پنجشنبه ۱۵ خرداد ۱۴۰۴ - 
مهدی گلشنی:
عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی شریف گفت: سوالاتی در علم وجود دارند که علم تجربی نمی تواند آنها را جواب دهد. حتی خداناباوران هم این موضوع را مطرح کرده اند.
کد خبر: ۱۶۸۷۰۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۸/۲۲
یادداشت فائزه طلوع‌برکاتی؛
کارل ریموند پوپر (1902-1994) بی‌تردید از بزرگ‌ترین فیلسوفان قرن بیستم است که در زمینه‌هایی مانند فلسفه علم و فلسفه سیاست صاحب نظریات بدیع و تأثیرگذاری است. او در سال 1902 در وین چشم بر جهان گشود و در فضایی کاملا فرهنگی و سرشار از کتاب، نشو و نما کرد. بنا بر سخن او در زندگی‌نامه خودنوشتش، «کتاب‌ها پیش از آنکه بتوانم آنها را بخوانم، قسمتی از زندگی من بودند»
کد خبر: ۱۶۵۵۵۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۸/۰۷
توالت سرپایی؛
ایستاده ادرار نمودن نمونه ای از دوران نادانی و بی فرهنگی بشر محسوب می شده و ممانعت از آن به همراه دیگر آداب در زمینه طهارت، نماد بارزی از احکام مترقی و پیشرفته اسلام به شمار می رود. بر خلاف این که شهر «قم» شهری مذهبی و شهر «علم و فقاهت» است، برخی معضلات از سوی مردم در آن دیده می شود که با فقه اصیل تطابق و سازگاری ندارند. یکی از این موارد، وجود دستشویی های ایستاده یا به عبارتی «توالت های سرپایی» آن هم در محله ای قدیمی در این شهر یعنی محله «آذر»، واقع در «میدان کهنه»، جنب «مسجد امام هادی(ع)» است که به آن مسجد نیز تعلق دارد و ایجاد و احداث آن بر خلاف فقه و سنت اسلامی و به خصوص فقه شیعی است. این در حالی است که توالت فرنگی نیز آنجا وجود دارد و کمتر استفاده می شود و این توالت های ایستاده مورد استقبال پیر و جوان و به خصوص نمازگزاران است.
کد خبر: ۱۵۵۰۴۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۶/۱۹
زبان دین؛
وقتی ویتگنشتاین متأخر درباره اعتقاد دینی قلم می‌زند، همچنان بر آن است که کاربرد زبان در مقام بیان اعتقادات دینی، کاملاً متفاوت با کاربرد آن در مقام بیان امور واقع است. ولی دیگر در اینجا نتیجه نمی‌گیرد که پس باید این کاربرد، کاربرد نادرست زبان باشد. هدف اصلی وی توضیح این است که چگونه مفاهیمی مانند گناه، فدیه، داوری، رحمت و کفاره، جایگاهی مسلّم در شیوه زندگی یک فرد یا جامعه دارند.
کد خبر: ۱۴۱۳۶۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۲۴
حسین جوشقانی پاسخ داد؛
حسین جوشقانی می‌گوید: وقتی به شاخص صبر نگاه می‌کنیم، می‌بینیم که در کشورهای توسعه‌یافته، کشورهایی که رشد اقتصادی بالایی را تجربه کرده‌اند، عدد این شاخص بیشتر از متوسط جهانی است. از طرف دیگر در کشورهای کمترتوسعه‌یافته، عدد این شاخص کمتر از میانگین جهانی است. به طور خاص در مورد ایران، عدد شاخص صبر به شدت کمتر از میانگین جهانی است.
کد خبر: ۱۴۰۸۸۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۲۲
جوادی آملی؛
حجت‌الاسلام و المسلمین حمید پارسانیا در سال ۱۳۳۷ در شهر مقدس مشهد متولد گردید. وی تحصیلات حوزوی خود را تا مدارج عالی حوزه طی کرد. فقه و اصول را از محضر حضرات آیات عظام میرزاهاشم آملی، فاضل لنکرانی، وحید خراسانی و جوادی آملی بهره برد. همچنین عرفان و فلسفه را از محضر حضرات آیات جوادی آملی و حسنزاده آملی آموخت. ایشان ضمن اینکه یکی از برجستگان مکتب فکری حضرت آیت‌الله جوادی آملی در حکمت، عرفان نظری و فقه است، یکی از نخستین دانشجویان رشته جامعه‌شناسی پس از انقلاب در دانشگاه تهران و از استادان این رشته در آن دانشگاه نیز میباشد.
کد خبر: ۱۴۰۳۰۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۱۹
دکتر گلشنی؛
دکتر گلشنی عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی و مدیرگروه فلسفه علم دانشگاه صنعتی شریف در سخنرانی خود در روز یکشنبه، ۲۲ مرداد ۱۳۹۶ در سومین دورۀ طرح ملی نخبگان علوم انسانی به دیدگاه خود درباره علم دینی وامکان آن اشاره کردند. در ادامه گزارشی از این نشست از نظر شما می گذرد.
کد خبر: ۱۴۰۲۸۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۱۹
موحد ابطحی؛
غیرممکن بودن علم دینی به معنای عام؛ عده‌ای بر این باورند که علم دینی مفهومی پارادوکسیکال است و لذا آن را غیرممکن و فاقد هرگونه مصداقی می‌دانند. از این‌رو، هر تلاشی برای تولید آن را بیهوده و بی‌ثمر می‌دانند.
کد خبر: ۱۳۹۹۰۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۱۸
مقاله سینا کلهر؛
نسبت میان دین و سایر حوزه‌های اجتماعی و نقش دین در هدایت و جهت‌دهی به آنها، یکی از چالش‌برانگیزترین مباحث جامعه ی ما پس از پیروزی انقلاب اسلامی بوده است. نسبت میان دین و سیاست، دین و اقتصاد، دین و اجتماع و به‌طور کلی حضور حداقلی یا حداکثری دین در اجتماع محور اصلی مناقشات فکری سه دهه‌ی اخیر را تشکیل داده است. نسبت دین به‌خصوص اسلام شیعی با توسعه در همین بستر طرح، و دیدگاه‌های مختلفی درباره‌ی آن ارائه شده است.
کد خبر: ۱۳۹۸۷۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۱۸
نوریه ریاضی؛
در جهان معاصر که پیشرفت صنعت و فناوری یکی از شاخص‌های مهم تمدن به شمار می‌رود، چنین وانمود می‌شود که تمدن حاضر محصول پیشرفت ورشد علوم ریاضی و تجربی است. همچنین نتیجه گرفته می‌شود که تنها این علوم ارزش دارند و علوم انسانی یا بی ارزش هستند یا همتای علوم طبیعی نیستند. در این نوشتار ضمن تعریف علوم انسانی و بیان تمایز آنها با علوم دیگر، با دیدگاه بعضی‌اندیشمندان معاصر در مورد ارزش و روش علوم انسانی آشنا می‌شویم. در پایان راهکارهایی در جهت بر طرف کردن موانع رشد این علوم و بهبودی نسبی آنها عرضه می‌شود.
کد خبر: ۱۳۹۸۵۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۱۸
محمود رجبی تشریح کرد؛
گاهی علم به مفهوم Science یا یک رشته از رشته های علم تجربی است. اگر این مفهوم مد نظر باشد، علم یعنی یک منظومه معرفتی که حول محور یک موضوعی می چرخد و روشش روش تجربی است و قهرا موضوعاتش هم موضوعات تجربی است. اگر روش، تجربی باشد کارآیی اش در محدوده موضوعات تجربی است و اگر موضوع تجربی است، خوب، روش تجربی کارآیی و اعتبار و روایی دارد و می تواند نتیجه دهد. بنابراین، علم به معنی منظومه ای معرفتی با روش تجربی است. برای دین هم تعریفهای متعددی شده است آنچه که الان می توانم در این بحث قرار بگذارم این است که مقصود من از دین مجموعه دریافتهای انسان از کتاب و سنت است.
کد خبر: ۱۳۹۷۹۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۱۷
باقری تشریح کرد؛
باقری معتقد است علم دینی ذاتی دین نیست و دین منظری برای فعالیت علمی است، اما ناقد او معتقد است که علوم در ذیل دین وجود دارند و نمی‌توان جایگاه دین را به منظر فرو کاست.
کد خبر: ۱۳۹۷۸۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۱۷
دیدگاه آیت‌الله العظمی جوادی آملی؛
دیدگاه آیت‌الله العظمی جوادی آملی که علوم طبیعی از آن حیث که نمایشگر ذات و صفات الهی‌اند، متصف به دینی بودن می‌شوند، گستره مفهوم علم دینی را از حیث مصداق به اکثریت علوم گسترش می‌دهد اما اگر بدان علم از حیث مادی‌اش و بدون توجه به اضافه‌اش به خداوند نگریسته شود، علمی دینی نخواهد بود.
کد خبر: ۱۳۹۷۷۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۱۷
یادداشتی از احمد عابدی؛
دولت باید واجد صلاحیت های سیاسی و اعتقادی باشد تا از حدود قوانین ثابت شرع تجاوز نکند، لذا، سیستم و رژیم سیاسی اسلام به عنوان جانشینان پیامبر، با سیستم اقتصادی آن پیوستگی کامل دارد.
کد خبر: ۱۳۹۷۵۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۱۷
علی محمد صابری؛
استاد دانشگاه فرهنگیان گفت: علوم غربی از گذشته زیر یوغ متافیزیک و فلسفه ما بعد الطبیعه بوده است در حالی که علوم اسلامی تحت حوزه حکمت است.
کد خبر: ۱۳۹۵۰۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۱۶
به همت دبیرخانه دوره‌های آموزشی پژوهشی فعالان علوم انسانی اسلامی؛
سلسله نشست‌های روش‌شناسی تولید علم دینی به همت دبیرخانه دوره‌های آموزشی پژوهشی فعالان علوم انسانی اسلامی (مفتاح) برگزار شد.
کد خبر: ۱۳۹۴۹۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۱۶
على پایا؛
در سال های اخیر بحث درباره مفهوم نظری «علم دینی» و تا اندازه‌ای نیز «علم بومی» رونق یافته است. با توجه به اهمیت و اعتباری که «علم science» در جهان جدید پیدا کرده و نقش چشمگیری که در ایجاد تحولات همه جانبه در زندگی افراد و جوامع ایفا می‌کند، می‌توان لااقل یکی از علل جاذبه‌ای را که مفاهیمی نظیر «علم دینی» و «علم بومی» برای برخی از مسلمانان دارند، حدس زد. بر مبنای این فرض می توان تصور کرد که در نظر این گروه از مومنان اگر بتوان علمی اسلامی یا بومی با همان توانایی های علم جدید به‌وجود آورد آنگاه زمینه برای اعاده مجد و عظمت از دست رفته جهان اسلام و جوامع مسلمان آماده خواهد شد.
کد خبر: ۱۳۹۲۴۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۱۵
حمید پارسانیا؛
حمید پارسانیا در پنجمین نشست از دور جدید سلسله نشست های روش شناسی تولید علم دینی گفت: علم برحسب ذاتی، نه دینی و نه غیردینی است.
کد خبر: ۱۳۹۰۷۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۱۴
حجت الاسلام پارسانیا؛
مفهوم علم در دو سده نوزدهم و بیستم، به دلیل تغییر مبانی معرفت‌شناختی و فلسفیِ جامعه علمی، تحولاتی داشته است. برخی از تغییرات بدون آنکه معنای علم را تغییر دهد، دامنه معرفت علمی را محدود کرده و بعضی دیگر به تحول در معنای مدرن علم منجر شده است. در این نوشته در این مقاله با بازخوانی تحولات تاریخی مفهوم علم، به معنای قدسی و دینی علم و برخی راه‌های بازسازی دانش دینی و چالش‌های مربوط به آن اشاره شده است.
کد خبر: ۱۳۸۸۵۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۱۳
سید سلمان صفوی؛
بحث بومی سازی علوم انسانی است. مبادا این سخن مقام معظم رهبری با اقدامات ضربتی، عجولانه و غیرمدبرانه شهید شود. ضروری است علمای دین و متخصصین علوم انسانی به بحث بنشینند تا به نتایج صحیح برسند وگرنه با بازاری کردن بحث، مسئله از غایت و هدف خود منحرف می‌شود.
کد خبر: ۱۳۸۸۲۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۱۳