شعار سال: نامزدی و انتخاب بهترین بازیگر زن و مرد نقش اصلی و مکمل در جشنواره فیلم فجر همیشه جذابترین و در عین حال پر حاشیهترین بخش جشنواره بوده و در کمتر دورهای از جشنواره رضایت توامان منتقدان و مردم از آرای داوران تامین شده است. جشنواره سی و نهم فیلم فجر از این قاعده مرسوم، مستثنی نبود.
بسیار گفته میشود که انتخاب بهترین بازیگران امری سلیقهای است. به نظرم، اما این ترفند بیشتر از آنکه بر آمده از یک نگاه علمی به موضوع بازیگری باشد ناشی از تفکری کلیشهای و تکرار شونده در ادوار مختلف جشنواره فیلم فجر و مفری برای عدم پاسخ گویی است. به نظر نگارنده بازی درخشان هوتن شکیبا در فیلم «ابلق» نمونهای از این اتفاق سلیقهای بود.
حالا به چند نمونه از بازیهایی که از سوی داوران نادیده گرفته شدند، نگاهی اجمالی میاندازم.
هوتن شکیبا در فیلم «ابلق»
کاراکتر علی در فیلم ابلق با نقش آفرینی هوتن شکیبا نمونهای درخشان از تحلیل کاراکتر و نقش در یک اثر سینمایی محسوب میشود. شکیبا در این فیلم برای نزدیک تر شدن به شخصیت علی که فرسنگها از خود بازیگر دور است ابتدا میبایست هیکلی تنومند داشته باشد که هوتن شکیبا تا پیش از این فیلم فاقد آن بود. کافی است به نقش آفرینیهای پیشین این بازیگر در سینما و تلویزیون نگاه کنید تا بیشتر متوجه این نکته شوید.
از طرفی لحن صحبت و حتی شکل خندیدن و راه رفتن کاراکتر علی بدون آنکه به ورطه تکرار و کلیشه بیفتد با توجه به موقعیت جغرافیایی محل زندگی علی و حتی نوع کاری که برای امرار معاش خود و خانواده میکند، به درستی توسط هوتن شکیبا طراحی و به کار برده شد. با این همه ظرافت بازی درخشان او در فیلم دیده نشد.
هدیه تهرانی در فیلم «بی همه چیز»
هدیه تهرانی در فیلم «بی همه چیز» نمونه درخشان در انتخاب مناسب بازیگر برای ایفای نقش محسوب میشود. لیلی زنی میانسال و در عین حال جذاب است که گذشتهای سخت، او را آزار میدهد. او برای انتقام بعد سالها به زادگاهش که در جوانی با اتهامی سخت رانده شده بود در میان پچ پچهای اهالی روستا باز میگردد. لیلی میبایست در بازگشت رفتاری مقتدرانه و از طرفی مهربان داشته باشد تا بتواند چشم اهالی را بر باور نهادینه شده شان ببندد. جنس بازیگری هدیه تهرانی از همان جنس بازیهایی است که اصطلاحا کنشی گل درشت میتوانست به باور پذیری فیلم لطماتی جبران ناپذیر بزند. اما او باظرافتی درخور تحسین چنان در فیلم حضور مییابد که به گمان تماشاگران فیلم و مردم روستا از ابتدا حق با او بوده در نتیجه همدلانه با او همراه میشوند. هیات داوران، اما این درخشش بی هیاهو را چندان نپسندیدند گویی داوران در این دوره از جشنواره به جنس بازیهای متظاهرانه علاقه مندی بیشتری دارند.
بازیگرانی که دیده شدن، اما ویژه نبودند
از طرفی بودند بازیگرانی که به رغم اینکه در بیشتر اوقات به خوبی از عهده نقش شان بر آمدند، در برخی دقایق نتوانستند راکورد حسی نقش آفرینی خود را حفظ کنند. اما با این همه نامزد جایزه در بخش بهترین بازیگر و بازیگر نقش مکمل شدند. وقتی حس بازیگری تنها در سر و صورت ملاک باشد و نوع حرکت بدن و حتی نوع راه رفتن به عنوان المانهای مهم در بازیگری و فیلم دیده نشود انتظار برای بهبود داوری در بخش بازیگران کمی دور از انتظار به نظر میرسد.
محسن قصابیان در فیلم «منصور»
محسن قصابیان در فیلم «منصور» در نقش تیمسار ستاری از دیگر نمونههای دیده نشدن است.
باران کوثری در «بی همه چیز» و «گیجگاه»
بازی باران کوثری در دو نقش در فیلمهای «گیجگاه» و «بی همه چیز» هم که گویا نباید دیده میشد. حال اینکه چرا؟ بماند.
شعار سال؛ با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از سایت سینما سینما، تاریخ انتشار: ۲۱ بهمن ۱۳۹۹، کد خبر: ۱۵۰۳۸۸، www.cinemacinema.ir