شعار سال:فیلمی از سخنان آقای محمدحسین میرلوحی، مدیر دبیرستان پولی معارف امام صادق(ع) در دفاع از مدارس خصوصی را ملاحظه می کنید.

 اول. ایشان ادعا می‌کند که صورت مساله عدالتخواهان، این است که با ارائه «آموزش بهتر» در مدارس غیرانتفاعی و محروم بودن دیگران از این کیفیت آموزشی مشکل دارند. در این باره باید گفت که اساسا این صورت‌بندی، نوعی انحراف در تبیین مساله است. مساله اساسا «آموزش بهتر یا بدتر» نیست. مساله تن دادن به نظامی طبقاتی است که آغازش از آموزش «به اصطلاح» با کیفیت است و پایانش ایجاد درّه و شکاف طبقاتی در ورود به دانشگاه و رسیدن به مناصب و صندلی‌های مدیریتی و کرسی‌های حکومتی. مساله بر سر سازوکار تولید نابرابری است نه کیفیت آموزشی. شاید حتی اگر این روند نابرابری در جایی متوقف می‌شد، به ضرورت می‌شد آن را پذیرفت، که متاسفانه در فقره آموزش و تربیت، این روند توقفی ندارد و هر روز درّه نابرابری را عمیق‌تر و وسیع‌تر می‌کند.
 
دوم. از کدام «کیفیت آموزشی» سخن می‌گوییم؟ اینکه رتبه برتر کنکور داریم ارزش است؟ اینکه در یک کلاس به جای چهل نفر، بیست نفر را بنشانیم اسمش کیفیت است؟ با کدام متر و معیار علمی و نه تابلوهای تبلیغاتی کنکوری و مسابقات پرورشی و امثال آن، مدعی «کیفیت» هستیم؟ نه برادر عزیز، مدارس پولی ما، تنها بردگان مطیع و موفق نظام ناعادلانه کنکور و مافیای هزاران ملیلیاردی پشت پرده آن هستند و نه کسانی که «کیفیت آموزشی» به ارمغان بیاورند.
 
سوم. گوینده در ادامه با اشاره به محدودیت منابع مالی دولت، مدارس غیردولتی را ناگزیر از دریافت پول می‌داند و می‌گوید که چون به پول نفت دسترسی نداریم، مجبوریم برای اداره مدرسه خصوصی، شهریه دریافت کنیم و نمی‌توانیم به کسی که پول دارد بگوییم تو از امکانات موجود بهره نبر! آقای میرلوحی در همین فیلم می‌گوید که دولت موظف به تامین آموزش با کیفیت رایگان برای تمام آحاد جامعه است. اینجا یک سوال ساده وجود دارد. آیا اولین راه برای کمک به آموزش و پرورش، ایجاد مدرسه پولی است؟
 
چرا شما و دیگران مانند خیرین مدرسه ساز به کمک آموزش و پرورش نمی‌آیید؟ چرا راحت‌ترین راه که دریافت زمین و امکانات رایگان بوده را انتخاب کرده‌اید و از کنار آن از مردم هم شهریه و فوق برنامه و خدمات ویژه هم می‌گیرید؟ شما اگر این مدل را کارآمد و عادلانه می‌دانید چرا دانشگاه امام صادق(ع) را پولی نمی‌کنید؟ چرا تلاش نمی‌کنید این الگوی موفق ادعایی خودتان را در دانشگاه امام صادق(ع) پیاده کنید و «کیفیت آموزشی» را آنجا هم توسعه دهید؟ می‌دانید چرا؛ چون جایگاه دانشگاه شما در آموزش عالی شبیه یکی از همین مدارس دولتی در آموزش و پرورش است که اگر پولی شد، با وجود دانشگاه‌های رایگان با کیفیت، کسی به آن رغبت نخواهد کرد. شما کدام یک از ویژگی‌ها یک بخش خصوصی واقعی را دارید؟ زمین شخصی داده‌اید یا پول ساخت و ساز و سرمایه اولیه را از جیب خودتان آورده‌اید؟ واقعا باورتان شده که نفتی نیستید؟
 
چهارم. ایشان طبق عادت سایر همفکران‌شان، کلیه منتقدان را با چوب «تفسیر کمونیستی از عدالت» رانده و ادعا می‌کند که کسی که پول دارد محق است خوب زندگی کند. بله! کسی که تلاش کرده و ثروت حلال کسب کرده حتما در بهره‌مندی بیشتر از زندگی حق دارد، اما حکومت حق ندارد که معادلات جامعه را طوری تنظیم کند که پولدارها رشد کنند و فقرا در یک روند تقویت شونده، روزانه فقیرتر شوند. مساله دقیقا بر سر «حکمرانی آموزش» به عنوان مبنایی‌ترین مسیر برای رشد و تعالی همه مردم است نه «کیفیت آموزشی» مورد پسند قشر پولدار و بهره‌مند.
 
پنجم. چون دیده‌ام که مکرر به این منطق تمسک دارید که «هر کس پول دارد، حق دارد از آموزش بهتر بهره ببرد» این بیانات رهبری را هم جهت استحضار تقدیم می‌کنم: «نگاهِ غیر عدالت‌محور، این است که ما در کشور مدارس پیشرفته‌ی مجهز به بهترین تجهیزات در یک جاهایی، و مدارس محرومِ کپری یا شبیه کپری در یک مناطق دیگر داشته باشیم؛ معلم ممتاز برجسته برای تعدادی از مدارس، و معلمان خسته یا کم‌سواد برای تعداد دیگری از مدارس داشته باشیم. این درست ضد نگاه عدالت‌محور است. نتیجه چه خواهد شد؟
 
نتیجه اینکه: جمعی از کودکان امروزِ ما بدون هیچ دلیلی (جز اینکه یا پول دارند یا در یک منطقه‌ی برخوردار زندگی میکنند) از عالی ترین تحصیلات برخوردار خواهند شد و یک عده‌ی دیگر در سطوح بسیار پایینی خواهند ماند، پیش نخواهند رفت و استعدادهایشان رشد نخواهد کرد. البته عدالت به معنای این نیست که ما با همه‌ی استعدادها با یک شیوه برخورد کنیم؛ نه، استعدادها بالأخره مختلف است؛ نباید بگذاریم استعدادی ضایع بشود و برای پرورش استعدادها بایستی تدبیر بیندیشیم؛ در این تردیدی نیست.
 
اما ملاک، باید استعدادها باشد، لاغیر. عدالت، این است.
 
۱۲ اردیبهشت ۱۳۸۵
 
 

شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از سایت خبری تحلیلی بولتن نیوز ، تاریخ انتشار:  11شهریور1400، کدخبر: 740321،www.bultannews.com