شنبه ۰۱ ارديبهشت ۱۴۰۳ - 2024 April 20 
شعارسال: سورنا ستاری، معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری عصر روز چهارشنبه میهمان یکی از شرکت‌های تاکسی آنلاین بود و در نشستی که با حضور مدیران این شرکت و چند نفر از خبرنگاران برگزار شد، سخنان مدیران این شرکت را شنید و به سؤالات خبرنگاران نیز پاسخ داد. معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری در پاسخ به سؤال روزنامه «ایران» مبنی بر اینکه اکنون استارتاپ‌ها با تعدد متولی و مشکلات حقوقی و قضایی مواجه هستند و در این میان وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات که متولی امر نیست گام‌هایی را برای رفع مشکلات حقوقی و قضایی استارتاپ‌ها برداشته است که یکی از آنها راه‌اندازی دفتر حمایت حقوقی و وجوه اداره شده است، در این میان معاونت علمی و فناوری قرار است چه اقدام‌هایی درباره استارتاپ‌ها انجام دهد، گفت: دولت نباید وارد مقوله‌های حمایتی شود. مشکل کنونی استارتاپ‌ها مشکل اکوسیستم است، نه پول و وام دادن.
* اول تکنولوژی بعد قانون
معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری در ادامه گفت: باید از ما خواسته شود تا در کار شرکت‌های استارتاپی وارد نشویم چرا که به اعتقاد من ورود دولت به این بازار مانع رشد فعالیت این شرکت‌ها می‌شود و رانت ایجاد می‌کند. از سوی دیگر دادن پول و وام به استارتاپ‌ها، خود«سم» محسوب می‌شود.
بنابراین بهتر است به جای اینکه به‌دنبال حمایت دولتی باشیم اجازه دهیم شرکت‌های استارتاپی، کار خود را انجام دهند.
ستاری افزود: معمولاً استارتاپ‌ها خود را سریع در جامعه جا انداخته‌اند و پشت آن قانون ایجاد شده و درتمام دنیا نیز این گونه بوده و است و البته چنین دعواهای قانونی وجود دارد. موضوع اصلی این است که همیشه تکنولوژی زودتر از قوانین پیش می‌رود و سپس ضوابط و قوانین جای خود را باز می‌کند.
وی در ادامه گفت: ما اکنون یک تاکسیرانی معمولی و سنتی داریم و یک تاکسیرانی آنلاین که با هم دعوا دارند. چنین دعواها و مشکلاتی در لندن نیز وجود داشته و اصلاً طبیعت کار استارتاپ‌ها همین است. به‌عنوان مثال اتفاقی هم که اکنون در بخش فین‌تک‌ها (شرکت‌های فناوری مالی) در حال روی دادن است یا بحث «بیت کوین» خود به‌چالش بزرگی تبدیل شده است و این، یعنی استارتاپ ها بسرعت بزرگ شده و رشد می‌کنند و بعد تازه مشکلات قانونی هویدا می‌شود.
ستاری گفت: وظیفه دولت در حوزه خدماتی، درست کردن فضای کسب و کار است و جز این، نباید از دولت انتظار دیگری داشت. باید از طریق سرمایه‌گذاری بخش خصوصی این اکو سیستم را به پیش برد، باید مجوز‌ها اصلاح و درگیری‌های قضایی حل شود. البته برخی از درگیری‌های قضایی سوء‌تفاهم بوده اما بسیاری دیگر به جا و درست است و باید با قوانین آن را حل کرد ولی اگر جایی نیز لازم است تا قوانین را اصلاح کرد باید این کار صورت بگیرد.
این مقام مسئول به مدیران استارتاپ‌ها توصیه کرد مشکلات خود را از طریق اتحادیه کسب و کارهای مجازی به جدیت پیگیری کنند و در این اتحادیه فعال باشند.
وی گفت: نسل جوان باید با مقاومت جلو برود، چرا که مردم خواهان ارائه خدمات هستند از این‌رو باید جوانان به‌دنبال سرویس‌ها و خدماتی که مردم علاقه مندند، بروند و آن را به مردم ارائه دهند.
ستاری از تعریف بخشی جدید به نام شرکت‌های خلاق خبر داد و تأکید کرد: هرچقدر دولت وارد فضای استارتاپ‌ها نشود، آنها بیشتر رشد می‌کنند. حمایت دولت این است که اجازه دهیم آنها کار خود را انجام دهند چرا که اگر دولت ورود کند رانت و فساد ایجاد می‌شود.
* اتحاد استارتاپ‌ها عامل حل مشکلات
معاون علمی و فناوری ریاست جهموری در ادامه در پاسخ به نقش معاونت علمی و فناوری در حل مشکلات شرکت‌های استارتاپی و مشکلاتی که سنتی‌ها برای آنها ایجاد می‌کنند نیز گفت: در حال حاضر مشکلات نسبت به دو سال گذشته بشدت کاهش پیدا کرده و دست کم چالش استارتاپ‌ها از بودن و نبودن آنها به‌چگونگی فعالیت رسیده است.
ستاری افزود: رشد استارتاپ‌ها در بازار سنتی بسیار سریع بوده و همخوان شدن فعالیت این شرکت‌ها به لحاظ فرهنگی با جامعه کمی زمانبر است. از سوی دیگر برخی از این مشکلات توسط خود کسب و کارهای آنلاین و اینترنتی به وجود می‌آید. یعنی این شرکت‌ها خود با هم متحد نیستند و در بازار رقابتی به یکدیگر رحم نمی‌کنند در صورتی که بخشی از مشکلات شرکت‌های استارتاپی با متحد شدن آنها حل می‌شود.
در این نشست ستاری در گفت‌و‌گو با مدیران نیز گفت: درحال حاضر بازار غذا بهترین ظرفیت برای جذب کاربران را دارد. دراین زمینه نیز بهتر است به جای ارتباط شرکت‌های استارتاپی با سوپرمارکت‌ها یا میوه‌فروشی‌ها با منبع اصلی توزیع ارتباط برقرار شود.
وی در واکنش به ارائه خدمات مختلف از سوی تیم شرکت‌های اینترنتی نیز گفت: بهتر است مجموعه این شرکت‌ها به سمت ارائه خدمات نوین و رقابت‌پذیر بروند.
ستاری در ادامه افزود: ما آماده همکاری با شرکت‌ها برای فعالیت‌های نوآورانه در بخش تره‌بار هستیم. تره بار یک بازار بکر برای رشد است. می‌توانیم جلساتی نیز در این زمینه با حضور شرکت‌ها و وزارتخانه‌های مربوطه از جمله وزارت کشاورزی برگزار کنیم.
* ارائه راهکارهای امنیتی
در ابتدای جلسه نیز مدیران یک تاکسی آنلاین پرمخاطب در تهران و برخی شهرستان‌ها از وضعیت شرکت و مشکلات خود گفتند. «ژوبین علاقه بند» نایب رئیس هیأت مدیره این شرکت با بیان اینکه این تاکسی آنلاین به‌دنبال ارائه راهکارهای بیشتر امنیتی است، گفت: در حال حاضر شماره تماس راننده‌ها و مسافران در شهر مشهد برای همدیگر پنهان شده و یک شماره تماس ثابت جایگزین آن شده است. این طرح بزودی در تهران نیز اجرا می‌شود. از طرفی پروفایل تمام رانندگان با عکس همراه شده تا کاربران بتوانند تصویر را با شخص مطابقت دهند. آپدیت بعدی همراه با سیستم احراز هویت تصویری برای رانندگان خواهد بود که در این حالت آنها باید قبل از شروع به کار یک سلفی از خود بگیرند که با استفاده از هوش مصنوعی هویت راننده را با تصاویری که از او در سامانه ثبت شده مطابقت می‌دهد.
علاقه بند در این نشست از استخدام رانندگان معلول نیز خبر داد و گفت: این شرکت، در ناوگان خود نه تنها تاکنون نزدیک به ۲ هزار فرصت شغلی برای توان‌یابان ایجاد بلکه به منظور حمایت و تشویق، رانندگان معلول را نیز از پرداخت کمیسیون معاف کرده است. با اقدام این شرکت مشکل اشتغال برخی از معلولان که توان رانندگی دارند، حل خواهد شد. نایب رئیس این شرکت افزود: در حال حاضر شرکت تاکسی آنلاین ما بزرگ‌ترین شرکت فعال در بستر اینترنت در خاورمیانه است و به شکل روزانه یک میلیون درخواست سفر دارد که دست کم ۸۰۰ هزار عدد از آنها موفق است. علاقه بند افزود: در حال حاضر این تاکسی آنلاین تهران از «اوبر» در شهرهای بزرگ دیگر جهان مشتریان بیشتری دارد، چرا که سامانه اوبر در شهر لندن روزانه ۴۰ هزار سفر را تجربه می‌کند.
وی گفت: اکنون ۳۰۰ هزار راننده در این سامانه مشغول به کار هستند و این تاکسی آنلاین ۸۵ درصد از سهم بازار سرویس‌های هوشمند را در ایران به خود اختصاص داده است و دو رقیب بعدی این شرکت تاکسی آنلاین به ترتیب ۱۰۰ هزار و 6 هزار سفر روزانه را در پایتخت جذب می‌کنند. علاقه بند در ادامه افزود: آمار سفرهای روزانه این تاکسی آنلاین در شیراز به ۶۵ هزار سفر و در تبریز به ۱۵ هزار می‌رسد. پس از تهران اما اصفهان بالاترین آمار را به خود اختصاص داده که به ۷۵ هزار سفر روزانه دست یافته است و این در حالی صورت می‌گیرد که بسیاری در این شهرها مانع از جذب راننده می‌شوند ولی با همه موانعی که برای تاکسی‌های آنلاین پیش می‌آید این تاکسی فعالیت خود را در قم نیز آغاز کرده و تاکنون 10 هزار راننده جذب این سامانه شده‌اند.
وی در پایان گفت: قدم بعدی برای این سامانه سفر اشتراکی است. هدفی که قرار است کاربران را از مالکیت خودروی شخصی بی‌نیاز کند و باعث کاهش آلودگی هوا در پایتخت شود. همچنین در این جلسه عنوان شد که تاکسی آنلاین تمایل دارد در یک استارتاپ حمل و نقل بین شهری نیز سرمایه‌گذاری
کند.
** نیم نگاه
دولت نباید وارد مقوله های حمایتی کسب و کارهای نو شود چرا که مشکل کنونی استارتاپ ها مشکل اکوسیستم است، نه پول و وام دادن .
رشد استارتاپ‌ها در بازار سنتی بسیار سریع بوده و همخوان شدن فعالیت این شرکت‌ها به لحاظ فرهنگی با جامعه کمی زمانبر است. از سوی دیگر برخی از این مشکلات توسط خود کسب و کارهای آنلاین و اینترنتی به وجود می‌آید. یعنی این شرکت‌ها خود با هم متحد نیستند و در بازار رقابتی به یکدیگر رحم نمی‌کنند در صورتی که بخشی از مشکلات شرکت‌های استارتاپی با متحد شدن آنها حل می شود.
شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه ایران، تاریخ انتشار: 25 آذر 1396، کدخبر: 243113، www.iran-newspaper.com
س.د۷۶