لبنان نیز به جمع کشورهای تحریم کننده ایران پیوست و جالب آنکه خبر این تصمیم صبح روز گذشته از رسانههای آمریکایی منتشر شد. در خبر آمده بود که شرکتهای تامین کننده سوخت هواپیما در لبنان سوخترسانی به ناوگان هوایی ایران در فرودگاههای این کشور را متوقف کردهاند.
یوسف فینیانوس وزیر امور حمل و نقل لبنان در پاسخ به سوال یک رسانه آمریکایی از دریافت هشدار توسط کمپانیهای نفتی در فرودگاههای لبنان مبنی بر عدم ادامه کار سوخت رسانی به هواپیماهای ایرانی خبر داد و درباره اینکه آیا لبنان موظف شده بر اساس تحریمهای جدید آمریکا، مانع از ورود هواپیماهای ایرلاینهای ایرانی تحت تحریم به فرودگاههایش شود یا خیر؟ گفت: هشدار دریافت شده برای توقف حضور این ایرلاینها در فرودگاههای لبنان نبوده بلکه در مورد سوخترسانی به آنها بوده است.
یک مقام فرودگاهی لبنان نیز گفته: کمپانیهای نفتی بین المللی فرودگاههای لبنان از جمله شرکت فرانسوی توتال، شرکت کورال اویل لبنان، لیکوی گاز فیلیپین و شرکت W-H-elfmed بعد از آغاز تحریمهای جدید آمریکا در پنجم نوامبر هشدار دریافت کردند. برخی از تامین کنندگان سوخت هواپیما به واسطه آیین نامههای داخلی کمپانی خودشان از این هشدار مطلع شدهاند.
وزیر لبنان تایید کرده که هیچ یک از تامین کنندگان اجازه سوخت رسانی به هواپیماهای ایرانی تحت تحریم را ندارند. او گفته این تصمیم از سوی خود کمپانیهای سوختی اتخاذ شده است نه دولت لبنان. با این وجود هیچ یک از کمپانیهای نفتی از این پس قادر نیستند ناوگان هوایی تحت تحریم ایران را تحت پوشش سوخت رسانی خود قرار دهند.
مقام فرودگاهی لبنان گفته این شروع اقدامات بزرگتر علیه ایران است و تاثیر تحریمها به نفت رسانی به هواپیماها منتهی نخواهد شد. وزیر حمل و نقل لبنان گفته دولتش در حال بررسی وضعیت است و هنوز معلوم نیست چه موضعی در قبال تحریمهای آمریکا علیه ایران اتخاذ کنند.
تبعیت کشورهای دوست و همسایه از تحریمهای آمریکا به معضلی برای تهران تبدیل شده است.
* کدام شرکتهای هواپیمایی تحریم شدهاند؟وزارت خزانهداری آمریکا خرداد امسال ۳۱ فروند هواپیمای متعلق به شرکتهای هواپیمایی ماهان، معراج، کاسپین و پویا ایر را به فهرست تحریمها اضافه کرد. ۵ فروند از این هواپیماها متعلق به معراج، ۹ فروند متعلق به کاسپین، ۵ فروند متعلق به پویا ایر و ۱۲ فروند متعلق به ماهان بودهاند.
هفته گذشته با شروع دور جدید تحریمهای آمریکا، هواپیمایی ایران ایر و ۶۵ فروند هواپیمای این شرکت نیز در فهرست تحریمها قرار گرفتند.
از این بین تنها شرکتهای ماهان ایر و ایران ایر پرواز مستقیم به لبنان دارند که با قطع سوخترسانی به هواپیماهای این شرکتها، همه پروازهای ماهان به مقصد لبنان در حال حاضر متوقف شده است.
کارشناسان صنعت هوایی دو گروه هواپیما را در ایران شناسایی کردهاند؛ گروه اول هواپیماهایی هستند که میتوانند بدون نیاز به سوختگیری مسافتهای نزدیک را طی کرده و به تهران برگردند و دسته دوم هواپیماهایی که این امکان را ندارند و در مسیر نیاز به سوختگیری مجدد پیدا میکنند.
هوشنگ صدیق مدیرعامل سابق شرکت هواپیمایی زاگرس گفته در حال حاضر در ناوگان ایران هواپیماهایی مانند ایرباس ۳۰۰ - ۶۰۰ فعال هستند که میتوانند مسیرهایی با این فاصله را بدون سوختگیری پرواز کنند، اما هواپیماهایی مانند ایرباس ۳۲۰ یا بویینگ که بخش دیگری از ناوگان بینالمللی ایران را میسازند نمیتوانند بدون سوختگیری مجدد به بسیاری از شهرهای کشور بازگردند.
ایرباس ۳۰۰-۶۰۰ که از چنین توانایی برخوردار است یکی از آخرین خریدهای ایرانایر است که اولین پرواز خود را در سال ۱۳۹۳ انجام داده است. در حال حاضر شرکتهای هواپیمایی معراج، ماهان، قشم ایر و ایران ایر این هواپیما را در اختیار دارند؛ شرکتهایی که همگی در فهرست تحریمهای آمریکا علیه ناوگان هوایی ایران قرار دارند.
* کدام نهاد ایرانی از توقف سوخت رسانی شرکتهای لبنانی به هواپیماها متاثر خواهد شد؟در نهم جولای ۲۰۱۸ فاکسنیوز در گزارشی مدعی شد یکی از کمپانیهای هواپیمایی ایران سلاحهایی را به مقصد حزبالله از طریق لبنان قاچاق کرده است.
فاکس نیوز در این گزارش مسیر مورد استفاده از سوی این کمپانی هواپیمایی ایرانی را مسیری معرفی کرده که ایران اغلب برای جلوگیری از شناسایی هواپیماهای خود از آن استفاده میکند.
این رسانه مدعی شده دو پرواز غیر معمول قشم فارس ایر از تهران به مقصد فرودگاه بینالمللی بیروت حرکت کردهاند. اولین پرواز توسط یک بویینگ ۷۴۷ انجام شده که از یک پایگاه نظامی در تهران برخاسته و برای مدت کوتاهی در فرودگاه دمشق توقف داشته و سپس راه خود را از مسیرهای مشخص نشده به سمت بیروت ادامه داده است.
یکی از منابع آگاه فاکس نیوز مدعی شده دلیل انتخاب این مسیرهای پرواز، یافتن راههای جدید برای قاچاق سلاح از ایران به متحدانش در منطقه است و با این کار توانایی غرب برای شناسایی این مسیرها را کاهش خواهند داد. این رسانه به نقل از یک منبع اطلاعاتی غربی مدعی شده این هواپیما حامل اقلامی برای احداث کارخانه سلاح در لبنان توسط ایران است.
فاکس نیوز به یک پرواز دیگر در دوم آگوست نیز اشاره کرده و گفته: پرواز دیگری از قشم ایر در حالی که مسیر غیر معمولی را از تهران طی کرده وارد فرودگاه بیروت شده است. این هواپیما از شمال سوریه عبور کرده و وارد حریم هوایی لبنان شده است.
فاکس نیوز، قشم ایر را یکی از شرکتهای هواپیمایی خوانده که توسط سپاه پاسداران به منظور ارسال سلاح به منطقه مورد استفاده قرار میگیرد.
هواپیمایی قشم در سال ۱۳۸۸ به شرکت هلدینگ توسعه سورینت قشم متعلق به بابک زنجانی واگذار شد. در سال ۹۱ رسماً اسم شرکت از هواپیمایی فراز قشم به هواپیمایی قشم ایر تغییر یافت. نهایتاً این شرکت در سال ۱۳۹۳ در ازای بدهیهای بابک زنجانی به دولت جمهوری اسلامی ایران واگذار شد.
فاکس نیوز در گزارش خود نوشته که در میان اعضای هیات مدیره این شرکت هواپیمایی نام سه عضو سپاه از جمله علینقی گلپرست، حمیدرضا پهلوی و غلامرضا قاسمی دیده میشود.
مقامهای اطلاعاتی اسرائیلی مدعی شدهاند که ایران در حال احداث کارخانجات ساخت سلاح درون لبنان، سوریه و یمن است. چندی پیش رویترز در گزارشی مدعی شده ایران موشکهای کوتاهبردی را برای گروههای شیعه در عراق ارسال کرده است؛ ادعایی که توسط تهران و عراق تکذیب شد.
ماه پیش نخست وزیر رژیم صهیونیستی در نطق خود در سازمان ملل تصاویری را نشان داد و مدعی شده سه سایت مخفی حزب الله در نزدیکی فرودگاه بیروت واقع شده و ایران در این سایتها مشغول ساخت راکتهایی با قابلیت پرتاب به داخل خاک اسرائیل است.
به اذعان وزارت خارجه آمریکا، این کشور اصلیترین شریک امنیتی لبنان از سال ۲۰۰۶ است. از سال ۲۰۰۶ تا کنون آمریکا ۱.۷ میلیارد دلار کمک امنیتی به لبنان کرده که بخشی از آن صرف مقابله با نفوذ حزب الله در دولت لبنان شده است.
* تحریمهای لبنان خللی در فعالیت سپاه ایجاد نمیکنددر حال حاضر تنها هواپیماهای ماهان و ایران ایر تهران را به مقصد بیروت ترک میکنند. با توجه به وجود هواپیماهایی با قابلیت پرواز مستقیم و بدون نیاز به سوختگیری در مسیرهای کوتاه در میان ناوگان این دو شرکت هواپیمایی، به نظر میرسد خللی در عملیاتهای احتمالی سپاه در لبنان با تحریمهای جدید ایجاد نشود.
از طرفی ایران همچنان میتواند از فرودگاه دمشق به عنوان جایگاه سوختگیری هواپیماهای خود استفاده کند. مسیر ادعایی پرواز هواپیماهای جنجالی قشم ایر به مقصد بیروت نشان میدهد حتی در صورت نیاز ایران به طولانیتر شدن مسیر هوایی با دلایل امنیتی، عملیات سوخت گیری در دمشق انجام خواهد شد؛ در این صورت نیز ایران در این زمینه با بحران قابل توجهی روبه رو نیست، اما بسته به نوع هواپیما تقریبا هر نشست و برخاست بین ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ دلار برای هر هواپیما هزینه دارد که با توجه به مشکلات ایرلاینهای ایرانی، تحمیل یک هزینه اضافی است.
* سود توقف سوخت رسانی به هواپیماهای ایرانی به حساب چه کسی واریز خواهد شد؟لبنان اولین کشوری نیست که ابتکار عمل توقف در سوخترسانی به هواپیماهای ایرانی را در دست دارد. در ماه فوریه و در جریان سفر وزیر خارجه ایران به آلمان برای شرکت در نشست امنیتی مونیخ، شرکتهای نفتی، حاضر به سوخترسانی به هواپیمای حامل وی نشده بودند. این ماجرا با دخالت وزارت دفاع و امور خارجه آلمان حل و فصل شد. شرکتهای نفتی اعلام کرده بودند که به دلیل ترس از تحریمهای آمریکا علیه ایران از انجام این سوخترسانی خودداری میکنند.
هفته گذشته پترول آفیس ترکیه، که یک شرکت وابسته به ویتول هلند است تامین سوخت هواپیماهای ایرانی در ترکیه را متوقف کرد.
سود حاصل از تبعیت کشورها از تحریم ناوگان هوایی ایران توسط آمریکا در وهله نخست به جیب شرکتهای هواپیمایی کشورهای همسایه خواهد رفت. سالانه ۲.۵ میلیون مسافر ایرانی بین ایران و ترکیه مبادله و هفتهای ۲۰۰ پرواز بین دو کشور انجام میشود.
نگاهی اجمالی به پروازهای خروجی یک هفته گذشته فرودگاه امام خمینی نشان میدهد به محض حذف هر یک از ایرلاینهای ایرانی از پروازهای خارجی، شرکتهای هواپیمایی امارات، ترکیش ایرلاین و قطر ایرویز خلاء به وجود آمده را پر میکنند.
در حال حاضر ایران ایر و ماهان پروازهای خود به مقصد بیروت را تعطیل کرده و این سه شرکت هواپیمایی با نرخهای گزاف، جای خالی ایرلاینهای ایرانی را پر کردهاند.
شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از سایت خبری رویداد 24 ، تاریخ انتشار: 20 آبان 1397، کدخبر: 154137 ، www.rouydad24.ir