شعارسال: آب شور در آبادان مدتی است ضمن به وجود آوردن مشکلاتی برای مردم این شهر، جنگلی از نخلهای بیسر را نیز ایجاد کرده است. «غلامرضا شرفی»، نماینده آبادان در مجلس شورای اسلامی چندی پیش با عنوان کردن این موضوع در خانه ملت گفته بود: «بیش از ۶۰۰ هزار نفر نخل در آبادان بیسر هستند. در مقطعی آب را از پایین دست٬ یعنی رودخانههای بهمنشیر یا اروند برداشت و از آن استفاده میکردیم که پساب آن به دریا ریخته میشد. در آن دوران شاید جمعیت ساکن دربالادست ۴۰۰ هزار نفر بود، اما امروز شاید پساب2 یا 3میلیون نفر جمعیت در حال تخلیه است. از طرفی با رشد صنعت در این سالها، پسابهای صنعتی هم به پسابهای یاد شده اضافه شده است». روزنامه «ایران» بهدنبال پیگیری این موضوع با «علیرضا خلیلی نیا»، مدیر آبفای منطقه آبادان گفتوگو کرد.
«کرخه» و «بهمنشیر» تأمینکننده آب آشامیدنی آبادان
مدیرآبفای منطقه آبادان با بیان اینکه آب آشامیدنی این شهرستان از2 منبع رودخانه «کرخه» و «بهمنشیر» تأمین میشود، گفت: روزانه از رودخانه کرخه 90 هزار مترمکعب آب به سمت آبادان میآید که بعد از تصفیه وارد شبکه شهری میشود. کل مصرف روزانه آب شرب آبادان 150 هزار مترمکعب است. 60 هزار مترمکعب باقی مانده هم از رودخانه بهمنشیر گرفته میشود. در واقع آبی که از این رودخانه میگیریم، شور است چون در مجاورت خلیج فارس و پایین رودخانه کارون قرار دارد و بهدلیل برداشتهای بالادست از کارون شوری بالایی دارد.
شوری آب آبادان
وی یکی دیگر از دلایل شوری آب این شهر را پدیده «جزر» و «مد» بیان کرد و افزود: این پدیده معمولاً در دریای خلیجفارس اتفاق میافتد و در حقیقت آبی که برای کارون و بهمنشیر از این دریا گرفته میشود شوری بالایی دارد که دلیل آن «مد»هایی است که رخ میدهد. در چند روز گذشته شوری آب آبادان به همین دلیل به 6 هزار و 300میکروموس رسید و این شوری یک هفته طول میکشد که با پیگیریها، دبی آب از پشت سدها زیاد شد، از طرفی برداشت نیشکر هم کم شد تا اینکه شوری آب به حد طبیعی رسید. در این میان آب خط «غدیر»هم که برای مصرف شهری استفاده میشد، شور شده بود.
نبود دستگاه آب شیرین کن
شرفی یکی از مشکلات اصلی در این مواقع را نداشتن دستگاه آب شیرین کن به تعداد کافی بیان کرد و گفت: البته در این رابطه برنامهریزیهایی شده و قرار است یک دستگاه آب شیرین کن 20 هزار مترمکعبی در آبادان نصب شود تا در این مواقع مشکلی پیش نیاید.
بی سابقهترین خشکسالی
«امیرحمزه بزرگی نیا»، معاون برنامهریزی و امورعمرانی فرمانداری آبادان با اشاره به اینکه امسال نسبت به 67 سال قبل بیسابقهترین کاهش بارشها و خشکسالی را در آبادان داریم، ادامه داد: با توجه به بارشهای کمی که داشتیم باید امسال برق را هم وارد کنیم، این درحالی است که خوزستان 33 درصد آبهای جاری کشور را دارد و باید از آن بهرهبرداری مناسب کرد.
جلوگیری از پیشروی آب شور دریا
وی به ساخت نخستین سد سلولی و معبر کشتیرانی آن در بالادست رودخانه بهمنشیر بهعنوان یکی از طرحهای مهم ملی اشاره کرد و گفت: این سد سلولی، از پیشروی آب شور دریا به رودخانه بهمنشیر جلوگیری و با تأثیرگذاری بر شرایط جذر و مد رودخانه، آب خام پایدار صنعت و 32 هزار هکتار از اراضی کشاورزی آبادان و خرمشهر را تأمین میکند. همچنین سدهای «مارد» و«پایین دست» بهمنشیر را در دست اجرا داریم که احداث این 2 سد باز هم تأثیر زیادی بر کنترل نفوذ شوری آب در رودخانههای کارون و بهمنشیر دارد. با ساخت این سدها آب خام پایدار برای مصارف صنعتی و کشاورزی 4 میلیون اصله نخل و 320 هزارهکتار اراضی کشاورزی در آبادان و خرمشهر تأمین میشود.
صادرات 40 درصد خرما
«محمد قاسمی نژاد»، معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خوزستان نیز در گفتوگویی با یادآوری اینکه 35 درصد تولید و سطح زیرکشت خرمای کشور در آبادان است، تصریح کرد: سالانه 30 هزار تن خرما که 40درصد آن صادراتی استان است از این شهر جنوبی خوزستان به اروپا و کشورهای روسیه و افغانستان صادر میشود. اما متأسفانه سالهای اخیر بهدلیل کاهش دبی رودخانهها که نشأت گرفته از خشکسالی است و عوارضی مانند ریزگردها را بهدنبال داشته نخیلات را هم تحت الشعاع قرار داده و حتی در برخی از مناطق انتهایی شبه جزیره اروندکنار و «چوئبده» باعث نابودی و خشکیدگی کامل درختان خرما شده است. از طرفی کمبود آب و خشکسالی شوری آب در اراضی را بالا برده و موجب تخریب بافت خاک کشاورزی شده به این صورت که خاک توانایی حفظ آب و عناصر غذایی را از دست میدهد. تاقبل از این اتفاق(خشکسالی) باغداران بین نخیلات اقدام به کشت گیاهان دارویی و جالیزی هم میکردند که اکنون چنین شرایطی را ندارند.
کاهش شدید کیفیت و کمیت محصولات
قاسمینژاد با اشاره به شوری آب اظهار داشت: شوری آب همچنین موجب کاهش شدید کیفیت و کمیت محصولات و بهدنبال آن، افت قیمت و فروش پایین کشاورزان و باغداران شده است.
به گفته وی، فرسودگی و تخریب تدریجی تنه درختان و هجوم آفات و بیماریها از دیگر عوارض شوری بالای آب در مناطقی از آبادان است. درمجموع، عوامل یاد شده موجب میشود که کشاورز تمایل خود را برای نگهداری نخیلات از دست بدهد و از اینرو نخیلات بتدریج خشک میشود. معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خوزستان درباره ایجاد جنگل نیزار در بخشهایی از آبادان، گفت: در قسمتهای پایین دست و انتهایی شبه جزیره آبادان مانند اروندکنار، وقوع خشکسالی، جنگلی از نیزارها را به وجود آورده است. قاسمینژاد به اجرای طرح 550 هزار هکتاری رهبر معظم انقلاب در این استان اشاره کرد و با تأکید بر اینکه بخشی از فعالیت این طرح برای بازسازی نخیلات آبادان و خرمشهر در حال انجام است، افزود: امسال 400 هکتار از ارقام تجاری نخلها را هم زیرکشت بردیم که روند کشت باید شتاب بیشتری پیدا کند.
سایت شعارسال، با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از روزنامه ایران، تاریخ انتشار: - ، کدخبر: 466735: www.iran-newspaper.com
ا.ف75