برداشت 300 هزار مترمکعب درختان افتاده یا افتانده!!! هیرکانی؟

تحلیل شان علی الظاهر منطقی بوده و به بحث شیوع آفات و خطر آتش سوزی اشاره می کنند. اما تجربه نشان داده که بسیاری از این درختان بشکل طبیعی نیفتاده ، بلکه بشکلی عامدانه افکنده و سرنگون می شوند. سوال اینجاست که با درک این واقعیت ،آیا باز هم باید اجازه برداشت داد؟

شعار سال: درختان بر زمین افتاده و شکسته جنگل علاوه‌بر قدرت تخریبی در زمان بروز سیل، یکی از دلایل اصلی آتش‌سوزی و بروز آفت‌های فراوان در جنگل است، از نظر کارشناسان محیط‌زیست و منابع‌طبیعی وجود ۱۰ تا ۱۵درصد این درختان وجوب الزامی برای جنگل دارند و بقیه قابل برداشت هستند. در حال‌حاضر وجود ۳۰۰ هزار مترمکعب درختان شکسته و افتاده، جنگل‌های هیرکانی مازندران را به انبار باروتی مبدل کرده و هر لحظه بیم شعله‌ور شدن حریق، گونه‌های نادر گیاهی و جانوری را تهدید می‌کند.

بیش از ۹۰ درصد آتش‌سوزی‌های جنگل‌های شمال عمدی است و آتش‌سوزی‌های سهوی نیز به‌دلیل بی‌احتیاطی گردشگری و طبیعت‌گردان، عرصه‌های ملی را تهدید می‌کند؛ از این‌رو وجود ۳۰۰ هزار مترمکعب درختان افتاده و شکسته در دل جنگل‌های مازندران در بروز حریق بر کسی پوشیده نیست. سالانه سطح قابل‌توجهی از جنگل‌های هیرکانی در مازندران دچار حریق می‌شود و کمبود امکانات و وجود درختان افتاده و شکسته، بر شدت آتش‌سوزی می‌افزاید و خسارت‌های زیادی را به‌بار می‌آورد.

محسن موسوی‌تاکامی مدیرکل منابع‌طبیعی مازندران (ساری) با اشاره به این‌که در پایان سال گذشته و فصل بهار بارش‌های خوبی داشیم که به رویش‌هایی منجر شده است، به بازار گفت: متعاقب آن گرمایش بالایی داشتیم و دمای بالا و خشک شدن علف‌ها، خطر بروز حریق را بیش‌تر خواهد کرد.

وی با بیان این‌که باید از بروز حریق در جنگل‌های شمال پیشگیری و مردم را در این حوزه فعال کنیم، تصریح کرد: ۷۹۴ هزار هکتار جنگل در منطقه وجود دارد که قدمت بیش از ۴۹ میلیون ساله دارد و بخشی نیز ثبت یونسکو شده است.

موسوی‌تاکامی با اظهار این‌که ۱۳ سال برای ثبت جهانی جنگل‌های مازندران زمان صرف شد، به ارزش و اهمیت آن اشاره کرد و گفت: بیش از ۸۰ گونه صنعتی در جنگل‌های استان وجود دارد.

وی با تأکید بر لزوم پیشگیری از بروز حریق در مناطق صعب‌العبور اظهار داشت: با امکانات موجود مهارکردن حریق در مناطق صعب‌العبور سخت خواهد بود و باید گردشگران و طبیعت‌گردان در این زمینه توجه لازم را داشته باشند.

مدیرکل منابع‌طبیعی مازندران (ساری) به امکانات موجود برای مهار آتش‌سوزی در جنگل‌ها و مراتع اشاره کرد و گفت: ۱۳ هزار و ۵۰۰ خانوار بهره‌بردار در مراتع وجود دارند و بیش از ۹۰ درصد مراتع دارای طرح‌های مرتعداری هستند.

درختان شکسته تهدیدی فراروی جنگل هستند

موسوی‌تاکامی با عنوان این‌که مراتع به بهره‌برداران واگذار شده و آن‌ها از این عرصه‌ها حفاظت می‌کنند، تصریح کرد: در حوزه جنگل یکی از خطرات بزرگ به‌ویژه در فصل برگ‌ریزان، درختان شکسته و افتاده موجود در بستر جنگل است که با کوچک‌ترین سهل‌انگاری دچار حریق می‌شود. تا پایان سال ۹۷ سازمان جنگل‌ها طبق قانون می‌توانست نسبت به برداشت درختان افتاده و شکسته اقدام کند، اما درحال‌حاضر بیش از ۳۰۰ هزار مترمکعب درختان افتاده و شکسته در بستر جنگل وجود دارد که تاکنون نسبت به نشانه‌گذاری حدود ۷۰ هزار مترمکعب اقدام شده و بخشی نیز خارج شده است.

مدیرکل منابع‌طبیعی مازندران (ساری) یادآور شد: با این اوصاف تدابیری درحال اتخاذ است تا نسبت به تعیین تکلیف درختان افتاده و شکسته اقدام کنیم.

وی با اظهار این‌که از سال‌جاری برداشت درختان افتاده و شکسته طبق قانون از جنگل ممنوع شده است، گفت: تحت هیچ شرایطی اجازه خروج و برداشت چوب از جنگل را نداریم. موسوی‌تاکامی شمار شرکت‌های بهره‌برداری را که به امر حفاظت هدایت شدند ۱۳ شرکت بیان کرد و گفت: درحال‌حاضر بیش از یک‌هزار و ۲۰۰ نفر از نیرو‌های حفاظتی و مجریان طرح‌ها درحال حفاظت از جنگل‌ها هستند.

بخش‌های مختلف برای مهار آتش‌سوزی مشارکت کنند

همچنین مالک پهلوان، رئیس انجمن مرتعداران کشور، نیز با اشاره به گستردگی مراتع در استان مازندران درباره پیشگیری از حریق افزود: با توجه به بارندگی فصل بهار، رویش علف‌های مرتعی و خشک شدن آن در فصل گرما، بروز حریق در فصل گرما اجتناب‌ناپذیر است، اما برای مهار آتش‌سوزی باید بخش‌های مختلف ازجمله مرتعداران مشارکت کنند.

موسوی‌تاکامی با اظهار این‌که مشارکت تشریفاتی و ابزاری نباید باشد، گفت: در حوزه البرز شاهد آتش‌سوزی وسیعی هستیم، اما در مازندران میزان حریق تا ۸۰ درصد کاسته شده است.

وی شمار بهره‌برداران را ۱۳ هزار خانوار بیان کرد و گفت: هم‌گرایی و هم‌نوایی خوبی با منابع‌طبیعی و تشکیل‌های مرتعداری در استان مازندران وجود دارد. پهلوان با بیان این‌که در استان‌های شمالی مراتع قشلاقی اندک وجود دارد، گفت: مراتع تبدیل به ویلاسازی شده یا زیرکشت‌های دوم محصولات رفت، از این‌رو دولت باید یارانه‌های علوفه‌های دامی را به مراتع سوق دهد؛ زیرا ۵۷۴ هزار هکتار مرتع در کشور وجود دارد و ۵۵ درصد فرآورده‌های پروتئینی و لبنی را دام‌های وابسته به مراتع تولید می‌کنند.

موسوی‌تاکامی باعنوان این‌که ۹۱۶ هزار بهره‌بردار مرتعی در کشور وجود دارد، گفت: هر تعاونی مرتعداری را به‌عنوان پایگاه اطفای حریق مجهز کنیم تا از بروز حریق در مراتع پیشگیری کنیم.

رئیس انجمن مرتعداران کشور با بیان این‌که مراتع مازندران خرده‌مالکی هستند، افزود: بهترین مراتع را در سلسله البرز داریم و باید طرح‌های مرتعداری شاکله طرح داشته باشد و خشک‌سالی و حریق را در این طرح مورد توجه قرار دهیم.