شعار سال : امروزه اگر اصل تکثر یا تحمل مخالف این اندازه در تحقق دموکراسی مهم تلقی می شود به این سبب است که دو اصل دیگر نظام دموکراسی یعنی؛ رقابت سیاسی و انتخابات آزاد بدون تکثر و تضارب افکار عینیت پیدا نمی کنند.

1 .فاصله جامعه باز با جامعه بسته به اندازه تحمل صدای مخالف است. از همین روست که جهان امروز، تنوع افکار و تکثر احزاب را بالاترین فضیلت برای نظام مردم سالار به شمار می آورد.

امروزه اگر اصل تکثر یا تحمل مخالف این اندازه در تحقق دموکراسی مهم تلقی می شود به این سبب است که دو اصل دیگر نظام دموکراسی یعنی؛ رقابت سیاسی و انتخابات آزاد بدون تکثر و تضارب افکار عینیت پیدا نمی کنند. در هر جامعه ای که بر برخورداری از فضیلت تکثر مزین است هر جریان و گروهی این امکان را پیدا می کند که با ورود در پروسه رقابت های سیاسی و انتخاباتی، متاع فکری خود را در معرض انتخاب و قضاوت شهروندان قرار داده و دست آخر با رأی مردم جواز نشستن بر کرسی قدرت در یکی از نهادهای قدرت(اعم از مجلس و دولت و... ) را پیدا می کند.

2 .جامعه ایران خیز سیاسی جدید خود را به سمت انتخابات آغاز کرده است. انتخاباتی که شواهد مختلف می گوید تفاوت های بارز با دوره های قبلی دارد. حتی از مصاحبه ها و گفته های چهره های شاخص در مجلس فعلی می توان دریافت که مجلس آینده در معرض رقابت پرتکثر گروه ها و جریان های سیاسی است، این چهره ها که اغلب از افراد واقع بین مجلس فعلی هستند حتی با استناد به انتخابات خرداد 92 به دوستان رادیکال خویش توصیه می کنند که تلاش برای کسب انحصاری کرسی های مجلس آینده بیهوده است.

تکثر سیاسی امروز در فضای ایران را می توان جزو ملموس ترین ارمغان دولت اعتدال به حساب آورد. ظرف دو سال گذشته درهای وزارت کشور و کمیسیون احزاب به روی همه فعالان سیاسی گشوده شد، چراغ خانه احزاب بعد از چند سال خاموشی روشن شد و شخص رئیس جمهوری و وزیر کشور در چند نشست پای گفت و گو و تعامل بی واسطه با سران احزاب نشستند. با این حال اکنون با دمیدن نسیم رقابت انتخاباتی برخی نیروهای مخالف دولت همین رکن از دستاورد دولت اعتدال یعنی فضای باز سیاسی و اصل تکثر را هدف قرار داده و عملاً در مسیر بستن فضای سیاسی یا ناامن کردن فضا برای رقابت های حزبی و انتخاباتی گام بر می دارند.

3 .در نظام های مردم سالار هنگام بحث توزیع قدرت، بزرگترین دغدغه نیروهای تحول خواه این است که جناح اکثریت حاکم بر دولت از موقعیت خویش برای تنگ کردن میدان و فضای فعالیت برای جناح مخالف بهره نگیرد یا از ابزارهایی مثل تشکیلات وزارت کشور یا روش های پلیسی و قضایی برای تحت فشار قرار دادن مخالفان استفاده نکند. این اتفاق دست برقضا در کشور همسایه ما ترکیه رخ داد که حزب حاکم یعنی عدالت و توسعه بعد از تثبیت قدرت برای محدود کردن جناح منتقدان گام برداشت. اما چنان که اغلب ناظران سیاسی اذعان کرده اند در دوره دولت روحانی این ماجرا به صورت معکوس رخ داده است. یعنی طیف اقلیت با وجود آنکه در انتخابات خرداد 92 با جواب رد مردم روبه رو شد اما از ابزارها و اهرم های قدرت تحت اختیار خویش برای تنگ کردن فضای فعالیت و رقابت اکثریت حامیان دولت بهره می گیرد. میدان داری طیف اقلیت و قدرت نمایی آن در برابر اکثریت مشروع و منتخب مردم را باید یکی از آفت ها و آسیب های جدی در مسیر مردم سالاری جامعه به حساب آورد.

4 .جوامع مدرن و توسعه یافته سال ها است با پدیده ای به نام انحصار طلبی و عوارض این تفکر که همانا استفاده از ابزار زور برای خانه نشین کردن حریف یا ناامید سازی شهروندان است خداحافظی کرده است به همین دلیل در سیستم های انتخاباتی دولت های مدرن با وجود بروز برخی نقیصه ها هیچ گاه شنیده نشده که یک جناح، قوای سیاسی خود را برای برهم زدن نشستها و همایش های انتخاباتی رقیب بسیج کند. به طور مثال محافظه کاران و کارگریها در انگلیس یا گلیست و سوسیالیست ها در فرانسه یا جمهوری خواهان و دموکرات ها در امریکا با وجود تضاد شدیدی که با یکدیگر دارند اما دیده نشده صندلی زیر پای حریف را بکشند. یا آنکه سیستم صوتی و روشنایی محل سخنرانی را قطع کنند یا فضا را برای حضور سخنرانان جناح مقابل ناامن سازند.

اتفاقی که در ورامین و پیش از آن در شهرهای شیراز و لاهیجان افتاد را باید از این منظر باید نگریست. به عنوان نقیصه مردم سالاری در جامعه ایران که در صورت رفع نشدن می تواند به چالش انتخابات آینده تبدیل شود. دستورات وزیر کشور بعد از واقعه ورامین از این نظر بموقع و مهم است که حادثه ای از قبیل برهم زدن یک نشست قانونی و سخنرانی فردی که شخصیت موجه نظام است و حتی در انتخابات 92 طرف گفت و گوی رهبر معظم انقلاب بوده است می تواند مقدمه حوادثی باشد که یک اجتماع سیاسی را به محل زد و خورد و تسویه های فیزیکی تبدیل کند. نکته مهمی که در طرح برهم زدن اجتماعات قانونی و نشست های انتخاباتی نادیده گرفته می شود این است که این قبیل رفتارها بیش از آنکه یک حزب را سرخورده کنند اقتدار حکومت در نگاه مردم و نسل جوان را به چالش می کشانند.

با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از خبرگزاری جمهوری اسلامی "ایرنا" ، تاریخ انتشار شنبه 30 آبان 1394 ، کد مطلب : 81846838 (4998847) : www.Irna.ir