسط علی دایی بودند. پای راست خود را که بالا آورد، ناگهان قیچی او تبدیل به یک سوتی بزرگ شد. او سایه توپ را زد و توپ آرام به مهاجم کره جنوبی رسید. او گل زد و همه امیدهای ایرانی‌ها برای قهرمانی را به باد داد. به همین سادگی کسی که بیشترین گلزنی تاریخ فوتبال ایران را داشت آرزوها را به یک یاس تبدیل کرد.
 
۲- «کسی انتظار نداشت علی دایی آنجا باشد» همه از او مسئولیت دیگری را انتظار داشتند. وقتی آنجا که نباید باشی، باشی شاید آخرش می‌شود دامن زدن به بحران تا حل بحران. اما این اتفاق چه ارتباطی به این یادداشت اقتصادی دارد؟ «تنظیم بازار» دقیقا همان است که اول این بند نوشته شده. کسانی انتظار حضور دولت در بازارهای مختلف را ندارند اما وقتی بازاری بحرانی می‌شود نقش دولت در آن را به وضوح می‌توان دید.
 
۳- مهمترین بحران امروز بین اقلام چیست؟ مرغ. برای مرغ چه اتفاقی افتاده است؟ سه سال پیش در روزهای آغازین بهار معاون اول رئیس جمهور جلوی دوربین صداوسیما از توزیع دلار ۴۲۰۰ تومانی خبر داد. هدف اصلی چه بود؟ تنظیم بازار کالاهای اساسی. چند ماه بعد که قیمت دلار گران شد دولت همچنان اصرار کرد که دلار ۴۲۰۰ تومانی توزیع خواهد کرد. تا همین امروز هم دلار ۴۲۰۰ تومانی توزیع می‌کند.
 
اما قیمت دلار در بازار چقدر است؟ حداقل ۲۵ هزار تومان. یعنی حداقل ۲۰ هزار تومان در هر ارز دولت رانت می‌دهد تا آن هدف تنظیم بازار محقق شود. اما این‌ها چه ارتباطی به مرغ دارند؟ آن دلارهای ۴۲۰۰ تومانی قرار بود برای خوراک همین مرغ‌ها خرج شود. با این کار دولت می‌خواست قیمت مرغ را تنظیم کند اما نتیجه چه شد؟
 
۴- محاسبات نشان می‌دهد از ابتدای آن سال تا همین امروز حداقل ۵۰۰ هزار میلیارد تومان دولت یارانه ارزی داده تا بازار اقلام اساسی مثل مرغ تنظیم شود. حاصل آن چه شده است؟
 
محمد باقر نوبخت، رئیس سازمان بودجه یعنی متولی اصلی این توزیع یارانه در تلویزیون گفته است: بخشی از این حمایت به مردم نرسیده است. رئیس کل بانک مرکزی و وزیر صمت نیز به دلیل همین مساله موافق این توزیع یارانه نیستند اما همچنان امسال قرار است با مصوبه دولت و مجلس در بودجه سال ۱۴۰۰ این دلارهای ارزان توزیع شوند. اما این به هدف نرسیدن یارانه مدنظر دولت در کجا خود را نشان داده است؟ آمارهای وزارت صمت از قیمت اقلام اساسی.
 
طبق آخرین آمار این وزارتخانه خوراک مرغ و دام بیش از ۴ برابر یک ساله افزایش قیمت داشته است. بیشترین افزایش قیمت طی یک سالی که وزارت صمت گزارش داده. خوراک که گران برسد، تولید که برای مرغداری به صرفه نباشد، معلوم است که تولید کم می‌شود. تولید که کم شود، واردات هم ممنوع باقی بماند، معلوم است که نیت خیرخواهی به نتیجه نمی‌رسد.
 
۵- ماجرای خیرخواهی برای بازارها به مرغ ختم نمی‌شود. اقلام زیادی هستند. از میوه گرفته تا شکر و گوشت و اقلام دیگر. اوایل زمستان سال گذشته دولت از ذخیره‌سازی سیب و پرتقال برای عرضه در بازار شب عید خبر داد. ثبت تورم ۱۶۲ درصد برای پرتقال یک رکورد تکرارنشدنی بود. تورم نقطه به نقطه بهمن ماه این میوه زمانی به این رقم رسیده که به دستور دولت برای تنظیم بازار دیگر پرتقالی در این بازار نمانده بود. این اتفاق با شدت کمتر برای سیب هم رخ داد.
 
یک هفته از نوروز که آغاز شد اخبار جدید رسید. دپوی سیب در سردخانه‌های دماوند که این میوه‌های تنظیم بازاری به بازار داده نشده است. چند روز بعد، رئیس جهادکشاورزی استان اردبیل هم در نامه‌ای به نهادهای اقتصادی اعلام کرد که میزان انبوهی سیب‌زمینی و سیب درختی مرغوب در انبارها و سردخانه‌های این استان برای مصرف در صنایع تبدیلی و صادرات وجود دارد. در واقع میوه‌ها دپو شدند، ناشی از این دپو در اواخر سال گران شدند و بعد در هنگام استفاده اصلا بازار مناسب نبود. حاصل آن شد که میوه‌های ذخیره شده تنها در انبار ماندند. حداقل چرا صادر نشدند؟ علت این هم بخشنامه هفته پایانی اسفند ماه بود که ستاد تنظیم بازار صادرات سیب را ممنوع اعلام کرد.
 
۶- «شکر اصلا پیدا نمیشه …..گران ارزان هم نداره اصلا نیست …..الان یک ماهه در به در دنبالشیم پیدا نمیکنیم…..» این تنها یک کامنت منتشر شده مردم است. در آستانه ماه رمضان چرا شکر نیست؟ چند روز پیش دولت خبر داد که قرار است شکر تنظیم بازار را با کیلویی ۸۷۰۰ تومان یعنی ۱۳۰۰ تومان ارزان‌‎تر از بازار بفروشد. دولت از کجا شکر آورده است که می‌خواهد ارزان بفروشد؟ آیا ارتباطی با کمیابی شکر و گران شدن آن در مقطع فعلی ندارد؟ از این دست سوالات در اقتصاد ایران بسیار است. دولت خیرخواه هرجا که بخواهد نقش دیگری به جز آن نقش خود ایفا کند، حاصلش همان می‌شود که هنوز ایرانی‌ها بعد از ۲۱ سال آن خاطره تلخ فوتبالی سال ۲۰۰۰ را فراموش نکرده‌اند. خطاها به سختی از ذهن مردم پاک می‌شود.

شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از سایت خبری تجارت نیوز  ، تاریخ انتشار:  21 فروردین 1400، کدخبر: 527847،www.tejaratnews.com