شعار سال: بزرگترین کنفرانس هوش مصنوعی جهان (FAIM) در استکهلم سوئد به کار خود پایان داد و در پایان این کنفرانس، غول‌های دنیای فناوری با امضای یک تفاهمنامه، متعهد شدند که به هیچ عنوان از هوش مصنوعی در توسعه سلاح‌های جنگی خودمختار و مستقل بهره نگیرند چرا که چنین سلاح‌هایی می‌توانند تهدیدی جدی برای جان بشر باشند. درواقع به موجب این تعهد، هرگونه استفاده و ارتقای هوش مصنوعی برای سلاح‌های جنگی از این پس ممنوع خواهد بود و به این ترتیب تانک‌های خودران، پهپادها، موشک‌ها و سلاح‌های ماشینی از این فناوری به دور می‌مانند.

بزرگان هوش مصنوعی در استکهلم

از نگاه امضاکنندگان این تعهدنامه، استفاده از سلاح‌های خودکاری که هدف انسانی را انتخاب و به آن حمله می‌کنند یک عمل غیراخلاقی است و قطعاً نوعی تهدید جهانی به حساب می‌آید.

کمپانی‌های امضا‌کننده این تعهدنامه همچنین خواستار این موضوع شده‌اند که دولت‌ها قوانینی خاص برای استفاده از هوش مصنوعی قرار دهند و البته این سلاح‌ها می‌توانند از جنگ افزارهای هسته‌ای و شیمیایی تا سلاح‌های بیولوژیکی و روباتیک دسته‌بندی شوند. این گروه همچنین معتقدند که ممکن است این فناوری به دست افرادی خاص بیفتد و حملات تروریستی را با کمک هوش مصنوعی انجام دهند که واقعاً در چنین مواردی، دیگر کسی نمی‌تواند براحتی با آنها مقابله کند. در این کنفرانس، هزاران نفر از توسعه‌دهندگان و بیش از 100 کمپانی پیشتاز حوزه هوش مصنوعی و مؤسسات تحقیقاتی ازجمله مایکروسافت، تسلا، Google DeepMind و Silicon Valley Robotics تعهدنامه‌ای امضا کردند مبنی بر اینکه هوش مصنوعی نمی‌تواند برای پایان دادن به جان یک انسان، هیچ تصمیمی بگیرد. در واقع در قالب این تعهدنامه، مدیران بیش از 2هزار و 400 مورد از صنایع فناوری پیشتاز جهان از 90 کشور مختلف و بیش از 160 کمپانی مرتبط با هوش مصنوعی از 30 کشور جهان، متعهد شدند که هرگز به هوش مصنوعی اجازه ندهند درباره زندگی بشر تصمیم بگیرد. «ساندرا پیچای» مدیرعامل گوگل هم دراین باره گفت: ما هرگز هوش مصنوعی را در سلاح‌های جنگی و کشتار جمعی، روبات‌های قاتل و همچنین مقاصد نظارتی مورد استفاده قرار نمی‌دهیم. به هرحال نباید از این موضوع غفلت کرد که هوش مصنوعی، پتانسیل بالایی برای کمک به مردم جهان دارد، اگر مانع سوء‌استفاده از آن شویم.

از دیگر امضاکنندگان این تعهدنامه نیز می‌توان به بنیاد XPRIZE، مجمع اروپایی هوش مصنوعی، OTTO Motors و نیز ClearPath Robotics اشاره کرد.

هرچند در این کنفرانس تعداد زیادی از غول‌های بزرگ دنیای فناوری حضور داشتند ولی این رویداد یک غایب بزرگ داشت. غایب بزرگ این کنفرانس و امضا‌کنندگان تعهدنامه، کمپانی امریکایی اپل به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین سرمایه‌گذاران در حوزه هوش مصنوعی بود. از کشورهای فعال در حوزه هوش مصنوعی که از آن تاکنون در سلاح‌های جنگی بهره گرفته‌اند می‌توان به چین، امریکا، روسیه و اسرائیل اشاره کرد. بریتانیا نیز تاکنون بیش از یک میلیارد پوند برای توسعه هوش مصنوعی در صنایع مختلف هزینه کرده و از هوش مصنوعی به‌عنوان یک فرصت بی‌انتها برای پیشرفت یاد می‌کنند ولی حالا امضای چنین تعهدنامه‌ای، احتمالاً چشم‌انداز آنها را در بسیاری از موارد تغییر خواهد داد. حال باید منتظر ماند و دید هریک از این کشورها چه حجمی از تحقیقات هوش مصنوعی خود را روی جنگ افزارها متمرکز کرده بودند.

5هزار متخصص هوش مصنوعی زیر یک سقف

کنفرانس‌ها درباره هوش مصنوعی پیش از این به طور پراکنده در شهرهای مختلف جهان و تاریخ‌های متفاوت برگزار می‌شد ولی اینکه یک کنفرانس بین‌المللی برگزارشود قبلاً به آن توجه نشده بود. درواقع این، نخستین بار است که 5 کنفرانس مطرح جهان درباره هوش مصنوعی (AI) و ماشین یادگیری (machine leaning)، زیر یک سقف برگزار شده و به مدت یک هفته از 10 تا 19 ژوئیه(19 تا28 تیرماه) در قالب یک کنفرانس واحد(FAIM)، موضوع هوش مصنوعی مورد توجه قرار گرفت.

در قالب این کنفرانس، سوئد میزبان بیش از 5هزار نفر از مهندسان، متخصصان و دانشمندان بین‌المللی حوزه هوش مصنوعی شد. همچنین بسیاری از کمپانی‌های پیشتاز صنعتی در حوزه فناوری همچون اریکسون، علی بابا، IBM، Tieto، مایکروسافت، Adobe و... آخرین محصولات و تکنولوژی‌های خود را به نمایش گذاشتند. گفتنی است که مسابقات قهرمانی شطرنج رایانه‌ای نیز یکی از برنامه‌های جانبی کنفرانس بین‌المللی FAIM بود که طرفداران زیادی را به این کنفرانس بین‌المللی جذب کرده بود.

این کنفرانس همچنین یک امتیاز ویژه برای سوئدی‌ها محسوب می‌شد چرا که بسیاری از دانشجویان و محققان سوئدی موفق شدند با حضور در این کنفرانس که توسط مجمع هوش مصنوعی سوئد برگزار شد، تحقیقات خود را ارائه کنند و حتی به جذب سرمایه‌گذار بپردازند تا ایده‌های خود را عملی کنند.

پشت پرده تعهدنامه غول‌های فناوری جهان

اما ماجرای این تعهدنامه چیست و خطرناک بودن هوش مصنوعی از چه زمانی مورد توجه فعالان عرصه فناوری قرار گرفت؟ درواقع ماجرای این تعهدنامه به بررسی و تحقیقات مؤسسه پژوهشی FLI بازمی گردد. این مؤسسه که در بوستون واقع است، مجموعه خطرهای احتمالی را مورد تحقیق و بررسی قرار می‌دهد که می‌تواند ازسوی فناوری‌های پیشرفته، بشر را تهدید کند. این مؤسسه حالا به این نتیجه رسیده است که اگر هوش مصنوعی با همین سرعت به رشد خود ادامه دهد، روزی فرا می‌رسد که دیگر انسان توانایی کنترل محصولات دیجیتالی را که بر مبنای این فناوری کار می‌کنند نخواهد داشت.

از نگاه محققان مؤسسه پژوهشی FLI هیچ گاه نباید تصمیم‌گیری درباره زندگی بشر به گروهی از ماشین‌ها سپرده شود حتی اگر بسیار هوشمند شوند. این مؤسسه پیش از این، هشدار داده بود انتخاب اهدافی مشخص ازسوی ماشین‌های هوشمند بدون دخالت انسان می‌تواند برای هر فرد یا جامعه‌ای، خطرناک و تهدیدآمیز باشد. به همین دلیل هوش مصنوعی نباید در تصمیمات سرنوشت ساز مربوط به مرگ و زندگی انسان‌ها دخالت داشته باشد.

در همین راستا این کمپانی از مدت‌ها قبل از غول‌های فناوری جهان خواسته بود در تجهیز جنگ افزارها به فناوری هوش مصنوعی تجدید نظر کنند. از میان بزرگان دنیای فناوری، «ایلان ماسک» مدیرعامل تسلا و نیز «مصطفی سلیمان» یکی از بنیانگذاران کمپانی DeepMind به این فراخوان پاسخ دادند و در ماه اوت، طی نامه‌ای سرگشاده به سازمان ملل متحد، خواستار ممنوعیت استفاده از فناوری هوش مصنوعی در روبات‌ها و ماشین‌ها شدند.گفتنی است که DeepMind یک کمپانی هوش مصنوعی بریتانیایی با 700 کارمند است که به منظور تحقیق درباره هوش مصنوعی، توسط گوگل خریداری شده است. به‌دنبال پیشتازی مدیرعامل تسلا و بنیانگذار کمپانی DeepMind دیگر مدیران از جمله «جان تالین» بنیانگذار اسکایپ و همچنین «مکس تگ مارک» از دانشگاه MIT نیز به جمع امضا‌کنندگان این نامه در سازمان ملل متحد پیوستند.

استفاده از هوش مصنوعی و پیشرفت خیره‌کننده و ترسناک آن نه تنها مورد اعتراض فعالان حقوق بشر بود بلکه حتی کارمندان برخی از بزرگ‌ترین کمپانی‌های فناوری جهان ازجمله گوگل نیز دست به اعتراض زدند. به‌عنوان مثال در ابتدای سال‌جاری میلادی، 3هزار و 100 کارمند گوگل از این کمپانی خواستند که تجارت جنگ را متوقف کند و در ادامه فشارها، گوگل ماه پیش اعلام کرد که دیگر پروژه Maven را با پنتاگون ادامه نخواهد داد. در قالب این پروژه، گوگل کیت‌های برنامه‌ریزی خاص خود با نام TensorFlow را در اختیار ارتش امریکا قرار داد تا عملکرد پهپادهای ارتش بهبود پیدا کند و بتوانند براحتی اهداف خود را رصد کنند. قرارداد این طرح در 2019 به پایان می‌رسد و البته دیگر تمدید نمی‌شود.

چندی پیش هم مدیران 40 کمپانی برتر فناوری راهی کاخ سفید شدند تا درباره هوش مصنوعی و تأثیر آن در کشاورزی، انرژی ، حمل و نقل و... در کنار خطرهایی که برای اقتصاد دارد، با ترامپ به بحث و گفت‌و‌گو بنشینند. ترامپ در این نشست که البته جزئیات زیادی از آن منتشر نشد، تعهد کرد که دولت امریکا سرمایه‌گذاری دو میلیارد دلاری در برنامه‌های مرتبط با هوش مصنوعی انجام دهد.

سایت شعار سال، با تلخیص و اضافات برگرفته از سایت روزنامه ایران، تاریخ انتشار 1 مرداد 97، کد مطلب: 475129، www.iran-newspaper.com