شعار سال: بیستم دی‌ماه سالروز قتل میرزا محمدتقی‌خان فراهانی معروف به امیرکبیر؛ بزرگ‌مرد تاریخ معاصر ایران، به فرمان ناصرالدین‌شاه قاجار است. هرچه نام والای امیرکبیر یادآور اصلاح، پیشرفت، لیاقت و شایستگی است، عزل و قتل او، از جمله خاطرات تلخ و ناگوار حافظه تاریخی مردم ایران است.

امیر به دستور شاه در روز پنجشنبه بیست و ششم محرم، همراه با خانواده (از جمله عزت‌الدوله همسر امیر و خواهر ناصرالدین شاه، دو دختر امیر و مادر امیر) از تهران به فین کاشان، تبعید شد.

حاج علیخان فراشباشی مامور قتل امیر به دستور ناصر الدین شاه در روز جمعه ۱۷ یا ۱۸ ربیع‌الاول به صورت ناشناس وارد روستای فین شده و بدون فوت وقت به دنبال کار جنایت خود راهی شد. حمام باغ فین یک در به داخل داشت و یک در هم به طرف بیرون و به نظر می‌رسد که ماموران محافظ امیر از جریان آگاه بوده و زمینه را از پیش برای اجرای حکم قتل وی مهیا ساخته بودند (به قول بیشتر مورخان وقتی علیخان به فین می‌رسد، امیر در حمام بوده و ماموران برای اینکه مانع ایجاد رابطه میان امیر و عزت‌الدوله (همسر امیر) شوند، درب اندرون را بطوریکه عزت‌الدوله نفهمد، از بیرون بر وی بستند).

علیخان با کمال گستاخی و جسارت از امیر می‌خواهد که بدون یک لحظه فوت وقت آماده مرگ شود و تنها تقاضایی که از امیر قبول می‌شود، این است که نحوه اجرای حکم را خودش تعیین کند. امیر از جا بلند شد و غسل کرد و در وسط گرمخانه نشست و، چون عادت به رگ زدن و خون گرفتن داشت، دستور داد که دو رگ بازوی وی را قطع کردند و دو دست را روی زمین گذاشت. پس از گذشت لحظاتی علیخان نگاهی به جلاد دیگر انداخت و دستور داد لگدی به میان دو کتف امیر بزند و سپس حوله‌ای به دهان امیرکبیر فرو کرد و راه نفس او را که به شمارش افتاده بود نیز بر او بست و پس از چند لحظه جسد بی‌جان میرزا تقی خان امیرکبیر در میان خون‌های صحن گرمخانه حمام فین افتاده بود و دژخیمان دربار ناصرالدین شاه با عجله و شتاب بسوی تهران روانه شدند تا خبر قتل امیر را به شاه برسانند.

 

 

 

پیکر امیرکبیر را روز بعد از فوتش در گورستان پشت مشهد کاشان به خاک سپردند، اما به اصرار همسرش عزت الدوله که نقش بزرگی کنار مجاهدت و پایداری امیرکبیر داشت، جسم بی جانش را به کربلا منتقل کردند و در اتاقی نزدیک بقه متبرک حضرت عباس دفن نمودند که دربش رو به حرم امام حسین (ع) باز می‌شود. ناصرالدین شاه در سال ۱۲۸۷ هجری قمری به کربلا سفر کرد و از مزار امیرکبیر بازدید کرد و فاتحه‌ای برای قربانی سال‌های جهالت و جوانی خود خواند. آرامگاه امیرکبیر بعد از سال‌ها که از یاد‌ها رفت به خرابه‌ای تبدیل شده بود که توسط باقرخان کاظمی مرمت و بازسازی شد.