شعار سال: دفترچهاش را روی میز میگذارد. متصدی
نگاهی به دفترچهاش میاندازد و میگوید: کیت نداریم. نمیتوانیم
تعیین سطح دارو انجام دهیم. به آزمایشگاههای دیگر سر بزنید البته همه جا وضعیت
همین است. نایابشدن کیتهای تعیین سطح داروی ویژه بیماران پیوندی (پیوند کلیه،مغز
استخوان،کبد، ریه، قلب....) در آزمایشگاهها از موضوعاتی است که از شهریورماه
بیماران پیوندی را دچار مشکل کرده است. این در حالی است که سازمان غذا و دارو حاضر
به توضیح در اینباره نشد.
گوشی همراهش را بهدست میگیرد و یکی یکی شمارههای آزمایشگاهها را میگیرد.
آن طرف خط همه فقط این جمله را تکرار میکنند و میگویند: کیت نداریم. عاطفه یک
سال است که پیوند کلیه کرده است در همین بیمارستان شهید مدرس میگوید: بیماران
پیوندی هر دو ماه یکبار باید آزمایشهایی را بدهند تا سطح دارو در بدنشان مشخص
شود. کم یا زیاد بودن دارو در بدنشان میتواند برای بیماران مانند من که تعدادشان
هم کم نیست بسیار خطرناک باشد. جالب است که حالا که برای آزمایشهای دورهای آمدهام
میگویند کیت نداریم. 21نفر امروز همراه با من در آزمایشگاه بودند که به همه گفتند
کیت نداریم. مگر میشود نسبت به این همه آدم بیتفاوت بود. همچنین میگوید: به چند
آزمایشگاه خصوصی هم زنگ زدهام آنها هم کیت نداشتند؟ واقعا مسئولان چرا خودشان را
به جای بیماران نمیگذارند؟ چرا میگویند کمبود و مشکل نداریم؟ تکلیف بیمارانی
مانند من چیست؟ این همه هزینه پیوند و بیمارستان و دغدغههای حاصل از پیوند را
تحمل کردهایم حالا یک آزمایش معمولی میتواند همه این زحمات را از بین ببرد.
صورتش از عصبانیت قرمز شده است. چند دقیقهای است که با متصدی
آزمایشگاه بحث میکند. محمد میگوید: از دیروز به هر آزمایشگاهی که سرزدهایم میگویند
کیت نداریم. پسر هشتسالهاش را نشان میدهد واقعا گناه این بچه چیست: فقط سه ماه
است که پیوند مغز استخوان شده اگر آزمایشهای دورهای مرتب انجام نشود نمیتوانند
وضعیتش را ارزیابی کنند. مگر میشود پزشک با حدس و گمان وضعیت دارو در بدن بیمار
آن هم کودک را بررسی کند.
پلههای آزمایشگاه را یکی یکی بالا میرود به امید اینکه بتواند در این
آزمایشگاه تعیین سطح دارو را انجام دهد، اما متصدی آزمایشگاه به سارا که به تازگی
پیوند قلب کرده است میگوید: سه ماه است کیت نداریم و نمیتوانیم آزمایش شما را
انجام دهیم.
نبود کیت برای بیماران پیوندی خطرناک است
یکی از پزشکانی که خود نیز صاحب یکی از معروفترین آزمایشگاههای کشور
است درحالیکه نخواست نامش فاش شود میگوید: واقعیت این است که بزرگترین شرکت واردکننده
کیتهای مرجع پیوندی به کشور بهدلیل نوسانات ارز دچار مشکل شده است. شرکت
نمایندگیاش را واگذار کرده است و به همین دلیل آزمایشگاههای پایتخت حتی شهرستانها
دچار مشکل شدهاند. وی در ادامه میگوید: نبود این کیتها برای بیماران پیوندی
بسیار خطرناک است و سبب میشود تا مشکلاتی در اندازهگیری سطح خونی داروهای
بیماران پیوندی ایجاد شود. ضمن اینکه بیماری که این دارو را میگیرد با دو خطر
روبهروست؛ اگر سطح دارو در خون پایین باشد پیوند پس میزند واگر بالا باشد بیمار
دچار مسمومیت میشود تنها راه تشخیص هم از طریق کیتهایی است که هماکنون وجود
ندارد.
چشمانش پف شدید دارد میگوید: دو ماه است که آزمایش ندادهام و نمیدانم
سطح دارو در بدنم چگونه است اما هر چیزی که هست باعث شده به مشکل بخورم. شاهین نه ماه
است که پیوند کبد شده. میگوید: نمیدانم باید برای انجام آزمایش کجا بروم یکی از
دوستانم یک آزمایشگاهی در کرج پیدا کرده بود که سه ماه پیش آزمایشهایم را انجام
دادم اما هماکنون این آزمایشگاه هم تعطیل شده است.
وضعیت واردکنندههای تجهیزات پزشکی خوب نیست
وحید اسکویی، مدیرعامل شرکت کیمیاژنپژوه پارس و تولیدکننده تجهیزات آزمایشگاهی
درخصوص کمبود و نبود کیت برای بیماران پیوندی میگوید: واقعیت این است که وضعیت
واردکنندههای تجهیزات پزشکی اصلا خوب نیست، به همین سبب هم هر روز شاهد کمبود در
یک بخش هستیم و چند ماهی هم است که کیتهای آزمایشگاهی بیماران پیوندی دچار مشکل
شدید شده است چرا که کیتهایی که در ایران تولید میشوند با چالش اختصاص ارز برای
واردات مواداولیه روبهرو شدهاند به این علت که مواداولیه تولید کیتها صددرصد
وارداتی است. ضمن اینکه خیلی از واردکنندهها، هم بهدلیل تغییرات قیمت ارز و هم
اختصاص نیافتن ارز نمیتوانند در این زمینه فعالیت کنند؛ بهطور مثال یکی از واردکنندههای
بزرگ کیتهای مرجع بیماران پیوندی اردیبهشتماه دو درخواست تخصیص ارز داده بود که
انتهای آذرماه به او تأیید دادند که دیگر بازار را از دست داد. همه این مشکلات
دست بهدست هم دادند و سبب شدند تا بیماران بهخصوص بیماران پیوندی با مشکل نبود
کیت که ربط مستقیم به سلامتیشان دارد روبهرو شوند؛ ضمن اینکه آزمایشگاهها نیز
دچار مشکلات عدیده شدهاند و در معرض تعطیلی و ورشکستگی قرار گرفتهاند.
مسئولان سازمان غذا و داروبه فکر بیماران پیوندی باشند
سیدمحمد الموسوی، عضو هیأت مدیره انجمن خیریه حمایت از بیماران کلیوی ایران:
متأسفانه نزدیک به چند ماه است که کیت تشخیصی در کشور نایاب شده و این در حالی است
که بیماران برای جلوگیری از پسزدن پیوندشان باید بهطور مرتب آزمایش دهند. در
واقع این بیماران باید برای تشخیص میزان داروی مورد نیاز بدنشان هر ماه تا 45روز
یکبار تحت آزمایش با کیت تشخیصی دارویی که مصرف میکنند قرار گیرند. اما چندین
ماه است با وجود اعلام و پیگیریهایی که داشتهایم این کیتهای آزمایشی در کشور
نایاب شده است. حتی در قطب پیوند کشور یعنی بیمارستان شهید مدرس هم با چنین مشکلی
روبهرو هستیم و البته آزمایشگاههای بزرگی چون قلهک هم همین مشکل را
دارند.مسئولان سازمان غذا و دارو باید برای بیماران خاص تمهیداتی بیندیشند که در
شرایطی که کشور دچار تحریم و مشکلات ارزی است دچار
مشکلات نشوند. این در حالی است
که این آزمایشها برای بیماران پیوندی که تعدادشان هم کم نیست بسیارضروری است.
شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه همشهری، تاریخ انتشار 30 اسفند 97، شماره: 48350