شعار سال: در بین روایت‌های گوناگونی که درباره‌ی رفتار‌های کاربران ایرانی در فضای آنلاین مطرح می‌شود، معمولاً آن دسته از روایت‌هایی که تصویر‌های اغراق‌آمیز و جذاب ارائه می‌کنند، شانس بیشتری برای شنیده شدن دارند. مثلاً اگر یک صاحب‌نظر یا یک پژوهشگر، مطلب آسیب‌شناسانه‌ای درباره‌ی تتلیتی‌ها، یا حمله‌ی کاربران ایرانی به صفحه‌ی اینستاگرام لیونل مسی، و یا تعداد زیاد تماشاگران لایو دو «شاخ اینستاگرامی» بنویسد و حتی‌الامکان از تعابیر هرچه جذاب‌تری برای به تصویر کشیدن مصادیق «ابتذال» استفاده کند، می‌تواند امیدوار باشد که مطلب جذابش در صفحه‌ها و کانال‌های متعدد و گوناگونی بازنشر شده؛ و یا به اصطلاح وایرال شود. چنین وضعیتی به‌طوری طنزآمیز، نوع دیگری از ابتذال را به‌وجود آورده است که متأسفانه بعضی از صاحب‌نظران و اهالی رسانه، آگاهانه یا ناآگاهانه دچارش شده‌اند. به‌واسطه‌ی این ابتذالِ نوظهور، بخش‌هایی از واقعیت‌های فضای آنلاین، شانس بیشتری برای بازنمایی در رسانه‌ها دارند؛ و در نتیجه‌ی انتشار مداوم این‌گونه روایت‌های گزینشی، تصویر تحریف‌شده‌ای از جامعه برساخته می‌شود. یکی از راه‌های دستیابی به شناخت متوازن و نزدیک به واقعیت‌های فضای آنلاین، تحلیل و داده‌کاوی کلان‌داده‌های شبکه‌های اجتماعی آنلاین است. پایبندی نسبی پژوهش‌های علمی به مبانی روش‌شناسی می‌تواند باعث شود که بر بخش‌های کمتر دیده شده‌ی واقعیت‌های اجتماعی نیز نور تابانده شود و از این طریق، تصورات قالبی و آزموده‌نشده درباره‌ی رفتار‌های مردم به چالش کشیده شود.

در پژوهشی که در طی یک سال گذشته درباره‌ی صفحه‌های ایرانی تأثیرگذار در اینستاگرام انجام داده‌ام، سعی کرده‌ام با جمع‌آوری و تحلیل کلان‌داده‌های اینستاگرام، روند‌های تغییر در اینستاگرام ایرانی را شناسایی کنم.

تعداد صفحه‌های تأثیرگذار اینستاگرام ایرانی (صفحه‌های با بیش از ۵۰۰ هزار دنبال‌کننده) در سال‌های ۹۸ و ۹۹ به‌ترتیب ۱۰۲۴ و ۱۶۰۰ صفحه است؛ که نشان می‌دهد این صفحه‌ها در سال ۹۹ نسبت به سال قبل به میزان ۵۶ درصد افزایش پیدا کرده‌اند. با توجه به این روند می‌توانیم بگوییم که نفوذ اینستاگرام در بین مردم ایران با سرعت چشمگیری رو به افزایش است.

 

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از سایت مشق نو، تاریخ انتشار: 5 آبان 1399، کدخبر: -، mashghenow.com