شعارسال: عباس عراقچی که روز یک‌شنبه به عنوان بخشی از تلاش‌های دیپلماتیک برای کم کردن تنش‌ها در منطقه به عراق رفته بود، در شبکه ایکس نوشت: «امریکا حجم بی‌سابقه‌ای تسلیحات به اسرائیل تحویل داده است. اکنون نیز جان سربازان خود را با استقرار آن‌ها برای عملیاتی کردن سامانه‌های موشکی امریکا در اسرائیل به خطر می‌اندازد.» این توئیت، واکنش تلویحی عراقچی به گزارش‌هایی است که درباره تصمیم امریکا برای استقرار سامانه «تاد» در اسرائیل منتشر شده است؛ سامانه‌ای که گفته می‌شود امریکایی‌ها قصد دارند آن را برای محافظت از اسرائیل در مقابل پاسخ احتمالی ایران مستقر کنند. یک مقام امریکایی روز شنبه به تایمز اسرائیل گفت که دولت جو بایدن، رئیس‌جمهور ایالات متحده، در حال بررسی انتقال سامانه تاد به اسرائیل است. در حالی که سخنگوی پنتاگون ابتدا درباره استقرار تاد گفت که «پنتاگون هنوز تصمیمی در این باره نگرفته»، غروب دیروز پنتاگون بیانیه‌ای صادر کرد که به دستور بایدن، امریکا با استقرار یک باتری تاد و پرسنل مربوط به آن سیستم یکپارچه دفاع هوایی اسرائیل را تقویت خواهد کرد. این در حالی است که برخی منابع می‌گویند که امریکا اساساً این سامانه را از قبل در سرزمین‌های اشغالی مستقر کرده است.

«جویش‌پرس» در چهارم مارس سال ۲۰۱۹ گزارش کرده بود ارتش ایالات متحده پیشرفته‌ترین سیستم دفاع هوایی و موشکی خود، «سامانه دفاع در ارتفاع بالا (THAAD)» را که لاکهید مارتین آن را ساخته، در پایگاه هوایی نواتیم در نقب مستقر کرده است. جویس‌پرس گفته بود استقرار تاد به عنوان بخشی از مانور نظامی مشترکی انجام شده که در سال ۲۰۱۹ با حضور بیش از ۲۰۰ سرباز اسرائیلی و امریکایی انجام شد. همان موقع از قول بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی نقل شد که «استقرار سامانه ضد موشکی امریکا در اسرائیل گواه دیگری بر تعهد امریکا به امنیت اسرائیل است.» سامانه تاد که یک سامانه دفاع موشکی ضد بالستیک امریکایی است که برای سرنگون کردن موشک‌های بالستیک کوتاه، متوسط و میان برد در داخل یا خارج از جو زمین یا در مرحله پایانی سقوط آن‌ها و مبتنی بر انرژی جنبشی ضربه خود برای از بین بردن موشک‌ها طراحی شده، یکی از گران‌ترین سیستم‌های دفاع موشکی امریکا است و مستلزم استقرار اپراتور‌های ارتش امریکا برای عملیاتی کردن آن است. در حالی که این سامانه در کره جنوبی و امارات و بر اساس برخی گزارش‌ها در عربستان نیز مستقر شده، یک گزارش در سایت ارتش امریکا (www. army. mil) مربوط به سال ۲۰۱۷ برآورد کرده که برای یک باتری «تاد» نزدیک به ۱۰۰ اپراتور آموزش دیده مورد نیاز است.

نشانه عقب‌نشینی از «اقدام متحورانه»؟
اینکه تاد از قبل در اسرائیل مستقر شده یا اینکه امریکا قصد دارد در سایه تنش با ایران، این سامانه را در سرزمین‌های اشغالی مستقر کند، گمانه‌زنی‌هایی در این باره به وجود آورده است. برخی با اشاره به گزارش‌های «معتبر» درباره استقرار تاد در اسرائیل در سال ۲۰۱۷، حدس می‌زنند که امریکا این سیستم را به طور موقت در سرزمین‌های متحد خود مستقر می‌کند، سیستمی که برآورد شده که استقرار هر باتری آن میلیون‌ها دلار برای امریکا هزینه دارد. جاناتان کنریکوس، سخنگوی ارتش رژیم صهیونیستی در سال ۲۰۱۷ گفته بود که استقرار تاد «استقرار موقتی» است و در حال حاضر سامانه تاد به طور دائم در سپر دفاعی اسرائیل ادغام نشده است.

با این حال، برخی منابع دیروز گفتند که استقرار «تاد» می‌تواند نشانه عقب‌نشینی اسرائیل از عملیاتی کردن تهدید‌های خود برای یک حمله متحورانه به ایران باشد، حمله‌ای که دولت بایدن آن را در آستانه انتخابات ماه نوامبر، یک تصاعد قابل توجه تنش می‌داند. شبکه امریکایی ان‌بی‌سی روز شنبه به نقل از یک مقام امریکایی گزارش کرد که اسرائیل قصد دارد دامنه عملیات خود علیه جمهوری اسلامی را محدود کند. یوسی مِلمان، روزنامه‌نگار اسرائیلی با انتشار پیامی در شبکه اجتماعی ایکس نوشته که حمله برنامه‌ریزی شده اسرائیل به ایران تا استقرار کامل سامانه ضدموشکی تاد انجام نخواهد شد و اگر اسرائیل متعهد نشود که به سایت‌های هسته‌ای و نفتی حمله نکند، ایالات متحده با استقرار این سامانه دفاع موشکی موافقت نمی‌کند، گمانه‌ای که تداعی‌گر یک «داد و ستد» میان امریکا و رژیم صهیونیستی است. بحث‌ها درباره استقرار «تاد»، همچنین شواهد درباره ناموفق عمل کردن سامانه‌های ضد دفاع موشکی رژیم صهیونیستی در عملیات یکم اکتبر ۲۰۲۴ ایران با بیش از ۲۰۰ موشک را تقویت کرده است. در حالی که یوآو گالانت، وزیر جنگ رژیم صهیونیستی بعد از حمله موشکی ایران گفته بود «شما دیدید که ایرانی‌ها به ما حمله کردند، اما شکست خوردند.» روزنامه اسرائیلی یدیعوت آحارانوت دیروز گزارش کرد که اداره مالیات اسرائیل خسارات وارده به املاک غیرنظامی در حمله اخیر ایران را بین ۴۰ تا ۵۳ میلیون دلار برآورد کرده که بزرگ‌ترین خسارات وارده در یک روز از آغاز جنگ بوده است. این روزنامه نوشته که حملات موشکی ایران موجب وارد آمدن خسارات سنگین به ۱۰ منطقه از جمله تعدادی پایگاه نظامی شده و ۱۵۰ ساختمان مجلل در اسرائیل در حمله موشکی ایران آسیب دیده است.

جنگ نمی‌خواهیم، ولی «برایش آماده‌ایم»

عراقچی روز یک‌شنبه علاوه بر توئیت هشدار درباره استقرار سامانه امریکایی در رژیم صهیونیستی، یک بار دیگر هشدار داد که تهران «هیچ خط قرمزی برای دفاع از مردم و منافع خود» ندارد. او هرچند گفت که در روز‌های گذشته «تلاش‌های زیادی برای مهار جنگ همه‌جانبه در منطقه انجام داده‌ایم» و تأکید کرد «ما مایل به درگیری نیستیم»، اما این را هم روشن کرد که «کاملاً برای جنگ آماده‌ایم و از آن نمی‌ترسیم.» خلیل نصرالله، روزنامه‌نگار کارشناس لبنانی در امور منطقه درباره صحبت‌های عراقچی نوشته که این سخنان به معنای آن است که «تهران برای جلوگیری از تشدید تنش هرچه در توان داشت انجام داد و همه بهانه‌های خود را کنار گذاشت و در برابر تجاوزات مستمر واشینگتن از طریق «اسرائیل»، تهران به سمت دفع هرگونه تجاوز و پاسخگویی به آن خواهد رفت. به هر قیمتی، حتی اگر به قیمت یک جنگ منطقه‌ای تمام شود.»

عراقچی همچنین با اشاره به سفر خود به عراق گفته است: «منطقه ما الان با چالش‌های بسیار خطرناکی روبه‌رو است و منطقه در یک وضعیت هشدار به سر می‌برد و اقتضا می‌کند ما با دوستان خود در منطقه به ویژه در عراق مشورت‌ها و رایزنی‌های نزدیکی داشته باشیم.» عراقچی همچنین در توئیتی جداگانه با اشاره به دیدار‌های خود با مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و معاون او در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد نوشت: در ملاقات با «جوزف بورل» و «انریکه مورا» در نیویورک، موارد زیر را بیان کردم: «۱- همکاری‌های نظامی ایران و روسیه جدید نیست و سابقه‌ای دارد که به قبل از بحران اوکراین برمی‌گردد. ۲- برخی اروپایی‌ها به رژیم اسرائیل انواع سلاح‌های پیشرفته را ارائه داده و مشتاقانه در عملیات نظامی علیه ایران شرکت کردند. ۳- سیاست فشار حداکثری ایالات متحده همچنان برقرار است و بنگاه‌های اقتصادی در اروپا به طور کامل از دستورالعمل‌های وزارت خزانه‌داری امریکا پیروی می‌کنند.
وزیر خارجه ایران تأکید کرد: «من به وضوح و دوباره بر آنچه گفته‌ام تأکید می‌کنم که ما موشک‌های بالستیک به روسیه نداده‌ایم.»

توضیحات تکمیلی برای بهره برداری بیشتر از خبر:

سامانه تاد یک سامانه دفاع ضدموشکی ساخت کارخانه لاکهیدمارتین است که در سال ۲۰۰۸ رسماً وارد خدمت در ارتش آمریکا شد. این سامانه از چهار جزء اصلی شامل رادار TPY-۲، مرکز فرماندهی و کنترل، پرتابگر‌ها و موشک رهگیر تشکیل شده است. رادار این سامانه قادر است از فاصله ۱۰۰۰ کیلومتری اهداف را کشف کند و برد موشک این سامانه نیز ۲۰۰ کیلومتر است و از یک موتور راکتی سوخت جامد با نازل متحرک بهره می‌برد که سرعت این موشک را به حدود ۸ ماخ می‌رساند. هر آتش‌بار سامانه تاد معمولاً از شش تا هشت پرتابگر تشکیل می‌شود که هرکدام قادر به شلیک ۸ موشک هستند به این ترتیب یک آتش‌بار سامانه تاد توانایی شلیک ۶۴ موشک را دارد، بارگذاری مجدد هر پرتابگر نیز حدود ۳۰ دقیقه طول می‌کشد.
عملکرد سامانه تاد نیز مانند سایر سامانه‌های پدافندی است یعنی پس از آنکه رادار، هدف را کشف و محل مناسب برای برخورد با آن را بر اساس سرعت، ارتفاع و مسیر حرکت آن محاسبه کرد، اطلاعات را به مرکز فرماندهی و کنترل سامانه می‌دهد و این مرکز هم بهترین پرتابگر را برای درگیری با موشک مهاجم انتخاب و دستور شلیک را صادر می‌کند و همچنین اطلاعات لازم برای هدایت موشک را تا لحظه برخورد به آن منتقل می‌کند.

موشک فتاح از فاصله ۱۴۰۰ کیلومتری به‌سمت هدف شلیک می‌شود و زمانی توسط رادار سامانه تاد شناسایی می‌شود که درست در فاز میانی حرکت خود قرار دارد. با توجه به برد موشک‌های سامانه تاد این سامانه زمانی قادر به ردگیری موشک خواهد بود که هدف در فاز میانی حرکت خود قرار دارد و در زمانی قادر به شلیک است که موشک در فاز پایانی حرکت خود قرار دارد و چنانچه در این مرحله موشک قادر به تغییر مانور‌های سنگین و دستیابی به سرعت‌های هایپرسونیک باشد؛ رهگیری آن برای سامانه پدافندی تقریباً غیرممکن خواهد بود. البته در پوشش بدنه موشک فتاح از مواد جاذب امواج رادار هم استفاده شده است که هم سبب کاهش برد مؤثر و هم سبب ایجاد خطا در محاسبات می‌شود، اما به‌عنوان یک فرض کمک‌کننده به تعادل مسئله، فرض می‌شود که فتاح در بیشترین برد سامانه دشمن کشف شود.
موشک فتاح از زمان شلیک تا فاصله ۵۰۰ کیلومتری هدف (دوسوم مسیر حرکت موشک) در یک مسیر مشخص و با سرعت معینی حرکت می‌کند، اما درست در یک‌سوم پایانی مسیر خود، با روشن شدن موتور سوخت جامد مجهز به نازل متحرک به‌ناگاه هم سرعت خود را به حدود سه برابر سرعت اولیه افزایش می‌دهد و هم شروع به مانور و تغییر مسیر می‌کند و همین امر موجب خطا در محاسبات سامانه‌های پدافندی می‌شود. علاوه بر این سرعت موشک‌های سامانه تاد نهایتاً ۸ ماخ است در صورتی که سرعت موشک فتاح در فاز نهایی به ۱۳ تا ۱۵ ماخ می‌رسد؛ به این ترتیب پیش از آنکه موشک سامانه‌های پدافندی به محل برخورد به موشک فتاح برسد، این موشک از آن محل عبور کرده است و آن‌ها قادر به انهدام این موشک نخواهند بود.

پایگاه تحلیلی خبری شعار سال، برگرفته از منابع گوناگون