دولت آمریکا در نخستین بیانیه خود به شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی (IAEA) نیز بر موضوع راستی آزمایی تعهدات ایران در چارچوب برجام تاکید کرد و اجرای سختگیرانه آن را در مورد ایران خواستار شد. در این بیانیه آمده است: آمریکا با پرسش های مربوط به تفسیر توافق هسته ای و اجرای آن با سختگیری زیادی تعامل خواهد کرد.

برخی مشاوران ترامپ نیز علیه جمهوری اسلامی ایران و ضرورت مقابله با توانایی های ایران سخن گفته اند. مایکل فلین مشاور امنیتی پیشین ترامپ قبلا در مورد ایران سخنان تندی را گفته بود. به تازگی جانشین وی ژنرال «هربرت مکمستر» نیز ایران را تهدیدی برای آمریکا دانسته است.

بسیاری از تحلیلگران نوع نگاه رئیس جمهوری آمریکا و گروه مشاوران نزدیک وی را در مورد ایران و مسائل بین المللی نادرست و غیرعقلانی می دانند. تارنمای «منافع ملی» (National Interest) در تحلیلی راه اندازی تحریم های جدید علیه ایران را موجب افزایش تنش و احتمال وقوع درگیری بیشتر دانست و نوشت: سال هاست که محافظه کاران استدلال می کنند که تنها راه موثر برای مقابله با ایران حمله نظامی است. اما توافق هسته ای در دوره «باراک اوباما» توانست این نگاه تند را خاموش کند.اکنون پس از دوران اوباما، ترامپ و مشاورانش علیه ایران و توافق هسته ای سخنان بسیارتندی می گویند.

این گزارش سخنان و دیدگاه های گوناگون در زمینه خط مشی ها در قبال ایران را بر شمرد و این گونه نتیجه گرفت: راهکار اساسی و مهم برای رفع خطر درگیری با ایران و جلوگیری از یک جنگ پرهزینه دیگر برای ایالات متحده در خاورمیانه، در حفظ و بقای توافق هسته ای با ایران نهفته است.

این گزارش به ترامپ و همفکرانش توصیه می کند که ادامه توافق هسته ای با ایران نیز به این امر وابسته است که ایران بتواند از منافع اقتصادی که (در برجام) قول داده شد بهره برداری کند. این هدف نیز از طریق رفع واقعی تحریم ها و اطمینان دهی واشنگتن نسبت به اجرای تعهداتش برآورده می شود.

**ایران مانند همه کشورهای دیگر عمل می کند

بسیاری از تحلیلگران مسائل سیاسی و بین المللی، خط مشی های ایران را طبیعی و در چارچوب های منافع ملی آن می دانند. آن ها دلیل اصلی برای سیاست های خصومت آمیز آمریکا با ایران را تقابل منافع و نشناختن نظام حکومتی در جمهوری اسلامی می دانند.

تارنمای خبرگزاری روسی «راشا تودی» در گزارشی که عنوان آن حاکی از توصیه به ترامپ در مورد ماهیت صلح طلبانه مردم ایران است نوشت رسانه های غربی تلاش می کنند جمهوری اسلامی را منشا همه بدی های جهان نشان دهند. آن ها تلاش دارند ایران را تهدیدی برای صلح جهانی نشان دهند.

در دهه های گذشته از سوی رسانه های تبلیغی بیش فعال آمریکایی، به جمهوری اسلامی اتهام های زیادی زده شده است. حتی هالیوود هم در این زمینه بی کار نبوده است با این حال هنوز ایران سرزمین آرام و صلح دوست به شمار می رود.

این گزارش پس از مقایسه مردم سالاری در ایران و دیگر کشورهای جهان نوشت: باید به یاد داشته باشیم که انقلاب اسلامی بر دوش ایرانیان به ثمر نشست و چیزی جز خواست مردمی برای اجرای نظام حکومتی بر پایه سیستم اعتقادی ایرانی ها عملی نشد.

راشا تودی در مورد دلیل خصومت دولتمردان آمریکایی اظهار کرد دشمنی آمریکا با ایران ایدئولوژیک نیست یا حداقل مردم این احساس را ندارند. واشنگتن از ایران نارحت است زیرا با ایران به دردسر افتاده است. این شرایط بازتابی از شرایط اجتماعی سیاسی عرصه بین الملل است. در واقعیت نهادهای ایالات متحده ماهیت نظام حکومتی ایران را درک نمی کنند.

این تحلیل در پایان این گونه نتیجه می گیرد که چارچوب سیاست های ایران با آمریکا چندان فرقی ندارد و مانند همه کشورها، ایران هم برای پیشرفت کار می کند.

** ایران بر دوستان خود می افزاید و آمریکا بر دشمنان

نگاه تهاجمی آمریکا نسبت به جمهوری اسلامی ایران در کنار دیدگاه تعاملی ایران از دیگر مولفه هایی است که در تحلیل خط مشی های بین المللی دوکشور اهمیت دارد. بسیاری از رسانه ها و تحلیلگران دیدگاه های تعامل گرای ایران نسبت به همه مردم جهان را در برابر سیاست های تند و خاص گرایانه و انتخابی آمریکا به ویژه دونالد ترامپ مقایسه می کنند و بر غیرعقلانی و اشتباه بودن رویکردهای ایالات متحده تاکید دارند.

تارنمای شبکه خبری «بلومبرگ» در گزارشی در تحلیلی مثبت از سیاست خارجی ایران نوشت به هر میزان که آمریکا برای خود دشمن می تراشد ایران بر دوستان خود اضافه می کند. جمهوری اسلامی در حال افزایش حوزه نفوذ خود است و این پرسش را در مقابل آمریکا قرار می دهد که چگونه با قدرت روزافزون ایران مقابله کند.

بلومبرگ برای اثبات این سخن با افراد زیادی گفت وگو کرده است که در این میان پاسخ های یک نجار نیجریه ای که هرگز ایران را ندیده است بسیار خواندنی است. وی چنین بیان کرد که حاضر است برای دفاع از ایران جانش را هم بدهد.

وی می گوید: اگر ایران کمک بخواهد ما می رویم و به آن کمک می کنیم. دونالد ترامپ باید بداند که ایران در همه جای دنیا پیروانی دارد که دوست دارند از آن در برابر آمریکا دفاع کنند.

بلومبرگ با بیان اینکه نمونه این افراد فراوان هستند افزود: جهان در دوره دونالد ترامپ، این پیام را برای واشنگتن و متحدان آن ارسال کرد که نفوذ ایران در مناطقی گسترش یافته است که انتظار آن نمی رود. جمهوری اسلامی قادر بوده است بدون توجه به تحریم های اقتصادی و با وجود قطع دسترسی به بازار جهانی نفت، به روند تعاملی خود ادامه دهد.

به نوشته این گزارش ، ایران توانسته است شبکه ای از مسلمانان را در حمایت از خود ایجاد کند. اسنادی که در سال 2015 از سوی ویکی لیکس منتشر شد نشان می دهند که پنتاگون تحرک ایران در اقصی نقاط جهان را به شدت تحت نظر داشته و نسبت به گسترش نفوذ ایران در جهان از غرب آفریقا تا چین و هند نگران بوده است.

بلومبرگ نتیجه چنین دیدگاهی را حمایت جهانی از سیاست خارجی ایران دانست و نوشت: برخی مسلمانان حامی ایران، تنها آمریکا را دشمن ایران نمی دانند بلکه اسرائیل و عربستان سعودی را نیز در مقابل جمهوری اسلامی می بینند.

ایران توانست با ساختارهایی که در کشورهای مختلف جهان ایجاد کرد شبکه ای را ایجاد کند که حتی تحریم ها نیز نمی توانند مانع گسترش نفوذ ایران شوند.

یک تحلیلگر مسال بین المللی در مورد این توانایی ایران به بلومبرگ اعلام کرد ممکن است آمریکا قادر باشد به طور رسمی تحریم ها علیه ایران را افزایش دهد اما ایران در فراتر از مرزهای خود ریشه دوانده است. مهار این شرایط بسیار دشوار است.

با اندکی تلخیص و اضافات، برگرفته از خبرگزاری ایرنا، تاریخ انتشار: 20 اسفند 1395، کد مطلب: 82459152، www.irna.ir