پنجشنبه ۰۶ ارديبهشت ۱۴۰۳ - 2024 April 25 
شعارسال: شب یلدا از آن بهانه‌های قشنگ ایرانی‌ها برای دورهمی است. یک دقیقه بیشتر که باعث می‌شود همه دور هم جمع شوند، حرف بزنند، خاطره تعریف کنند و برخلاف شکل و شمایل زندگی امروز چند ساعتی کنار هم باشند.
ایرانیان باستان، آخر پاییز و اول زمستان را شب زایش مهر یا زایش خورشید می‌نامیدند و برای آن جشن بزرگی بر پا می‌کردند.جشنی که الان با نام شب یلدا آن را می‌شناسیم و گفته می‌شود ۷ هزار سال قدمت دارد.
برای یک دقیقه اضافه و با باور آن روزها برای در امان بودن از خطر اهریمن، همه دور هم جمع می‌شدند و با روشن کردن آتش از خورشید طلب برکت می‌کردند تا تاریکی و عاملان اهریمنی و شیاطین نابود شوند.
این مراسم به شب یلدا محدود نمی‌شد و فردا یعنی روز اول دی هم ادامه داشت. ایرانی‌ها این روز را استراحت می‌کردند و تعطیل عمومی بود. به این روز، روز برابری انسان‌ها هم می‌گفتند و به همین دلیل همه حتی فرمانروا و پادشاه، لباس ساده می‌پوشیدند تا شبیه هم باشند. از این رسم و رسوم پر و پیمان حالا فقط دورهمی مانده همراه آجیل و میوه خوردن به خصوص هندوانه و البته فال حافظ گرفتن.
سفره‌ای می‌اندازیم و کنارش می‌نشینیم که ساعتی با هم دغدغه‌های این روزها را فراموش کنیم و بی خیال هرچیزی غیر از کنار هم بودن شویم. البته اگر گوشی‌های تلفن همراه و شبکه‌های اجتماعی اجازه دهد!
کنار این گوشی تلفن همراه که به شب یلدا اضافه شده و عکس‌ها و فیلم‌های آن با همین گوشی‌ها با دیگران و فالوورها به اشتراک گذاشته می‌شود، چند سالی است رسم‌هایی باب شده که معمولا گذشته‌ای ندارند یا اگر هم گذشته‌ای داشته‌اند اینقدرها با ادا و اصول نبوده‌اند. اینقدر تشریفاتی و همراه بریز و بپاش بیش از حد.
خیلی‌ها معتقدند این رسوم جدید حاصل چشم و هم چشمی است یا همین شبکه‌های اجتماعی که مردم را حریص کرده زندگی شان را به تصویر بکشند و به بقیه نشان دهند و البته هر کدام سعی کنند از آن یکی بهتر باشند. لاکچری‌تر و رنگارنگ‌تر!
یلدا در رستوران
سال‌ها قبل کسی فکرش را هم نمی‌کرد یلدا را بیرون از خانه برگزار کند. همه چیز در خانه یک بزرگتر فامیل برگزار می‌شد. کنار سفره‌ای جمع و جور یا خوراکی‌هایی که در حد توان شان بود. اما حالا تعداد زیادی از مردم ترجیح می‌دهند شب یلدا را با خانواده بیرون از خانه سپری کنند. از مدت‌ها قبل خیلی‌ها دنبال رزرو کردن رستورانی هستند که بهترین پکیج یلدا را داشته باشد.
همراه پذیرایی ویژه، میوه و آجیل تمام و کمال و موسیقی زنده و حافظ خوانی توسط مجری خوش صدا. این خواسته و تقاضا به کام رستوران‌ها شده و این پکیج‌ها را با رقم‌های سرسام آور به مشتری‌هایشان عرضه می‌کنند و برای این شب معمولا از یکی دو هفته قبل دیگر ظرفیت شان تکمیل می‌شود.
حالا اگر هم برخلاف آنچه تبلیغش را کرده‌اند کیفیت چندانی نداشتند مهم نیست! طبق معمول هم رستوران‌ها و کافه‌های سنتی شمال شهر قیمت‌های بالاتری ندارد.
در کنار کافه‌ها و رستوران‌ها، تور‌های مسافرتی نیز عقب نمانده‌اند و با توجه به اینکه شب یلدا آخر هفته است تور‌های یک روزه و دو روزه تدارک دیده‌اند که ممکن است افراد برای استفاده از تور‌ها در روزهای عادی سال هزینه کمتری بپردازند. تورهایی که معمولا برنامه‌هایی مانند موزیک زنده، میوه (هندوانه و انار)، چای و نسکافه، آجیل شب یلدا، صبحانه، ناهار، شام، شب نشینی دور آتش و گشت و گذار در شهر هم دارند.
البته آنهایی هم که در خانه یلدا می‌گیرند گاهی وقت و هزینه زیادی برای تزیین خوراکی‌ها صرف می‌کنند برای همین هم هر سال شیوه‌ها و راه و روش‌های تازه برای تزیین انار و هندوانه یا ژله و کیک یلدایی و چیدن آجیل‌ها مد می‌شود.
سنجش ارج و قرب عروس با یک طبق هدیه
رسم دیگری که از مدت‌ها قبل ذهن خانواده‌ها را درگیر می‌کند، هدیه بردن برای عروس در شب یلداست. رسمی که از قدیم هم وجود داشت و خانواده داماد در اولین شب یلدایی که عروس به خانواده آنها ملحق شده برایش هدیه می‌بردند. در این شب خانواده‌هایی که تازه وصلت کرده بودند، دور هم جمع می‌شدند و با هم این شب را برگزار می‌کردند.
یک طبق هم از هدایایی مثل پارچه و میوه و آجیل عید درست می‌کردند و به خانه عروس می‌بردند و به آن شب چله‌ای می‌گفتند.
امروز هم این رسم وجود دارد اما با خرج چندین برابر! هدیه عروس دیگر نه یک طبق که چندین مدل هدیه است که با این شرایط اقتصادی با هزینه زیاد فراهم می‌شود.
رویه‌ای حاصل چشم و هم چشمی که خانواده داماد را به دردسری بزرگ می‌اندازد. البته اگر وضعیت اقتصادی شان زیاد خوب نباشد. بعضی عروس‌ها ارج و قرب و ارزش شان را با این هدایا اندازه می‌گیرند و اگر هدیه عروس دیگری بیشتر از آنها باشد قطعا ناراحت می‌شوند و اعتراض می‌کنند. لباس زمستانی، پارچه، طلا یا هدیه، پول، کله قند تزئین شده، شیرینی و آجیل و میوه. هیچ کدام از اینها هم ساده و عادی پیشکش نمی‌شود.
این روزها پیج‌های زیادی در اینستاگرام هستند که تبلیغ می‌کنند و می‌گویند می‌توانند این طبق پیشکشی داماد را به بهترین شکل تزئین کنند و برایش دستمزد بسیار زیادی هم می‌گیرند.
حکاکی و تزئینات عجیب و غریب روی هندوانه، کدو حلوایی، تزیین آجیل و بسته‌بندی خاص پارچه‌ها و لباس‌ها را در این تبلیغات زیاد می‌بینیم.
هزینه بعضی از این تزئینات وسایل شب یلدای عروس به چندین میلیون تومان می‌رسد! البته خانواده داماد نباید گل‌های گران قیمت مثل سبد گل لیلیوم و ارکیده یا شکلات خارجی، کیک مخصوص، ماهی و مرغ در ظرف‌های سنتی خاتم همراه با حکاکی، کتاب نفیس دیوان حافظ را فراموش کنند. بسیاری از میوه فروشی‌ها از چند روز قبل برای تزئین سبد مخصوص میوه سفارش می‌گیرند. آن هم با هزینه بسیار بالا که امسال با این گرانی میوه چند برابر می‌شود.
همه اینها باعث می‌شود آنچه که یلدا را زیبا می‌کرد یعنی دورهمی‌های خودمانی و چند ساعت کنار هم بودن و خوراکی‌هایی در حد توان خوردن کنار گرفتن یک فال از دیوان حافظ قدیمی و ساده خانه، از بین برود.
امسال با این شرایط اقتصادی حال و روز بسیاری از مردم چندان خوب نیست و ممکن است برای این یلدایی‌های لاکچری دچار زحمت زیادی شوند و روزها فکرشان برای انجام این کارها مشغول و ناراحت باشد. این روزها نیاز به همدلی بیشتری داریم تا کنار هم باز هم خوش بگذرانیم و فقط از کنار هم بودن لذت ببریم. بدون اینکه بگذاریم رسم‌های تازه باب شده و اشتباه که ربطی به سنت‌های قدیمی و درست ما نداشته اند، طعم این شب شیرین را برای خیلی‌ها تلخ کند. شب یلدا فقط باید دور هم بود.
سایت شعارسال، با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از سایت آخرین خبر، تاریخ انتشار: 24آذر1397 ، کدخبر: 4830441: www.akharinkhabar.ir
