اگر میخواهید زیتون را خود در منزل عمل آورید این مطلب به شما کمک میکند تا این کار را به بهترین وجه انجام دهید:
اصولا زیتونها به سه صورت کنسروی - شکسته و بی هسته هستند.
زیتون شکسته زیتونی است که مراحل روغن گیری آن انجام شده است و زیتون بی هسته همان زیتون کنسروی است (روغن کشی نشده است) و برای تهیه زیتون پرورده و یا تزپین کردن با فلفل قرمز و بسته بندیهای خوشگل استفاده میشود.
در هرحال همهی زیتونها یک تلخی دارند و تنها راه گرفتن تلخی آنها خواباندن در آب نمک و شستشوی چند بارهی آنها است تا طعم تلخی آن به حد مورد انتظار شما از بین برود. (می توان در روز حدود سه الی چهار بار زیتونها را میشویم و مجددا در آب نمک بریزیم)
در آخر که طعم مطلوب را پیدا کرد مجددا زیتونها را در آب نمک بریزید شوری آن به اندازهای باشد که خوراک آن برای شما مطبوع است (نه بی نمک و نه شور) و مثلا اگر در سطلهای پلاستیکی سایز ماستهای سه کیلویی میریزیم. روی آن ۱ یا ۲ قاشق روغن زیتون و گلپر (یک قاشق) بریز معمولا زیتون را در جای خنک میگذارند و سعی کن این جای خنک یخچال نباشد.
معمولا زیتونهای سبز یا زیتونهایی که اندکی مانده تا رسیده شوند را برای مدتی در محلولهای قلیایی میخوابانند تا تلخی گوشت آنها گرفته شود. سپس مدتی در آب میخوابانند و سرانجام در ظرف محتوی محلول کم نمک (مخلوط آب، نمک و سرکه) نگه میدارند یا اینکه از همان ابتدا فرآیند گرفتن تلخی را تنها با آب نمک انجام میدهند.
زیتون را به این روش حتی در خانه نیز میتوان عمل آورد، اما به دلیل وقت گیر بودن این فرآیند، بیشتر مصرف کنندگان، زیتون آماده را ترجیح میدهند. بعضی از زیتونها پس از عمل آوردن سیاه میشوند. اگر زیتون پس از بیرون آوردن از قلیاب مدتی در معرض هوا قرار گیرد، رنگش به سیاهی میزند. البته رنگ زیتون بیش از همه به نوع آن مربوط میشود.
در مورد محلولهای قلیایی خوراکی (ترکیب آب و بی کربناتها مثل جوش شیرین و آهک (که برای مربای بالنگ استفاده میشود)
چگونه زیتون را شیرین کنیم؟روش شیرین کردن زیتون تلخ به وسیله سود سوزآور (Naoh):۱) جهت شیرین کردن زیتون به وسیله سود ابتدا میوههای زیتون تازه چیده شده را پس از تمیز کردن و حذف شاخ و برگ و میوههای زخمی و بیمار یا آفتزده، داخل بشکه با هر ظرف مناسبی ریخته و آب معمولی به آن اضافه کرده؛ بهطوری که بعد از فرو نشستن زیتونها، تا حدود ۱۵ سانتیمتر آب بالای زیتونها قرا گیرد.
۲) در مرحله دوم شیرین کردن زیتونها باید حجم آب را (حجم آب، موجود در ظرف) را اندازهگیری نمائید تا مشخص شود چند لیتر است (از بطریهای ۵/۱ لیتری نوشابه میتوان استفاده کرد).
۳) جهت شیرین کردن زیتونها برای هر لیتر آب ۲۰ گرم سود (NaOH) در نظر گرفته و سود را داخل حجم آب موردنظر در ظرفی ریخته و ضمن رعایت احتیاط برای چند دقیقه با یک قطعه چوب تمیز هم بزنید تا سود کاملاً حل شود.
۴) با احتیاط و بدون آنکه محلول با دست و پوست بدن تماس حاصل کند و یا قطرات آن به چشم آسیب برساند؛ محصول را روی زیتون ریخته و در ظرف را ببندید. پس از گذشت ۱۲-۱۰ ساعت برای زیتونهای گروه ۱ و ۱۰-۸ ساعت برای زیتونهای گروه ۲ در ظرف را باز کنید (طی این مدت بهتر است چند مرتبه محتویا ظرف را هم بزنید) رنگ محلول کاملاً قهوهای تیره شده است.
۵) قبل از ریختن محلول تیره رنگ، چند دانه زیتون را با احتیاط با وسیلهای بیرون آورده و خوب شسشو داده و چند دقیقه در آب سرد قرار دهید. مطمئن که شدید آب تغییر رنگ نمیدهد. دانههای زیتون را با زبان امتحان کنید. چنانچه مزه تلخ احساس نشد؛ اقدام به ریختن محلول تیره رنگ نمائید در غیر این صورت هنوز باید زیتون درون محلول باقی بماند.
۶) پس از آنکه مطمئن شدید؛ زیتونها تلخ زدائی شده اند؛ محلول تیره رنگ را با احتیاط دور بریزید (توجه داشته باشید که این محلول قلیائی است و پای گیاهان یا درون باغچه ریخته نشود).
۷) زیتونهای موجود داخل ظرف را با آب معمولی طی ۲-۱ روز با تعویض آب به دفعات بشوئید که رنگ آب دیگر تغییر نکند.
۸) برای خنثی شدن باقیمانده احتمالی سود به ازاء هر ۱۰ لیتر آب ۱ لیتر سرکه اضافه نمائید و پس از یک شبانه روز، ۳-۲ مرتبه آب ظرف را عوض کنید.
۹) سپس آب زیتونها را ریخته و آنها را به مدت ۳۰-۲۰ ساعت داخل آب نمک ۷ درصد (۷۰ گرم نمک در هر لیتر آب) نگهداری نمائید.
۱۰) در نهایت زیتونها را از آب نمک ۷ درصد درآورده و به آب نمک ۴ درصد بهتر است. آب نمک را جوشانده و پس از خنک شدن روی زیتونها ریخت و سپس زیتونها را به ظروف مناسب و کوچک برای مصرف یا فروش انتقال داده لازم به ذکر است؛ ظروف شیشهای بهعلت بهداشتی بودن برای نگهداری زیتون در اولویت قرار دارد.
طرز تهیه زیتون شور:در این روش باید بر روی میوه زیتون تمیز شده خراشی ایجاد کنید. ایجاد خراش میتواند به صورت خراشیدن پوست میوه زیتون از ۴ طرف باشد و یا ضربه زدن به میوه زیتون به نحوهای که پوست میوه خراشیده شود و یا اینکه با چاقو از دو طرف زیتون برشهای عمیقی تا هسته بزنید تا آب تا مرکز میوهها نفوذ کند.
سپس زیتونهای شکسته شده خوب شسته و درون ظرفی که حداقل دو برابر حجم زیتون گنجایش داشته باشد ریخته و ظرف با آب ساده و سرد پر کنید. به مدت ۱۰-۷ روز بطور مرتب هر صبح آب ظرف را تعویض کنید. در این حالت زیتونها بطور نسبی تلخ زدایی میشوند. باید توجه داشت که ظرف آب و زیتون در آفتاب یا مکان گرم نگهداری نشود.
اگر در خلال این مدت گندیدگی در زیتونها مشاهده شد، افزودن کمی نمک توصیه میشود. سپس زیتونها را به مدت ۳ هفته، داخل آب نمک غلیظ (۱۰-۱۲%) قراردهید. آب نمک بهتر است با آب جوشانیده و سرد تهیه شود و برای شور کردن آب بهتر است از سنگ نمک استفاده کرد و حتی الامکان از نمک یددار استفاده نشود.
زیتونها با کمک سبدهای پلاستیکی در زیر آب قرار میگیرند. به جای سبد میتوان از توریهای پلاستیکی مناسب بطوریکه زیتونها کاملا در آب غوطه ور شوند استفاده کرد. زیتونها روی آب میآیند و برای همین باید به کمک توری یا آبکش زیتونها را داخل آب فرو کنید و گرنه زیتونهایی که روی آب و در مرز هوا و آب هستند دچار گندیدگی میشوند.
در طی هفته دوم و سوم چنانچه غلظت آب نمک کم شود، باید تا حدود غلظت فوق اضافه شود. برای نمک زدایی، زیتونها را از آب نمک خارج نموده و به مدت ۴۸ ساعت داخل آب خالص قرار داده و چند مرتبه آب را تعویض کنید. سپس درآب نمک ۳ درصد و سرکه ۳ درصد نگهداری کنید. زیتون شور خانگی سالم و خوشمزه شما آماده است. همان طور که گفته شد، با استفاده از این روش همچنان کمی طعم تلخی در زیتون باقی میماند و یکی از مصارف این زیتونهای سبز شکسته، تهیه زیتون پرورده میباشد.
شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات، برگرفته از ایلنا، تاریخ انتشار:۲۷ دی ۱۳۹۹، کد خبر:۱۰۲۵۱۳۰، www.ilna.news