ارائه مقالات دانشگاهی در سطح بین‌المللی از ارزش و جایگاه ویژه‌ای برخوردار است و یکی از معیارهای سنجش دانشمندان کشورهای مختلف به شمار می‌رود. پایگاه و موسسه اطلاعات علمی یا ISI یکی از مراکز معتبر دنیاست که بر علم‌سنجی و انتشارات علمی تمرکز دارد. در این موسسه، بسیاری از مقالات نشریه‌های علمی و دانشگاهی دنیا نگهداری و منتشر می‌شود. دانشمندان و پژوهشگران می‌توانند از این مرجع به‌عنوان استنادی استفاده کنند که از طریق آن به مقالات دیگر دانشمندان ارجاع دهند و هم از استناد به مقالات ارائه‌شده توسط خودشان مطلع شوند. یکی از مهم‌ترین معیارهایی که برای درجه‌بندی مقالات ارسالی به ISI مورد استفاده قرار می‌گیرد، «استناد» یا Citiation است که به‌عنوان اصلی‌ترین ابزار در کتاب‌سنجی به کار می‌رود. معمولا در علم کتابداری، استناد نشان‌دهنده آن است که نویسنده بین مدرک خود با نوشته‌ دیگر، تا چه اندازه ارتباط ایجاد کرده است. درواقع، از استناد برای ایجاد پیوند بین اندیشه‌های جدید و قبلی استفاده می‌شود و این تا حدی اهمیت دارد که پایین بودن و حتی نداشتن استناد، مقاله را کم‌اعتبار و حتی بی‌اعتبار می‌کند. استناد، بیانگر میزان نفوذ یک اثر علمی است که ارتباط آن را با آثار علمی قبل از خود نشان می‌دهد. شاخص مهم دیگر، H-index است که به آن «اچ ایندکس» هم می‌گویند. این نوعی شاخص عددی است که اثرگذاری علمی دانشمندان را به‌طور کمی نشان می‌دهد. درواقع، این شاخص با درنظر گرفتن شمار مقاله‌های پراستناد و دفعاتی که این مقاله‌ها مستند شده‌اند، محاسبه می‌شود.

در رده‌بندی جهانی guide2research که بین دانشمندان حوزه علوم کامپیوتر و الکترونیک صورت گرفته، نام سه دانشمند و استاد برتر ایرانی هم بین سایر دانشمندان نام‌آور جهان به چشم می‌خورد که این می‌تواند افتخار بزرگی برای کشور ما به شمار رود. این سه نفر، با توجه به ارائه مقالاتی با استنادهای بالا، جزء برترین‌های ایران در جهان قرار گرفته‌اند.

استادان برتر ایرانی بین دانشمندان جهان

مهدی دهقان استاد‌تمام دانشکده ریاضی و علوم کامپیوتر است که به‌عنوان دانشمند بین‌المللی رشته ریاضیات در سال 2008 از سوی موسسه ISI به‌عنوان دانشمند برتر شناخته شد. او در میان دانشمندان ایرانی، با استناد 23هزار و 210 و با بالاترین شاخص اچ‌ایندکس 81 بین دیگر دانشمندان ایرانی، جزء معتبرترین و برترین دانشمندان ایرانی در این رده‌بندی به شمار می‌رود.

این استاد دانشگاه، مدرک کارشناسی خود را از دانشگاه شیراز و کارشناسی‌ارشد را نیز از دانشگاه تربیت‌مدرس اخذ کرد و برای ادامه‌تحصیل در مقطع دکتری در دانشگاه آدلاید استرالیا پذیرفته شد. دهقان از سال 73 به‌عنوان استادیار در دانشگاه امیرکبیر فعالیت می‌کند. او هشت سالی به‌عنوان ریاست دانشکده ریاضی و علوم کامپیوتر خدمت کرد و در کنار آن، مدتی را هم در پست‌های معاونت آموزشی دانشکده و مدیرگروه ریاضی کاربردی مشغول به کار بود.

در رده‌بندی جهانی guide2research، دهقان در پله 313 قرار دارد. پراستنادترین مقاله ارائه‌شده از سوی این دانشمند ایرانی، به سال 2010 با درجه استناد 557 برمی‌گردد که تحت‌عنوان «ماتریس عملیاتی جدید برای حل معادلات دیفرانسیل کسری» در ISI منتشر شده است. از «محاسبه کسری» به‌منظور مدل‌سازی فرآیندهای فیزیکی و مهندسی استفاده می‌شود که آنها را به خوبی می‌توان با معادلات دیفرانسیل کسری حل کرد. این مقاله با راه‌حل عددی کلاسی از معادلات دیفرانسیل کسری سروکار دارد. مهم‌ترین ویژگی این روش که در آن از این فناوری استفاده می‌شود این است که با حل سیستم معادلات جبری، چنین مشکلاتی را کاهش داده و این مسائل را ساده می‌کند.

بیژن دواز عضو هیات‌علمی دانشگاه یزد در فهرست دانشمندان برتر جهان قرار گرفت. این استاد برتر ایرانی مقطع کارشناسی خود را در رشته ریاضی کاربردی، کارشناسی‌ارشد را در رشته ریاضی محض و مقطع دکتری را نیز در همین رشته دنبال کرد و از سال 82 تاکنون در جایگاه‌های مختلفی چون رئیس مجتمع علوم یزد، معاونت پژوهش و فناوری، عضو کارگروه بررسی توانایی علمی اعضای هیات‌علمی پردیس علوم یزد و ریاست کمیسیون تخصصی علوم پایه مشغول به فعالیت بوده است. او با کسب اچ‌ایندکس 46 در رده‌بندی پایگاه ISI، رتبه 1765 را از آن خود کرده است که افتخاری برای ایران به شمار می‌رود. او با کسب استناد 8‌هزار و 689 به‌عنوان یکی از استادان و دانشمندان برتر ایران در این رده‌بندی شناخته می‌شود. بالاترین استنادی که به مقالات دواز تعلق گرفته مربوط به مقاله‌ای می‌شود که در سال 2010 به ISI ارائه کرده است. مقاله «مجموعه‌های نرم‌افزاری ترکیبی با مجموعه‌های‌ فازی و مجموعه‌های راف: یک روند آزمایشی» با درجه استناد 503 بالاترین استناد را بین مقاله‌های این دانشمند ایرانی از آن خود کرده است. تئوری‌های مجموعه‌های فازی و مجموعه‌های راف ابزارهای قدرتمند ریاضیاتی برای مدل‌سازی انواع تردیدها هستند. تئوری مجموعه نرم در قالب چارچوبی کلی برای استدلال مفاهیم مبهم ارائه شده است. این تئوری نوعی نظریه تعمیم‌داده شده و کلاسیک و برپایه تقریب است. درواقع، تئوری مجموعه راف با کشف وابستگی در داده‌های مختلف و نیز با استفاده از قواعد هم‌ارزی، داده‌های اضافی را در جدول‌ها و پایگاه‌های داده‌ها کاهش می‌دهد.

حمید سلطانیان‌زاده استاد دانشگاه تهران و دانشمند ارشد بیمارستان هنری فورد آمریکاست. او مقاطع کارشناسی و کارشناسی‌ارشد را در رشته برق الکترونیک دانشگاه تهران گذراند اما برای طی مقطع دکتری در همین رشته در دانشگاه میشیگان پذیرفته شد. او درحال حاضر در دانشگاه تهران به‌عنوان مدیر قطب علمی کنترل و پردازش هوشمند فعالیت می‌کند و در طول سال‌ها سمت‌های مختلفی را چون عضویت کمیته مهندسی پزشکی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، عضویت انجمن مهندسان برق و الکترونیک و... را برعهده داشته است. او اچ‌ایندکس 42 را در پایگاه ISI دریافت کرده و توانسته در رده 1990 جهان در این رتبه‌بندی قرار گیرد. سلطانیان‌زاده درحال حاضر با مجموع استناد 7‌هزار و 623، یکی از دانشمندان ایرانی در رده‌بندی پایگاه ISI قرار دارد. پراستنادترین مقاله‌ای که او ارائه کرده به سال 2002 برمی‌گردد که استناد 503 برای آن تعیین شده است. موضوع این مقاله «همبستگی بیان VEGF (فاکتور رشد اندوتلیال عروقی) و آنژیوپویتین با اختلال سد خونی مغزی و آنژیوژنز بعد از ایسکمی مغزی موضعی» است. محققان این طرح، در تلاش برای فعال کردن مکانیسم‌های مولکولی مبنی‌بر تغییرات عروق مغزی بعد از بروز سکته مغزی، نمایه‌های فضایی و زمانی نشت سد خونی مغزی، آنژیوژنز، فاکتور رشد اندوتلیال عروقی (VEGF)، گیرنده‌های مرتبط و آنژیوپویتین‌ها و گیرنده‌ها را بعد از سکته مغزی در موش‌ها اندازه‌گیری کردند. دو تا چهار ساعت بعد از شروع ایسکمی، mRNA فاکتور رشد اندوتلیال عروقی افزایش یافت؛ درحالی که mRNA آنژیوپویتین کاهش یافت. تجزیه و تحلیل‌های ایمونوفلورسانت سه‌بعدی سازگاری فضایی بین افزایش فعالیت ایمنی VEGF و نشت سد خونی مغزی را در هسته ایسکمی نشان داد.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته ازسایت روزنامه فرهیختگان، تاریخ انتشار5اسفند 97 ،کدخبر: 165720، newspaper.fdn.ir