شعار سال:  اگر امروز سخن از میلیون‌ها بیکار تحصیل‌کرده در ایران می رود، دلیل واضح آن عدم توانایی آنان در جذب ‏شدن در مشاغلی مولد و فنی است.

 بسیاری از آسیب‌ها و ناهنجاری‌های اجتماعی نظیر بالا رفتن آمار اعتیاد، پائین آمدن آمار ازدواج جوانان را ‏می‌توان در آمار بالای بیکاری جست و جو کرد و این روزها پیدا کردن شغل به یکی از اصلی ترین دغدغه‌های ‏خانواده ها و مسئولین تبدیل شده و هستند افرادی که با مدرک‌های لیسانس و فوق لیسانس و حتی دکترا ‏بیکارند و در جست و جوی کار.‎

اشتغال و کاریابی دو مقوله بهم پیوسته و مهم در اقتصاد هر کشوری است که با سطح رفاه عمومی، آرامش و ‏امنیت جوامع گوناگون در پنج قاره جهان عجین و درهم آمیخته شده است‎.‎

در اقتصادهای توسعه یافته، کاریابی و اشتغال یکی از اصلی ترین شاخص های سنجش کارکرد اقتصاد آن ‏جوامع محسوب می‌شود و نرخ بیکاری و یا اشتغال در راس مسائل دارای اهمیت در آن ها به شمار می رود. ‎

در اقتصادهای در حال توسعه نظیر اقتصاد ایران نیز نرخ اشتغال از اهمیت ویژه ای برخوردار است چراکه ‏اغلب بنگاه های کوچک و متوسط با سرمایه گذاری های بخش های عمومی و خصوصی به بازوی کار مولد در ‏جامعه وابسته هستند. فرق عمده اقتصاد های توسعه یافته با اقتصاد های جوامع در حال توسعه را نیز می ‏توان در نظام آموزش عمومی ، بویژه توانمندی هایی که در مدارس به دانش آموزان ارائه می شود می توان ‏سنجید‎.‎

امروزه در هیچ کشور توسعه یافته با اقتصاد پیشرفته دروس تئوریک و تاریخ گذشته در برنامه های آموزشی ‏مقاطع مختلف تحصیلی قرار ندارند و این در حالی است که در ممالک در حال توسعه هنوز نظام آموزشی آنان ‏در گذشته متوقف است و بیش از ۹۰ درصد آموزش ها در قالب های تئوریک و نه عملی ارائه می شوند. ‏عملی نبودن آموزش ها در جهان امروز کارایی و تاثیر خود را از دست داده و تاریخ مصرف آنها تقریبا به ‏سرآمده است‎.‎

اگر امروز سخن از میلیون‌ها بیکار تحصیل‌کرده در ایران می رود، دلیل واضح آن عدم توانایی آنان در جذب ‏شدن در مشاغلی مولد و فنی است. به عبارت ساده تر این خیل عظیم بیکاران بی تقصیر ، مهارتی ندیده ‏اند که از آن طریق جذب بازار کار شوند. به همین دلیل نیز اغلب نیروی کار در ایران و اقتصاد های مشابه ‏کشورمان دارای نیروی کار کم سواد و تجربی هستند‎.‎

در شرایط کنونی اقتصاد ایران اگر بخواهیم به سمت اقتصاد پویا همانند برخی کشورهای در حال توسعه ‏حرکت کنیم چاره ای جز تجدید نظر در نظام آموزشی و تغییر جهت دهی ها به سمت مدارس فنی حرفه ای ‏و دگرگون شدن نحوه آموزش ها از مهد کودک تا دانشگاه هستیم‎.‎

وقتی اکثریت کودکان دبستانی ما حتی نحوه مسواک زدن را آشنا نیستند و یا در معاشرت با دیگران کم می ‏آورند و با اصول اولیه نظافت فردی بیگانه هستند، خرج کردن از تاریخ و گذشته درخشان هنر و فرهنگ ‏گذشته هیچ فایده و نفعی برای حال امروز مردم ما نخواهد داشت و به ناچار باید به ایجاد تغییرات اساسی و ‏ماهوی در عرصه آموزش ابتدایی تا دانشگاه حرکت کنیم‎.‎

باید به مقوله اشتغال و حرفه آموزی در مراکز آموزش فنی و حرفه ای وآموزشگاه ها نه به دیده فرصتی برای ‏کسب درآمد بی دردسر با پشت میز نشینی و کیف بدست شدن ، بلکه به دیده کار شرافتمندانه و تولید نگاه ‏کرد، تولیدی که نفعی برای جامعه و اقتصاد کشور باید داشته باشد. همزمان باید ریشه هرگونه رابطه ‏غیراصولی و قانونی، رانت، قاچاق کالا و ارز و هرگونه تخلف در عرصه های اقتصادی ریشه کن شود تا کسب ‏و کار عادلانه و شرافتمندانه جایگاه واقعی خود در جامعه را احراز کند‎.‎

در هیاهوی بیکاری و نیاز جامعه به اشتغال، مهارت‌آموزی و آموزش‌های فنی‌حرفه‌ای یکی از ارکان اصلی ایجاد ‏اشتغال محسوب می‌شود که می‌تواند با ایجاد ارتباط تگاتنگ بین آموزه‌های تئوری در دانشگاه یک هدایت ‏کننده موثر به سمت چرخه تولید باشد.‏

با این نگاه به فعالیت و تولید، باید به سمت توسعه آموزشگاه های فنی حرفه ای و تجدید نظر در برنامه های ‏آموزشی آنها به منظور هماهنگ کردن مقوله آموزش با بخش های تولیدی و صنعتی و حتی بخش های ‏کشاورزی و خدماتی حرکت کنیم. به عبارت ساده تر مراکز فنی حرفه ای باید با تولید پیوندی عمیق داشته ‏باشند و خلا موجود بین علم و عمل در نظام آموزشی بهبود یافته و پر شود‎.‎

در عصر حاضر دیگر فوت وقت و فرصت سوزی جایز نیست و باید همانند ملت های دیگر با سرعت و دقت به ‏سمت استفاده از فرصت ها و امکانات در سطحی حداکثری حرکت کنیم. در آن صورت دانشگاه ها و مراکز ‏علمی ما همانند امروز بصورت جزیره ای و ساکن فعالیت نخواهند کرد بلکه بازوی تحقیقاتی و کاربردی و ‏علمی بخش صنعت ، تولید ، خدمات وکشاورزی و دامپروری خواهند بود. ‎

از آنجایی که اشتغال از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است هر یک از ارگان‌های موجود در کشور وظایف ‏خاصی برای ایجاد اشتغال در حوزه‌های مختلف دارند و برای حصول نتیجه مناسب و بهتر باید یک هم‌افزایی و ‏هماهنگی بین دستگاه‌های اجرایی موجود در کشور ایجاد شود‎.‎

مهارت آموزی در رشته‌های مختلف و سطوح دانشگاهی باعث می‌شود که تعامل بین دانشگاه و بازار کار بیشتر ‏شده و فارغ التحصیلان دانشگاهی پس از اتمام درس به راحتی با علم به یک مهارت و حرفه با یک دید مثبت ‏و ذهنی آماده‌تر وارد بازار کار شده و خروجی مطلوب‌تری داشته باشند‎.‎

پس از اعمال تحریم‌های اقتصادی علیه ایران موضوع اشتغال و رونق تولید و حمایت از تولیدات داخلی بیش ‏از پیش مورد توجه مسؤولان قرار گرفت و از آنجایی که مهارت‌آموزی نیز اهمیت بالاییی دارد، این مسئله در ‏ایجاد اشتغال پایدار باید در دستور کار مسؤولان کشوری و استانی قرار گیرد.‏

افزایش سطح مهارت و کارآفرینی که منجر به افزایش بهره‌وری، ایجاد خلاقیت در نیروی کار، پیشرفت شغلی، ‏ایجاد تحرک در جامعه و... خواهد شد و در چنین شرایطی اهمیت کار آفرینی به همراه مهارت‌آموزی صحیح ‏بیش از گذشته احساس می‌شود و البته مهارت‌آموزی صرفا مربوط به مهارت فردی در یک رشته خاص ‏محدود نشده و مهارت در تصمیم‌گیری، مدیریت بازار، آموزش و... نیز از اهمیت بسیار زیادی برخوردار بوده و ‏نمی‌توان از نقش تعیین کننده آن در توسعه جامعه چشم پوشید.‏

* مدیر کل آموزش فنی و حرفه‌ای استان بوشهر

شعار سال،با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری مهر،تاریخ انتشار:2آذر1398،کد خبر:4778571،www.mehrnews.com