شعار سال: اینترنت از روز گذشته به تدریج در کشور وصل شد اما یک مساله مهم باز هم ذهن همه را اشغال کرد. در روزهایی که برخی خدمات مجازی با استفاده از اینترنت داخلی توانستند کار خود را انجام دهند اما پیامرسانها در این زمینه باز هم مردم را دچار مشکل کردند. اقبال مردم به دو پیامرسان «بله»و «ایتا» در این روزها زیاد شد اما عدمتوانایی این پیامرسانها در خدماترسانی، مردم را کلافه کرد. در این گزارش تصمیم داشتیم با مصطفی رادمرد، مدیرعامل پیامرسان «بله» درباره عملکرد این پیامرسان گفتوگویی داشته باشیم که وی استنکاف کرد و فقط با محسن غفاری، مدیرعامل پیامرسان «ایتا» همصحبت شدیم. غفاری در این مصاحبه تاکید میکند که به دلیل عدمحمایت ملی از پیامرسان داخلی نمیتوان ریسک انجام هزینه را پذیرفت.
در روزهایی که اینترنت قطع شده بود، باز هم مثل دفعات قبل، مردم استقبال بیشتری به پیامرسانهای داخلی داشتند و اینبار هم مانند گذشته قطع و وصلیهای مدام این پیامرسانها باعث نشد که امیدواری به اعتماد و جذب مخاطب بیشتر به این پیامرسانها تقویت شود...
اتفاقی که افتاد این بود که عملا دسترسی مردم به اینترنت قطع شد و بالطبع واتساپ، تلگرام و اینستاگرام، همه قطع شده بودند، مردم یکسری کارهای روزانه داشتند، مثلا چت روزانه خود را در واتساپ انجام میدادند، سرگرمیها و فان خود را در اینستاگرام دنبال میکردند و اخبار، اطلاعات و گروههای خانوادگی را در تلگرام چک میکردند که با قطعشدن نت باید این نیاز مردم برطرف میشد. در داخل، پیامرسانهایی که بتوانند این نیاز را برطرف کنند، ایتا و گپ و بله بودند که باعث شد فشار مضاعفی به این پیامرسانها وارد شود. ایتا قبل از این ماجرا هم جزو پیامرسانهای اول کشور به لحاظ تعداد کاربران فعال بود (البته به گزارش کافه بازار) و حدود یکونیم میلیون نفر کاربر فعال داشت؛ البته سروشپلاس هم تا یک سطحی به اندازه ما کاربر داشت و بعد از آن بله قرار داشت. در این روزها گاهی در یک روز 500 هزار نفر به ایتا اضافه میشدند و ورودی جدید داشتیم. الان طبق آمار، حدود دو میلیون و 700 هزار کاربر فعال داریم و نصب ایتا تا 6 میلیون و 300هزار تا هم رفته ولی مهمترین موضوع، فعالبودن کاربران است. در کانالهای ما قبلا حدود 40 میلیون پیام خوانده میشد ولی الان به حدود 170 میلیون پیام خواندهشده در روز رسیدهایم. در این قسمت آمار تلگرام حدود یک میلیارد و 200 میلیون پیام در روز بوده، یعنی ما توانستهایم حدود 10 تا 15 درصد تلگرام را پوشش بدهیم؛ البته همه این موارد را چون ما یک شرکت خصوصی هستیم و وابستگی به هیچ نهادی نداریم، با حدود 80 سرور دست دوم به نسبت قدیمی توانستهایم انجام دهیم.
خب توانایی خدمات بیشتر از این به مردم وجود ندارد یا انگیزه این کار را ندارید؟
سرمایهگذاری روی پیامرسانهای داخلی در ایران خیلی پرریسک است. هزینه اولیه خرید سرورها با توجه به افزایش قیمت دلار بهشدت بالا رفته و انگیزهای برای سرمایهگذاری نیست. الان هزینه یک سرور نزدیک به 100 میلیون تومان است و برای جواب دادن به کل مردم ایران، یک پیامرسان نزدیک به 1000 سرور نیاز دارد که هزینهای بالغ بر 100 میلیارد تومن مورد نیاز است. من بهعنوان یک شرکت خصوصی این مبلغ را وام میگیرم، اما درآمد من از کجا تامین میشود؟ آیا بعد از این روزهای قطع اینترنت، همه این کاربران در این پیامرسان باقی میمانند؟ که قاعدتا نمیمانند. آیا سازمانی از ما حمایت میکند یا خیر؟ پس یک شرکت خصوصی میماند با 100 میلیارد بدهی و قاعدتا حل این مسائل در سطح ملی برعهده یک پیامرسان خصوصی نیست. الان همه از ما انتظار دارند که تمام خدماتی را که از تلگرام و واتساپ دریافت میکردند، در این چند روزه، ما بتوانیم جوابگو باشیم. تماس میگیرند که چرا سرعتتان کم شده؟ همهچیز واضح است؛ ما لزومی نمیدیدیم که زیرساخت 30 میلیونی آماده کنیم، یعنی این همه هزینه برای یک هفته؟ ما بارها به دولت مخصوصا وزارت ارتباطات پیشنهاد دادهایم که در کشور یک دیتا سرور ملی باید وجود داشته باشد؛ مخصوصا که ما در دنیا و منطقه شرایط خاصی داریم. داشتن یک دیتا سرور ملی با 3000 سرور که اگر دسترسی بینالمللی ما قطع شد، کار مردم مختل نشود، بدیهیترین کار است. مثلا 500 میلیارد هزینه دارد، واقعا این هزینه نسبت به اهمیت آن در مقایسه با ساختن یک جاده، نیروگاه و یک سد، خیلی اندک است ولی ارتباط مستقیمی با امنیت ملی دارد و امنیت اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی شما را در بر میگیرد ولی متاسفانه کمترین اهمیت را به آن میدهند. وقتی مسوولان به ما اهمیت نمیدهند، چرا من برای نیاز یکهفتهای کاربران، خودم را مقروض کنم؟ شما میتوانید طرح چندساله داشته باشید برای ورود مردم به شبکههای اجتماعی داخلی که بگویید به تدریج بر اساس آمار و ارقام کارشناسان، این تعداد ورود داریم و ما هم فرصت داریم به کمک دولت زیرساختهای مورد نیاز را فراهم کنیم؛ اتفاقی که برای همراه اول افتاد. دولت زیرساخت لازم را برای آن فراهم کرد، وقتی رشد کرد، وارد بورس شد و واگذار شد. ما بارها پیشنهاد یک دیتاسرور ملی را دادهایم که ابتدا با تعداد کمی شروع کنید و با استقبال مردم، به تعداد آنها اضافه کنید، حمایت کنید و آنوقت از من انتظار خدماتدهی مناسب و بهموقع را داشته باشید. من این طرح را دو سال پیش داده بودم و بعد از دو سال پیگیری جوابی که از معاون وزیر شنیدهایم این بوده که دولت در حال حاضر پول برای این کارها ندارد... شاید اگر کمی از خرجهای سفرهای استانی کم کنند، این پول بهراحتی تهیه شود... شما از مجلس سوال کنید طرحی که برای پیامرسانهای داخلی بردند، چه شد؟ بهراحتی وارد بازیهای سیاسی کردند و مسکوت شد و همه حمایتها فراموش شد...
این داستان قطع و وصل اینترنت و استقبال کاربران از پیامرسانهای داخلی و مجددا با وصل نت، بازگشت به تلگرام و اینستا بارها تکرار شده و شعارها و حمایتها از پیامرسانهای داخلی از زبان مدیران بارها شنیده شده ولی نه تا به حال عملیاتی شده و نه کاربران پای این اعتماد یک هفتهای ماندهاند...
این فهم که نیاز به پیامرسان داخلی وجود دارد، اغلب گفته شده و وجود دارد، ولی متاسفانه همه ماجرا تبدیل به یک بازی سیاسی شده و اینطور به نظر میرسد که حمایت از پیامرسان داخلی باعث رای نیاوردن در انتخابات است در صورتی که برای ما گروههای سیاسی تفاوتی ندارند و همه در آنها فعالیت دارند ولی بعضیها میخواهند بازی را خارج از این قاعده ادامه دهند. شما به این نکته توجه کنید؛ از زمانی که اینترنت قطع شده، تمامی گروههای معاند و مستهجن که در تلگرام فعالیت داشتند، دیگر قادر به بارگذاری اطلاعات نبودند. مطمئن باشید که دولت تمام اطلاعات ادمینهای این گروهها را در اختیار دارد. شاید نباید از دولت به خاطر بازیهای سیاسی توقع داشت، ولی انتظار ما از مجلس بیشتر از اینهاست. مرکز ملی فضای مجازی برای ما چه کار کرده؟ بارها گفتهاند که پیامرسانهای داخلی ناتوان بودهاند؛ شما برای ما چه کار کردهاید؟
خب حمایت چگونه باید باشد؟ شما چه زیرساختی را باید فراهم میکردید؟
اولا این وظیفه دولت بوده که این زیرساخت را فراهم کند؛ ثانیا اگر ادعا دارید که ما نمیتوانیم، خب تکنولوژی آن را وارد کنید، به ما کمک کنید و از ما حمایت کنید
نه فقط بهانه بیاورید. مرکز ملی فضای مجازی هیچ طرح مدونی برای پیامرسانهای داخلی نداشته است به جز اینکه خواسته پنج میلیارد وام و پهنای باند بدهد که ما نگرفتهایم. پهنای باندی را که ما تولید میکنیم، هیچکس نمیخرد؛ چرا باید زیر بار این قرض برویم؟ ما که هیچ درآمدی نداریم. تمام این اتفاقات، صحبتها و حمایتها برای همین 10 روز است و به محض اینکه اینترنت وصل شود، همه چیز فراموش خواهد شد. ما پیامرسانهای داخلی همه زیرمجموعه شرکتهای دانشبنیان هستیم و اطلاعرسانی شرکتهای دانشبنیان در تلگرام است، یعنی مضحکتر از این نمیشود که کار از سرچشمه خراب است.
شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری تسنیم، تاریخ 3 آذر 98، کد مطلب: 2145585: www.tasnimnews.com