شعارسال: اگر در ایام نوروز قصد تجربه ای متفاوت از سفر، لمس کویر، تماشای ابر، رصد ستارگان و … را دارید، استان سمنان گزینه مناسبی است. سمنان‌ در فاصله‌ ۲۲۱ كيلومتري‌ تهران بر سر راه‌ خراسان واقع‌ شده‌ است‌.

آهوان – دامغان

آهوان در حدود 30 کیلومتری سمنان و 78 کیلومتری غرب دامغان واقع شده است. در اطراف آهوان چند روستای پایکوهی معروف به «کلاته» وجود دارد که با باغ ها، کشتزارهای مختلف و استخرهای آبیاری مناظر زیبایی را خلق می کند. دو کاروانسرا به نام های رباط سنگی انوشیروانی و کاروانسرای شاه عباسی نیز در این منطقه قرار دارند.

زمان ساخت کاروانسرای سنگی (رباط انوشیروانی) به سال های 420 تا 421 هجری قمری و ساخت کاروانسرای شاه عباسی به سال 1097 هجری قمری در دوره صفویه بر می گردد.

آتشكده‌ آبادي‌ صبح‌ – دامغان

اين‌ آتشكده‌ در پنج‌ كيلومتري‌ شمال‌ غربي‌ آبادي‌ قوشه‌ دامغان‌ واقع‌ شده‌ و در حال‌ حاضر فقط‌ ستون هاي‌ عظيم‌ و قطور آن‌ باقي‌ مانده ‌است‌.

عمارت‌ چشمه‌ علي‌ – دامغان‌

ايالت‌ قومس‌ و شهر دامغان‌ مورد توجه‌ اولين‌ پادشاه‌ قاجار بود و به‌ همين‌ جهت‌، آغامحمد خان‌ و فتحعلي‌ شاه‌ در چشمه‌ علي‌ دامغان‌ ساختمان‌هاي‌ زيبايي‌ بنا كردند كه‌ در سال‌هاي‌ اخير مرمت‌ شده‌اند. عمارت‌ چشمه‌ علي‌ شامل‌ دو قسمت‌ است‌؛ يكي‌ عمارت‌ قراول‌ خانه‌ كه‌ بنايي‌ خشتي‌ است‌ و معماري‌صفوي‌ دارد و در زمان‌ آغا محمد خان‌ قاجار نيز مورد استفاده‌ بود و ديگري‌ بنايي‌ دو طبقه‌ و آجري‌ است‌ كه ‌شالوده‌ سنگي‌ دارد و در داخل‌ يك‌ درياچه‌ طبيعي‌ قرار گرفته‌ است‌. اين‌ بنا به‌ دوره‌ فتحعلي‌ شاه‌ مربوط‌ است‌.

چشمه علی – دامغان

مجموعه چشمه علی در شمال شهر تاریخی دامغان و حدود 30 کیلومتری این شهر بین روستاهای آستانه و کلاته رودبار واقع شده است. در زمان فتحعلی شاه قاجار در این محل یک مسجد و یک عمارت ساخته شد. بنای فتحعلی شاهی در میان رودخانه و وسط مجموعه تفریحی چشمه علی قرار گرفته و مسجدی تاریخی نیز در ضلع جنوبی قرار داشته که اکنون مسجدی جدید بر روی آن واقع شده است.

وجود درختان بید و صنوبر، باغ های گردو، زردآلو، درختان میوه، گیاهان دارویی و ارتفاعات کوهستانی به جاذبه های این منطقه افزوده است.

سد شهید شاهچراغی – دامغان

سد شهید شاهچراغی از جمله مناطق نمونه گردشگری استان سمنان است که در 12 کیلومتری دامغان ساخته شده و از جمله ویژگی های آن چشم انداز سد، قرارگرفتن در مسیر گردشگران چشمه علی، آب و هوای مطبوع و فضای سبز است.

گردکوه – دامغان

منطقه کوهستانی گردکوه در 18 کیلومتری غرب دامغان واقع شده و محور جاذبه های گردشگری این منطقه «قلعه گردکوه» است که به «گنبدان دژ» نیز شهرت دارد. کوهی که قلعه گردکوه بر آن بنا شده به شکل گنبد است. وجود گیاهان دارویی – صنعتی و گونه های مختلف جانوری بر جذابیت این منطقه افزوده است.

چشمه قلقل – دامغان

منطقه نمونه گردشگری چشمه قلقل در دو کیلومتری شمال روستای دشتبو دامغان واقع شده است. پوشش گیاهی منطقه ییلاقی و گونه های جانوری آن نیز بیشتر شامل گونه های مناطق کوهستانی است.

امامزاده میرجبرئیل و بقایای قلعه ای در شرق روستای تویه دروار از دیگر جاذبه های گردشگری این منطقه است.

در نزدیکی این منطقه ناحیه ای به نام «انگورستانی» با آبشار آکواریومی زیبا وجود دارد که طبیعتی چشم نواز را خلق کرده است.

تنگه زندان – دامغان

تنگه زندان در 53 کیلومتری شمال شهر دامغان قرار دارد. اقلیم منطقه ترکیبی از زمستان های سرد و تابستان های معتدل و مطبوع است. در کف این منطقه آب سرد و گوارای چشمه سارهای بالا دست جریان دارد. از دیگر جاذبه های طبیعی این منطقه آبشار«نسروا» در 20 کیلومتری شمال شرق دیباج است.

گنبد چهل دختر، دامغان

اين‌ برج‌ در خيابان‌ فلاحي‌ دامغان‌ قرار دارد و از بناهاي‌ دوره‌ سلجوقي‌ است‌ كه‌ در سال‌۴۴۶ هجري‌ قمري‌ به‌ دستور ابوشجاع‌ (موسوم‌ با اسفارنكي‌ بن‌ اصفهاني‌) از آجر ساخته‌ شده‌ است‌. نزديك‌ گنبد اين‌ برج‌، كتيبه‌اي‌ به‌ خط‌ كوفي‌ با تزئينات‌ زيباي‌ آجري‌ و قطار بندي‌هاي‌ جالب‌ كار شده‌ است‌. بر بالاي‌ در چوبي‌اين‌ برج‌ كتيبه‌ ديگري‌ به‌ خط‌ كوفي‌ وجود دارد.

برج‌ پيرعلمدار ، دامغان‌

اين‌ برج‌ نزديك‌ مسجد جامع‌ و مدرسه‌ فتحعلي‌ بيگ‌ دامغان‌ قرار دارد. اين‌ مقبره‌ در سال‌ ۴۱۷ هجری قمری بصورت‌ برح‌ مدور آجري‌ با گنبد مخروطي‌ پيازي‌ ساخته‌ شده‌ است‌. اين‌ بنا كه‌ ۱۳ متر ارتفاع‌ دارد، به‌دليل‌ كتيبه‌ خط‌ كوفي‌ مشبك‌ بسيار معروف‌ است‌. ساختمان‌ مذكور مقبره‌ محمد بن‌ ابراهيم‌، پدر ابوحرب‌بختيار، ممدوح‌ منوچهري‌ دامغاني‌ (شاعر) است‌.

رباط‌ شاه‌ عباسي‌، دامغان‌

اين‌ بنا در خيابان‌ شهيد فلاحي‌ دامغان‌ قرار دارد و از آثار دوره‌ صفوي‌ است‌. اين‌ بنا سردري‌ مرتفع‌، تالاري‌ وسيع‌ با اتاق‌هاي‌ متعدد و ايواني‌ بر بالاي‌ در ورودي‌ دارد. ديوارهاي‌ آن‌ ۵ متر ارتفاع‌ داردو از آجر ساخته‌ شده‌ است‌ و در حال‌ حاضر، جايگاه‌ نيروي‌ انتظامي‌ است‌.

پارک ملی کویر – شهرستان گرمسار

منطقه «سیاه کوه» و «پارک ملی کویر» یکی از قدیمی ترین مناطق تحت حفاظت در ایران است. این منطقه در جنوب گرمسار و حدفاصل کویر مرکزی ایران و دریاچه نمک واقع شده است. جاذبه های گردشگری پارک ملی کویر به دو بخش جاذبه های طبیعی و تاریخی تقسیم می شود.

جاده سنگفرش به عنوان یکی از شگفت انگیزترین آثار تاریخی از جاذبه های این منطقه است، به طوری که این جاده امکان عبور کاروان ها را از میان اراضی باتلاقی و شوره زارهای حاشیه دشت کویر فراهم می کرده است.

بنه کوه – شهرستان گرمسار

منطقه نمونه گردشگری «بنه کوه» در شمال شهر گرمسار واقع شده است. این منطقه به دلیل قرار داشتن بر سر راه باستانی گرمسار (خوار) به مازندران، از نظر تاریخی و نظامی دارای اهمیت ویژه ای بوده است.

وجود قلعه باستانی استوناوند، ریگ تپه و قلعه گبری از جاذبه های این منطقه است. به دلیل قرار داشتن بنه کوه در بخش انتهایی رودخانه حبله رود، در این منطقه انواع پرندگان و ماهی ها زیست می کند.

رامه – شهرستان گرمسار

روستای رامه و مناطق اطراف آن که منطقه نمونه گردشگری رامه را تشکیل می دهد در 55 کیلومتری شمال شرق شهر گرمسار واقع است که شامل چند روستا و مزرعه می شود. مناطق طبیعی چشم نواز اطراف روستای رامه به ویژه ارتفاعات آن و حیات وحش متنوع و غنی، از جلوه های طبیعی این منطقه است. طبیعت این منطقه واقع در بخشی از منطقه شکار ممنوع است.

بهورد – شهرستان گرمسار

منطقه گردشگری بهورد در 32 کیلومتری شمال غربی بخش ایوانکی در گرمسار قرار دارد. این منطقه در حد فاصل دشت و کوهستان واقع شده است. مناطق اطراف بهورد به ویژه ارتفاعات«قره قاچ» و گردنه «قوچ» از نظر حیات وحش غنی است و یکی از شکارگاههای مهم گرمسار محسوب می شود.

قصر عین الرشید، گرمسار

اين‌ قصر در دو كيلومتري‌ شمال‌ قصر شاه‌ عباسي قرار گرفته‌ است‌. اين‌ بنا از خارج‌ ۸۶ متر طول‌ و حداكثر ۴۷ متر عرض‌ دارد و مشتمل‌ بر دو حياط‌ بزرگ‌ است‌. معبر ورودي‌ به‌ شكل‌ ايواني‌ در جبهه‌جنوبي‌ حياط‌ اصلي‌ بنا شده‌ است‌. در دو طرف‌ ايوان‌ ورودي‌ دو تالار وجود دارد كه‌ از هر يك‌ پنج‌ در به‌ حياط‌قصر گشوده‌ مي‌شود در وسط‌ حياط‌ تالار غربي‌ ايوان‌ با 5.18 متر ظول‌ و 1.5 متر عرض‌ و 25.5 متر ارتفاع‌ بزرگ ترين‌ تالار كاخ‌ است‌. تورفتگي‌هاي‌ ديوارهاي‌ تالار شرقي‌ تنگتر و هلال‌ تاق‌هاي‌ آن‌ نيز كوچكتر است‌. سه ‌اتاق‌ و يك‌ شبه‌ ايوان‌ در ضلع‌ شمالي‌ حياط‌ وجود دارد كه‌ مطبخ‌ و انبار مواد غذايي‌ بودند. اين‌ كاخ‌ از آثار دوره ‌صفوي‌ است‌.

قصر حرمسرا، گرمسار

اين‌ قصر در يك‌ كيلومتري‌ جنوب‌ شرقي‌ كاخ‌ شاه‌ عباسي قرار دارد و ظاهرا در هنگام‌مسافرت‌ خاندان‌ سلطنتي‌، حرمسرا و در ساير مواقع‌ محل‌ سكونت‌ شكارچيان‌ سلطنتي‌ بوده‌ است‌. اين‌ قصرمشتمل‌ بر ايوان‌ها، تالارها، حرمسرا و اتاق‌هاي‌ متعدد است‌.

قصر شاه‌ عباس‌ (قصر بهرام‌) ، گرمسار

در دامنه‌ شمالي‌ ارتفاعات‌ سياه‌ كوه‌ در جنوب‌ گرمسار، بناهاي‌ متروكي ‌معروف‌ به‌ قصر به‌ جا مانده‌ است‌. قصر شاه‌ عباسي‌ معروف‌ترين‌ بناي‌ اين‌ مجموعه‌ است‌. اين‌ قصر چهار گوش‌،چند برج‌ و دو دروازه‌ شمالي‌ و جنوبي‌ دارد. روكار آن‌ از سنگ‌هاي‌ بزرگ‌ آهكي‌ صيقل‌ شده‌ سفيد رنگ‌ است‌. اين‌قصر شش‌ برج‌ دارد و سر درِ آن‌ از سنگ‌ بزرگ‌ يكپارچه‌ است‌. در دو طرف‌ سردر ساختمان‌ دو اتاق‌ كوچك‌ وجود دارد كه‌ قراولخانه‌ ناميده‌ مي‌شود. در درون‌ محوطه‌ بزرگ‌ بنا بيست‌ اتاق‌ كوچك‌ و در سمت‌ شرق‌ آن‌ صحن‌ بزرگ‌ساده‌اي‌ با تاق‌ بلند ضربي‌ احداث‌ شده‌ است‌. در بدنه‌ غربي‌ نيز تالاري‌ گشاده‌ با شاه‌نشين‌ و تاقچه‌هايي‌ در دور وايواني‌ در جلو وجود دارد كه‌ سردابي‌ كهنه‌ نيز در زير دارد.

آب‌ مورد نياز قصر توسط‌ لوله‌ها سفالي‌ و سنگي‌ ازچشمه‌ شاه‌ در دامنه‌ سياه‌ كوه‌ تأمين‌ مي‌شد. ساختمان‌ اين‌ نهر آب‌، جالب‌ و شگفت‌انگيز است‌. سفال‌هاي ‌مكشوفه‌ اطراف‌ اين‌ بنا به‌ دوره‌ تيموري‌ تعلق‌ دارد كه‌ در دوره‌ صفوي‌ تعمير و مورد استفاده‌ قرار گرفته‌ است‌.

شهمیرزاد

شهر نمونه گردشگری بین المللی شهمیرزاد در شمال سمنان واقع شده و به دلیل جاذبه های فراوان طبیعی در تابستان و زمستان پذیرای گردشگران است.

علاوه بر جاذبه های طبیعی مانند طبیعت سبز در کنار کوهستان و آب و هوای معتدل، برخی بناهای تاریخی مانند شیرقلعه، قلعه شیخی و دژوهل (به عنوان یکی از کانون های مهم اسماعیلیان) نیز بر جنبه های جذاب گردشگری در شهمیرزاد افزوده است.

در شهمیرزاد برخی از محصولات مانند گردو و آلو دارای اهمیت صادراتی و شهرت بین المللی هستند و بزرگ ترین باغ گردوی جهان با وسعت 700 هکتار نیز در این شهر واقع شده است.

جنگل رودبارک – شهمیرزاد

رودبارک در 80 کیلومتری شمال شرق سمنان در مسیر راه شهمیرزاد به «فولاد محله» در شهرستان مهدیشهر و در دامنه جنوبی سلسله جبال البرز واقع شده است.

این منطقه بخشی از منطقه حفاظت شده پرور است و به دلیل وجود جنگل های پهن برگ و آب و هوای خنک به ویژه در فصل تابستان مورد توجه گردشگران قرار دارد.

وجود چشم انداز رودخانه در مسیر جنگلی از دلایل نامگذاری این منطقه به رودبارکاست. تنوع گونه های گیاهی و جانوری، دمای مناسب به ویژه در فصل تابستان و چشم اندازهای طبیعی از علت های جاذب گردشگری این منطقه است.

غار دربند – مهدیشهر

دربند منطقه سرسبز کوچکی است که در حدفاصل مسیر مهدیشهر به شهمیرزاد واقع شده و مهم ترین قابلیت گردشگری آن، آب و هوای مطبوع، طبیعت بکر و غار دربند است. غار دربند در شیبی تند در کمرکش کوهی آهکی واقع شده است. این غار با 140 میلیون سال قدمت، از غارهای آهکی بزرگ ایران است که طول آن به حدود 150 متر می رسد.

حداکثر ارتفاع از کف غار 30 متر است. ستون های بزرگ استلاگتیت و استلاگمیت و دیواره های آهکی از جاذبه های این غار است.

پرور – شهمیرزاد

منطقه نمونه گردشگری «پرور» در شمال شرق شهمیرزاد قرار دارد که به عنوان منطقه حفاظت شده پرور شناخته شده و دارای پوشش گیاهی متنوع است. این منطقه شامل روستاهای پرور، کاورد، تمام، تلاجیم، فینسک و ملاده است.

وجود قلاع، تپه های باستانی، بناهای تاریخی متعدد و کاخ ابراهیم خان در ملاده از جاذبه های تاریخی مذهبی این منطقه است. چشم اندازهای طبیعی، انواع گونه های جانوری شامل خرس، گربه وحشی، خوک و کبک، انواع گونه های مرتعی، ییلاق های متعدد و انواع گیاهان دارویی از جاذبه های گردشگری پرور است.

چاشم – شهمیرزاد

روستای چاشم از توابع بخش شهمیرزاد شهرستان مهدیشهر در 19 کیلومتری شمال غربی شهمیرزاد واقع شده است و در پای قله کوه «نیزوا» قرار دارد.

«چاشم» روستایی پایکوهی است و آب آن از چشمه و قنات تامین می شود. مهم ترین جاذبه گردشگری این منطقه، ارتفاعات زیبا و چشم نواز نیزوا، وجود امکان تفریح زمستانی در منطقه، چشمه روزیه، وجود تپه های باستانی، امامزاده ها و… است.

با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از وب سایت ایرناز، www.irannaz.com