این روزها نفس کشاورزان خراسان شمالی به شماره افتاده و نگرانی از آینده محصولاتشان هالهای از ابهام را برایشان به وجود آورده است. سیب بعد از انگور دومین محصول کشاورزی تولیدی در خراسان شمالی است و مشکل فساد آن همچون محصول پیازکاران این روزها گریبانگیر سیبکاران شده و سیبهای شیرین تولیدی استان در سردخانهها در انتظار روزهای تلخ به سر میبرد.
شعار سال : چندی پیش بود که پیازکاران استان به جهت قیمت پایین و نبود نظارت درست با دپوکردن، جوانهزدن و دوباره سبز شدن محصولشان روبهرو شدند و اینبار از دست رفتن تلاش یک ساله اشکشان را درآورد.
حال این روزها سیبکاران هم به عاقبت پیازکاران رسیدهاند و نگران سرانجام محصولشان هستند. کمتر از سه ماه به برداشت سیب به عنوان دومین محصول پربار استان باقی است، اما هنوز یک هزار تن سیب برداشتی سال گذشته در سردخانهها به دلیل نبود مشتری معطل مانده است.
از آغاز فصل برداشت سیب از سطح بیش از سههزار هکتاری باغهای سیب در شهرهای مختلف خراسان شمالی در سال زراعی جاری (از مهرماه 1399 تاکنون) هشت ماه میگذرد، اما همچنان کشاورزان این استان همانند سالهای گذشته با مشکلی به نام بازار محصول دست به گریبان هستند.
پایینبودن قیمت سیب درختی در زمان برداشت، نبود مشتری و نداشتن صنایع تبدیلی مناسب برای فرآوری این محصول از عوامل عمده ذخیره سیبها در انبارهای استان بوده است. حال با گذشت حدود هشت ماه یکهزار تن سیب درختی همچنان به دلیل نبود مشتری در سردخانه جلوی چشم کشاورزان در حال فاسد شدن است.
گفتنیاست خراسان شمالی یکی از استانهای با محور توسعه کشاورزی در منطقه شمال شرق است که وضعیت محصولات سیب و پیاز سالی زراعی جاری، سالی تأسفانگیز برای کشاورزان رقم زده.
10هزار تن پیاز دپو شده در انبار طمع کشاورزان در حال جوانهزدن
امسال 120هزار تن پیاز در استان خراسان شمالی برداشت شد و این درحالی است که صنایع تبدیلی استان نیز فقط ظرفیت فرآوری 18هزار تن پیاز را دارند و این صنایع نمیتوانند پاسخگوی فرآوری پیازهای موجود در انبارهای استان باشند و با توجه با افزایش دمای هوا، اگر این پیازها وارد چرخه مصرف نشوند، در انبارها خراب میشوند.
در همین ارتباط معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی به باشگاه خبرنگاران جوان گفت: صادرات و تأثیر آن بر افزایش قیمت پیاز، عملکرد بالای بازدهی این محصول در واحد سطح، سازگاری کشت این محصول با اقلیم استان و تجربه کشت آن در میان کشاورزان از علل اصلی گرایش بیشتر به کشت این محصول در استان طی 10سال گذشته است.
محمدجواد تشکری افزود: در سهماه گذشته (فصل برداشت پیاز) به کشاورزانی که پیاز را در انبار ذخیره میکردند، جهت فروش بهموقع محصول با قیمت سههزار تومان هشدارهای لازم داده شد. همچنین با هماهنگی لازم با اتاق بازرگانی شرایط صادرات هم برای پیازکاران فراهم شد، اما توجهی از سوی کشاورزان نشد و حالا سیبکاران استان هم به جهت غفلت از زمان طلایی فروش و انبار کردن محصول به امید قیمت بالاتر، روزهای چندان خوشی در انتظارشان نیست.
وی گفت: با گرمشدن هوا تقاضا برای سیب کاهش یافته و قیمت این محصول روند نزولی به خود گرفته و احتمال متضرر شدن باغداران به دلیل قیمت فعلی در بازار وجود دارد.
تشکری ادامه داد: وجود سیبهای باکیفیت در بازار فعلی و همچنین ورود میوههای نوبرانه در بازار تقاضا برای مصرف سیب را کاهش داده است. از سوی دیگر سیبهای استان به دلیل ذخیره در سردخانه از کیفیت مطلوبی برخوردار نیست و برای دسترنج سیبکاران پایان تلخی انتظار میرود، مگر اینکه در این بین تدبیری اندیشه شود.
سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی با اعلام اینکه جهاد وظیفه خود را در تولید سیب انجام داده و بازاریابی و فروش محصولات کشاورزی بر عهده سازمان صمت است، توپ را به زمین صمت هدایت کرد و سازمان صنعت و معدن استان هم با بیان اینکه برای فروش سیب تولیدی استان در آستانه نوروز با همکاری شهرداری 10ایستگاه فروش مستقیم در سطح شهر راهاندازی شد، اعلام کرد به دلیل پایینبودن نرخ مصوب، باغداران حاضر به فروش محصولشان در این بازار نشدند.
90درصد میوه شب عید از باغداران استان خریداری شد
مدیر روابط عمومی سازمان صمت خراسان شمالی نیز گفت:90 درصد میوه شب عید از باغداران استان خریداری شد و شاید مقداری سیب قرمز از استانهای دیگر تأمین شده باشد.
جهانی در ادامه افزود: تهیه میوه مورد نیاز بازار به جهت کاهش کرایهبار منطقیتر است که از استان تهیه شود تا استانهای دیگر.
وی در خصوص واردات سیب از آذربایجان غربی هم گفت: 10درصد از سیب مصرفی نوروز از ارومیه تأمین شد.
در نهایت توپ سرگردان این میدان دوباره به زمین جهاد کشاورزی استان برگشت و سازمان صنعت و معدن اعلام کرد جهاد باید نیاز بازار و عرضه و تقاضا را بداند و بر اساس آن اجازه کاشت و برداشت را بدهد تا این وضعیت تأسفبار بهوجود نیاید.
برای پیداکردن سرنخ این کلاف سرگردان به سراغ اتحادیه میوه و ترهبار رفتم.
کاهش تقاضا برای سیب با آغاز گرما و ورود میوههای نوبرانه
امید فیروزه، رئیس اتحادیه میوه و ترهبار مرکز خراسان شمالی، گفت: سیب باکیفیت کیلویی 16 تا 17هزار تومان عرضه میشد که این رقم در بازار امروز 11هزار تومان است و این کاهش قیمت و سیر نزولی به جهت ورود میوههای نوبرانه، آغاز فصل گرما و تغییر ذائقه مردم در آغاز بهار اتفاق میافتد.
فیروزه افزود: اینکه کشاورزان تمام محصولشان را به امید گرانشدن در سردخانهها ذخیره کنند نه تنها سودی ندارد، بلکه آنها را متحمل خسارت خواهد کرد.
او با اشاره به اینکه بستهبندی محصولات کشاورزی در استان از کیفیت مطلوبی برخوردار نیست، عنوان کرد: کشاورزان بهجای ذخیره دسترنج خود باید به فکر ارتقای کیفیت محصول باشند که این کیفیت نوع بستهبندی را نیز شامل میشود.
رئیس اتحادیه میوه و ترهبار مرکز خراسان شمالی گفت: پارسال به دلیل سرمازدگی باغها قیمت سیب افزایش یافت و امسال کشاورزان به امید گرانشدن، محصولاتشان را در زمان برداشت به بازار عرضه نکردند و اکنون که بازار با افت قیمت مواجه شده است، متضرر شدهاند و گلایهمند هستند.
به گفته فیروزه، سیب موجود در بازار از کیفیت مطلوبی برخوردار است و به همین جهت مردم رغبتی به خرید سیبهای سردخانهای استان نشان نمیدهند.
رئیس اتحادیه میوه و ترهبار بجنورد افزود: سیب تولید شده در خراسان شمالی به دلیل مصرف پایین در استان خریداری نمیشود. هچنین سیب تنظیم بازار از باغداران استان خریداری شده، اما به دلیل عدم وجود مشتری٬ این سیبها مشتری ندارند.
با تمام این تفاسیر در این بین این باغداران هستند که به جهت طمع در افزایش قیمت یا شانه خالیکردن مسئولان ذیربط و نبود مدیریت متحمل خسارات فراوانی خواهند شد.
کمبود صنایع تبدیلی و فرآوری در استان خراسان شمالی
بیشک نبود صنایع تبدیلی و فرآوری محصولات کشاورزی در استان یکی دیگر از عوامل عمده در بیثباتی وضعیت کشاورزی استان است.
اگرچه در استانهای همجوار از جمله استان خراسان رضوی صنایع فرآوری محصولات باغی به وفور وجود دارد، اما طولانیبودن مسافت و بالابودن هزینه حمل باعث شده که در سالهای گذشته تمایلی از سوی باغداران برای ارسال محصولاتشان به این صنایع وجود نداشته باشد.
اما امروز وقتی با دپوی یکهزار تنی این محصول روبهرو میشویم، شاید فروش سیبهای انبار شده در سردخانهها به کارخانههای آبمیوهگیری آن هم به قیمت ناچیز تنها راه برونرفت از این وضعیت باشد. هرچند در این مورد هم باغدار متحمل خسارت میشود، اما میداند که حاصل دسترنجش نابود نشده است.
در این میان مسئولان مطلع یا غیرمطلع باید از انداختن توپ مسئولیت به زمین یکدیگر و مقصر دانستن دیگران بپرهیزند و با رایزنی و بازاریابی فکری برای این موضوع بکنند تا باغداران بیشتر از این متحمل خسارت نشوند.
اکنون زنگ خطر فاسد شدن یکهزار تن سیب استان در سردخانهها با هوشیاری رسانهها به صدا درآمده و نگاه همه به سوی سازمانها و مسئولان مرتبط است که شاید این بار شانه خالی نکنند و خود را جای باغداران بگذارند تا تلاش یکساله این قشر زحمتکش بیثمر نماند.
رئیس اتحادیه میوه و ترهبار مرکز خراسان شمالی: پارسال به دلیل سرمازدگی باغها قیمت سیب افزایش یافت و امسال کشاورزان به امید گرانشدن، محصولاتشان را در زمان برداشت به بازار عرضه نکردند و اکنون که بازار با افت قیمت مواجه شده است، متضرر شدهاند و گلایهمند هستند
معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی خراسان شمالی: وجود سیبهای باکیفیت در بازار فعلی و همچنین ورود میوههای نوبرانه در بازار تقاضا برای مصرف سیب را کاهش داده است. از سوی دیگر سیبهای استان به دلیل ذخیره در سردخانه از کیفیت مطلوبی برخوردار نیست
شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات، برگرفته از روزنامه سبزینه، تاریخ انتشار: 15 اردیبهشت ۱۴۰۰، کد خبر: 1407، sabzineh.org