شعار سال: بسیاری از کارشناسان فرهنگی انتقادات جدی نسبت به وضعیت رسانه‌های امروز ایران مطرح می‌کنند. این انتقادات به صورت کلی در حوزه فرهنگ و هنر مطرح می‌شود که یکی از این حوزه‌ها به رسانه ارتباط دارد. در همین راستا به سراغ شهرام گیل آبادی از چهره‌های با سابقه حوزه فرهنگ و رسانه رفته ایم. گیل آبادی با اینکه سن زیادی ندارد، اما در این حوزه با سابقه محسوب می‌شود. او کارشناس ارشد کارگردانی و دکترای پژوهش هنر دارد و در کارنامه او مدیریت رادیو جوان، رادیو تهران و رادیو هنر نیز دیده می‌شود. گیل آبادی در گذشته مدیر ارتباطات بین الملل و ارتباطات راهبردی شهرداری تهران در دوره قالیباف بود و ارتباطاتی با محسن رضایی نیز داشت و همین مساله شایعاتی نیز پیرامون او به وجود آورد. او در حال حاضر مدیر عامل خانه تئاتر ایران است. متن زیر بخشی از گفت و گوی گیل آبادی است.

 

شهرام گیل آبادی، در پاسخ به سوالی مبنی بر این که اخیرا سایت خبری «مشرق» نوشته است که شهرام گیل آبادی مدتی در جبهه اصولگرایی (حضور در ستاد انتخاباتی محسن رضایی و کار در شهرداری دوره‌ی قالیباف) کار می‌کرد و حالا به اصلاح طلبان نزدیک شده است، درباره رابطه اش با سیاست گفت: همانطور که مشرق و کیهان را قبول ندارم، جناح چپ و راست را هم در مملکت قبول ندارم چرا که این‌ها محیط‌های خودساخته‌ای هستند که برای منافع شخصی خودشان از مردم بهره گیری می کنند و به آن‌ها لطمه می‌زنند. 

 

وی ادامه داد: دو واژه اصولگرایی و اصلاح طلبی در کنار هم می‌توانند همدیگر را کامل کنند و هر شخص می‌تواند اصول‌گرا و اصلاح‌طلب باشد، در غیر این‌صورت باخته است. 

 

گیل آبادی تصریح کرد: من بر اساس تخصص خودم با سیاسیون فراوانی کار کردم و هیچ گاه تخصص گرایی را از جایی سلب نکردم. بر اساس تصمیمات عقلانی که می‌گرفتم این تخصص گرایی در کنار فرد یا یک مجموعه سیاسی در اختیار مردم قرار می‌گرفت.

 

وی ادامه داد: ورود من به صدا و سیما در دوره محمد هاشمی بود و بعد از آن در دوره لاریجانی و ضرغامی نیز فعالیت داشتم و بعد از دوره ریاست ضرغامی دیگر کار مدیریتی انجام ندادم و در دوره علی عسگری فقط در دانشکده تدریس می‌کردم. 

 

گیل آبادی با تاکید بر اینکه هیچ گاه از حوزه تخصصی خود فاصله نگرفته است، گفت: افرادی که با آن‌ها در دوره‌های مختلف کار کرده‌ام هر کدام شایستگی‌های ویژه‌ای دارند و خدارو شکر می کنم که از هر کدام از ایشان چیز‌های فراوانی آموختم.

 

گیل آبادی تاکید کرد: هیچکدام از گروه‌های اصولگرا و اصلاح طلب را اساسا قبول ندارم و معتقدم اگر بخواهیم عدالت گرا، آزادی خواه و مردم گرا باشیم باید از روی این‌ها رد شویم چرا که این گروه‌ها گاهی اوقات منفعت شخصی خودشان را آنقدر برجسته می‌بینند که مردم قربانی می‌شوند.

 

مدیر سابق رادیو جوان، رادیو تهران و رادیو هنر در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه اکنون که از بیرون به ساختار اجرایی سازمان صدا و سیما نگاه می‌کنید نظر کلی تان در خصوص عملکرد این نهاد رسمی رسانه و انتقاداتی که سال‌های اخیر به آن وارد شده، چیست؟ گفت: هر دوره‌ای ویژگی و مشکلات خاص خودش را داشته است، اما یک دوره‌هایی قدرت جدی در عالم رسانه بودیم که قدر آن را نشناختیم. هیچ رسانه‌ای در دنیا نیست که براساس ماموریت خودش، اعتبار خودش را با چیزی معامله کند.

 

 

 

 

وی با بیان اینکه اساسا رسانه‌ها در کشور ما اعم از مکتوب، صوتی و تصویری «کورند»، تصریح کرد: رسانه‌ها کور عمل می‌کنند، چون تحت تاثیر یک نگاه بالا به پایین و اقتدارگرا عمل می‌کنند و در واقع خودسانسوری آنقدر به اوج رسیده که خیلی از چیز‌هایی که حتی کسی هم ممکن است به آن توجه نکند خودمان دیگر نمی‌گوییم.

 

گیل آبادی ادامه داد: اگر مردم را به رسمیت می‌شناختیم و به نیاز‌های مردم توجه می‌کردیم و به جای مصلحت گرایی، نیاز محور حرکت می‌کردیم و مصالح خودمان را هم یک جایی در نظر می‌گرفتیم الان رسانه به قهقرا نمی‌رفت. به طوری که حرف هیچ رسانه‌ای شنیده نشود و یا درصد رضایت از رسانه‌ها ساختگی شود. 

 

وی تصریح کرد: رسانه همین الان هم از قدرت‌های بی بدیل در نظام‌های مختلف اجتماعی است که اگر این قدرت را احیا کنیم می‌تواند به توسعه فکری، معیشتی، اقتصادی، سیاسی و معرفتی مردم کمک کند.

 

وی در خصوص مرجعیت رسانه‌های فارسی زبان خارجی و رشد فضای مجازی در میان جامعه، گفت: ما مراجع اجتماعی خودمان را در جامعه له کردیم. مثلا فکر می‌کنیم هنرمندان و سلبریتی‌ها که مورد پذیرش مردم اند، نکند در انتخابات بعدی بروند پشت سر یک نفر؛ بنابراین آنها را له می‌کنیم و توجه نمی‌کنیم که ذخیره اجتماعی خودمان را از بین می‌بریم. 

 

گیل آبادی ادامه داد: با دانشمندان، هنرمندان، ورزشکاران و نخبگانمان چگونه برخورد می‌کینم؟ چرا نخبگان وارد رسانه‌ها نمی‌شوند؟ این‌ها چرا‌هایی است که باید پاسخ داده شود. لذا سعی می‌کینم نخبه پروری کاذب کنیم. 

 

وی ادامه داد: رسانه‌های امروز ما سعی می‌کنند نخبه پروری کاذب کنند، چون چهره‌های دیرپا، مورد اقبال و در واقع مصون از گزند‌های فراوان حملات سیاسی-اجتماعی وارد رسانه‌ها نمی‌شوند. چون وارد نمی‌شوند ما می‌رویم فرد گمنامی را می‌آوریم و روی آن سرمایه گذاری می‌کنیم که نیازمان را رفع کنیم. چرا که رسانه‌ها می‌توانند اعتمادسازی کنند و نخبگان اجتماعی هم می‌توانند به رسانه‌ها و موضوعاتشان اعتماد ببخشند و این یک اجبار رسانه است.

 

گیل آبادی افزود: این اجبار رسانه‌ای باعث می‌شود چهره‌های کاذب تولید کنیم. الان چهره‌های کاذب فراوانی در رسانه‌ها وجود دارند که اساسا مرجعیت علمی شان در واقع برای خودشان هم اثبات نشده است.

 

رئیس خانه تئاتر ایران گفت: البته این بحران مختص صدا و سیما نیست. آفت رسانه‌ای کشور است. روزنامه‌ها برای امرار معاش و مسایل روزمره خودشان دچار مشکل اند. خبرنگاران جزء آسیب پذیرترین اقشار جامعه‌اند که الان هم در بحث کرونا خیلی راحت می‌گویند خداحافظ. یعنی خبرنگار درواقع بین زمین و آسمان می‌ماند.

 

وی با بیان اینکه اینکه آفت اندیشه و معرفت مساله رسانه ایِ کشور است که ربطی به صدا و سیما و رادیو و تلویزین و روزنامه‌ها و خبرگزاری‌ها ندارد، گفت: باید در رابطه با این آفت حرف بزنیم. در مورد نوع اقتدار گرایی، اندیشه اقتدار گرا، زاویه دید اقتدارگرایی که در واقع در کشور وجود دارد باید حرف زده شود اینکه بگویند «بگیرید، ببندید، این نشود آن بشود» این جوری نمی‌شود. 

 

گیل آبادی به بیان اینکه رسانه‌ها اساسا به دلیل کمک به توسعه فکری و اندیشه و کمک به روند رو به رشد جوامع، به جوامع ورود دارند، گفت: رسانه‌ای که در «آینده ‌نگاهی» که یکی از کانسپت‌های آینده پژوهی است به «آینده نگاهی» جامعه خودش کمک نکند، آن رسانه، رسانه نیست. 

 

وی گفت: مثلا الان روزنامه‌ها به جای حزب عمل می‌کنند و حرف مردم را نمی‌زنند و به نوعی ارگان‌های حزبی و گروهی اند. به این خاطر اساسا رسانه‌ها در کشور اندیشه عسرت زده‌ای دارند و این اندیشه رسانه را از نظر مدل ارتباطی، برنامه سازی و فکری به سمتی می‌برد که جز بن بست چیز دیگری نیست. 

 

رئیس خانه تئاتر در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه هنرمندان تئاتر دوره‌ حضور شما در خانه تئاتر را دوره آزادی می‌بینند و می‌گویند سخت گیری‌ها نسبت به گذشته خیلی کم شده ولی بعضا خبر توقیف نمایش‌ها و بازداشت افرادی مانند محمد رحمانیان و حتی خود گیل آبادی به گوش می رسد گفت: فضا‌های نظارتی از روی ناآگاهی‌ها و ندانم کاری‌های متعدد، آنقدر عرصه را تنگ می‌کنند که هیچ حرفی نشود در فضای تئاتر گفت. در صورتی که همه جوامع دنیا از تئاتر برای خیلی از موضوعات کاربردی که می‌تواند توسعه فکری در کشورشان ایجاد کند استفاده می‌کنند.

 

وی ادامه داد: ما با دستگاه‌های فکری متفاوتی مواجهیم، اول خود اداره کل مجموعه‌های نمایشی که یک مجموعه نظارتی است روی متن، روی اجرا و بازبینی‌های حین اجرا و حتی چندین بازبینی نامحسوس در حین اجرا نظارت دارد. بعد قوه قضاییه ورود می کند بر اساس شکایت‌هایی که مثلا از پیش تعیین شده است و بعضی‌ها آماده‌اند که شکایت کنند. هنرمند تئاتر ما در واقع آرامش روانی ندارد. تئاتر ما حالش خراب است؛ و خدمتی که باید بکند به مردم خدمت شایسته‌ای به طور طبیعی نیست.

 

گیل آبادی با بیان اینکه ما هنرمند را بلا استفاده نیاز داریم فقط به خاطر اینکه زینت المجالس باشد، گفت: تا هنرمندی در مجلسی باشد کنارش عکس می‌گیریم، چون می‌دانیم جزء مراجع اجتماعی است و توسعه ارتباطی ایجاد می‌کند، اما زمانی که هنرمندی اثر اجرایی روی صحنه دارد کاملا دورش را خالی می‌کنیم که زمین بخورد. 

 

وی افزود: اوضاع تئاتر ما مثل فضای رسانه خوب نیست. ما با هر حوزه تفکری که در تئاتر و رسانه مواجه می‌شویم با یک عسرت زدگی در آن مواجهیم که هیچ خدمتی نمی‌تواند به مردم داشته باشد و این ظلمی است که به طریقی به مردم روا می‌داریم.

 

رئیس خانه تئاتر در خصوص لغو تئاتر‌ها و وضعیت اقتصادی هنرمندان تئاتر در دوران کرونا و همچنین وام‌هایی که قرار بود به این هنرمندان اعطا شود گفت: ما چند قول دادیم که تقریبا محقق شد. کمکی در حد وسعمان به بچه‌های عضو داشتیم. همچنین بیمه تامین اجتماعی برای سه ماهه اول برای کسانی که عضو خانه و عضو صندوق اعتباری هنر بودند پرداخت شد. 

 

وی ادامه داد: معاون اول رئیس جمهور قول دادند ۲۰۰ ملیلیارد تومان اعتبار در وزارت کار و رفاه اجتماعی اختصاص دهند به هنرمندان از محل وام‌هایی که دارند؛ و از این محل وام قرض الحسنه به هنرمندان بدهند. 

 

گیل آبادی ادامه داد: چون هنرمندان حقوق ایام بیکاری ندارند قرار شد از محل ۵ هزار میلیارد تومانی که به پرداخت حقوق ایام بیکاری اختصاص دادند، حقوق ایام بیکاری محدودی را هم درحد چندماه از این محل به هنرمندان پرداخت شود.

 

وی تاکید کرد: متاسفانه هنرمندان در کشور ما حداقل بیمه تامین اجتماعی را دارند و خیلی شرم آور است که بگوییم هنرمند با حقوق یک میلیون پانصد و شصت هزار تومان بازنشسته می‌شود.

 

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از رسانه مستقل خبری و تحلیلی حوزه اجتماعی دیدار، به تاریخ ۴ تیر ۱۳۹۹،‌کد خبر: ۶۳۹۸۷، www.didarnews.ir