شعارسال: مهرداد لاهوتی، نایبرئیس کمیسیون برنامهوبودجه مجلس به ارقام بودجه اشاره کرد و گفت: منابع و مصارف بودجه ۱۴۰۴ به ۱۱ هزار و ۸۰۰ همت افزایش یافته است. ۶هزار و ۴۰۰ همت بودجه منابع عمومی دولت با درآمد اختصاصی است. ۴۲۰ هزار میلیارد تومان درآمد اختصاصی درنظر گرفته شده است. بودجه شرکتهای دولتی که سال گذشته ۳ هزار و ۷۰۰ همت بوده امسال به ۵هزار و ۴۰۰ همت افزایش یافته است. او ادامه داد: افزایش حقوقها در لایحه بودجه ۱۴۰۴، معادل ۲۰ درصد درنظر گرفته شده و سقف معافیت مالیاتی حقوق کارکنان دولت به دو برابر افزایش یافته است، سال گذشته ۱۲میلیون تومان بود و امسال ۲۴ میلیون تومان شده است.
معافیت مالیاتی اشخاص حقیقی تا ۲۸ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان در نظر گرفته شده است و بقیه هم به صورت تناسبی است. نایبرئیس کمیسیون برنامهوبودجه مجلس تصریح کرد: در بودجه پیشبینیشده که در سال آینده ۲ میلیارد یورو واردات خودرو با تعرفه ۱۰۰درصد داشته باشیم. برای متناسبسازی حقوق بازنشستگان در سال جاری ۶۰ همت در نظر گرفته شده بود که در سال آینده ۱۰۶ همت پیشبینی شده است.
همچنین برای پاداش پایان خدمت کارکنان حدود ۱۵۵ میلیارد تومان پیشبینی شده است. او تاکید کرد: بودجه کالاهای اساسی در سال جاری ۱۸ میلیارد دلار بود که این عدد کاهش پیدا کرده و ۱۲ میلیارد دلار پیشبینی شده است. تورم حدود ۳۰ درصد و رشد اقتصادی حدود ۳.۵ درصد در نظر گرفته شده است. همچنین مبنای ارز حقوق ورودی ۵۵ هزار تومان پیشبینی شده است. صادرات نفت حدود یک میلیون و ۳۳۰ هزار بشکه در نظر گرفته شده است، البته ۴۲۰ هزار بشکه برای نیروهای مسلح در نظر گرفته شده که در جمع صادرات نفت حدود یک میلیون و ۷۵۰ هزار بشکه پیشبینی شده است. اما درآمد حاصل از فروش نفت نسبت به سال گذشته افزایش نداشته و ۵۸۳ همت در نظر گرفته شده است.
لاهوتی همچنین در خصوص مالیات در بودجه ۱۴۰۴ گفت: مالیات در بودجه ۱۴۰۳ حدود ۱۲۲۲ هزار میلیارد تومان بود که در بودجه ۱۴۰۴، معادل ۱۷۰۰ هزار میلیارد تومان پیشبینی شده که ۳۹ درصد افزایش یافته است. فروش اموال که ۶۲ همت بود به ۲۵ همت کاهش پیدا کرده است. همچنین در بودجه حدود ۲۰۰ هزار میلیارد تومان تهاتر اموال پیشبینی شده است. او همچنین در خصوص قیمت ارز در بودجه، یادآور شد: قیمت ارز در محاسبه به دست میآید و دولت در ظاهر قیمت ارز را ۲۸۵۰۰ اعلام کرده، اما باید در محاسبات به دست بیاید.
این نماینده مجلس با انتقاد از افزایش ۳۹ درصدی مالیات، گفت: اگر به سمت دریافت از فرارهای مالیاتی برویم خوب است. اما اگر این عدد را مشخص کنیم و سازمانهای مالیاتی موظف به وصول باشد، پرداخت آن برای مردم سخت خواهد بود. لاهوتی به احتمال افزایش قیمت بنزین اشاره و تاکید کرد: اراده دولت به سمت افزایش قیمت بنزین است. پیشبینی میشود معادل تورم قیمت بنزین افزایش پیدا کند، اما امیدواریم که این اتفاق نیفتد. در بودجه همهچیز نیامده، اما موافق افزایش قیمت بنزین نیستم، چون ما خودرو را با سرانه مصرف بالا به مردم میدهیم و از سوی دیگر میخواهیم قیمت بنزین را افزایش دهیم! باید راهکارهای دیگری پیدا کرد.
او در خصوص اینکه آیا در بودجه ۱۴۰۴ مشوقهای مالیاتی برای تولیدکنندگان در نظر گرفته شده گفت: برای شرکتهای دانشبنیان معافیتهایی در نظر گرفته شده است. اما این معافیتها کم است. نایبرئیس کمیسیون برنامهوبودجه مجلس در پاسخ به اینکه چقدر درآمدهای بودجه واقعبینانه است، خاطرنشان کرد: اگر عزم دولت به افزایش قیمت بنزین باشد قابل وصول نیست و امکان فروش میزان نفتی که در بودجه پیشبینی شده سخت است. همچنین کل درآمد مالیاتی را ۳۹ درصد افزایش دادند که عدد سنگینی است.
بودجه یکپارچه شده
حسینعلی حاجیدلیگانی، عضو کمیسیون اصل نود مجلس نیز اظهار کرد: گزارشی که رئیسجمهور در هنگام تحویل بودجه به مجلس داد، گزارش خوبی بود. بودجه یکپارچه شده و چند خزانه در کشور وجود ندارد. همچنین اینکه مشخص باشد که به صندوق توسعه چه میزان واریز کنیم و اجازهای که رئیسجمهور بیان کردند که از رهبری گرفتند کار خوبی بود. به نظر میرسد دولت ارادهای را برای انتظامبخشی و یکپارچگی بودجه دارد. در صورت یکپارچگی بودجه منابع و مصارف با هم مقایسه شود و کار خوبی بود که اتفاق افتاد. این نماینده مجلس خاطرنشان کرد: بودجه ۱۴۰۴ انقباضی است.
تدوین بودجه با توجه به شرایط منطقه
همچنین احمد فاطمی، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس خاطرنشان کرد: بودجه ۱۴۰۴ با توجه به شرایط خاص کشور و شرایط منطقهای و بینالمللی یک بودجه انقباضی و منطقی بسته شده است. دولت سعی کرده که درآمدها را واقعی ببیند تا کسری بودجه را به حداقل برساند. او ادامه داد: برنامه هفتم رشد اقتصادی را ۸ درصد در نظر گرفته است که این عدد قابل وصول است، اما برای اینکه به این عدد برسیم باید بودجه به نحوی باشد که بسترها و مقدمات لازم را فراهم و از جمله باید تکلیف FATF را مشخص کند. یعنی بحث روابط عادی و مبادلات پولی با دنیا باید حل شود، چون اگر بخواهیم به رشد ۸ درصدی برسیم به سرمایهگذاری خارجی و جذب سرمایههای ایرانیان مقیم خارج نیازمندیم. باید به ناترازی بانکها خاتمه بدهیم. باید در مالیات قوانین دقیق و شفافیت را اجرا کنیم. چون کسب مالیات به سمت دهکهای پایین و از حقوق و دستمزدها مالیات گرفتن هنر نیست. در این راستا باید به سمت شفافسازی شرکتهای دولتی، غولهای بزرگ اقتصادی و دانه درشتها برویم.
این نماینده مجلس به نقاط ضعف بودجه اشاره و تاکید کرد: در حقوق و دستمزد، میزان افزایش برای بازنشستگان ۲۰ درصد و برای شاغلان متوسط ۲۸ درصد در نظرگرفته شده که این متناسب با تورم نیست و مجلس تلاش خواهد کرد که در کمیسیون تلفیق تغییراتی در این بخش ایجاد کند. او در خصوص اینکه آیا در بودجه ۱۴۰۴ مشوقهای مالیاتی برای تولیدکنندگان در نظر گرفته شده، تصریح کرد: معافیتهایی برای بخش تولید درنظر گرفته شده که کافی نیست و در کمیسیون تلفیق بیشتر به آن میپردازیم. فاطمی در خصوص احتمال افزایش قیمت بنزین، گفت: باید با همکاری و همیاری و کار کارشناسی راهکاری بیندیشیم و برای مثال میتوانیم یارانه بنزین را به کد ملی اختصاص دهیم. باید ابتدا بسترها و زیرساختها را فراهم کنیم تا مردم قانع شوند.
توضیحات تکمیلی برای بهره برداری بیشتر از خبر:
رئیس سازمان برنامه و بودجه و برخی از نمایندگان مجلس درباره وضعیت بودجه انقباضی ۱۴۰۴ توضیحاتی ارایه نموده اند که برای بهره برداری بیشتر از خبر، در ادامه آورده میشود:
پورمحمدی درباره رقم بودجه ۱۴۰۴ بیان کرد: بودجه عمومی کشور به حدود ۶،۴۰۰ هزار میلیارد تومان رسیده است. با توجه به اینکه بودجه شفاف شده است. بر این اساس درآمدهای دولت ۲۲۷۵ همت (هزار میلیارد تومان)، واگذاری داراییهای سرمایهای ۲۳۳۰ هزار میلیارد تومان، واگذاری داراییهای مالی ۱۳۸۰ همت و درآمد اختصاصی دستگاهها ۴۲۰ همت. وی گفت: هزینههای دولت ۴۰۰۰ همت، تملک داراییهای مالی ۷۱۰ همت که جمعاً میشود ۵۹۸۷ همت که مصارف دولت هم جمعاً ۶،۴۰۰ هزار میلیارد تومان خواهد بود.
* تداوم پرداخت مطالبات بازنشستگان: قانون همسان سازی حقوق بازنشستگان به دلیل اینکه اولین سال اجرا بود با چالشهایی روبرو گردید. صندوق بازنشستگی کشوری شب قبل احکام را صادر کرد و تخصیص آن برای مهر ماه صورت گرفت. سعی میکنیم در ماههای آینده هم متناسب سازی آن ماه و هم مطالبات قبل را پرداخت کنیم. پورمحمدی گفت: به محض تعیین تکلیف صندوق بازنشستگان لشکری، پرداخت آنها را هم انجام خواهیم داد. دولت هم همکاری خواهد کرد تا قانون به نحوه شایسته اجرا شود. میزان واقعی پاداش بازنشستگان ۷۵ هزار میلیارد تومان است، ولی بودجه تخصیصی ۲۲ همت بود. اما سال آینده سعی کردیم رقم آن هم واقعی شود. در رابطه با وضعیت دارایی صندوقهای بازنشستگی گفت: بیش از ۹۰ درصد درآمد صندوق از سوی دولت پرداخت میشود و بار مالی آنها تقریباً بر عهده دولت است و حقیقتاً ادامه این روند که بازنشستگان همواره نگران باشند تا تأمین نیاز آنها صورت گیرد، درست نیست؛ بنابراین تلاش شد در بودجه صراحتاً اعلام شود که صندوقها هیچ بدهیای به بازنشستگان نداشته باشند و ۱۰۰ درصد آن بر عهده دولت باشد که این امر نیازمند گفتگو با مجلس و رسیدن به راهکار است.
* حفظ ارز ترجیحی دارو: موضوعاتی مانند حفظ تعرفه ترجیحی دارو و … را رعایت کردیم. موضوع محیط زیست چه در سواحل و چه در مورد آلایندهها نیز مورد توجه جدی قرار گرفته است.
* عدم فشار بودجه ۱۴۰۴ بر بازار پول و سرمایه: تلاش شد بودجه کشور، حامی ثبات اقتصادی کشور باشد و هیچ فشاری به ثبات کشور در بازار پول و سرمایه وارد نشود و بازارها توسط بودجه مورد حمایت قرار گیرند. تلاش شد از طریق افزایش سرمایه بانکها و تسویه بدهی آنها و ثبات نرخ حاملهای انرژی بتوانیم از ناحیه بودجه ثبات را رقم بزنیم و کمک کار رشد اقتصادی کشور باشیم. از دلایل استقراض از بازار سرمایه این بود که ما میزانی کسری داشتیم و در اواسط سال درخواست برداشت از صندوق توسعه ملی از مقام معظم رهبری داشتیم. در حالی که عمده پرداختهای ما در نیمه اول سال بود. با درخواست رئیس جمهور از مقام معظم رهبری ایشان اجازه دادند مازاد ۲۰ درصد صندوق در اختیار بودجه دولت قرار گیرد و میزان اوراق منتشر شده ما در ابتدای سال کاهش پیدا کند.
* چرا رئیس جمهور نرخ بنزین را ۸ هزار تومان اعلام کرد؟
رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور در رابطه با اعلام قیمت تمام شده ۸،۰۰۰ تومانی بنزین از سوی رئیس جمهور، گفت: اگر دقت کرده باشید رئیس جمهور توضیح داد اگر قیمت نفت را صفر تومان در نظر بگیرید قیمت تمام شده این میزان میشود. متأسفانه در سالهای اخیر رشد مصرف بنزین بی رویه افزایش پیدا کرد که اگر این مصرف ادامه پیدا کند باید از حقوق کارمند و بازنشسته کم کنیم که مصرف بنزین را بالا ببریم. در قانون بودجه دولت مکلف شده ساز و کارهای آن را فراهم کند که این امر به معنای افزایش قیمت نیست. ما باید این افزایش مصرف بنزین را با روشهای مختلف مهار کنیم.
*پیش بینی ۲ میلیارد دلار برای واردات خودروهای نو: وی درباره واردات خودرو تصریح کرد: در بودجه سال آینده حدود ۲ میلیارد دلار برای واردات خودروهای نو در نظر گرفته شده تا از این طریق مصرف بنزین و قیمت کنترل شود که البته نیازمند گفتگو با مجلس است.
* کاهش رشد مالیات را نسبت گذشته: معاون رئیس جمهور در رابطه با افزایش نرخهای مالیاتی در سالهای اخیر و رویکرد دولت در این رابطه در بودجه ۱۴۰۴، گفت: حقیقتاً رشد مالیات را به نسبت گذشته کمتر پیشبینی کردیم. بخشی از این مالیات از محل تورم و بخش دیگر از محل رشد اقتصادی شکل میگیرد. بعضی از اقلامی هم که بعضاً دارای معافیت مالیاتی بود با جدیت افزایش پیدا کرد. اینکه مالیات باید وصول شود نباید منجر به فشار به مردم و بنگاهها شود.
* کسری بودجه ۸۵۰ همت است: وی در خصوص ادعای وزیر اقتصاد مبنی بر اینکه ۸۵۰ هزار میلیارد تومان کسری بودجه داریم، گفت: این عدد را تأیید میکنم. در مورد بخشی از این پرداختها که میتوانستیم پرداخت کنیم در بودجه ۱۴۰۴ سعی در صرفه جویی خواهیم داشت و تمهیدات لازم را برای بودجه سال آینده اعلام کنیم. شفاف کسری بودجه را بیان کردیم تا سال آینده مجبور به اخذ کمک از صندوق توسعه ملی نباشیم.
رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور در رابطه با کاهش ناترازیهای شبکه بانکی در بودجه ۱۴۰۴ گفت: ناترازی شبکه بانکی چند منبع دارد؛ یکی اینکه دولت بتواند بدهیهای خود را بهادار سازی کند و سقفی هم برای تسهیلات تعیین کند. دولت این سقف را تعیین کرده و تضامین هم کاملاً مشخص است. تنظیم گری شبکه بانکی هم اهمیت دارد تا مانع آن شود که تسهیلات با سال بعد جایگزین شود و احتمالاً در افق میان مدت ناترازیهای شبکه بانکی کاهش خواهد یافت.
* دیگر چیزی به نام فرابودجه نداریم: پورمحمدی در خصوص برنامه سازمان برای موارد مربوط به فرابودجه تصریح کرد: ما دیگر چیزی به نام فرابودجه نداریم. هدفمندی یارانه و تمام تخصیصهای نفت را داخل بودجه آوردیم و دولت جز از طریق انتشار اوراق امکان پرداخت بدهی ندارد سعی کردیم انضباط جدی به بودجه بدهیم.
* شوک مالیاتی وارد نمیکنیم: وی در رابطه با قوانین مالیاتی و اینکه آیا تغییراتی در این زمینه ایجاد شده است، گفت: تلاش کردیم اگر تبصره و حکمی آمد آن را لحاظ کنیم. چیزی که شوک وارد کند را سعی کردیم وارد قوانین نکنیم.
* نفت ۶۳ دلار پیش بینی شد: رئیس سازمان برنامه و بودجه در رابطه با اصلاحات ارزی و میزان تحقق تعهدات نفتی عنوان کرد: بودجه متعرض موضوعات ارزی نمیشود. در مورد درآمدهای نفتی در بخش هدفمندی یارانهها عددی پیشبینی شده بود که ۵۰ درصد آن قابل تحقق بود، اما تلاش این است که بودجه سال ۱۴۰۴ بدون بدهی باشد. در ازای هر بشکه ۵۷.۵ یورو معادل ۶۳ دلار ارزیابی کردیم. نرخ دلار در کالاهای اساسی کماکان به صورت ترجیحی خواهد بود، اما تلاش میکنیم به سمت بازار واحد برویم و ارزهای توافقی را لحاظ کنیم.
* پیش بینی ۳۳۰ همت برای یارانه نقدی و کالابرگ: رئیس سازمان برنامه و بودجه در پاسخ به این سوال که بودجه با چه قیمتی برای دلار تنظیم شده است، گفت: در بخش چهار مربوط به تراز عملیاتی معادل ۸۵۰ هزار میلیارد تومان لحاظ شده است. در هزینهها سود اوراق را میبینیم که بین ۲۰۰ تا ۲۴۰ همت است. عددی که الان نوشته شده ۴۷۰ همت کل اوراق مالی است بار مالی خواهد بود. نکته کلیدی اینکه ۶۷۰ همت از هدفمندی به بخش هزینهها منتقل شده است. پارسال این بخش را نداشتیم که درون آن مستمری نهادهای حمایتی بود. ۲۵۰ همت نیز گندم و ۳۳۰ همت یارانه نقدی و کالابرگ است که اضافه شده است.
* قیمت ارز ترجیحی در سال آینده: وی در خصوص قیمت ارز ترجیحی در سال آینده گفت: سیاستهای مالی و بودجه به عنوان یکی از سیاستهای تأثیرگذار در تورم تأثیرگذار است و ما نهایت تلاش را کردیم که از ناحیه بودجه رفتارمان منجر به بی ثباتی نشود. در خصوص بحث نرخ ارز کالاهای ترجیحی در لایحه چیزی انعکاس نمییابد بلکه ارقامی را با دستگاهها توافق میکنیم که دستگاهها باید سیاست بهینه خود را برای اجرای بودجه مشخص کند. مثلاً سقف ارز ترجیحی را برای کالاهای اساسی و دارو ۱۲ میلیارد دلار پیش بینی کردیم. این مربوط به دستگاههای ذی ربط است که بگوید من چه میزان ارز ترجیحی نیاز دارم. در کلیات بودجه متعرض این موضوعات نخواهیم شد و شوکی وارد نمیشود بلکه تابع تدبیر خواهد بود. ما چارچوبهای مالی را مشخص کردیم که دستگاههای اجرایی در قالب این چارچوبها بودجه خود را تنظیم کنند.
پایگاه تحلیلی خبری شعار سال، برگرفته از منابع گوناگون