در اهمیت زبان فارسی بارها سخن گفته شده است،‌ چرا که زبان فارسی، زبان یک قوم و یا حتی یک ملت نیست، بلکه میراث مشترک اندیشه‌ورزی بخش گسترده‌ای از ملل مشرق زمین، در هزاره‌هاست؛ میراثی که دربردارنده غنی‌ترین گونه‌های اندیشه فلسفی، عرفانی، زیبایی‌شناسی کلام و لذات سمعی، بصری، آداب و رسوم ماندگار انسانی است، شکوه توانایی انسان در بروز احساسات و افکار از راه شعر و کلام شاعرانه است.

«جوزف نای» نظریه‌پرداز آمریکایی که از او به عنوان طراح جنگ نرم نام برده می‌شود، از آموزش زبان در کنار فیلم، تئاتر، موسیقی، سخنرانی، ترجمه کتاب و ...به عنوان عناصر جنگ نرم یاد می‌کند و می‌گوید هر کشوری با گسترش زبانش در جهان، می‌تواند کشورهای دیگر را مورد تهاجم فرهنگی قرار دهد.

بنیاد سعدی در سال‌های گذشته با هدف گسترش آموزش زبان فارسی در جهان راه‌اندازی شده و فعالیت‌های مختلفی داشته است،‌ فعالیت‌هایی که بنا به گفته مسئولانش در سایه کمبود بودجه بسیاری از آن‌ها در شرایط دشوار محقق شده است. بنیاد سعدی اخیراً‌ موفق به تدوین سند راهبردی برای گسترش آموزش زبان فارسی در جهان شده است،‌ سندی که بر اساس وضعیت فعلی آموزش زبان فارسی در جهان تدوین شده است.

فرهاد پالیزدار شهریور ماه سال جاری معاونت بین‌الملل بنیاد سعدی را برعهده گرفته است،‌ پیش از او سید‌محمدرضا دربندی این سمت را بر عهده داشت. پس از 6 ماه فعالیت پالیزدار در بنیاد سعدی به سراغ وی رفتیم تا درباره برنامه‌هایش در بنیاد سعدی‌ اولویت‌های سال آتی و مشکلات فعلی بنیاد گفت‌وگویی داشته باشیم. پالیزدار در این گفت‌وگو ضمن اشاره به مشکلاتی چون کمبود بودجه از اولویت‌گذاری‌های بنیاد در سال آینده سخن گفت. بخش نخست این گفت‌وگو به شرح ذیل است:

*تقریبا 6 ماه است که شما اداره امور بین‌الملل بین سعدی را در دست گرفته‌اید،‌ با توجه به سوابق پیشین در حوزه روابط فرهنگی در خارج از کشور‌، چه اتفاقات و اقداماتی در این 6 ماه انجام شده است؟

معاونت پیشین بنیاد سعدی بر اساس اهداف راهبردی و سیاست‌های تعریف شده یک سند راهبردی در جهت حفظ و گسترش زبان فارسی در خارج از کشور آماده کرده بود که ما هم در همان روند کار را ادامه می‌دهیم، بنده در این مدت به این نتیجه رسیده‌ام که درحوزه زبان فارسی یکی از مسائل مهم ما معلمان و مدرسان فارسی هستند که نقش مهمی در گسترش زبان فارسی می‌توانند ایفا کنند؛ ممکن است کلاسی 30 نفره را به معلمی تحویل دهیم و در پایان ترم 10 نفر را به ما بازگرداند و ممکن است معلم توانمندی 30 شاگر تحویل بگیرد و برای ترم بعد شاگردانش به 40 نفر افزایش پیدا کنند. به هر حال فارسی‌آموزان خود مبلغان زبان فارسی به شمار می‌روند و افراد دیگر را جذب می‌کنند.

این تجربه را ما با کشورهای مختلف با معلمان مختلف داشتیم، یک معلم می‌تواند ارتباط خوبی برقرار کند و از فضای آموزشی صرف بیرون آید و این نگاه را داشته باشد که این فضا، فضای جذب افراد به فرهنگ ایران و زبان فارسی است، چرا که زبان دریچه‌ای به فرهنگ است،‌ پس با این دید به کلاس می‌رود که افراد را با مهارت‌های مختلف به ادبیات فارسی و فرهنگ فارسی جذب می‌کند. مانند نماینده بنیاد در کشور  صربستان که معلمی توانمند بوده و توانسته تعداد زیادی افراد را به زبان فارسی جذب کند. وضعیت اکنون به گونه‌ای است که در دانشگاه بلگراد پس از انگلیسی 400 دانشجو زبان دومشان را فارسی انتخاب کرده‌اند.

در آنکارا هم ما تجربه‌ای این چنینی داشتیم که معلمان توانمند فارسی‌آموزان را جذب کردند، به طوریکه زبان آموزان می‌گفتند‌، اگر این فرد معلم است ما ترم بعد به کلاس خواهیم آمد.

از این رو بنده فکر کردم یکی از مهمترین کارهایی که ما می‌توانیم برای سال آینده انجام دهیم، این است که برای معلمان و مدرسان فارسی در سراسر جهان دوره دانش افزایی برگزار کنیم چرا که در بسیاری از نقاط جهان ما توانایی اعزام استاد را نداریم. اساتید یا افرادی هستند که فارسی خوانده‌اند یا در ایران زندگی کرده‌اند و توانایی آموزش دارند. ما برای ارتقا و آموزش این افراد برنامه‌ریزی می‌کنیم، این افراد را دسته‌بندی کرده و برحسب توانمندی‌هایی که دارند،‌ دوره دانش‌افزایی مختلف برگزار خواهیم کرد‌، از طرف دیگر نتیجه این دسته‌بندی‌ها و ارزیابی‌ها را در پرداخت‌ها و دستمزدها دخیل می‌کنیم. بنابراین تا یکی دو سال آینده رویکرد بنیاد سعدی در بخش بین‌الملل ارتقا سطح اساتید و دسته‌بندی و سرمایه‌گذاری ویژه روی آن‌هاست.

*اقدام برای ارتقای اساتید نیازمند پیش‌زمینه‌هایی چون تدوین کتب آموزشی است در این زمینه هم برنامه جدیدی دارید؟

اقدام دیگر ما در بنیاد سعدی تأمین منابع است‌، تامین کتاب‌های روز با توجه به روش‌‌های تدریس جدید، معاونت آموزش ما این کار را دنبال می‌کند‌، کارهای خوبی تاکنون تدوین شده است‌، البته معرفی این کتاب‌ها به مسئولان خارج از کشور بسیار مهم است،‌ اکنون کتاب‌های بسیار خوبی تولید شده است اما در رایزنی‌های فرهنگی و موسسات آموزشی خوب معرفی نشده‌ است. این کتا‌بها هنوز آنطور که باید بازتاب نداشته است، بخش دیگری از کار ما این است که برنامه جامعی که در بنیاد تدوین شده بنام برنامه جامع استاندارد زبان فارسی را معرفی کنیم تا همگان با این برنامه آشنا شوند. بر طبق این برنامه کتاب‌های تولید شده و روش‌های تدریس بر اساس این کتاب را معرفی کنیم. با این مسیر کار آموزش زبان فارسی وارد مرحله جدیدی طی دو سال آینده خواهد شد.

به احتمال بسیار همایش امسال دوره دانش‌افزایی را به معلمان و مدرسان اختصاص خواهیم دارد تا هم با کلیت روش تدریس آشنا شوند و  هم با این برنامه جامع. نکته بعدی که ما سعی خواهیم کرد بیشتر به آن توجه کنیم، رصد و پایش فعالیت‌های آموزش زبان فارسی در جهان است که بخشی را نمایندگی‌های ما گزارش می‌دهند اما ما از همکاران خود خواسته‌ایم خودشان هم ورود کنند و فقط به این گزارش‌هایی که از نمایندگان می‌رسد، اکتفا نکنیم تا اطلاعاتمان نسبت به تحولات زبان فارسی بروز باشد.

شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته ازخبرگزاری  تسنیم، تاریخ انتشار: 15اسفند 1396، کدخبر:  1671936،www.tasnimnews.com