- تورم مواد غذایی به ۶۴ درصد رسید، ایران ششمسن کشور دارای غذای گران
- انتصاب سرپرست مرکز توسعه مکانیزاسیون کشاورزی کشور و چالش های پیش روی آقای رئیس
- برنامه ریزی برای سازگاری اقلیمی در ایران ، کیلویی چند؟
- خودکفایی برنج و مشتی تخیلات و شعار و ویترین چینی مدیریتی، بجای برنامه ریزی و پاسخگویی؟
- تامین امنیت غذایی از راه «غذای سالم، با کیفیت و ارزان» با منشا داخلی"
- فاجعه سدسازی در ایران و پروژههای راحت الحلقوم برای درصد بگیرها و شومن ها؟!
- توقف ثبت سفارش مجدد برای نهادهها دامی و نیاز به نقدینگی شش برابری برای شرکت‌های واردکننده
- دستور فوری بر تدوین قانون آبخیزداری، موضوعی برای اجرا یا ابزاری برای انحراف افکار
پنجشنبه ۳۰ فروردين ۱۴۰۳ - 2024 April 18 
در سال‌های اخیر با حمایت‌های صورت گرفته از صنعت چای شاهد افزایش تمایل ایرانیان به مصرف چای داخلی هستیم، موضوعی که با احیای باغ‌های متروک می‌تواند از خروج ۴۰۰ میلیون دلار ارز از کشور جلوگیری کند.
شعارسال: در سال‌های اخیر با حمایت‌های صورت گرفته از صنعت چای شاهد افزایش تمایل ایرانیان به مصرف چای داخلی هستیم، موضوعی که با احیای باغ‌های متروک می‌تواند از خروج ۴۰۰ میلیون دلار ارز از کشور جلوگیری کند. به گفته کارشناسان افزایش ظرفیت تولید چای باکیفیت منجر به خوداتکایی ۴۵ تا ۵۰ درصدی تولید چای داخل می‌شود که دستیابی به این هدف نیازمند حمایت جدی از فعالان حوزه چای داخلی و کنترل مطلوب واردات چای به نفع تولیدکننده داخلی است.
افزایش گرایش ایرانیان به مصرف چای وطنی در سال‌های اخیر، چشم‌اندازی روشن پیش‌روی ارتقای تولید این محصول استراتژیک و احیای باغ‌های متروک ترسیم کرده است. مدت‌ها حکایت افول ستاره چای ایرانی، متروک ماندن باغ‌ها، پر شدن بازار از قوطی‌ها و جعبه‌های رنگارنگ چای خارجی روایت شده است، اما در چند سال اخیر تلاش شد چای ایرانی به جایگاه اصلی خویش بازگردد. اکنون هر چند بخشی از این مسیر پیموده شده؛ اما دستیابی به این هدف آسان نیست و همچنان نیازمند عزم و اراده جدی و تلاش بسیار است.
براساس آمار حدود ۵۰۰ هزار نفر به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم در صنعت چای کشور مشغول به فعالیت هستند. بی‌تردید رونق این صنعت در کشور به ایجاد فرصت‌های شغلی متعدد به‌ویژه در استان‌های گیلان و مازندران، کاهش خروج ارز از کشور و ممانعت از تغییر کاربری اراضی زیرکشت چای خواهد انجامید.
ضرورت افزایش کیفیت چای
مشاور فنی صندوق چای کشور از افزایش گرایش ایرانیان به مصرف چای داخلی و موفقیت اکثر کارخانه‌داران در فروش چای تولیدی خویش در چهار سال اخیر خبر می‌دهد و به مهر می‌گوید: برای افزایش رغبت ایرانیان به مصرف چای داخلی باید کیفی‌سازی در کارخانجات صورت بگیرد. درواقع برای تولید چای کیفی ابتدا باید ماده اولیه خوبی داشته باشیم و این با اجرای عملیات به‌زراعی که دربر گیرنده مواردی، چون هرس مناسب، اصلاح باغ‌ها، مبارزه با آفات، آماده‌سازی زمین و مکانیزاسیون است، میسر می‌شود. این ۵۰ درصد از موضوع را شامل می‌شود و در مرحله بعد باید به بهبود فرآوری در کارخانه چای توجه کرد.
سیدعبدالله میرحسینی‌مقدم با اشاره به این‌که در کارخانه‌هایی که دارای برند هستند، کارشناس چای‌ساز بر همه مراحل تبدیل برگ سبز چای باکیفیت به چای خشک نظارت دارد، می‌افزاید: باید توجه داشت که وجود یک کارشناس خبره در کارخانه‌های چای ضرورت دارد، چراکه ممکن است برگ سبز درجه یک به کارخانه تحویل دهیم، ولی در چای‌سازی موفق نباشیم. از سوی دیگر ممکن است برگ سبز مقداری ضعیف باشد، اما با تلاش یک کارشناس توانمند و به‌کارگیری بهترین روش‌ها چای خشک مناسبی تهیه کنیم.
استانداردسازی کارخانجات
این محقق بر اهمیت استانداردسازی کارخانجات چای تأکید کرده و بیان می‌کند: هم‌اکنون حدود ۴۰ تا ۵۰ درصد کارخانجات ما چای استاندارد تولید می‌کنند؛ اما این عدد باید در دو سال آینده به بیش از ۷۵ درصد برسد تا دغدغه‌ای برای فروش چای خشک ایرانی وجود نداشته باشد.
وی همچنین با بیان این‌که حدود ۲۱ هزار هکتار مساحت مفید سطح زیرکشت چای وجود دارد، اظهار می‌کند: امیدوارم در پنج سال آینده با حمایت‌هایی که انجام می‌شود، باغ‌های چای مخروبه احیاء شوند.
میرحسینی‌مقدم با اشاره به این‌که چایکاران نیز همانند سایر تولیدکنندگان برای ادامه کار در شرایط اقتصادی موجود نیازمند حمایت هستند، می‌گوید: گام‌های خوبی طی چهار سال اخیر در این مسیر برداشته شده و تشکیل صندوق چای به‌عنوان پشتوانه مالی چایکاران اقدامی اساسی در این راستاست.
وی ادامه می‌دهد: کشاورزان برای تهیه ماشین‌آلاتی، چون چای‌چین و هرس به صندوق چای مراجعه می‌کنند و تسهیلات قرض‌الحسنه با کارمزد چهار درصد و بازپرداخت چهار ساله دریافت می‌کنند. این صندوق همچنین در سال گذشته برای هر هکتار سه میلیون تومان وام جاری به‌عنوان پشتوانه مالی به چایکاران پرداخت کرد که بازپرداخت این وام هم با کاهش بهای برگ سبز چای صورت می‌گیرد.
مشاور فنی صندوق چای کشور با اشاره به این‌که سرمایه صندوق چای هم‌اکنون ۷۸ میلیارد تومان با ۱۰۱ باب کارخانه است که برای مهیا ساختن تسهیلات لازم برای سهامداران کافی نیست، می‌افزاید: باید حداقل سرمایه اولیه صندوق را به حدود ۵۰۰ میلیارد تومان افزایش داد تا پاسخگویی مشکلات حوزه چای در باغ‌ها، کارخانه‌ها و تجارت بازرگانی باشد.
مشاور فنی صندوق چای کشور ادامه می‌دهد: با افزایش سرمایه صندوق چای، حمایت مالی این صندوق و نظارت فنی سازمان چای و دیگر متولیان ذی‌ربط می‌توان به اقدامات ارزشمندی، چون اجرای عملیات به‌زراعی و جایگزینی بوته‌های قدیمی و کم‌بازده با نهال‌های اصلاح‌شده در راستای احیای باغ‌های چای؛ تعیین مساحت واقعی باغ‌های چای کشور از طریق سیستم ماهواره‌ای؛ برنامه‌ریزی بلندمدت به‌منظور توسعه سطح زیرکشت در جنگل‌های مخروبه و نیمه‌مخروبه؛ تعیین عادلانه قیمت برگ سبز چای هر ساله براساس هزینه‌های تولید، تورم سالانه و سود متعارف قبل از شروع عملیات به‌زراعی در فصل زمستان؛ پرداخت بهای برگ سبز چای به چایکاران در حداقل زمان؛ تجهیز و نوسازی کارخانه‌ها چای و برنامه‌ریزی برای برنامه‌های آموزشی و ترویجی پرداخت.
ضرورت توجه به نرخ تعرفه واردات
مدیرعامل اتحادیه چایکاران شمال کشور هم اظهار می‌کند: خوشبختانه نرخ خرید تضمینی چای و وضعیت خریدوفروش آن با توجه به شرایط موجود در بازار مناسب است و اگر نرخ تعرفه واردات نیز کنترل شود، می‌توانیم شاهد تحقق جهش تولید در این حوزه باشیم. لازم است وزارت صمت به این موضوع بیش‌ازپیش توجه کند.
مازیار جعفری با بیان این‌که درصورت تقویت تولید چای داخل می‌توانیم ۴۵ تا ۵۰ درصد به خودکفایی برسیم، می‌گوید: مطالبات چایکاران تقریباً به‌موقع پرداخت می‌شود و نرخ خرید تضمینی نیز هر چند انتظار می‌رفت بیش‌تر افزایش یابد، اما با همین نرخ چهار هزار و ۶۰۰ تومان برای هر کیلو برگ چای سبز درجه یک و نرخ سه هزار و ۳۰۰ تومان برای هر کیلو برگ درجه دو رضایت حداقلی کشاورز به‌وجود آمده است و برای ادامه فعالیت ایجاد انگیزه می‌کند.
وی با تأکید بر تقویت مباحث پژوهشی و لزوم توجه بیش‌تر به این موضوع می‌افزاید: در کشت محصولی نظیر برنج ارقام جدید و پرمحصول معرفی می‌شود و تولید در واحد سطح افزایش می‌یابد؛ اما در مورد چای تولید در واحد سطح عملاً افزایش چندانی ندارد.
جعفری با اشاره این‌که برگزاری دوره‌های عملی از سوی پژوهشکده چای و تلاش برای ارائه نهال بهتر می‌تواند کمک‌کننده باشد، یادآور می‌شود: از سال گذشته ذائقه مردم نسبت به چای ایرانی رو به بهبود است و افزایش کیفیت چای به این روند کمک می‌کند.
سالانه ۱۰۰ هزار تن چای در ایران مصرف می‌شود
رئیس سازمان چای کشور نیز با اشاره به مصرف سالانه حدود ۹۰ تا ۱۰۰ هزار تن چای در کشور اظهار می‌کند: با توجه به شرایط فعلی، تولید چای در ایران بین ۲۸ تا ۳۰ هزار تن در سال است؛ بنابراین نیازمند واردات حدود ۶۰ تا ۷۰ هزار تن چای خارجی هستیم.
حبیب جهانسار با بیان این‌که با توجه به میزان مصرف نمی‌توان گفت گرایش مردم ایران به چای خارجی زیاد است، می‌افزاید: اگر بتوانیم ظرفیت تولید چای باکیفیت مطلوب را افزایش دهیم، گرایش مصرف‌کننده به چای ایرانی که سالم، طبیعی و عاری از سموم شیمیایی است، بیش‌تر خواهد شد که افزایش خوداتکایی و کاهش خروج ارز را به‌همراه خواهد داشت.
جهانساز با اشاره به این‌که هر ساله به‌صورت میانگین ۵۵ هزار تن چای وارد کشور می‌شود، اما اوایل سال گذشته با توجه به اختصاص ارز دولتی چهار هزار و ۲۰۰ تومانی و کاهش تعرفه واردات به پنج درصد، مقدار واردات به ۷۵ هزار تن رسید، ادامه می‌دهد: با لحاظ ذخیره استراتژیک که حداکثر ۱۰ هزار تن بالاتر از مقدار مصرف کشور است، میزان واردات در سال‌جاری افزایش داشته و با احتساب هر کیلو چای بنا به اظهار واردکنندگان در گمرک که چهار تا پنج دلار است، شاهد خروج حداقل ۴۰۰ میلیون دلار ارز از کشور هستیم.
وی با اشاره به این‌که تولید برگ سبز چای در سال‌جاری حدود ۱۳۵ هزار تن برآورد شده که منجر به تولید حدود ۳۰ هزار تن چای خشک می‌شود، می‌افزاید: در مقایسه با سال گذشته با میزان تولید ۲۸ هزار و ۵۰۰ تن چای خشک، شاهد افزایش هفت درصدی خواهیم بود.
افزایش گرایش ایرانیان به مصرف چای داخل
رئیس سازمان چای کشور درباره افزایش گرایش ایرانیان به مصرف چای داخل هم می‌گوید: در پنج تا ۱۰ سال گذشته میزان تولید و فروش داخل کشور مشخص بوده و ما در سال‌های گذشته با فروش نرفتن چای تولیدشده از سوی کارخانه‌ها و باقی‌ماندن چای خشک سنواتی در انبار‌ها مواجه بوده‌ایم.
وی با اشاره به نبود چای سنواتی در انبار‌ها طی سه سال گذشته و با بیان این‌که چای خشک به‌محض تولید و قبل از پایان سال به فروش می‌رسد، اظهار می‌کند: حدود ۳۰ تا ۳۵ برند چای داخلی شکل‌گرفته و عرضه چای در بازار به نام این برند‌ها نشان از سرمایه‌گذاری‌های صورت گرفته از سوی کارخانه‌ها و شرکت‌های بسته‌بندی در این صنعت و افزایش اقبال مردم به چای داخلی دارد.
احیای باغ‌های متروک ضروری است
رئیس سازمان چای کشور با بیان این‌که سطح کنونی اراضی چای کشور در دو استان گیلان و مازندران بیش از ۲۸ هزار و ۲۱۰ هکتار است، می‌افزاید: حدود ۲۷ هزار هکتار از این مساحت در گیلان وجود دارد.
جهانساز با اشاره به موضوع احیای باغ‌های چای می‌گوید: سازمان چای برای احیای باغ‌های رهاشده، ضمن تهیه یک برنامه جامع در راستای احیاء و جوان‌سازی باغ‌ها از طریق صندوق حمایت از توسعه صنعت چای کشور، تسهیلات ارزان‌قیمتی در اختیار چایکاران متقاضی قرار داده تا با نظارت این سازمان نسبت به بهسازی باغ‌های خود اقدام کنند.
رئیس سازمان چای کشور ادامه می‌دهد: برای احیای باغ‌های رهاشده در سال گذشته ۱۵۰ میلیون ریال به‌ازای هر هکتار، تسهیلات با کارمزد اندک به چایکاران پرداخت شد که البته در سال‌های قبل هم این وام به‌تناسب هزینه عملیات به‌باغی به چایکاران اعطاء شده و در همین راستا از سال ۹۳ تاکنون حدود پنج هزار هکتار باغ به چرخه تولید بازگشته است.
وی در ادامه با اشاره به طرح‌های به اتمام رسیده، در دست اجرا و در دست بررسی برای انجام عملیات به‌زراعی در باغ‌ها و همچنین تجهیز ماشین‌آلات کارخانه‌ها چای از طریق تسهیلات کم‌بهره و بعضاً بی‌بهره اظهار می‌کند: در سالی که مزین به نام جهش تولید است، سازمان چای به‌دنبال ارتقای کمی و کیفی محصول چای است و پیش‌بینی می‌کند با توجه به پتانسیل‌های موجود در عرصه چای هر ساله اقدامات مؤثر در راستای افزایش تولید صورت گیرد و با رونق کشت چای زمینه‌های لازم برای ثبات و افزایش اشتغال در این حوزه ایجاد کند.
جهانساز تحقق شعار جهش تولید را نیازمند وجود عزمی همگانی در کشور عنوان کرده و می‌گوید: برای تحقق این شعار لازم است همه تصمیم‌گیران در حوزه محصولات کشاورزی، آحاد جامعه و همه وزارتخانه‌ها و نهاد‌های ذی‌ربط اولویت خود را بر مصرف محصولات داخلی در جامعه معطوف کنند و برای دستیابی به این هدف مواردی، چون فرهنگ‌سازی در جامعه و قرار ندادن ارز ارزان در اختیار واردکنندگان محصولاتی نظیر چای را مدنظر قرار دهند.
وی ادامه می‌دهد: باید توجه داشت وقتی تولید براساس ارز آزاد انجام می‌شود، نمی‌تواند با واردات براساس ارز دولتی رقابت کند. اقدام خوبی که در این راستا انجام شده این است که تقریباً از نیمه‌های سال گذشته ارز دولتی به واردات چای تعلق نمی‌گیرد و بدین ترتیب تولیدکننده داخلی قدرت رقابت با محصول خارجی را به‌دست آورده است.
چای ظرفیت ارزشمند گیلان
چای‌کاری ظرفیتی ارزشمند در حوزه کشاورزی گیلان به‌شمار می‌آید و ارمغان توجه بیش‌تر به این ظرفیت رونق بخشیدن به اقتصاد منطقه و کشور است. واقعیت این است که ارتقای صنعت چای و دستیابی به خودکفایی در این عرصه نیازمند حمایت جدی از فعالان حوزه چای داخلی و کنترل مطلوب واردات چای به نفع تولیدکننده داخلی و جلب رضایت مصرف‌کننده ایرانی است و این تنها در سایه همت و تلاش همه متولیان ذی‌ربط محقق خواهد شد.
شعارسال، با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از سایت سبزینه، تاریخ انتشار: ۱۹ خرداد ۱۳۹۹، کدخبر: ۱۱۴۸/۴/۸۵۲۲۵/۰: www.sabzineh.org
افزایش گرایش ایرانیان به مصرف چای وطنی در سال‌های اخیر، چشم‌اندازی روشن پیش‌روی ارتقای تولید این محصول استراتژیک و احیای باغ‌های متروک ترسیم کرده است. مدت‌ها حکایت افول ستاره چای ایرانی، متروک ماندن باغ‌ها، پر شدن بازار از قوطی‌ها و جعبه‌های رنگارنگ چای خارجی روایت شده است، اما در چند سال اخیر تلاش شد چای ایرانی به جایگاه اصلی خویش بازگردد. اکنون هر چند بخشی از این مسیر پیموده شده؛ اما دستیابی به این هدف آسان نیست و همچنان نیازمند عزم و اراده جدی و تلاش بسیار است.
براساس آمار حدود ۵۰۰ هزار نفر به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم در صنعت چای کشور مشغول به فعالیت هستند. بی‌تردید رونق این صنعت در کشور به ایجاد فرصت‌های شغلی متعدد به‌ویژه در استان‌های گیلان و مازندران، کاهش خروج ارز از کشور و ممانعت از تغییر کاربری اراضی زیرکشت چای خواهد انجامید.
ضرورت افزایش کیفیت چای
مشاور فنی صندوق چای کشور از افزایش گرایش ایرانیان به مصرف چای داخلی و موفقیت اکثر کارخانه‌داران در فروش چای تولیدی خویش در چهار سال اخیر خبر می‌دهد و به مهر می‌گوید: برای افزایش رغبت ایرانیان به مصرف چای داخلی باید کیفی‌سازی در کارخانجات صورت بگیرد. درواقع برای تولید چای کیفی ابتدا باید ماده اولیه خوبی داشته باشیم و این با اجرای عملیات به‌زراعی که دربر گیرنده مواردی، چون هرس مناسب، اصلاح باغ‌ها، مبارزه با آفات، آماده‌سازی زمین و مکانیزاسیون است، میسر می‌شود. این ۵۰ درصد از موضوع را شامل می‌شود و در مرحله بعد باید به بهبود فرآوری در کارخانه چای توجه کرد.
سیدعبدالله میرحسینی‌مقدم با اشاره به این‌که در کارخانه‌هایی که دارای برند هستند، کارشناس چای‌ساز بر همه مراحل تبدیل برگ سبز چای باکیفیت به چای خشک نظارت دارد، می‌افزاید: باید توجه داشت که وجود یک کارشناس خبره در کارخانه‌های چای ضرورت دارد، چراکه ممکن است برگ سبز درجه یک به کارخانه تحویل دهیم، ولی در چای‌سازی موفق نباشیم. از سوی دیگر ممکن است برگ سبز مقداری ضعیف باشد، اما با تلاش یک کارشناس توانمند و به‌کارگیری بهترین روش‌ها چای خشک مناسبی تهیه کنیم.
استانداردسازی کارخانجات
این محقق بر اهمیت استانداردسازی کارخانجات چای تأکید کرده و بیان می‌کند: هم‌اکنون حدود ۴۰ تا ۵۰ درصد کارخانجات ما چای استاندارد تولید می‌کنند؛ اما این عدد باید در دو سال آینده به بیش از ۷۵ درصد برسد تا دغدغه‌ای برای فروش چای خشک ایرانی وجود نداشته باشد.
وی همچنین با بیان این‌که حدود ۲۱ هزار هکتار مساحت مفید سطح زیرکشت چای وجود دارد، اظهار می‌کند: امیدوارم در پنج سال آینده با حمایت‌هایی که انجام می‌شود، باغ‌های چای مخروبه احیاء شوند.
میرحسینی‌مقدم با اشاره به این‌که چایکاران نیز همانند سایر تولیدکنندگان برای ادامه کار در شرایط اقتصادی موجود نیازمند حمایت هستند، می‌گوید: گام‌های خوبی طی چهار سال اخیر در این مسیر برداشته شده و تشکیل صندوق چای به‌عنوان پشتوانه مالی چایکاران اقدامی اساسی در این راستاست.
وی ادامه می‌دهد: کشاورزان برای تهیه ماشین‌آلاتی، چون چای‌چین و هرس به صندوق چای مراجعه می‌کنند و تسهیلات قرض‌الحسنه با کارمزد چهار درصد و بازپرداخت چهار ساله دریافت می‌کنند. این صندوق همچنین در سال گذشته برای هر هکتار سه میلیون تومان وام جاری به‌عنوان پشتوانه مالی به چایکاران پرداخت کرد که بازپرداخت این وام هم با کاهش بهای برگ سبز چای صورت می‌گیرد.
مشاور فنی صندوق چای کشور با اشاره به این‌که سرمایه صندوق چای هم‌اکنون ۷۸ میلیارد تومان با ۱۰۱ باب کارخانه است که برای مهیا ساختن تسهیلات لازم برای سهامداران کافی نیست، می‌افزاید: باید حداقل سرمایه اولیه صندوق را به حدود ۵۰۰ میلیارد تومان افزایش داد تا پاسخگویی مشکلات حوزه چای در باغ‌ها، کارخانه‌ها و تجارت بازرگانی باشد.
مشاور فنی صندوق چای کشور ادامه می‌دهد: با افزایش سرمایه صندوق چای، حمایت مالی این صندوق و نظارت فنی سازمان چای و دیگر متولیان ذی‌ربط می‌توان به اقدامات ارزشمندی، چون اجرای عملیات به‌زراعی و جایگزینی بوته‌های قدیمی و کم‌بازده با نهال‌های اصلاح‌شده در راستای احیای باغ‌های چای؛ تعیین مساحت واقعی باغ‌های چای کشور از طریق سیستم ماهواره‌ای؛ برنامه‌ریزی بلندمدت به‌منظور توسعه سطح زیرکشت در جنگل‌های مخروبه و نیمه‌مخروبه؛ تعیین عادلانه قیمت برگ سبز چای هر ساله براساس هزینه‌های تولید، تورم سالانه و سود متعارف قبل از شروع عملیات به‌زراعی در فصل زمستان؛ پرداخت بهای برگ سبز چای به چایکاران در حداقل زمان؛ تجهیز و نوسازی کارخانه‌ها چای و برنامه‌ریزی برای برنامه‌های آموزشی و ترویجی پرداخت.
ضرورت توجه به نرخ تعرفه واردات
مدیرعامل اتحادیه چایکاران شمال کشور هم اظهار می‌کند: خوشبختانه نرخ خرید تضمینی چای و وضعیت خریدوفروش آن با توجه به شرایط موجود در بازار مناسب است و اگر نرخ تعرفه واردات نیز کنترل شود، می‌توانیم شاهد تحقق جهش تولید در این حوزه باشیم. لازم است وزارت صمت به این موضوع بیش‌ازپیش توجه کند.
مازیار جعفری با بیان این‌که درصورت تقویت تولید چای داخل می‌توانیم ۴۵ تا ۵۰ درصد به خودکفایی برسیم، می‌گوید: مطالبات چایکاران تقریباً به‌موقع پرداخت می‌شود و نرخ خرید تضمینی نیز هر چند انتظار می‌رفت بیش‌تر افزایش یابد، اما با همین نرخ چهار هزار و ۶۰۰ تومان برای هر کیلو برگ چای سبز درجه یک و نرخ سه هزار و ۳۰۰ تومان برای هر کیلو برگ درجه دو رضایت حداقلی کشاورز به‌وجود آمده است و برای ادامه فعالیت ایجاد انگیزه می‌کند.
وی با تأکید بر تقویت مباحث پژوهشی و لزوم توجه بیش‌تر به این موضوع می‌افزاید: در کشت محصولی نظیر برنج ارقام جدید و پرمحصول معرفی می‌شود و تولید در واحد سطح افزایش می‌یابد؛ اما در مورد چای تولید در واحد سطح عملاً افزایش چندانی ندارد.
جعفری با اشاره این‌که برگزاری دوره‌های عملی از سوی پژوهشکده چای و تلاش برای ارائه نهال بهتر می‌تواند کمک‌کننده باشد، یادآور می‌شود: از سال گذشته ذائقه مردم نسبت به چای ایرانی رو به بهبود است و افزایش کیفیت چای به این روند کمک می‌کند.
سالانه ۱۰۰ هزار تن چای در ایران مصرف می‌شود
رئیس سازمان چای کشور نیز با اشاره به مصرف سالانه حدود ۹۰ تا ۱۰۰ هزار تن چای در کشور اظهار می‌کند: با توجه به شرایط فعلی، تولید چای در ایران بین ۲۸ تا ۳۰ هزار تن در سال است؛ بنابراین نیازمند واردات حدود ۶۰ تا ۷۰ هزار تن چای خارجی هستیم.
حبیب جهانسار با بیان این‌که با توجه به میزان مصرف نمی‌توان گفت گرایش مردم ایران به چای خارجی زیاد است، می‌افزاید: اگر بتوانیم ظرفیت تولید چای باکیفیت مطلوب را افزایش دهیم، گرایش مصرف‌کننده به چای ایرانی که سالم، طبیعی و عاری از سموم شیمیایی است، بیش‌تر خواهد شد که افزایش خوداتکایی و کاهش خروج ارز را به‌همراه خواهد داشت.
جهانساز با اشاره به این‌که هر ساله به‌صورت میانگین ۵۵ هزار تن چای وارد کشور می‌شود، اما اوایل سال گذشته با توجه به اختصاص ارز دولتی چهار هزار و ۲۰۰ تومانی و کاهش تعرفه واردات به پنج درصد، مقدار واردات به ۷۵ هزار تن رسید، ادامه می‌دهد: با لحاظ ذخیره استراتژیک که حداکثر ۱۰ هزار تن بالاتر از مقدار مصرف کشور است، میزان واردات در سال‌جاری افزایش داشته و با احتساب هر کیلو چای بنا به اظهار واردکنندگان در گمرک که چهار تا پنج دلار است، شاهد خروج حداقل ۴۰۰ میلیون دلار ارز از کشور هستیم.
وی با اشاره به این‌که تولید برگ سبز چای در سال‌جاری حدود ۱۳۵ هزار تن برآورد شده که منجر به تولید حدود ۳۰ هزار تن چای خشک می‌شود، می‌افزاید: در مقایسه با سال گذشته با میزان تولید ۲۸ هزار و ۵۰۰ تن چای خشک، شاهد افزایش هفت درصدی خواهیم بود.
افزایش گرایش ایرانیان به مصرف چای داخل
رئیس سازمان چای کشور درباره افزایش گرایش ایرانیان به مصرف چای داخل هم می‌گوید: در پنج تا ۱۰ سال گذشته میزان تولید و فروش داخل کشور مشخص بوده و ما در سال‌های گذشته با فروش نرفتن چای تولیدشده از سوی کارخانه‌ها و باقی‌ماندن چای خشک سنواتی در انبار‌ها مواجه بوده‌ایم.
وی با اشاره به نبود چای سنواتی در انبار‌ها طی سه سال گذشته و با بیان این‌که چای خشک به‌محض تولید و قبل از پایان سال به فروش می‌رسد، اظهار می‌کند: حدود ۳۰ تا ۳۵ برند چای داخلی شکل‌گرفته و عرضه چای در بازار به نام این برند‌ها نشان از سرمایه‌گذاری‌های صورت گرفته از سوی کارخانه‌ها و شرکت‌های بسته‌بندی در این صنعت و افزایش اقبال مردم به چای داخلی دارد.
احیای باغ‌های متروک ضروری است
رئیس سازمان چای کشور با بیان این‌که سطح کنونی اراضی چای کشور در دو استان گیلان و مازندران بیش از ۲۸ هزار و ۲۱۰ هکتار است، می‌افزاید: حدود ۲۷ هزار هکتار از این مساحت در گیلان وجود دارد.
جهانساز با اشاره به موضوع احیای باغ‌های چای می‌گوید: سازمان چای برای احیای باغ‌های رهاشده، ضمن تهیه یک برنامه جامع در راستای احیاء و جوان‌سازی باغ‌ها از طریق صندوق حمایت از توسعه صنعت چای کشور، تسهیلات ارزان‌قیمتی در اختیار چایکاران متقاضی قرار داده تا با نظارت این سازمان نسبت به بهسازی باغ‌های خود اقدام کنند.
رئیس سازمان چای کشور ادامه می‌دهد: برای احیای باغ‌های رهاشده در سال گذشته ۱۵۰ میلیون ریال به‌ازای هر هکتار، تسهیلات با کارمزد اندک به چایکاران پرداخت شد که البته در سال‌های قبل هم این وام به‌تناسب هزینه عملیات به‌باغی به چایکاران اعطاء شده و در همین راستا از سال ۹۳ تاکنون حدود پنج هزار هکتار باغ به چرخه تولید بازگشته است.
وی در ادامه با اشاره به طرح‌های به اتمام رسیده، در دست اجرا و در دست بررسی برای انجام عملیات به‌زراعی در باغ‌ها و همچنین تجهیز ماشین‌آلات کارخانه‌ها چای از طریق تسهیلات کم‌بهره و بعضاً بی‌بهره اظهار می‌کند: در سالی که مزین به نام جهش تولید است، سازمان چای به‌دنبال ارتقای کمی و کیفی محصول چای است و پیش‌بینی می‌کند با توجه به پتانسیل‌های موجود در عرصه چای هر ساله اقدامات مؤثر در راستای افزایش تولید صورت گیرد و با رونق کشت چای زمینه‌های لازم برای ثبات و افزایش اشتغال در این حوزه ایجاد کند.
جهانساز تحقق شعار جهش تولید را نیازمند وجود عزمی همگانی در کشور عنوان کرده و می‌گوید: برای تحقق این شعار لازم است همه تصمیم‌گیران در حوزه محصولات کشاورزی، آحاد جامعه و همه وزارتخانه‌ها و نهاد‌های ذی‌ربط اولویت خود را بر مصرف محصولات داخلی در جامعه معطوف کنند و برای دستیابی به این هدف مواردی، چون فرهنگ‌سازی در جامعه و قرار ندادن ارز ارزان در اختیار واردکنندگان محصولاتی نظیر چای را مدنظر قرار دهند.
وی ادامه می‌دهد: باید توجه داشت وقتی تولید براساس ارز آزاد انجام می‌شود، نمی‌تواند با واردات براساس ارز دولتی رقابت کند. اقدام خوبی که در این راستا انجام شده این است که تقریباً از نیمه‌های سال گذشته ارز دولتی به واردات چای تعلق نمی‌گیرد و بدین ترتیب تولیدکننده داخلی قدرت رقابت با محصول خارجی را به‌دست آورده است.
چای ظرفیت ارزشمند گیلان
چای‌کاری ظرفیتی ارزشمند در حوزه کشاورزی گیلان به‌شمار می‌آید و ارمغان توجه بیش‌تر به این ظرفیت رونق بخشیدن به اقتصاد منطقه و کشور است. واقعیت این است که ارتقای صنعت چای و دستیابی به خودکفایی در این عرصه نیازمند حمایت جدی از فعالان حوزه چای داخلی و کنترل مطلوب واردات چای به نفع تولیدکننده داخلی و جلب رضایت مصرف‌کننده ایرانی است و این تنها در سایه همت و تلاش همه متولیان ذی‌ربط محقق خواهد شد.
شعارسال، با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از سایت سبزینه، تاریخ انتشار: ۱۹ خرداد ۱۳۹۹، کدخبر: ۱۱۴۸/۴/۸۵۲۲۵/۰: www.sabzineh.org
برگزیده ها