در فاصله کمتر از یک سال تا انتخابات ریاست جمهوری سیزدهم، سرنوشت آن هر روز بیشتر مورد توجه قرار میگیرد. شرایط خاص کشور به ویژه از نظر تحریم و مشکلات اقتصادی و میزان مقصر دانستن دولت در این روند از یک سو و نتیجه انتخابات مجلس یازدهم در اسفند 98 از سوی دیگر از جمله فاکتورهای موثر در این تحلیلها محسوب میشوند. با این حال، بسیاری شیوع کووید19 و شرایط خاص آن را نیز بر نتیجه انتخابات بیتاثیر نمیدانند.
شعار سال : شیوع ویروس کرونای جدید، هرچند بر دشواریهای اقتصادی کشور افزوده است، اما علاوه بر آن با کاهش تحرکات سیاسی، این پیشبینی را در میان تحلیلگران برانگیخته است که در صورت تداوم اوضاع کرونایی، ضمن احتمال شکل نگرفتن شور انتخاباتی، شاهد تشدید یا تکرار کاهش مشارکت انتخاباتی مردم بعد از انتخابات مجلس یازدهم باشیم. اما آیا این تنها تاثیر کرونا بر انتخابات است؟
یک عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی با بیان اینکه بیماری کرونا بر انتخابات ریاست جمهوری تاثیر دارد، گفت: مشارکت کم و پیروزی پوپولیستها از طریق بیان وعدههای دروغین میتواند از آثار کرونا بر انتخابات باشد. سید افضل موسوی در گفتوگو با ایسنا، با اشاره به تاثیرات کرونا بر اقتصاد جهان اظهار کرد: کرونا اقتصاد جهان را به رکود برده و رشد اقتصادی کشورها را هشت درصد کاهش میدهد و کشور ما که در تحریم است، بیشتر تحت تاثیر قرار میگیرد. وی ادامه داد: وقتی اقتصاد تحت تاثیر کرونا قرار میگیرد، سایر حوزهها از جمله حوزه سیاسی نیز متاثر میشود. مشکلات اقتصادی و معیشتی موجب میشود که همه توجه جامعه به سمت تامین معاش رفته و حوزه سیاسی و حزبی و انتخابات به حاشیه برود. از سویی جلسات حزبی هم به دلیل شیوع کرونا تعطیل شده است و مثلا جلسات حزب کارگزاران برای همفکری و تبادل نظر برگزار نمیشود و به همین دلیل موضوع انتخابات ریاست جمهوری هم در حزب مطرح نشده است. این فعال سیاسی با بیان اینکه بیماری کرونا و آثار آن تا یک سال آینده هم برطرف نمیشود، خاطرنشان کرد: این بیماری بر انتخابات ریاست جمهوری تاثیر دارد و ممکن است مردم نارضایتی خود از شرایط موجود را در انتخابات نشان دهند. اگر فردی نامزد انتخابات شود که محبوب مردم باشد، ممکن است مردم مشارکت بالایی در انتخابات داشته باشند در غیر این صورت شاید مردم با مشارکت کم، اعتراض خود را بیان کنند. از سویی افراد پوپولیست در شرایطی که مردم گرفتار معیشت هستند، می توانند با ارائه وعدههای دروغین، پیروز انتخابات شوند.
از سوی دیگر حسین نورانینژاد، سخنگوی حزب اتحاد ملت نیز معتقد است: باید از حالا اندیشید که اگر شرایط کرونایی به همین شکل بماند شکل اجرایی انتخابات ۱۴۰۰ چگونه میشود. وی دراینباره به ایسنا گفته است: کرونا همه ابعاد زندگی بشر اعم از زندگی کاری و اجتماعیاش را تحت تاثیر قرار داده، پس سیاست وتصمیمات سیاسی هم خارج از این موضوع نیست. وی در ارتباط با نحوه فعالیت فعالان سیاسی در دوران کرونا گفت: بخشی از فعالیتهای پیشین در عرصه سیاست با کمک ابزارهایی مثل شبکههای اجتماعی و اپلیکیشنها به صورت آنلاین انجام و جای خالی جلسات حضوری به کمک تکنولوژی جبران شده است. ما در حزب اتحاد جلساتمان را منظم به صورت مجازی برگزار میکنیم و حتی راندمان کارمان هم بهتر شده است. وی افزود: البته در جلسات حضوری بروندادهایی داریم که در مجازی امکانپذیر نیست؛ چراکه فعالیت سیاسی فعالیت جمعی است و با مشارکت مستقیم افراد تحقق می یابد و حالا در شرایط کرونایی تا حدی این مشارکت کاهش پیدا کرده است. سخنگوی حزب اتحاد ملت گفت: شرایط کرونایی باعث شده اولویتها نزد جامعه و نخبگان جا بهجا شود مشکلات اقتصادی و دغدغههای بهداشتی خیلی زیاد شده و اولویت مردم بر این اساس تغییر پیدا کرده است. مسائل معیشتی، اشتغال و امنیت شغلی برای مردم فوقالعاده مهم شده است. یک سری افراد شغل از دست دادند و عدهای در آستانه از دست رفتن شغلشان هستند. افرادی که مستاجر هستند به خانههای کوچک رفته و در شهرهای کوچک مستاجران به روستاهای کوچکتر رفتند. وی تصریح کرد: همین اتفاق در سفرههای مردم رخ داده است. مشخص نیست تا چه زمانی ادامه پیدا میکند، اما باید بدانیم مردم دارند نجیبانه تحمل میکنند. آنها باید چشمانداز مشخصی از سوی حاکمیت داشته باشند . تغییر اولویتهای مردم باید در سطح کلان هم رخ دهد. این نکنه بدیهی است که باید با توجه به مشکلات کشور تغیراتی در سیاست خارجی و تغیراتی در سیاستهای کلان صورت بگیرد. این فعال سیاسی گفت: باید نگاههای تنگنظرانه و جناحی و امنیتی برچیده شود. خیلی سخت است شهروندانی هم در تنگنای معیشتی و اقتصادی و سلامتی باشند و هم اظهار نظرهایشان انگ بخورد؛ چنین جامعهای را تا حدی میتوان کنترل کرد؟ باید چاره اندیشید. حاکمیت باید نشان دهد در سیاستهای کلانش تغییراتی به خواست و به نفع مردم شکل داده است؛ تا الان مردم خیلی برای حفظ نظام از خودگذشتگی کردند، حالا نوبت حاکمیت است. نورانینژاد در پایان یادآور شد: انتخابات ریاست جمهوری را هم ذیل این تحلیل میدانم و معتقد هستم همه در این انتخابات باید دغدغههای مردم را در نظر بگیرند. باید از حالا اندیشید که اگر شرایط کرونایی به همین شکل بماند شکل اجرایی انتخابات چگونه میشود،؛ چراکه پیشبینیهای لازم از حالا باید صورت گیرد.
محمدرضا باهنر، فعال سیاسی اصولگرا تاکید کرده است: عملکرد مجلس یازدهم ظرف یک سال آینده می تواند روی انتخابات ریاست جمهوری موثر باشد. اینکه این تاثیر مثبت است یا منفی، جذاب است یا دافعه دارد را باید به عهده عملکرد مجلسیها بگذاریم. وی با اشاره به آمار مشارکت انتخابات اسفند 98 یادآور شد: ما رکورد پایین مشارکت ۴۲ درصد در کشور و ۲۳ درصد در تهران را هیچ وقت نداشتیم و متاسفانه این رکورد زده شد. هرچند عوامل متعددی هم وجود داشت و نباید دنبال یک علت علی الاطلاق بود. اینکه بگوییم کاهش مشارکت در انتخابات به دلیل ترس از کرونا بوده خودفریبی است. باهنر اضافه کرد: من معتقدم که حتی کرونا هم تاثیرگذار بود؛ در تهران اقلا ۵ الی ۶ درصد عدم شرکت به دلیل ترس از کرونا بود، ولی اینکه بگوییم ۵۰ درصد حضور طبیعی مردم که به ۲۳ درصد رسیده است به دلیل ترس از کرونا بوده است، این خود فریبی است. دبیر کل جبهه پیروان خط امام و رهبری در بخش دیگری از سخنانش تصریح کرد: فضای مجازی در این روزها هیچ در و پیکری ندارد. زمانی بود که اگر شایعهای در کشور میخواست راه بیفتد یک سال زمان میبرد تا این شایعه به تمام مویرگهای کشور برسد، اما الان لحظهای شایعه راه میاندازند و تا طرف بخواهد ثابت کند که این دروغ بوده است خیلی زمان میبرد و از همه اینها مهمتر اینکه داستان قبلی هنوز ادامه دارد؛ یعنی ما فکر میکنیم الان بهترین کاری که در تبلیغات میشود این است که صداوسیما مناظراتی بین کاندیداهای روسای جمهوری میگذارد که خیلی هم جذاب است اما آنجا ممکن است یک کاندید با یک جمله یا یک متلک یا یک بگم یا نگم، یک میلیون رای بالا یا پایین کند. یعنی تبلیغات اینگونه هم در مسیر سلامت و مدبرانه قرار نمیگیرد و عوض اینکه مردم به عملکرد و تجربه و توانمندیهای طرف دقت کنند، به این دقت میکنند که کدام یک میتواند دیگری را کله پا و لوله کند و به او رو دست بزند. وی تاکید کرد: من همیشه به شوخی میگفتم که اگر شورای نگهبان مقداری کوتاه بیاید، با این تبلیغات تلویزیونی حتما یک شومن در تلویزیون انتخاب و رئیسجمهوری میشود. بنابراین متاسفانه شرایط انتخابات ۱۴۰۰ اصلا قابل پیشبینی نیست.
مجموع این تحلیلها نشان میدهد که هنوز پیشبینی دقیقی درباره سرنوشت انتخابات 1400 وجود ندارد. با این حال این هشدارها درباره استفاده پوپولیسم از فضای انتخابات ریاست جمهوری را باید جدی گرفت.
شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه ابتکار ، تاریخ انتشار: 30تیر 1399، کد خبر: ebtekarnews.com_159642