چشم انداز دوشنبه شب میزبان خانم فرحناز رافع رئیس مرکز ملی فرش ایران و آقایان علیرضا قادری مؤسس و عضو هیئت رئیسه اتاق فکر فرش دستباف ایران، امید بنام کارشناس ارشد مدیریت فرش دستباف، مهندس عبدالله احراری پژوهشگر وعضو انجمن علمی فرش ایران، دکتر عبدالله بهرامی رئیس اتحادیه سراسری تعاونیهای تولیدکنندگان فرش دستباف شهری و خانم مینا زارع مدیر فرش یاسان بود.
شعارسال: مهندس عبدالله احراری پژوهشگر و عضو انجمن علمی فرش ایران نخستین میهمان برنامه درباره آمار کارگاههای قالی بافی گفت: آمار مستندی درباره کارگاههای قالی بافی وجود ندارد، تا به حال مرکز آمار در خصوص فرش دستباف آمارگیری نکرده است، آماری که نقل میشود به علت ثبت نام افراد در بخش صنوف بوده که از آن به دست آمده است. نوع فعالیت فرش بافی به گونه است که زمستان و تابستان حالتهای متفاوت دارد. در خراسان که زعفران کشت میشود در دو ماه چینش این محصول افراد به این سمت کشش پیدا میکنند و اگر آماری گرفته شود با آمار فصل دیگر متفاوت خواهد بود. حداکثر تعداد بافندگان در شرایط فعلی یک میلیون بافنده داریم و دو و نیم تا سه میلیون متر مربع فرش بافته میشود. در دو دهه اخیر در تولید فرش کاهش داشتیم. میتوان گفت حتی فرار بافندگان در این حوزه داشتیم.
مقدار دستمزدی که بافندگان میگیرند تا یک چهارم حقوق وزارت کار است. بسته به نوع فرش درشت بافت یا ریز بافت بین شصت تا هشتاد درصد دستمزد بافنده است.
علیرضا قادری مؤسس و عضو هیئت رئیسه اتاق فکر فرش دستباف ایران در ادامه برنامه گفت: به دلیل نداشتن ساختارهای پشتیبان در روستاها، مشکلات اقتصادی کشاورزان، نداشتن امکانات و نداشتن حامی، تولیدات این افراد با قیمت پایین خرید میشود.
دکتر عبدالله بهرامی ریاست اتحادیه سراسری تعاونیهای تولیدکنندگان فرش دستباف شهری هم گفت: اتحادیه در اجرا هیچ گونه ابزاری در خرید و صادرات و ترازنامه نقشی ندارد. ابزاری که اتحادیه سراسری باید داشته باشد که بتواند از بافنده حمایت کند ندارد. اتحادیههای صنفی دیگر از صدور پروانه و ... در اختیار دارد، ولی اتحادیه فرش چنین ابزاری ندارد. اگر تسهیلاتی داده شده به صورت خرد و پراکنده بوده و سیاست گذاری کلان انجام نشده است. این تسهیلات بدون هیچ نظارتی است و برای تامین مواد اولیه هم حتی تسهیلاتی داده نشده است.
خانم فرحناز رافع رئیس مرکز ملی فرش ایران گفت:در مرکز ملی فرش بعد از اینکه مشاهده شد برنامهای وجود ندارد برنامه نوشتیم چهل پروژه معرفی کردیم مهمترین بحث زنجیره ارزش فرش بود که در تامین مواد اولیه مشکل داشتیم. در این چند سال و چندیدن دهه گذشته در تامین مواد اولیه کاری انجام نشده است. تنها کارخانه ابریشم در لنگرود پاسخگوی نیاز داخلی نیست.
به همین منظور برنامه زنجیره تامین مواد اولیه در استان گلستان در تولید نوغان و تولید نخ ابریشم و پشم تا رنگرزی به صورت پایلوت در حال انجام است. مهمترین کاری که کردیم استفاده از بخش خصوصی است ستاد راهبری فرش دستباف ایجاد شده است. نود درصد ابریشم وارداتی است که تعرفه ابریشم را کاهش دادیم. ساماندهی مواد اولیه و تامین آن در مدت کوتاه محقق نخواهد شد. ما در دو بخش کارمی کنیم «تولید» و «صادرات». اولین پایانه تخصصی فرش دستباف در زنجان و بعد در تهران راه اندازی میشود. با ششصد تاجر خارجی ارتباط برقرار کردیم. نمایشگاه مجازی برگزار میکنیم.
امید بنام کارشناس ارشد مدیریت فرش دستباف هم گفت: زنجان اگر پایانه صادراتی بشود، هدف انحراف پیدا کرده است. وی در ادامه به بیان چند مورد از اطلاعات سایت مرکز ملی ایران اشاره کرد و گفت:در چهارم دی ماه چهارمین جلسه کمیته راهبردی رونق و توسعه صادرات برگزار میشد. نهم دی ماه ایشان رئیس مرکز شدند، در هفت بهمن اتاق فکر فرش شکل میگیرد و...
خانم رافع هم در پاسخ گفت: در پی کاهش تعرفه واردات شرایط طوری بود که بیشتر به نفع حوزه کشاورزی بوده است. باید دید مشکلات کجاست و آنرا حل کنیم. همه قالیبافان کشور میتوانند بیمه شوند به صورت رایگان یکسال بیمه روستایی میشوند و قابل تبدیل به تامین اجتماعی است.
آقای امید: چرا مرکز ملی فرش بودجه آموزش را برگشت داده؟
خانم رافع: بودجهای برای آموزش نبوده ما دو تا بودجه داریم یکی بودجه تسهیلات فنی و اعتباری است که آنرا بعد از چند سال آنرا جذب کردیم؛ و دیگری بودجه جاری که برای برنامه هاست همه فعالین فرش اعتبارات حوزه فرش داده شود.۶۳۰ هزار قالیباف تحت تشکلها هستند و اطلاعات آنها ثبت شده است. ۲۶۰ هزار نفر از بیمه تامین اجتماعی استفادده میکنند
مینا زارع مدیر فرش یاسان هم گفت: از سال ۸۶ وارد دنیای فرش شدم. بعد از دوسال با توجه به منطقه عشایری فارس (خرامه) به سمت تولید گبه رفتیم و بافندگانی در این رشته جذب کردیم. پس از اخذ پروانه تولید گلیم دستباف و پروانه تولید غیرمتمرکز فرش دستباف هم اکنون تولید شامل گبه، تابلو فرش و عروسکهای دستباف است.
به عنوان راهبر شغلی با کمیته امداد همکاری میکنیم و برای توانمندسازی زنان سرپرست خانوار با جهاد دانشگاهی همکاری داریم. تولید فرش دستباف بی رحمی بازار که تحت تاثیر بازار بوده است. با استفاده از بستر فضای مجازی و بر اساس سلیقه روز و سفارش بازار تولید خود را پیش میبریم. عدم ثبات در قیمت مواد اولیه فرش دستباف از مشکلات اصلی تولید فرش است. پشم گوسفند از جمله عوامل تولید داخلی به خاطر بیانصافیها با قیمت خیلی زیاد در بازار عرضه میشود. شکاف عمیق فرهنگی در استفاده از دستبافها و صنایع دستی و هنری ملی درکشور است.
آقای احراری: بیمه روستای بیمه کاملی نیست بیمه درمان ندارد. رئیس مرکز فرشها عملکرد شفافی نداشته اند. در این مرکز و سازمان صنعت و معدن در دو سال گذشته تولیدکنندگان با مشکل کمبود نقدنیگی روبرو بوده اند. اگر بخواهیم مرکز فرش قوی داشته باشیم، باید زیر ساخت درست داشته باشیم. مرکز ملی فرش آموزشهایی که میدهد خروجی ندارد.
خانم رافع: اگر قرار است برنامهای باشد باید ببینیم چطور مشکلات را باید برطرف کرد. زنجیره مواد اولیه یک شبه ساخته نمیشود. فرش کالایی است که همه باید کمک کنند دوباره جان بگیرد. چون ارزش افزوده بسیار بالایی دارد. یکی از مشکلات اساسی در حوزه فرش این است که فرش ماشینی مشتری دارد، ولی فرش دستباف اینقدر فروش ندارد.
فرش دستباف نیاز به حمایت دارد. قانون حمایت از قالیبافان، هنرمندان و صنایع دستی داریم که حمایت شود تا کسی نتواند فرش ماشینی به عنوان فرش دستباف بفروشند.
فرش دستباف حامی محیط زیست است. باید روی برند شدن فرش دستباف کار بشود. با وجود تولیدکنندههای خوبی که داریم کسب و کارهای نوین در کار بیاوریم. فرش دستباف ایران نیاز به حمایت وتبلیغات دارد.
با وجود قانون حمایت از هنرمندان و صنایع آیین نامه اجرایی آن نوشته نشده است. در حوزه تسهیلات برای ایجاد کارگاهها و مجتمعها طرحها مصوب شده و برای آنها وام داده میشود. همه تولیدکنندهها و کارآفرینان که میخواهند کار خود را توسعه دهند یا ایجاد کنند با ارائه طرح توجیهی تسهیلات داده میشود. بودجه گرفته شده و تسهیلات به تدریج ارائه خواهد شد.
شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از ایران کالا، تاریخ انتشار خبر: ۸ مهر ۱۳۹۹، کد خبر:ر:www.iktv.ir