شعار سال: محمدجواد ابطحی، نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی و کارشناس مسائل فرهنگی، در گفتگو با ایکنا، درباره دلایل نیاز به بازسازی انقلابی در ساختار فرهنگی کشور گفت: انقلاب اسلامی بیش از هر عامل دیگری یک انقلاب فرهنگی بود و برپای فرهنگ دینی و قرآنی و علاقه مردم به اهل بیت (ع) به ثمر رسید. در ابتدای انقلاب یک دولت موقت با گرایشهای لیبرالی بر سر کار آمد و پس از آن بنی صدر رئیسجمهور شد و با وقوع جنگ تحمیلی ۸ ساله اساسا فرصت لازم برای ایجاد ساختارهای مناسب فرهنگی فراهم نشد.
وی ادامه داد: البته به صورت جسته و گریخته شاهد بعضی فیلمهای سینمایی، کتابها، برنامههای تلویزیونی، مراسم و آیینهای مذهبی مانند اعتکاف و راهپیمایی اربعین بودیم، اما همه اینها بدون یک طرح مدون آیندهنگرانه بود. در واقع به طور دقیق مشخص نبود هر یک از دستگاههای فرهنگی کشور متولی چه مأموریتی هستند و چگونه باید پاسخگو باشند. نهادی مانند شورای عالی انقلاب فرهنگی بیشتر به صدور بخشنامه و تعیین رؤسای دانشگاهها پرداخت و صدا و سیما و سینمای ما بیشتر به ترویج نوعی فرهنگ بیتفاوتی و لاابالیگری پرداختند و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز که کاملاً به دور از فضای دینی و اسلامی بود و همه اینها کار را به جایی رساند که رهبر معظم انقلاب به مظلومیت فرهنگ اشاره کردند و کسی متوجه این هشدار نشد و حال یا عدهای موضوع فرهنگ و مهندسی فرهنگی را درک نمیکنند یا عامدانه و عالمانه از آن عبور میکنند یا نمیخواهند خود را با این موضوعات درگیر کنند.
ابطحی اظهار کرد: کار فرهنگی دینمدارانه و ارزشگرایانه هزینه دارد و این هزینه را حتی حوزههای علمیه هم حاضر نیستند بدهند. به همین دلیل در مجموعه ابعاد حوزه فرهنگ از سبک زندگی گرفته تا هنر، کتاب، فضای مجازی و رسانه مشکلات فراوانی داریم. برای تحول واقعی در ساختار فرهنگی کشور لازم است دستگاهها و نهادهایی که موازیکاری میکنند منحل شوند و مأموریتها و رسالتهای سایر دستگاههای باقیمانده به طور دقیق ترسیم و تبیین و مشخص شود اگر کوتاهی و قصوری کردند چگونه باید پاسخگو باشند در غیر این صورت با برگزاری همایش و زدن چند پوستر این تحول تحقق پیدا نمیکند و روز به روز از فرهنگ اسلامی و ایرانی به شدت فاصله میگیریم.
اغلب جوانان دهه ۸۰ و ۹۰ با ارزشهای اسلامی آشنا نیستند
این عضو پیشین کمیسیون فرهنگی مجلس بیان کرد: امروز متأسفانه اغلب جوانان دهه ۸۰ و ۹۰ اصلاً با ارزشهای فرهنگی کشور خودشان آشنا نیستند چه برسد به اینکه ارزشهای دینی و اسلامی را بشناسند و در این میان مهمترین وظیفه در ترویج فرهنگ و ارزشهای اسلامی و ایرانی بر عهده وزارت آموزش و پرورش است، اما میبینیم مهد کودکها و پیش دبستانیها رها شدهاند و سیر تحول کتب درسی نشانه بیتفاوتی فرهنگی ماست که اوج آن در اجرای بخشی از مفاد سند ۲۰۳۰ است و از آن سو هم وضعیت فرهنگی دانشگاهها نیاز به گفتن ندارد.
ابطحی افزود: اگر دانشگاهها در اوایل انقلاب برای انقلاب فرهنگی تعطیل شد برای این بود که وضعیت فرهنگی دانشگاهها متحول شود در حال که امروز دفتری به نام نهاد نمایندگی رهبری در دانشگاهها داریم که عملکردش نشان میدهد وجودش در دانشگاهها اضافه است و سؤال این است که چه کار خاصی کرده است؟ ۱۸ مرکز دولتی به خاطر نشر زبان فارسی بودجه و اعتبار دریافت میکنند، اما خروجی و تأثیرگذاری آنها در نشر زبان فارسی چه بوده و چقدر موجب آن شده که قدر و ارزش این زبان ارتقا پیدا کند؟ کشور ما حدود ۷۰ خرده فرهنگ دارد، اما در حوزه سبک زندگی ایرانی و اسلامی با وجود تأکیدات مکرر رهبر معظم انقلاب چه کردهایم؟
این کارشناس مسائل فرهنگی ابراز کرد: در زمینه فریضه دینی و فرهنگی امر به معروف و نهی از منکر که در اصل ۸ قانون اساسی است واقعاً باید گفت به یک اصل فراموششده تبدیل شده است. کمیسیون فرهنگی طرحی در زمینه امر به معروف و نهی از منکر تهیه کرد و در مجلس هم تصویب شد، اما معلوم بود این یک کار شعاری است و اجرایی نمیشود. درست است که امروز رسیدگی به اقتصاد و معیشت مردم در اولویت است، اما این به معنای بیتوجهی به فرهنگ نیست. اقتصاد و معیشت مربوط به جسم و فرهنگ مربوط به روح ماست و اگر به این حوزه توجه نشود انسانیت، شخصیت و هویت ما از بین میرود.
مجلس بیش از همه در وضعیت رهاشدگی فرهنگ مقصر است
وی با ابراز امیدواری از تحقق این تحول فرهنگی در دولت سیزدهم، گفت: همچنین با تغییر رئیس صدا و سیما امید این میرود صدا و سیما واقعاً به صورت دانشگاه دربیاید و این امر نیاز به تغییر روند کنونی است و هیچ دلیلی ندارد که شبکههای تلویزیونی به صورت کمی افزایش پیدا کند در حالی که به لحاظ محتوا ضعیف هستند و سبک زندگی ارائه شده در آن تطابقی با سبک زندگی اسلامی ایرانی ندارد یا وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نباید فقط به دنبال برگزاری جشنواره و فستیوال باشد به ویژه اینکه برخی از این جشنوارهها به محفلی برای تهاجم فرهنگی تبدیل شده است.
وی تأکید کرد: برای تحقق این دستور رهبری باید مأموریت هر دستگاهی در حوزه فرهنگ مشخص شود تا هر کسی تقصیر را گردن دیگری نیندازد. حوزههای علمیه و طلاب انقلابی و فاضل باید به طور جدی در عرصه تبیین و پاسخگویی به شبهات وارد میدان شده و از وجود آنها استفاده شود.
این نماینده پیشین مجلس بیان کرد: در واقع همه ما در این وضعیت رهاشدگی فرهنگی مقصریم و مجلس به اعتقاد من از همه مقصرتر است، زیرا در همین مجلس کمیسیون فرهنگی دیرتر از سایر کمیسیونها تشکیل میشود و نمایندگان رغبت چندانی برای حضور در این کمیسیون ندارند و وقتی جایگاه فرهنگ در دولت و مجلس اینگونه باشد دیگر نمیتوان از دیگران انتظار خاصی داشت در حالی که اگر میدان و فرصت داده شود افراد دلسوز، نخبه و متخصص زیادی هستند که در حوزه فرهنگ اقدامات اساسی انجام دهند که باید به کار گرفته شوند.
شورای عالی انقلاب فرهنگی به وظیفه قرارگاهی خود عمل نمیکند
ابطحی با تأکید بر اینکه امروز نیازمند یک قرارگاه فرهنگی مستحکم هستیم، گفت: شورای عالی انقلاب فرهنگی اگر نمیتواند این وظیفه قرارگاهی را به درستی انجام دهد بهتر است کنار گذاشته شود؛ نمونه بارز آن در مسئله حجاب است که با وجود آنکه خود این شورا قانون آن را مصوب و وظیفه همه دستگاهها را مشخص کرد، اما مشخص نیست این مصوبه چگونه اجرا میشود و معلوم نیست چرا شورای عالی انقلاب فرهنگی مدعی و مطالبهگر نیست.
شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری ایکنا، تاریخ انتشار: ۲۴ مهر ۱۴۰۰، کد خبر: ۴۰۰۵۲۵۲، iqna.ir