شعار سال: همه ما می‌دانیم که اگر چند روزی به بدن ما آب نرسد، قطعاً از بین خواهیم رفت. پس آب از طلا و هر گنجی ارزشمند‌تر است. بدون موبایل، ماشین، طلا و خیلی از چیز‌های دیگر می‌توان زندگی کرد، اما بدون آب بیش از چند روز نمی‌توان زنده ماند و حیات نابود خواهد شد؛ پس آب گران‌بها‌تر از هر گنجی است که روی زمین وجود دارد. سال‌هاست مقامات دولتی، کارشناسان و شهروندان مسئول درباره ابعاد رو به گسترش کمبود آب در ایران هشدار می‌دهند. کاهش سطح آب و خشک‌شدن دریاچه‌ها، پایین رفتن بستر آب‌های زیرزمینی در بسیاری از نقاط کشور، خشک‌شدن آب برخی رودخانه‌ها، کاهش سطح ذخیره آب پشت اغلب سد‌های کشور، تخلیه تعدادی از روستا‌ها طی چند دهه گذشته، گسترش کویر و بیابان‌های لم‌یزرع و خشک، هر روز سرزمین ما و ساکنان آن را به سوی کم‌آبی و خشک‌سالی سوق می‌دهد. 

اقلیم خاص کشورمان که در ناحیه کم‌آب دنیا قرار گرفته و تغییرات اقلیمی شدید که جهان را تحت تأثیر قرار داده است، کم‌کم به مناطق پر آب و خوش آب هوا مانند شمال هم رسیده و گلستان از این قاعده مستثنی نیست. دو سوم استان گلستان در مناطق شمالی خشک و نیمه‌خشک قرار دارد و از این رو مردم این مناطق در سال‌های اخیر با واژه خشک‌سالی بیش‌تر آشنا شده‌اند. به گفته علی نظری، مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای، بارندگی امسال تاکنون ۳۶۴ میلی‌متر بوده است که نسبت به سال گذشته هشت درصد افزایش را شاهد هستیم، ولی در درازمدت همین عدد ۳۸۱ میلی‌متر بوده که کاهش 5/4 درصدی بارش را نسبت به درازمدت نشان می‌دهد. وی افزود: در حال حاضر ۶۵ میلیون مترمکعب آب پشت سد‌های استان ذخیره شده است که ۲۴ درصد حجم مخازن سد‌های استان را تشکیل می‌دهد. این در حالی است که سال گذشته ۱۰۸ میلیون متر مکعب ذخیره مخازن سد‌های استان بود که کاهش ۴۰ درصدی را نشان می‌دهد. در هفته‌های گذشته و در جریان سفر وزیر نیرو به استان گلستان بیش‌تر هشدار کمبود آب را لمس کردیم. روستا‌های مرزی استان گلستان اغلب با مشکل آب مواجهند؛ چیزی که تقریباً تمام نمایندگان استان در جلسه شورای اداری استان از وزیر نیرو برای حل آن کمک خواستند. اردکانیان وزیر نیرو گفت: در بخش مدیریت مصرف و ذخیره آب این مایه حیات‌بخش درست کار نکرده‌ایم و اشتباهات زیادی داشته‌ایم که باید برای رفع مشکلاتی که حالا دامنگیر ما شده است، تلاش کنیم و این تلاش فقط با همکاری مردم و مسئولان در کنار هم میسر خواهد بود. اردکانیان ادامه داد: ما باید در مصرف آب با مدیریت جدی این منبع ارزشمند را برای آینده ذخیره کنیم. اگرچه برخی حرف‌های وزیر برای گفتن دیر است، اما می‌گویند ماهی را هر وقت از آب بگیرید تازه است. مثل این جمله شاید خود ما مردم باشیم که به هر قدر توان داشتیم، صرفه‌جویی کنیم. مصداق این موضوع را در یکی از ساختمان‌های شهر گرگان دیدم و انگیزه تهیه گزارشم شد. به دعوت صاحب ساختمان به طبقه پنجم رفتم، جایی که با دیدن آن شگفت‌زده شدم. برایم عجیب بود در دمای هوای ۴۵ درجه، بحران کم‌آبی و هزینه‌های بالای آب چگونه توانسته بود از پشت بام خانه‌اش گلستان بسازد؟ از آقا مهدی خواستم راز ساختن این گلستان را به ما بگوید. مهدی گفت: در طول یک سال گذشته پس از هر بارندگی آب‌های روان پشت بام را در منبع آب ذخیره کرده‌ام و هر وقت که نیاز به آبیاری داشته باشم، از آب باران ذخیره شده برای آبیاری استفاده می‌کنم و همیشه این باغچه بالای ساختمانم سرسبز است. با کمی جست‌وجو متوجه شدم چند اداره در گرگان نیز این کار را انجام می‌دهند. یکی این ادارات، اداره کل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای است. میقانی، مدیرکل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای گلستان، گفت: در تمام بخش‌های این اداره بر روی سقف سیستم جمع‌آوری آب را تعبیه کردیم و تمامی آب‌های روان حاصل از باران را در منبع‌های بزرگ جمع‌آوری کرده و در طول سال از آن استفاده می‌کنیم. وی افزود: در این‌جا حتی ماشین‌های اداره و کارمندان نیز با همین آب ذخیره شده در تانکر‌ها شسته می‌شود و پیشنهاد من به دیگر ادارات این است با کمی هزینه آب باران را در تانکر‌ها ذخیره و در مواقع لزوم برای آبیاری فضای سبز و شست‌وشوی ماشین‌ها استفاده کنند.

صدور پایان کار منوط به داشتن سیستم جمع‌آوری آب‌های سرگردان

مدیرعامل آب و فاضلاب شهری گلستان هم در این باره گفت: بر اساس تفاهم‌نامه سازمان نظام مهندسی ساختمان استان و شرکت آب و فاضلاب شهری، ساختمان‌هایی که جدید احداث می‌شوند، باید سیستم جمع‌آوری آب‌های سرگردان و سیستم بازچرخانی آب را در ساختمان داشته باشند. رحمتی افزود: ساختمان‌هایی که به این سیستم مجهز باشند، از تخفیف هزینه حق انشعاب آب و کاهش ۲۰ درصدی کارمزد دفع فاضلاب در قبض برخوردار می‌شوند. وی گفت: آب‌های خاکستری، فاضلاب تولید شده در خانه به جز فاضلاب توالت است که با سیستم بازچرخانی آب می‌توان از آن برای شست‌وشوی غیر ضروری و آب دادن به طبیعت استفاده کرد. با صرفه‌جویی در مصرف آب این منبع ارزشمند را برای نسل‌های آینده حفظ می‌کنیم، بنابراین برای حفظ این مایه حیات از هر ابزاری که می‌توانیم باید بهره بگیریم.

سایت شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه سبزینه، تاریخ انتشار ------، کدمطلب: 53020، www.sabzineh.org