شعارسال: دامداران کهگیلویه‌وبویراحمد در ماه‌های اخیر با مشکل عمده‌ای به نام کمبود نهاده‌ها روبه‌رو شده‌اند و همین مسأله معضلات متعددی را برای آن‌ها رقم زده است. کمبود نهاده‌ها سبب شده تا گاه دامداران به سمت تعلیف دستی دام‌های خود بروند که این مسأله هزینه‌های جانبی متعددی را برای آن‌ها رقم زده است.

باید گفت این روز‌ها فقر مراتع به علت خشک‌سالی و گرانی نهاده‌های دامی صنعت دامپروری کهگیلویه و بویراحمد را به شدت تحت تأثیر قرار داده، به‌طوری‌که بهره‌برداران به‌خصوص در بخش دامداری سنتی را ناچار به فروش دام‌های مولد خود کرده است.

فعالان حوزه دامپروری کهگیلویه و بویراحمد که به شکل سنتی و صنعتی دام سبک و سنگین خود را پرورش می‌دهند، امسال به دلیل کمبود علوفه طبیعی و بالابودن قیمت نهاده‌های دامی به شدت در تنگنا قرار گرفته‌اند، به‌طوری‌که بهره‌برداران ناچار به فروش دام‌های مولد خود شده‌اند و می‌توان گفت دو میلیون و ۴۰۰ هزار رأس دام استان درگیر با کمبود نهاده و اثرات آن هستند.

این روز‌ها اگرچه دولت تلاش کرده است تا با توزیع نهاده‌های دامی به صورت یارانه‌ای به معیشت دامداران کمک کند، اما فعالان این عرصه اعتقاد دارند میزان توزیع نهاده‌های دامی با نرخ دولتی کم‌تر از میزان نیاز دام‌های آنان است.



هزارتوی موانع تولید

یک از فعالان در بخش دامداری سنتی در کهگیلویه و بویراحمد با اشاره به این‌که هرساله بخش قابل توجهی از علوفه مورد نیاز دام عشایر از طریق مراتع تأمین می‌شد، اظهارداشت: امسال خرید همه خوراک مورد نیاز دام‌ها به شدت درآمد عشایر را تحت تأثیر قرار داده است.

مراد اکبری تأکید کرد: افزایش نیاز به نهاده‌های دامی از سویی و گران‌شدن قیمت همه انواع نهاده‌های دامی در یک ساله گذشته تاکنون به شدت سفره فعالان این عرصه در کهگیلویه و بویراحمد را کوچک کرده است.

وی در پاسخ به این سوال که توزیع نهاده‌های دامی از سوی دولت چقدر در کاهش این مشکلات اثربخش بوده است، اظهار داشت: توزیع نهاده‌های دامی به قیمت دولتی یکی از برنامه‌های خوب دولت برای حمایت از دامداران است، اما اشکالاتی دارد.

اکبری تصریح‌کرد: در حالی‌که به دلیل ارزان‌تر بودن جو بیش‌تر دامداران خواهان خرید این نهاده برای خوراک دام خود هستند، اما بیش‌تر نهاده‌های دامی عرضه شده از سوی دولت کنسانتره است.



ادامه حیات دامداران در گروی حمایت جدی دولت است

صاحب یک دامپروری صنعتی در گچساران هم با اشاره به این‌که هزینه‌های تأمین نهاده‌های دامی، دستمزد کارگران و پرداخت اقساط راه‌اندازی دامداری در شرایط کنونی برای من کمرشکن است، گفت: ادامه حیات حوزه دام کهگیلویه و بویراحمد نیازمند حمایت جدی دولت است.

محمد حسن‌زاده عنوان کرد: برای نگهداری هر رأس دام ماهانه بیش از ۲۰ کیلوگرم نهاده نیاز است که هزینه‌بر بودن تأمین نهاده برای دامپروری در این شرایط کار را سخت کرده.

وی با یادآوری این‌که منزل مسکونی خود را فروخته تا با اخذ تسهیلات بانکی ضمن نان‌آوری برای خانواده خود زمینه اشتغال چند جوان تحصیل‌کرده فراهم شود، ابراز داشت: دامپروری به عنوان یکی از ارکان اشتغال استان نیازمند حمایت جدی‌تر مسئولان است.



راهکار‌ها و چالش‌های دامپروری از دیدگاه مسئولان

مدیرکل امور عشایری کهگیلویه و بویراحمد هم با اشاره به وجود کارخانه تولید کنسانتره گفت: در صورت استقبال عشایر از مصرف کنسانتره، بخش قابل توجهی از مشکلات عشایر رفع می‌شود.

فیض‌الله آذرفر افزود: با وجود فعالیت کارخانه خوراک دام واقع در منطقه دشت روم بویراحمد، اما عشایر خواهان استفاده از نهاده دامی جو هستند و به همین دلیل نیاز است تا رسانه‌های ارتباط جمعی برای ترغیب دامپروران جهت استفاده از کنسانتره به جای جو تلاش کنند.

به گفته آذرفر، با وجود طرح دولت برای خرید تضمینی محصول جو از کشاورزان، اما بیش‌تر بهره‌برداران به دلیل پایین بودن نرخ تضمینی ترجیح می‌دهند محصولات خود را به دولت نفروشند.

وی تصریح کرد: البته با این وجود در دو ماه اخیر دو هزار و ۷۰۰ تن نهاده دامی با قیمت دولتی بین عشایر استان توزیع شده که ۷۰۰ تن آن جو بوده است.

آذرفر بیان کرد: هر کیلوگرم جو دو هزار و ۲۰۰ و کنسانتره نیز به نرخ دو هزار و ۸۰۰ تا سه‌هزار و ۸۰۰ تومان براساس نوع و محل بارگیری آن به دامداران عرضه می‌شود.

مدیرکل امور عشایری کهگیلویه و بویراحمد با اشاره به این‌که خشک‌سالی باعث خسارت به مراتع شده و دامداران ناچار به استفاده از خوراک دام هستند، تأکید کرد: افزایش سهمیه خوراک دام در استان ضروری است.

آذرفر بیان کرد: خرید دام مازاد عشایر این استان با هدف حذف دلالان و کاهش اثرات تنش آبی بر زندگی آنان از خدمات حمایتی در حال اجرا در استان است که افزون بر کمک به معیشت دامداران به کنترل قیمت محصولات دامی از جمله لبنیات کمک می‌کند.

به گفته مدیرکل امور عشایری کهگیلویه و بویراحمد، استمهال تسهیلاتی که عشایر استان پیش از این دریافت کرده بودند به مدت یک سال، از دیگر برنامه‌های کاهش پیامد‌های تنش آبی بر معیشت عشایر است.

وی عنوان کرد: سالیانه هشت هزار تن گوشت قرمز، ۳۵ هزار تن شیر و ۴۰۰ تن پشم از سوی عشایر کهگیلویه و بویراحمد تولید می‌شود.



توزیع نهاده‌های دامی

معاون امور تولیدات دامی جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد هم گفت: در سال جاری ۳۸ هزار تن انواع نهاده‌های دامی شامل کنجاله سویا، ذرت، جو و کنسانتره بین شرکت‌های دام و طیور استان توزیع شده است.

علی عزیزی تعداد انبار‌های ذخیره نهاده‌های دامی را سه واحد اعلام کرد و افزود: بیش از ۷۰۰ تن کنجاله سویا و دو هزار و ۳۰۰ تن ذرت در این انبار‌ها ذخیره شده است.

عزیزی بیان کرد: یک‌هزار و ۳۰۰ تن کنجاله سویا و دو هزار تن ذرت خریداری شده و در حال ارسال به استان است.

به گفته عزیزی، توزیع نهاده‌های دامی به منظور حمایت از دامداران، تنظیم بازار، تثبیت قیمت نهاده‌های دامی و تأمین علوفه در مواقع بحران انجام می‌شود.

وی افزود: در استان چهار واحد تولید خوراک دام و طیور وجود دارد که ظرفیت واحد کنسانتره آن ۱۰۰ هزار تن در سال است.



میزان تولید محصولات به روایت آمار

معاون امور تولیدات دامی جهاد کشاورزی کهگیلویه وبویراحمد گفت: سالیانه ۱۱۴ هزار تن محصول دامی شامل گوشت و شیر در استان تولید می‌شود.

عزیزی افزود: سالیانه ۹۶ هزار تن شیر و ۱۶ هزار تن گوشت قرمز از سوی دامپروران صنعتی و سنتی کهگیلویه و بویراحمد تولید و روانه بازار‌های مصرف می‌شود.

وی بیان کرد: دامپروران استان دو میلیون و ۴۰۰ هزار رأس دام سبک و سنگین در اختیار دارند.



دیگر برنامه‌های حمایتی از دامپروران

رئیس شرکت پشتیبانی امور دام کهگیلویه و بویراحمد نیز گفت: خرید تضمینی دام زنده مازاد بر مصرف عشایر و بهره‌برداران از برنامه‌های در حال اجرا به‌منظور کمک به دامپروری در استان است.

محمدشفیع عزیزی افزود: قیمت هر کیلوگرم دام زنده از جمله بره ۵۰ هزار، بزغاله ۴۵ هزار، میش ۳۲ هزار و قوچ ۴۲ هزار تومان تعیین شده است.

وی تصریح کرد: به ازای هر کیلوگرم دام زنده افزون بر نرخ تعیین شده خوراک دام با قیمت یارانه‌ای به دامداران عرضه می‌شود.

رئیس شرکت پشتیبانی امور دام استان کهگیلویه و بویراحمد عنوان کرد: تنها دام‌های پلاک‌کوبی شده مورد تأیید امور عشایر است و خریداری می‌شود.

عزیزی با اشاره به این‌که کشتارگاه دام یاسوج که برای خرید دام عشایر پیش‌بینی شده، روزانه ظرفیت کشتار ۲۰۰ رأس دام را دارد، گفت: به همین دلیل نیاز است دامداران پس از هماهنگی با اتحادیه‌های دام یا امور عشایر و اخذ نوبت اقدام به انتقال دام‌های خود به کشتارگاه یاسوج کنند.

وی با بیان این‌که برای نخستین بار دام مازاد عشایر این استان خرید تضمینی می‌شود، اضافه کرد: هزینه حمل و نقل نیز به دامداران شهرستانی پرداخت می‌شود.

وی افزود: عشایر کهگیلویه و بویراحمد در صورت تصمیم برای فروش می‌توانند دام مازاد خود را پلاک‌گذاری کنند و بعد از تأیید سلامت آنان از طرف دامپزشکی به کشتارگاه تحویل دهند.

عزیزی بیان کرد: بهای دام خریداری‌شده از سوی شرکت امور پشتیبانی دام به حساب فروشندگان دام‌ها واریز می‌شود.

وی عنوان‌کرد: هدف از اجرای طرح خرید دام زنده مازاد عشایر کاهش اثرات خشک‌سالی، حذف دلالان و حمایت از تولید کنندگان استان است.

عزیزی تأکید کرد: دام‌های خریداری شده پس از کشتار در بازار عرضه و گوشت مازاد نیز پس از بسته‌بندی در سردخانه‌ها ذخیره می‌شود تا به تدریج وارد بازار مصرف شود.

شعارسال، بااندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه سبزینه، تاریخ انتشار: ۲۸ تیر ۱۴۰۰، کد خبر: ۱۴۶۸/۶/۹۷۵۴۱/۰، hsabzineh.org.