صبح دیروز (دوشنبه)، رویداد فناورانه خودرو‌های آینده (٢) با مشارکت مرکز تحقیقات و نوآوری صنایع خودرو سایپا و گروه خودرویی ستاد حمل‌ونقل پیشرفته معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری آغاز به کار کرد؛ این رویداد دو روزه بوده (۲۵ و ۲۶ مهرماه سال جاری) که امروز با حضور معاون صنایع حمل‌ونقل وزارت صمت، مدیرعامل گروه خودروسازی سایپا، مدیرعامل گروه صنعتی ایران‌خودرو و شرکت‌های دانش‌بنیان و مسئولان دانشگاه امیرکبیر برگزار شد.

طی این مراسم چهار تفاهم‌نامه میان معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، گروه‌های خودروسازی، مرکز تحقیقات و نوآوری سایپا و شرکت‌های دانش‌بنیان امضا شد.

گفتنی است در این رویداد، ۵٠ شرکت، ٢٩ غرفه و ٢۵٠ شخص حقیقی و حقوقی حضور دارند و شرکت‌های دانش‌بنیان به ارائه نوآوری‌های خود خواهند پرداخت. البته از ظهر امروز (٢۵ مهرماه) تا پایان این رویداد (ساعت ١٧ سه‌شنبه ٢۶ مهرماه) پنل‌های تخصصی در این حوزه برگزار خواهد شد.

استفاده از تمام ظرفیت کشور در پروژه‌های آینده‌نگرانه

سید شاهین عذبی – مدیرعامل مرکز تحقیقات و نوآوری صنایع خودرو سایپا- در ابتدای مراسم افتتاحیه، هدف از برگزاری این رویداد، در سالی که به نام دانش‌بنیان مزین شده است را استفاده از تمام ظرفیت کشور برای انجام پروژه‌های آینده‌نگرانه خوانده و گفت: در‌های مرکز تحقیقات و نوآوری سایپا، بر روی هر شرکت دانش‌بنیان و مهندسی که می‌تواند صنعت خودرو آینده را رقم بزند و فکری برای آینده داشته باشد، باز است.

وی افزود: این رویداد چهار محور را به عنوان فلسفه خود که شرکت‌های دانش‌بنیان بتوانند حول این چهار محور منسجم عمل کنند، انتخاب کرده است. خودرو‌های هیبریدی برقی، خودرو‌های متصل، سیستم‌های پیشرفته کمک راننده و در نهایت بحث هم‌افزایی تمام شرکت‌هایی که در حوزه زیرساخت تست و آزمایشگاه‌های خودرویی هستند، چهار محور اصلی این رویداد تعیین شده‌اند.

این مدیر صنعتی اعلام کرد: در حدود ۵۰ شرکت در این رویداد حاضر شده‌اند و ۲۹ غرفه دایر شده است. همچنین مقرر شده که ۲۲ نشست تخصصی برگزار شود و ۲۵۰ هزار نفر شخص حقیقی و حقوقی برای شرکت در این رویداد پذیرفته شده‌اند. امیدواریم که بحث‌ها و طرح‌هایی که در زمان این رویداد مورد بررسی و هم‌افزایی قرار می‌گیرند، به‌ویژه در حوزه خودرو‌های هیبریدی برقی کارگشا و راهگشا ما باشد.

عذبی خاطرنشان کرد: در حال حاضر در مرکز تحقیقات و نوآوری سایپا، خود چند پروژه در رابطه با خودرو‌های هیبریدی تعریف کرده است. اعتقاد ما بر این است با توجه به شرایط کشور از نظر غنی بودن منابع نفت و گاز، شاید هیبرید، نزدیک‌ترین راه (و طبیعتا در درازمدت، خودرو‌های برقی) برای خودرو‌های آینده صنعت خودرو کشور باشد.

پروژه محرمانه سایپا برای تضمین آینده خودرو‌های برقی بدون وابستگی به خارج

در ادامه محمدعلی تیموری- مدیرعامل گروه خودروسازی سایپا- ضمن اشاره به برنامه سایپا در حوزه تولید و توسعه خودرو‌های برقی، اظهار کرد: همانطور که بر کسی پوشیده نیست، در رابطه با خودرو‌های برقی، آینده باتری‌های لیتیومی در دنیا تهدید بزرگی برای خودرو‌های برقی به حساب می‌آید. سایپا در حوزه خودرو‌های برقی تمرکز و اولویت خود را بر روی خودرو‌های کار (اتوبوس‌های شهری و اتوبوس‌های بین‌شهری) قرار داده است.

وی در توضیح اولویت دوم سایپا، گفت: پروژه کاملا محرمانه طی پنج ماهه اخیر در مرکز تحقیقاتمان آغاز کرده‌ایم که بتوانیم آینده خودرو‌های برقی را بدون وابستگی به خارج و تهدید باتری‌های لیتیومی، اجرایی کنیم. بر روی تولید موتورسیکلتی در این حوزه کار شده که خودشارژ است. مجموعه برنامه‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری آن با کمک برخی شرکت‌های دانش‌بنیان در مرکز تحقیقات سایپا نوشته شده است. این موتور برقی، باتری لیتیومی هم ندارد؛ چنانچه موفق شویم این را به سرانجام برسانیم، ۸۰ درصد راندمان شارژر موتور از طریق خود موتور تامین خواهد شد. این پروژه می‌تواند تحولی اساسی در سیستم حمل‌ونقل عمومی به‌ویژه در بخش موتورسیکلت ایجاد کند.

عرضه اولین شاهین هیبریدی در سال آینده/ سیستم ناوبری ملی در حال بررسی است

مدیرعامل سایپا، ادامه داد: در خودرو‌های هیبریدی نیز طی چهار ماه اخیر موفق شدیم با دانشگاه نوشیروان قرارداد‌هایی منعقد کنیم که پیشرفت خوبی هم داشته و امیدواریم در سال آینده با اولین شاهین هیبریدی عرضه شود.

وی تصریح کرد: یکی از موضوعات دیگر این رویداد خودرو‌های متصل (Connected Cars) است که ما در این حوزه فراتر در حال کار هستیم. سیستم ناوبری ملی خودرو تدوین شده که سخت‌افزار و نرم‌افزار آن آماده شده و بروی خودروی شاهین نصب و در حال تست است. این ناوبری ملی تحت سیستم‌های مخابراتی فعال است. یکی از بزرگترین معضلات اجتماعی، سرقت وسائل نقلیه است. خودرو‌هایی همچون شاهین که مجهز به GPS است هم قابلیت ردیابی ندارد؛ اما سیستم ناوبری که نوشته شده، مجهز به نرم‌افزای است که خودرو در هر شرایطی قابل ردیابی است.

این مدیر خودروساز گفت: در مرکز تحقیقات سایپا با حمایت وزارت صنعت، معدن و تجارت، اتحاد استراتژیک میان ایران‌خودرو وسایپا شکل گرفته است. پروژه‌ها بصورت اشتراک برنامه‌ریزی و اجرا می‌شوند تا بتوانیم با کیفیت مناسب، قیمت مناسب و در زمان مناسب، کار را تحویل دهیم.

تیموری خاطرنشان کرد: اقدام جدیدی در این مرکز در حال انجام است که راه‌اندازی تست عابر پیاده است. تاکنون تست عابر پیاده در کشور فعال نبوده و ما مجبور بودیم که خودرو‌ها را برای این تست به خارج از کشور بفرستیم، علاوه بر اینکه هزینه بسیار بالایی داشت، بسیار از کشور‌ها به سبب تحریم‌ها از پذیرش خودرو‌های ما اجتناب می‌کردند. بر این اساس تمام همت خود را خواهیم گذاشت تا ظرف سه ماه آینده، این مراکز نیز در کشور فعال شوند تا تمام خودروساز‌ها از خدمات مرکز تحقیقات سایپا بهره ببرند.

وی در پایان تصریح کرد: در خودرو‌های جاری ما، ۷۰ درصد ایراد‌ها مربوط به طراحی قطعات و ٣٠ درصد به فرآیند تولید و عملیات بازمی‌گردد. بطور مثال اکثریت مشتریان خودرو‌های داخلی از دیسک و صفحه خودرو‌های خود ناراضی هستند؛ چرا که در ذات دیسک و صفحه‌های تولیدی ایران، مشکل وجود دارد و چنانچه رباتیک‌ترین فناوری‌ها هم استفاده شود، بی‌فایده و این ایراد وجود دارد. در اینجا دانش‌بنیان‌ها می‌توانند ورود کنند در قطعات جاری ما تغییر طرح اعمال کنند تا خودرو‌های جاری را هم به سطح مطلوب برسند. سپس الگو برداری کنیم و خودرو‌های نسل آینده را با کیفیت تولید کنیم.

آغاز حرکت در مسیر خودرو‌های برقی با ۳ راهبرد

منوچهر منطقی- معاون صنایع حمل‌ونقل وزارت صنعت، معدن و تجارت- به‌عنوان آخرین سخنران این مراسم، ضمن تاکید بر نقش موثر شرکت‌های دانش‌بنیان در توسعه و ارتقای کیفیت محصولات، اظهار کرد: پیش‌بینی ما این است که در دهه‌های پیش‌رو به‌تدریج با خودرو‌های نسل فعلی خداحافظی کنیم و در مسیر جدیدی قرار بگیریم. در این زمینه مطالعاتی از سال‌های گذشته انجام و عمده کار بردوش شرکت‌های دانش‌بنیان قرار داده شد. جمع‌بندی این مطالعه به این رسید که چنانچه قرار است به سمت برقی‌سازی برویم، بایستی سه راهبرد مدنظر قرار گیرد.

وی ادامه داد: در رابطه با اتوبوس، بایستی به سمت اتوبوس‌های کاملا برقی حرکت کنیم و دیگر بحث اتوبوس‌های هیبریدی و… موضوعیت ندارد. همچنین در رابطه با موتورسیکلت‌ها نیز باید در جهت تولید موتورسیکلت‌های برقی پروژه سوآپ (که طی آن باتری موتور‌ها در ایستگاه‌های شارژ تعویض می‌شوند) حرکت کنیم. یکی از مواردی که در رابطه با موتورسیکلت‌های برقی مطرح بود این بود که قیمت آن دوبرابر خواهد شد. برای آنکه قیمت دو برابر و هزینه زیادی تحمیل نشود، اما بتوان از موتورسیکلت‌های برقی بهره برد، پروژه سوآپ مطرح شد که بسیار مهم است.

معاون وزیر گفت: بر همین اساس، حرکت به سمت برقی شدن در حوزه خودرو‌های کوچک و هیبریدی شدن در خودرو‌های متصل، از دیگر نتایج این تحقیق بوده است. برای اجرایی کردن این راهبرد پروژه‌های تعریف شدند؛ از جمله آن‌ها تولید پلتفرم برقی بود. امروز بر اساس همین پلتفرم، خودروی برقی تارا تولید شده که نمونه بسیار خوبی است و نشان می‌دهد در این فناوری هم حرف برای گفتن داریم.

این مقام مسئول خاطرنشان کرد: نکته مهم که مدنظر قرار گرفته این است که مرکز تحقیقات، خود سازنده تمام قطعات نباشد، بلکه در قالب تجمیع‌کننده فعالیت کند و شرکت‌های دانش‌بنیان قطعات را بسازند.

وی در رابطه با موضوع باتری‌ها نیز ضمن اشاره به انجام مطالعات وسیعی در این زمینه، گفت: مقرر شده نقطه مرکز مربوطه به نمایندگی از کل توانمندی‌های صنعتی و دانشگاهی کشور در دانشگاه امیرکبیر شکل گیرد. در موضوع فناوری‌های کلیدی خودرو نیز مقرر شده تا دانشگاه شریف به عنوان قطب این اقدام فعالیت کند. مراکزی در این زمینه ایجاد شد؛ مطالعات انجام شده و بر مبنای این مطالعات، راهبرد‌های اولیه تدوین شده تا بتوانند در راس عملیات باشند.

معاون صنایع حمل و نقل وزارت صمت تاکید کرد: با توجه به برنامه تحولی صنعت خودروسازی که آغاز شده، در رابطه با خودرو‌های برقی بایستی به سمت طراحی و نه مونتاژ حرکت کنیم. در حاضر کمترین خودکفایی ما در حوزه قطعات الکترونیک است. در این حوزه دو مسیر وجودد دارد که یا کیت تهیه کنیم و به مونتاژ بپردازیم یا به بحث طراحی ورود کنیم. در رابطه با خودرو‌های برقی، خرید کیت از خارج کاملا خطاست.

در پایان این مراسم، چهار تفاهم راهبردی میان وزارت صمت، ستاد حمل‌ونقل پیشرفته معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، مرکز تحقیقات و نوآوری سایپا و شرکت‌های دانش بنیان و دانشگاه امیرکبیر امضا شد که به شرح زیر است:

۱- تفاهم راه‌اندازی مرکز ملی توسعه فناوری باتری‌های لیتیمی

۲- تفاهم‌نامه ایجاد مرکز مشترک نوآوری صنایع پیشرفته خودرویی

۳- تفاهم‌نامه ارتقای سطح فناوری پروژه خودرو‌های متصل

۴- تفاهم‌نامه توسعه زیرساخت‌ها، مراکز تست و آزمون خودرو

در نهایت و خاتمه این مراسم، از محصول شاهین متصل که به صورت مشترک با یک شرکت ساخته شده، رونمایی شد. این خودرو در مواقعی که در شرایط اضطراری قرار گیرد، خودرو بصورت اتوماتیک به شبکه امداد یا خدمات متصل شده و ایراد و درخواست امداد اعلام می‌شود.