شعارسال: متوسط سنی کشاورزان ایرانی بالای ۵۳ سال است و این نشان‌دهنده عدم جذابیت این حرفه برای جوانان جویای‌کار است. با توجه به پایین بودن سهم اشتغال در بخش کشاورزی ایران ایجاد جذابیت و جذب نیروی انسانی جوان در این بخش اهمیت بسیاری دارد. این موضوع به‌قدری دارای اهمیت است که کشور‌هایی مثل آمریکا با اجرای طرح‌های حمایتی، کشاورزان جوان را تقویت می‌کنند تا به این عرصه وارد شوند.

این برنامه‌ها از ارتقای سطح درآمد کشاورزان گرفته تا ترویج فرهنگ مزرعه‌داری را شامل می‌شود؛ اما در راستای فرهنگ‌سازی ایجاد جذابیت برای اشتغال در بخش کشاورزی ایران اقدامات درخور توجهی صورت نگرفته و عموم جامعه شاغلین در بخش کشاورزی ایران را افرادی بی‌سواد و یا سطح پائین جامعه متصور هستند.

دیدگاه فائو و حمایت آمریکا از کشاورزان جوان

بنابه‌اظهار کارشناسان فائو کشاورزی می‌­تواند بیشتر از یک شغل خانوادگی مطرح بوده و کارایی اقتصادی و اجتماعی بالاتری داشته باشد. رسانه‌­های اجتماعی، فیلم­‌های هالیوودی، اجتماعات منطقه­‌ا‌ی، اتحادیه­‌های کشاورزی و ... در آمریکا به‌گونه‌ای عمل کرده­‌اند که مزرعه­‌داری به‌عنوان یک شغل خانوادگی پذیرفته‌شده است.

این فرهنگ اجتماعی و نهادینه شدن اعتقاد بر دنبال کردن شغل پدری در آمریکا باعث شده تا جوانان تحصیل‌کرده نیز به دنبال بهبود شغل خانوادگی باشند و این به یک سبک زندگی تبدیل شده است. فائو دو راهکار اصلی را برای فرهنگ‌سازی و هدایت جوانان به سمت کشاورزی ارائه می­دهد: ۱) تشویق طولانی‌مدت و مؤثر برای انتقال مالکیت زمین و مدیریت مزرعه از نسلی به نسل دیگر و ۲) تسهیل دسترسی جوانان به زمین برای شروع نخستین شغل خود و سیاست‌های کنترل ریسک فعالیت در این حرفه.

کشاورزی به‌عنوان یک شغل خانوادگی دارای چالش­های بسیار زیادی است؛ چه در سطح مزارع کوچک و چه در سطح زمین­‌داران بزرگ؛ و یکی از بزرگ‌ترین چالش­هایی که در هر خانواده رخ خواهد داد انتقال مدیریت خواهد بود. در صورت فرهنگ‌سازی صحیح، امریکا توانسته جوانان را به اشتغال به کشاورزی علاقه­‌مند نماید و این از طریق تشویق صحیح به سبک زندگی مزرعه‌داری بوده است. از طرف دیگر سودآوری ادامه­‌ی شغل خانوادگی نسبت به تغییر وضعیت بسیار بیشتر بوده و رغبت به حفظ مزارع بسیار بیشتر از فروش زمین بوده است.

 

 

موقعیت اجتماعی یک شخص را فاکتور‌های مختلفی ازجمله سطح درآمد، سطح سواد، فرهنگ و ... تعیین می­‌کنند. در کشور‌های توسعه‌یافته همچون آمریکا، استرالیا، آلمان و ... کشاورزان دارای موقعیت اجتماعی متوسط و خوبی هستند. در کشوری همچون امریکا، بعد از دموکراسی جفرسونی و دموکراسی جکسونی قوانینی تصویب گردید که کشاورزان به زمین­‌داران تبدیل شدند و سطح درآمد آن‌ها به‌سرعت افزایش یافت.

هم‌اکنون در آن کشور کشاورزان مستقل دارای سطح درآمد بالا، سطح آموزش متوسطه و دانشگاهی و فرهنگ خاص مزرعه‌داری هستند. کشاورزان سطح سلامت بالاتری نسبت به سایر هم‌رده‌های خود در همان سن دارند و همین مسائل باعث شده تا اشتغال کشاورزی در آمریکای پرستیژ اجتماعی خاصی داشته باشد.

چنین دید عمومی مثبتی به کشاورزان و کسانی که در مزارع مشغول به کار هستند باعث شده است تا جوانان رغبت بیشتری به اشتغال به کشاورزی پیدا کنند. درواقع جوامع روستایی و کشاورزان در آمریکا افرادی کم‌سواد و فقیر نیستند بلکه افرادی با سبک زندگی خاص به شمار می­‌آیند. بااینکه این مورد مشکلات اجتماعی خاصی را نیز برای آن‌ها به دنبال دارد، ولی ازنظر جذب نیروی کار جدید در بین جوانان موفق بوده است.

شعارسال، بااندکی تلخیص و اضافات برگرفته از عیارآنلاین، تاریخ انتشار: ۱۳ شهریور ۱۳۹۸، کد خبر: ۲۹۱۳۷۴، ayaronline.ir.