پشت پرده «مافیای آب» : بعد از اتمام سدسازی،نوبت به پروژه های آب شیرین کن است و انتقال و حتی واردات آب

حکمرانی آب و تخصیص بهینه‌ آب در ایران اصولا مانند اکثر بخش‌های اقتصاد ایران، نه مبتنی بر تئوری‌های اقتصادی که مبتنی بر تئوری‌های رفاقت، رابطه، رانت، لابی‌گری، نقض قانون، آزمون‌وخطا، تقلیدی و مافیا انجام می‌شود. بیشتر پروژه‌هایی که از آب به‌عنوان یک نهاده استفاده می‌کنند یا پروژه‌های سدسازی و انتقال آب که محصول نهایی آنها آب است، مبتنی بر تئوری‌های ذکرشده و به‌صورت ناسازگاری با زیست‌بوم، توسعه‌ پایدار و متوازن و متناقض با توان اکولوژیکی حوضه‌ آبریز، احداث شده‌اند و امروز هیچ نهادی مسئولیت فاجعه‌ بحران آب در کشور را برعهده نمی‌گیرد. برخی مسئولان دولتی و نمایندگان مجلس بدون آگاهی یا مغرضانه به حمایت از طرح‌های سدسازی و انتقال آب بین حوضه‌ای و حتی واردات آب از خارج پرداخته‌اند که در اکثر موارد در راستای اهداف مافیای آب است. همچنین متاسفانه قوه‌قضائیه نیز به‌دلیل مشغله‌ زیاد در فسادهای بانکی- مالی، زمین‌خواری و رانت‌های استخدامی، هنوز از فساد و رانت آب غافل مانده و همین امر منجر به تقویت مافیای آب شده است تا حدی که شاید مافیای آب تبدیل به قدرتمندترین و ثروتمندترین مافیا در ایران شده است.

شعارسال: شکل‌گیری مافیا در بخش‌های مختلف کشور به‌دلیل حفره‌هایی که در قانون اساسی وجود دارد و فضاسازی‌هایی که خلأ یا سوءاستفاده از همین خلأ‌ها ایجاد شده اتفاقی است که سال‌ها در این کشور رخ داده و حتی بیان وجود مافیا در حوزه آبی بدون سند و مدرک چیزی دوراز انتظار نیست. اما چند سوال اساسی مورد مافیای آب مطرح است؛ چرا کماکان پروژه‌های عرضه آب با هزینه‌های بیشتر و بیشتر در حال اجرا هستند؟ چرا با عدم افزایش قیمت آب متناسب با افزایش هزینه نهایی تولید آب، عرضه آب در حال افزایش است؟ حکمرانی آب و تخصیص بهینه آب در ایران اصولا مانند اکثر بخش‌های اقتصاد ایران، نه مبتنی بر تئوری‌های اقتصادی که مبتنی بر تئوری‌های رفاقت، رابطه، رانت، لابی‌گری، نقض قانون، آزمون‌وخطا، تقلیدی و مافیا انجام می‌شود.
بیشتر پروژه‌هایی که از آب به‌عنوان یک نهاده استفاده می‌کنند یا پروژه‌های سدسازی و انتقال آب که محصول نهایی آن‌ها آب است، مبتنی بر تئوری‌های ذکرشده و به‌صورت ناسازگاری با زیست‌بوم، توسعه پایدار و متوازن و متناقض با توان اکولوژیکی حوضه آبریز، احداث شده‌اند و امروز هیچ نهادی مسئولیت فاجعه بحران آب در کشور را برعهده نمی‌گیرد. در صورتی که وزارت نیرو، شرکت‌های آب منطقه‌ای و شرکت‌های مشاور آن‌ها باید در قبال فاجعه آب در کشور مورد بازخواست و پیگرد قانونی قرار گیرند و ارتباط خود با مافیای تخصیص آب در ایران را شفاف سازند. برخی مسئولان دولتی و نمایندگان مجلس بدون آگاهی یا مغرضانه به حمایت از طرح‌های سدسازی و انتقال آب بین حوضه‌ای و حتی واردات آب از خارج پرداخته‌اند که در اکثر موارد در راستای اهداف مافیای آب است. همچنین متاسفانه قوه‌قضائیه نیز به‌دلیل مشغله زیاد در فساد‌های بانکی- مالی، زمین‌خواری و رانت‌های استخدامی، هنوز از فساد و رانت آب غافل مانده و همین امر منجر به تقویت مافیای آب شده است تا حدی که شاید مافیای آب تبدیل به قدرتمندترین و ثروتمندترین مافیا در ایران شده است.

مافیا یا گروه‌های پشت‌پرده؟

دکتر محمد حسن پاپلی زاده، استاد دانشگاه در این رابطه می‌گوید: امروزه ۱۲ درصد از اقتصاد دنیا برروی جرم و جنایت است، افراد نمی‌خواهند جرم و جنایت تمام شود؟ ۹ تا ۱۳ درصد اقتصاد روی ترور می‌چرخد، میلیاردر‌هایی که در آن بالا نشسته اند، ساده‌ترین کالا دوربین مدار بسته است که می‌سازند و میلیارد‌ها دلار هزینه اسلحه و ضد اسلحه و… ساخته می‌شود. آب یک کالا مهم و استراتژیک است. در ۶۰ سال اخیر، یک مافیا پشت این کالاست. مافیای پیچیده حول محور اقتصاد آب در ایران تشکیل شده و هیچ کسی نمی‌تواند کاری بکند. پول مافیای آب از مصرف تامین می‌شود نه کاهش مصرف. ۹۷ درصد درآمد‌ها در آب‌های سطحی است و فقط ۳ درصد بودجه وزارت نیرو به آب‌های زیر زمینی اختصاص دارد. حالا که ساخت سد تمام شده، به دنبال انتقال آب و آب شیرین کن
هستند.»
وی در ادامه می‌افزاید: شما الان بخواهید پس از ۵۰ سال مشکل آب خوزستان را برطرف کنید که سراغ شرکت‌ها و ان جی اُ مردم نهاد نمی‌روید، بلکه یکسری شرکت‌های گردن کلفت هستند که آن‌ها بازهم پای کار می‌آیند که قبلا مشکل آب برای خوزستان، سیستان و بلوچستان و… ایجاد کردند. گروه‌های علوم اجتماعی، جامعه شناسی، فرهنگ سازی فقط یک بازی است، چون اصلا به اینگونه شرکت‌ها راه داده نمی‌شوند. در بیشتر مواقع مردم را مقصر می‌دانند و می‌گویند که صرفه جویی کنید، آب زیاد مصرف می‌کنید و… آب‌های سطحی متعلق به دولت است، اما آب زیر زمینی متعلق مردم است، دستکاری می‌شود. مبارزه این کارشناس حوزه آب و اقلیم با اشاره به اینکه مافیای آب در ایران جمع شدنی نیست، مگر اینکه مافیای آب و افشای درآمد از طریق آب است. آب به یک موضوع سیاسی تبدیل شده، شما برید ببینید چه کسانی می‌خواهند آب را منتقل کنند؟ کارشناسان مگر هشدار نمی‌دهند؟ شما ببینید چه افرادی مدیر شرکت‌های آب شیرین کن هستند که برای هر لیتر آب، پول عجیبی از مردم و دولت می‌گیرند؟