شعار سال: «عسگر سرمست» کارشناس انرژی، یادداشتی در خصوص ضرورت توجه به نیروگاههای زغال سوز ارسال کرده که متن این یادداشت در ادامه آمده است.

تنوع در ترکیب سبد انرژی سبب ایجاد امنیت در عرضه پایدار انرژی می‌شود. امروزه کشورهای توسعه یافته با تنوع بخشی به سبد انرژی خود سعی دارند امنیت انرژی خود را افزایش دهند. این موضوع مختص کشورهای بزرگ وارد کننده انرژی نیست و شامل کشورهای دارنده منابع انرژی نیز می‌شود؛ به عنوان نمونه روسیه که یک سوم منابع گازی، یک دهم ذخایر نفت، یک پنجم معادن زغال دنیا را در اختیار دارد، در نظر دارد تا با مصرف بیشتر زغال سنگ و ساخت نیروگاه‌های زغال سوز بیشتر، همگام با گرایش بیشتر به سایر انرژی‌ها نظیر برقابی، هسته‌ای و تجدید پذیر، زمینه کاهش مصرف گاز در نیروگاه‌ها و صادرات هر چه بیشتر گاز طبیعی را فراهم آورد [1]،[2].

این در حالی است که در حال حاضر 94 درصد از برق نیروگاه‌های کشور با سوخت‌های فسیلی تولید می‌شود و بر اساس گزارش وزارت نیرو در سال گذشته 74 درصد از برق تولید شده در کل کشور حاصل از سوزاندن گاز طبیعی بوده است [3]. این وابستگی شدید کشور در بخش‌های گوناگون به گاز طبیعی مشکلات زیادی هم با خود به همراه داشته است که از آن جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• کاهش تزریق گاز به میادین نفتی

• کاهش صادرات گاز

• کاهش امنیت سرمایه‌گذاری در صنایع انرژی بر با احتمال قطع گاز در فصل سرما

شکل 1 سبد تولید برق ایران در سال 1394 [3]

تنوع بخشی به سبد انرژی حتی در کشورهای همسایه نیز در حال پیگیری است. بر اساس گزارش سایت دفتر برنامه‌ریزی کلان برق و انرژی وزارت نیرو امارات متحده عربی با همکاری شرکت جنرال الکتریک در حال ساخت 4 نیروگاه زغال سوز هر یک به ظرفیت 600 مگاوات است تا وابستگی خود را به گاز کاهش دهد. ترکیه نیز توانسته است در سه ماهه نخست سال 2016 مصرف گاز طبیعی در نیروگاه‌های خود را به کمترین میزان در طول چند سال اخیر برساند؛ این در حالی است که زغال‌سنگ در دوره مذکور دارای بیشترین رشد برای تولید برق بوده است.

از طرفی با توجه به پایان پذیری منابع فسیلی تصور می‌شود وابستگی شدید به گاز در تولید می‌تواند عاملی برای تهدید امنیت انرژی کشور باشد به این ترتیب که با ایجاد هر مانعی در تولید گاز طبیعی از میادین، شاهد مشکلات وسیع در حوزه تولید برق از نیروگاه‌ها خواهیم بود از طرفی با افزایش تعداد نیروگاه‌های کشور در طول سال‌های آینده برای تأمین برق مورد نیاز کشور، تغییر ترکیب سبد برق کشور به دلیل تعداد بالای نیروگاه‌ها دشوارتر خواهد بود.

این در حالی است که امکان تنوع بخشی به منابع انرژی کشور برای تولید برق با استفاده از دیگر منابع جمله زغال سنگ مهیا است. منابع دست نخورده‌ای از زغال سنگ حرارتی در نقاط مختلف کشور از جمله ناحیه مزینو طبس وجود دارد که به دلیل نبود نیروگاه زغال سوز در کشور تا به حال مورد استفاده قرار نگرفته است.

یکی از ملاحظات انتخاب مکان برای احداث نیروگاه‌های زغال سوز، شرایط تأمین آب مورد نیاز آن است. بر این اساس مناطق جنوبی کشور و سواحل متصل به دریاهای آزاد با هدف تأمین آب مورد نیاز نیروگاه اولویت پیدا می‌کند، به علاوه انتخاب این مکان برای احداث نیروگاه زغال سوز می‌تواند زمینه استفاده از زغال سنگ وارداتی را نیز فراهم کند.

منابع

[1] د. منظور، "اولویت بندی نیروگاه‌های تولید برق در ایران با استفاده از مدل‌های تصمیم گیری چند شاخصه،" پژوهش نامه اقتصاد انرژی ایران، 1394.

[2] ع. ر. پیمان. پاک، "تنوع در سبد انرژی؛ ضرورتی فراموش شده".

[3]"آمار تفصیلی صنعت برق ایران ویژه مدیریت راهبردی،" وزارت نیرو، 1394.

[4]"Energy Information Administration،". Available: eia.com.

با اندكي تلخيص و اضافات برگرفته از خبرگزاري تسنیم، تاریخ انتشار: 28 آذر 1395، کد مطلب: 1270452:www. tasnimnews.com