شعار سال: عربستان به‌دنبال کويت و عراق بود تا اين دو توليدکننده نفت را زير سلطه خود بگيرد. از آنان خواست کار روي ميادين مشترک را متوقف کنند و حالا درخواست کرده ميادين را به عربستان واگذار و در ازاي دريافت مبالغ مشخصي کناره‌گيري کنند. اين در حالي است که کويت کشوري صاحب‌احترام در ميان اعراب است. اين کشور عملا در تجاوز سعودي‌ها به يمن همکاري نداشت و در موضوع ايران هم تلاش کرده وارد تيم عربستان نشود. دولت کویت، در ارتباط با اروپا، آمريکا و چين شرايطي کمتر از عربستان ندارد. عراق نيز با توجه به رشد دموکراسي در اين کشور و پيشرفت‌هاي سال‌هاي اخير و البته بي‌اعتمادي به سعودي‌ها و اهداف آنان در نزديکي به عراق، روي خوش نشان نداده است. درباره کشوري مانند قطر نيز روابط هنوز به قبل از بحران ميان تعدادي از کشورهاي عربي به سرکردگي عربستان با اين کشور برنگشته است. با اين حساب عربستان بيشتر اميدوار به حمايت‌هاي آمريکا و حتي روسيه در موضوع افزايش سهم خود در بازار است تا نفت خود را جايگزين نفت ايران کند. آنها با طرح مسئله محقق‌نشدنی ناتوی عربي، تلاش کردند علاوه بر نفت به حوزه نظامي عليه ايران هم ورود کنند اما به همان دلايلي که ذکر شد، اين پروژه در حد يک تبليغات گذرا باقي خواهد ماند و کشورهايی مانند لبنان، سوريه، عراق، کويت، قطر و حتي برخي از کشورهاي شمال آفريقا در اين زمينه با عربستان همراه نيستند. کشورهايي مثل امارات و بحرين که زير نفوذ مالي سعودي‌ها و نيازمند دلارهاي نفتي و سرمايه‌گذاري هستند، احتمالا تنها گزينه‌هايي هستند که عربستان مي‌تواند روي آنها حساب کند. سعودي‌ها در موضوع يمن و سوريه نيز دست به ائتلاف‌سازي زدند اما عملا به توفيقي نرسیدند. تا پيش از قتل عجيب خاشقجي در ترکيه، آمريکايي‌ها در تلاش بودند با ايجاد پيوند ميان اسرائيل، عربستان و امارات، مانع ايجاد ثبات و استقرار سياسي در منطقه شده و شرايط عراق، سوريه و لبنان را ناآرام نگه دارند. ايالات متحده اعلام کرد نه‌تنها نيروهاي خود را از سوريه خارج نمي‌کند بلکه آنها را افزايش خواهد داد که اين نه‌تنها تخلف از مقررات بين‌المللي است که نيروهاي خارجي بدون اجازه يک دولت در آن کشور حضور داشته باشند بلکه خلاف شعارهاي ظاهري ترامپ است که از هزينه‌زابودن حضور نيروهاي اين کشور در برخي مناطق جهان گفته بود. تلاش بعدي آنان تغيير در نتايج انتخابات عراق و لبنان بود. تزريق پول و امکانات و دراختيارگذاشتن دستگاه‌هاي تبليغاتي و رسانه‌اي به افراد و گروه‌هاي متمايل و وابسته به اين کشورها، به‌شدت دنبال شد اما در هر دو انتخابات، نتيجه‌اي غير از آنچه آنان دنبال آن بودند، به دست آمد. جبهه مقابل ايران در منطقه تلاش بسياري کرده که از زمان روي‌کارآمدن رئيس‌جمهور جديد آمريکا به‌ويژه پس از خروج ترامپ از برجام و اعمال تحريم‌هاي دوباره ضد ايران، روش‌هاي متعدد نظامي، امنيتي و تبليغاتي را عليه نقش ايران در منطقه به کار بگيرد. ادعاي خطرناک‌بودن توان موشکي و نفوذ منطقه‌اي ايران و ادعاي هزينه‌شدن پول نفت صادراتي ايران در اين بخش‌ها، از جمله اقداماتي است که با آن بتوان تحريم غيرقانوني و غيرانساني ايران و فشار بر جمهوري اسلامي را توجيه کرد. ايران مي‌تواند همانند دوران جنگ با ارتباط با کشورهاي ميانه‌رو عربي که علاقه‌مند به روش‌هاي هيئت حاکمه جديد عربستان نيستند، فضاي منطقه را از يکدستي خارج کند و بازيگري مؤثري را انجام دهد.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه شرق، تاریخ انتشار 24 آبان 97، شماره: 3292