شعار سال: واژه متاورس (metaverse) از دو قسمت متا به معنای ماورا و ورس به معنای دنیا تشکیل شده و معنای تحت الفظی این واژه، دنیای ماورا است. اصطلاح متاورس برای اولین بار در سال ۱۹۹۲ در رمان علمی‌تخیلی "تصادف در برف" (Snow Crash) نوشته نیل استفنسون استفاده شد و از آن زمان، واژه متاورس برای توصیف انواع نوآوری‌های متمرکز بر خلق یک واقعیت مجازی پایدارتر که به زندگی فیزیکی و واقعی ما نفوذ می‌کنند، استفاده شده است.

از آنجایی که مفهوم متاورس خود هنوز در حال رشد است، تعاریف ارایه شده برای آن، عموما رویکرد توصیفی داشته و فاقد جامعیت و مانعیت وابسته به شاخص مندی هستند. در تعریفی کارکرد گرایانه، می‌توان عنوان نمود که متاورس نوعی قلمرو دیجیتالی است که به انسان‌ها اجازه تعامل با افراد دیگر یا شخصیت‌های دیجیتالی (مجازی) در قالب آواتار‌ها برای برقراری ارتباط، همکاری، انجام بازی، رسیدگی به امور کاری و تجاری یا معاشرت را می‌دهد. در تعریف مبتنی بر تشریح اجزا می‌توان عنوان داشت که متاورس را می‌توان نوعی فضای مشترک مجازی که از ترکیب واقعیت فیزیکی، بازی‌های آنلاین، واقعیت افزوده، واقعیت مجازی و ارز‌های دیجیتال حاصل می‌شود، نامید. به گونه‌ای که کاربران را قادر می‌سازد به صورت مجازی با هم در تعامل باشند. متاورس جهانی سه‌بُعدی و مجازی است که کاربران اینترنتی حاضر در فضایی مشترک را به یکدیگر متصل می‌کند. قواعد و قوانین این دنیای شبیه‌سازی‌شده را صاحبش معلوم می‌کند. هر دنیای مجازی در فضای متاورس می‌تواند زمینه و مفاهیم مختص به خود را داشته باشد. فیلمی به نام بازیکن شماره یک، آماده! (Ready Player One) هم وجود دارد که مس توان با دیدنش درباره متاورس اطلاعات بهتری کسب کرد.

توانایی ادغام دنیای فیزیکی و مجازی، متاورس را قادر می‌سازد تا واقعیت مجازی و واقعیت ترکیبی را در چندین مورد استفاده روزمره و حوزه‌هایی مانند سرگرمی، تولید، مراقبت‌های بهداشتی و درمانی، همکاری، ورزش، تحصیل و آموزش بگنجاند. با این وجود، جنبه‌های اخلاقی و کاربردی آن موردی است که جوامع جهانی فناوری در حال کار روی آن هستند. کل مفهوم متاورس هنوز در مراحل ابتدایی قرار دارد و هیچ کس به طور دقیق نمی‌داند تا چه اندازه می‌تواند روش مورد استفاده و تعامل انسان‌ها با فناوری را تحت تاثیر قرار داده یا مختل کند. با این وجود، از نظر ظاهری، متاورس می‌تواند پیامد‌های گسترده‌ای برای جامعه در حوزه‌های مختلف داشته و افق‌های فناوری در زندگی روزمره ما را تغییر دهد.

برخی از منتقدین معتقدند که متاورس می‌تواند به یک کابوس دیستوپیایی (پادآرمان‌شهری) بدل شود که مردم مانند شخصیت اصلی کتاب تصادف برفی، برای فرار از دنیای واقعی به آن رو بیاورند؛ بنابراین باید مطمئن شد که پیشرفت‌های تکنولوژی به حل مشکلات دنیای واقعی کمک می‌کند، نه اینکه صرفاً فرصتی برای فرار از واقعیت فراهم کند.

از بعد امنیتی این سوال مطرح می‌شود که چه کسی متاورس را می‌سازد و آن را کنترل می‌کند؟ چگونه از حریم خصوصی محافظت می‌شود؟ چگونه زیرساختی ایجاد کنیم که دسترسی برابر به متاورس را تضمین کند؟ متاورس چه اثراتی روی جهت دهی خارجی به نظام سیاسی، توسعه ملی، انسجام اجتماعی، امنیت عمومی یک کشور و مواردی همانند می‌گذارد؟

از بعد اقتصادی، اثرات و مصادیق اثرگذاری متاورس در حال حاضر در حد خرید و فروش ملک و زمین مجازی، مبادلات مبتنی بر ارز دیجیتال و کیف پول مجازی، تشویق شرکت‌ها به حضور در این فضا بشکلی کور و به امید کسب سهم اقتصادی در آینده و مواردی همانند خلاصه می‌شود. اما با فراگیر شدن این فناوری، اثرگذاری آن در حد صنعت، اقتصاد ملی و اقتصاد جهانی باید دنباله گیری شود. خروج یک طرفه ارز از ایران در شرایط فعلی را می‌توان کمترین اثرات این فناوری در شرایط تحریم در سطح اقتصاد خرد و اقتصادی شهروندی دانست.