شعار سال: در حالی‌که انتظار می‌رفت پس از تشکیل کمیته تخصصی ساماندهی مرغ و تخم مرغ در دهم فروردین ۱۴۰۰ شاهد برقراری ثبات و آرامش در بازار مرغ باشیم، اما گزارش‌ها و مشاهده‌های میدانی از سطح خرده فروشی‌های شهر تهران و برخی استان‌ها، مجدد از کمبود یا گرانی خارج از عرف قیمت هر کیلو مرغ خبر می‌دهد.

این بار پشت شیشه برخی از خرده فروشی‌های پایتخت کاغذ نوشته‌ای چسبانده‌اند که مرغ دولتی نداریم و وقتی جهت خرید وارد مغاره آن‌ها شده و قیمت مرغ موجودی داخل مغازه شان را جویا می‌شویم نرخ هر کیلو مرغ را ۳۰ تا ۳۵ هزار تومان و هر کیلو قطعات مرغ را تا ۶۵ هزار تومان نیز اعلام می‌کنند البته در برخی استان‌ها قیمت‌های اعلامی برای فروش مرغ بسیار تعجب آور است به طوری‌که طبق بررسی‌های انجام شده طی چند روز اخیر در سیستان و بلوچستان مرغ کیلویی ۴۸ هزار تا ۵۵ هزار تومان، مرغ زنده کیلویی ۳۲ هزار تومان و مرغ‌های یخ زده کیلویی ۳۵ هزار تومان به فروش می‌رسد.

در بیرجند هم ۲ روزی است که سهمیه مرغ دولتی کاهش یافته و بازار با تقاضای انباشته شده و کمبود مرغ مواجه است.

این در حالیست که نرخ مصوب فروش هر کیلو مرغ طبق آخرین تغییرات رسمی اعلام شده از سوی قرارگاه ساماندهی مرغ به مدیریت وزارت جهاد کشاورزی در دوازدهم فروردین ۱۴۰۰ با رشد ۴ هزار و ۵۰۰ تومانی به کیلویی ۲۴ هزار و ۹۰۰ تومان رسیده بود و مسئولان ذی ربط از تولید مازاد خبر می‌دادند، اما اکنون از رعایت قیمت مصوب در بازار مرغ خبری نیست و نشانه‌های از کمبود مرغ در اقصی نقاط کشور به چشم می‌خورد.

با گذر از گله‌مندی واحد‌های مرغداری نسبت به نرخ قیمت‌گذاری دستوری سیاست گذار که کفاف هزینه‌های تولید را نمی‌دهد و آن‌ها را با تولید همراه با ضرر مواجه کرده است آنچه بار دیگر زنگ خطر بازار گوشت مرغ را به صدا درآورده و طی روز‌های آینده موجب شعله ور شدن آتش زیر خاکستر این حوزه خواهد شد، کاهش جوجه ریزی‌ها و صدور مجوز واردات ۱۲۰ هزار تن مرغ و تخم مرغ نطفه دار در هیئت وزیران است.

کسری ۷۵ هزار تنی تولید گوشت مرغ

کاهش سقف جوجه‌ریزی و خالی بودن واحد‌های مرغداری از جوجه در کنار تاخیر در تامین نهاده‌های دامی به رغم تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی در دی و بهمن نه تنها موجب برهم زدن آرامش بازار مرغ در روز‌های پایانی اسفند ۹۹ و فروردین ۱۴۰۰ شد بلکه اکنون نیز بازار را در آستانه التهابات قیمتی قرار داده است.

ضعف مدیریتی موجود در بازار مرغ نه تنها منجر به حیف و میل شدن میلیون‌ها دلار ارز ارزان قیمت شده بلکه ایران را از جایگاه هفتم تولید مرغ در جهان به کشور وارد کننده تبدیل کرده است.

سیاست شکست خورده ارز ترجیحی، نبود برنامه ریزی جامع در زمینه جوجه‌ریزی، مدیریت ناکارآمد در تامین خوراک طیور تا عرضه و توزیع مرغ در بازار همه باعث شده اند تا ظرفیت تولید داخلی به حاشیه رانده شود و در شرایطی که کشور با محدودیت منابع ارزی دست و پنجه نرم می‌کند واردات جوجه یکروزه، تخم مرغ نطفه دار و مرغ در دستور کار قرار بگیرد.

در سالی که مزین به نام تولید، پشتیبانی‌ها و مانع زدایی‌ها نامگذاری شده، سیاست گذار به جای فراهم کردن بستری برای افزایش تولید شرایطی را برای مرغداران ایجاد کرده است که ظرفیت تولید آن‌ها به شدت کاهش یافته و یا در انتظار تهیه مواد اولیه خالی مانده است.

پرویز فروغی دبیر کل سراسری مرغداران گوشتی کشور، با اعلام کمبود ۳۰ میلیون قطعه جوجه یکروزه در کشور که منجر به کسری ۷۵ هزار تنی در تولید گوشت مرغ طی روز‌های آینده خواهد شد، گفت: شرکت بازرگانی دولتی از واردات ۲ میلیون تخم مرغ نطفه دار خبر داده است، واردات در دقیقه ۹۰ به چه معناست در حالیکه کارشناسان کمبود جوجه ریزی را از ماه‌ها قبل هشدار داده بودند.

وی ضمن انتقاد از عملکرد دولت در زمینه عدم رعایت نرخ تعیین شده از سوی خود در تامین مواد مورد نیاز واحد‌های مرغداری تصریح کرد: در حالیکه طبق اعلام دولت، نرخ مصوب جوجه یکروزه ۴۲۰۰ تومان، سویا ۲۴۵۰ و ذرت ۱۵۰۰ تومان تعیین شده است، اما اکنون جوجه یکروزه با قیمت ۸ هزار تومان، ذرت ۱۹۰۰ تومان و سویا هم ۳۴۰۰ تومان به دست مرغدار می‌رسد، البته در بین این هزینه‌های تولید، افزایش ۲ برابری حمل و نقل، آزاد بودن واکسن مرغدار، دستمزد و حقوق کارگران و ... را نیز باید درنظر گرفت.

دبیر کل سراسری مرغداران گوشتی کشور تصریح کرد: در صورت اجرای دقیق نرخ‌های مصوب، هزینه تولید واحد‌های مرغداری کنترل و در نهایت قیمت مرغ برای عرضه در بازار مطابق با قیمت مصوب دولتی خواهد بود که در این صورت پیش بینی می‌شود با افزایش عرضه قیمت‌ها کمتر از نرخ مصوب شود.

وقتی کارخانه کیک و کلوچه واردکننده جوجه یکروزه می‌شوند

در حالی‌که طبق قانون، سفارش ثبت شده برای واردات باید با نوع فعالیت سفارش دهنده سنخیت داشته باشد، اما شنیده‌ها حکایت از این دارد که وزیر جهادکشاورزی دستور ثبت سفارش واردات بیش از ۸۰ میلیون جوجه یکروزه را به یک کارخانه کیک و کلوچه داده است آنهم در شرایطی که انجمن جوجه یک روزه هنوز نتوانسته نسبت به این امر اقدام کند و در فروردین سال گذشته در سایه گرانی‌های نامعقول قیمت نهاده‌های دامی و نبود تقاضا برای جوجه یکروزه از سوی واحد‌های مرغداری، ۱۰ میلیون قطعه جوجه یکروزه معدوم شده و ۴۰ میلیارد تومان به این صنعت خسارت وارد شد.

ابوالفضل حاج اکبری تولید کننده مرغ در برنامه تلویزیونی پایش ضمن انتقاد از انتظار یکساله واحد‌های مرغداری برای دریافت جوجه اجداد گفت: هم اکنون بیش از ۵۰ درصد واحد‌های مرغ مادر ایران با ظرفیت سه میلیون تن خالی است و در نوبت دریافت جوجه قرار دارند.

وی ادامه داد: به دلیل اختلاف قیمت ارز دولتی لحاظ شده برای واردات جوجه یکروزه با ارز آزاد، شاهد ورود برخی افراد فاقد تخصص به این حوزه هستیم.

 

حاج اکبری با اشاره به دشواری‌های ایجاد شده در زمینه واردات مرغ راس انگلستان و کاپ آمریکا به عنوان مرغ اجداد از آغاز تشدید تحریم‌ها گفت: مرغ آرین با نژاد ایرانی که از سال ۷۲ آن را د راختیار داشته و اکنون نژاد اصلاح شده آن را در چرخه تولید داریم تنها ۱۰ درصد از سهم بازار را دربر گرفته است.

قاچاق جوجه یکروزه سرپوشی برای بی تدبیری در بازار مرغ

در حالیکه کاظم خاوازی وزیر جهادکشاورزی در فروردین امسال از قاچاق جوجه‌های یکروزه در کشور خبر داد و این موضوع را عامل موثری در نابسامانی‌های تولید مرغ و تخم مرغ اعلام کرد، اما ناصر نبی‌پور، رئیس اتحادیه مرغ تخمگذار استان تهران با بیان اینکه قاچاق جوجه را برای سرگرمی مطرح می‌کنند و بعید به نظر می‌رسد که چنین اتفاقی درباره جوجه گوشتی رخ داده باشد، گفت: جوجه را نمی‌توان با اسب و قاطر و توسط کولبر‌ها قاچاق کرد. از طریق دیگر هم بخواهند قاچاق کنند، به‌راحتی قابل ردیابی و کنترل است.

وی ضمن انتقاد از بی برنامه‌گی وزارت جهاد کشاورزی در تنظیم بازار ادامه داد: در ماه‌های دی، بهمن، اسفند ۹۹ و در فروردین امسال، میانگین ماهیانه تولید جوجه تخمگذار به ۲ میلیون قطعه رسید که ۵۰ درصد از هدف گذاری انجام شده یعنی تولید چهار میلیون قطعه جوجه تخمگذار کمتر بوده است.

وی پیش‌بینی کرد: در ماه‌های خرداد و تیر ۱۴۰۰ تولید جوجه تخمگذار به حدود هفت میلیون قطعه خواهد رسید و ما با کمبود وحشتناکی در این حوزه مواجه خواهیم شد.

حسن نیری، مدیرکل روابط عمومی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز در واکنش به اظهارات خاوازی، وزیر جهاد کشاورزی درباره قاچاق جوجه یکروزه گفت: «متاسفانه این رویه غلطی بین برخی مسؤولان باب شده که مشکلات حوزه مدیریت خودشان را به قاچاق ربط دهند. در مورد جوجه‌ریزی قاچاق، و مرغی که بخواهد در بازار تاثیر بگذارد گزارشی نداشته‌ایم.»

وی با بیان این‌که در دی‌ماه، در اصفهان ۱۲ میلیون قطعه جوجه‌ریزی شده و این رقم در فروردین، به شش میلیون قطعه رسیده است، افزود: «این کمبود جوجه‌ریزی، ارتباطی به قاچاق ندارد و مرغدار باید پاسخگو باشد. ما یک مقداری قاچاق جوجه آن هم به‌ندرت در اسفند ماه داشتیم. قاچاق جوجه این‌طور نیست که با کانتینر و از مبادی غیررسمی و با حیوانات چهارپا آن را حمل کرد.»

نیری خاطرنشان کرد: «به هیچ عنوان ما قاچاق جوجه که بخواهد کمبود در داخل کشور ایجاد کند و روی قیمت تاثیر بگذارد، نداشتیم و نداریم. باید به سراغ احتکار، دلالی‌ها و واسطه‌ها بروید و از آن‌ها بپرسید.»

از آنجایی که گوشت مرغ ارزان‌ترین منبع پروتئینی مردم محسوب می‌شود و در داخل ظرفیت تولید آن وجود دارد بهتر است سیاست گذار به جای تحمیل هزینه‌های ناشی از واردات که قطع به یقین بیشتر از هزینه تمام شده تولید در داخل خواهد شد با مانع زدایی‌ها به حمایت از تولید ملی پرداخته و از گرانی مرغ و تخم مرغ در بازار جلوگیری کند.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از آنا، تاریخ انتشار: ۱۸ خرداد ۱۴۰۰، کد خبر: ۵۸۶۵۷۱، www.ana.press