عمارت کلاه فرنگی پادگان عشرت آباد در سال ۵۷

عکسی از پادگان عشرت‌آباد در ۲۱بهم ۱۳۵۷ (عکس از میشل ستبون) منتشر شده است. ورای فضای درگیری موجود در عکس، پابرجایی عمارت کلاه فرنگی پادگان عشرت آباد نظر هر بیننده‌ای را جلب می‌کند. چه شد که این عمارت به تخریب کشیده و شدیدا صدمه دید؟

شعار سال: عمارت کلاه فرنگی عشرت آباد (یا کاخ عشرت‌آباد پیشین) ساختمانی از دوره قاجار است که در خاور تهران، در میدان عشرت‌آباد (میدان سپاه)، پادگان عشرت‌آباد (پادگان ولیعصر) جای گرفته‌است. این اثر در تاریخ ۲۳ فروردین ۱۳۴۶ با شمارهٔ ثبت ۶۴۸ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.

این کاخ از کاخ‌های ییلاقی ناصرالدین‌شاه در بیرون از حصار تهران بود که پس از سرنگونی دودمان قاجار، کاخ و خانه‌های پیرامون آن در اختیار نهاد‌های نظامی قرار گرفت. این کاخ همچون کاخ سلطنت‌آباد، قصر فیروزه و کاخ نیاوران که در مناطق پیرامونی تهران ساخته شده بودند بیشتر کاربری تشریفات و ییلاقی داشتند.

عمارت کلاه فرنگی پادگان عشرت آباد در سال ۵۷

به‌دلیل جای گرفتن محوطه کاخ در درون یک پادگان، هم‌اکنون امکان بازدید همگانی وجود ندارد. با این حال شهرداری تهران در میانه‌های دهه هشتاد خورشیدی عملیات ساخت گذر بزرگراه صیاد شیرازی را از کنار این مجموعه آغاز کرد که زمینه آزاد شدن بخشی از حصار پادگان را فراهم آورد تا به موجب آن کاخ عشرت‌آباد از بیرون از پادگان دیده شود. البته کاخ همچنان درون حصار پادگان است، گرچه پس از دیدار رئیس شورای شهر تهران گفتگو‌هایی برای در اختیار گذاردن فضا برای بازدید گردشگران انجام شد.

علت اهمیت این بنا در آن است که این عمارت به دلیل دربرداشتن همه هنر‌های سده سیزدهم هجری خورشیدی (از آن میان نقاشی، آینه‌کاری و مقرنس‌های زیبا و حتی بخش‌های آسیب نخورده نخستین کاغذ دیواری‌ها) می‌تواند به موزه هنر‌های ایران در قرن سیزدهم هجری خورشیدی تبدیل شود.

اختصاصی پایگاه تحلیلی خبری شعار سال، برگرفته از منابع گوناگون