شعار سال:ایران دومین تولیدکننده خرمای جهان است‌ و 10 رقم خرمای تجاری، ازجمله مضافتی، ربی، زاهدی، پیارم و غیره در کشور تولید می‌‌شود. با این‌ حال، باوجود این‌که انواع خرما در حجم وسیعی در کشور تولید می‌شود و قابلیت صادراتی و تجاری آن نیز وجود دارد، شاهدیم که نتوانسته‌ایم در این عرصه خوب عمل کنیم و از ظرفیت‌های موجود به‌درستی استفاده نماییم، به‌طوری‌که به گفته دبیر انجمن ملی خرمای ایران بالارفتن قیمت نهاده‌ها ازجمله عواملی است که با افزایش قیمت خرما ارتباط مستقیم داشته، بنابراین با توجه به قیمت دلار و یورو انتظار می‌رود امسال صادرات خرما نسبت به سال گذشته چیزی بین یک‌دوم تا یک‌سوم کاهش یابد؛ چراکه با این تفاسیر صادرات برای صادرکنندگان صرفه اقتصادی ندارد.

دبیر انجمن ملی خرمای ایران با بیان این‌که انجمن ملی خرمای ایران از سال 1388 ذیل اتاق بازرگانی تأسیس شده‌است، اظهارداشت: وظیفه اصلی انجمن‌های زیرمجموعه اتاق به‌خصوص انجمن خرما، بهبود فضای کسب‌وکار صنعت خرماست. همچنین وظیفه این انجمن رفع مشکلات و معضلاتی است که در این صنعت در تمامی حلقه‌های زنجیره عرضه خرما وجود دارد.

مقداد تکلوزاده عنوان‌کرد: فعالیت‌هایی که انجمن خرما انجام می‌دهد، عمدتاً توسط کمیته‌های تخصصی ما ازجمله کمیته‌های تولید، خدمات، صادرات و استاندارد صورت می‌گیرد. این کارها شامل برگزاری تورهای آموزشی، تورهای بازدید از نمایشگاه‌های مختلف، حضور در نمایشگاه‌های مختلف به‌عنوان غرفه‌دار و ترویج توسعه صنعت خرما، شناساندن خرمای ایران به مصرف‌کنندگان خارج از کشور و حتی مصرف‌کنندگان داخلی است.

تکلوزاده افزود: با هم‌فکری تمام فعالان این صنعت سعی می‌کنیم با چانه‌زنی تقاضاهایی را که بخش خصوصی از ما دارد برطرف و مشکلات موجود را رفع کنیم تا وضعیت کسب‌وکار از شرایط فعلی بدتر نشود.

وی با بیان این‌که اعضای انجمن شامل سه گروه «تولیدکنندگان»، «فرآوری‌کنندگان» و «صادرکنندگان» هستند، تصریح‌کرد: در سال جاری حدود یک‌میلیون و 230 تا 240 هزار تن خرما در کشور تولید شد که شامل 10رقم خرمای تجاری، ازجمله مضافتی، ربی، زاهدی، پیارم و غیره است که در حجم وسیع تولید می‌شود و قابلیت صادراتی و تجاری دارد.

تکلوزاده به شرایط مناسب جوی و افزایش کمیت و کیفیت خرما در بسیاری از استان‌ها نسبت به سال گذشته اشاره‌کرد و افزود: با وجود این‌که از نظر تنوع خرما مشکلی نداریم، اما با توجه به قیمت دلار و یورو عملاً امسال صادرات خرما نسبت به سال گذشته چیزی بین یک‌دوم تا یک‌سوم کاهش پیدا کرده‌است.

وی ادامه داد: دلیل اصلی کاهش صادرات کاهش قیمت دلار است. قیمت تمام شده محصول با توجه به بالا رفتن قیمت انواع نهاده‌های تولید افزایش یافته‌؛ بنابراین صادرات توجیه اقتصادی ندارد و اگر همین روند ادامه پیدا کند شاید میزان صادرات ما نسبت به سال گذشته تقریباً نصف شود.

انجام مذاکرات B2B و حضور در نمایشگاه‌های بین‌المللی، راهکار جلوگیری از کاهش صادرات

دبیر انجمن ملی خرمای ایران درمورد میزان صادرات خرما نیز گفت: سال قبل حدود 330 تا 340 هزارتن صادرات خرما داشتیم و امسال احتمالاً این میزان به 200 هزار تن کاهش یابد.

تکلوزاده خاطرنشان‌کرد: نظر انجمن خرما و بخش خصوصی این است که عرضه و تقاضا باید تعیین‌کننده قیمت کالا و همچنین تعیین‌کننده صادرات محصولات مختلف باشد. به‌عبارت دیگر هرگونه ورود دستوری در بازارها و ورود با هزینه‌های غیرقابل توجیه را چندان منطقی نمی‌دانیم.

وی درخصوص راهکار انجمن برای برون‌رفت از کاهش صادرات اظهارداشت: در این رابطه معتقدیم اولاً باید در نمایشگاه‌های تخصصی به‌عنوان هیئت‌های تجاری و همچنین غرفه‌دار حضور پیدا کنیم. از سوی دیگر باید از هیئت‌های تجاری مختلف کشورهایی مانند هند، پاکستان، مالزی، اندونزی و کشورهای اروپایی حوزه CIS که مصرف‌کنندگان اصلی خرمای ایران و جهان هستند و می‌توانند بازار هدف ما باشند، دعوت کنیم و مذاکرات و جلسات B2B را برگزار و خرمای ایران را بیش‌تر به آن‌ها معرفی کنیم.

تکلوزاده تصریح‌کرد: به‌دلیل محدودیتی که برای کشت خرما در این کشورها وجود دارد و همچنین به‌دلیل انحصاری بودن تولید خرما در چند کشور مثل ایران، عربستان، مصر، مراکش، تونس و الجزایر خوشبختانه میزان استقبال از این نوع جلسات بسیار بالاست.

وی ادامه‌داد: این محدودیت جغرافیایی موجب شده در مناسبت‌های مذهبی مثل ماه‌ رمضان همواره تقاضا وجود داشته باشد و به‌تبع آن کشورهای مختلف اغلب علاقه‌مند به آغاز یا گسترش روابط تجاری خود در حوزه خرما با ایران و دیگر کشورهای مذکور هستند.

تکلوزاده در ادامه به بیان تأثیر تحریم‌ها بر کاهش صادرات پرداخت و گفت: به‌دلیل وجود تحریم‌ها معمولاً محدودیت‌هایی در حوزه تراکنش‌های مالی و همچنین بازاریابی تخصصی یک‌محصول به‌وجود آمده که این محدودیت‌ها باعث کاهش صادرات شده‌است. با وجود این معتقدم این محدودیت‌ها در بلندمدت باعث می‌شود بتوانیم برخی از کمبودها و ایرادات‌ خود را بهبود ببخشیم.

افزایش قیمت خرما به‌دلیل بالارفتن قیمت نهاده‌ها

دبیر انجمن ملی خرما اظهارداشت: رویه کاری ما به این صورت است که 25 درصد از محصول تولیدی را صادر و 75 درصد مابقی را به مصرف‌کننده داخلی عرضه می‌کنیم.

تکلوزاده در توضیح چرایی افزایش قیمت خرما نسبت به سال گذشته اظهارداشت: افزایش قیمت خرما عمدتاً به‌دلیل بالا رفتن قیمت نهاده‌ها بود، به‌همین دلیل سعی کردیم با مدیریت باغ‌ها و واحدهای فرآوری هزینه تمام شده را به نحوی مدیریت کنیم تا قیمت‌ها نیز کاهش پیدا کند.

این فعال صنعت خرما خاطرنشان کرد: نکته مهمی که در این زمینه وجود دارد و ما نیز بارها به مسئولان ستاد تنظیم بازار، وزارت جهاد کشاورزی و وزارت صنعت، معدن تجارت آن را تذکر داده‌ایم مشکلات موجود در شبکه‌های توزیع است؛ چراکه وقتی به‌عنوان مثال خرما با قیمت بالایی به‌دست مصرف‌کنندگان کلان‌شهرها می‌رسد؛ قیمت آن در شهرهای تولیدکننده مانند کرمان و سیستان‌وبلوچستان بسیار پایین است که قطعاً این نشانگر تخلف تولیدکننده و فرآوری‌کننده‌ نیست.

تکلوزاده با بیان این موضوع که سازمان‌هایی مثل تعزیرات و وزارت صمت موظف هستند از افزایش بی‌رویه قیمت برخی از کالاها مانند خرما جلوگیری کنند، افزود: البته این کار نباید از طریق ممنوعیت صادرات یا با تصمیمات خلق‌الساعه صورت بگیرد، بلکه با مدیریت و نظارت بر حلقه‌های واسطه‌ای از بسته‌بندی‌کننده تا مصرف‌کننده نهایی باید انجام شود تا به این ترتیب سودی منطقی عاید کسانی شود که در این میان محصول را جابه‌جا می‌کنند و به دست مصرف‌کننده نهایی می‌رسانند.

تکلوزاده اذعان‌داشت: انتظار داریم سازمان‌های دولتی اجازه دهند متخصصان، کارشناسان و همچنین بخش خصوصی نیز در تصمیم‌گیری‌های دولتی دخیل شوند تا به این ترتیب تصمیم‌گیری‌هایی مبنی‌بر اصول کارشناسانه اتخاذ شود.

خواستار حمایت‌های غیرمستقیم دولت هستیم

وی افزود: از سوی دیگر با توجه به این‌که در دنیا مرسوم است حمایت‌های دولت از بخش خصوصی عمدتاً به‌صورت حمایت‌های غیرمستقیم باشد، بنابراین ما نیز از سازمان‌های دولتی درخواست داریم که از ما نه لزوماً در قالب تخصیص وام و تسهیلات، بلکه به اشکال دیگری همچون فراهم ساختن زمینه حضور در نمایشگاه‌های بین‌المللی حمایت کنند.

تکلوزاده ادامه‌داد: مطمئناً اگر در حوزه صادرات و حضور در نمایشگاه‌های تخصصی داخلی و خارجی به ما کمک کنند و همچنین مشکلات بخش خصوصی را نیز برطرف سازند، به صرفه‌تر از این است که با اعطای وام به تشکیل واحدهای صنعتی اقدام کنند که به‌دلیل نبود نظارت‌های کافی پس از مدتی به تعطیلی و هدر رفت سرمایه منجر شود.

وی درخصوص حضور خرمای ایران در عرصه رقابت بین‌المللی نیز اظهارداشت: درحال‌حاضر ایران رتبه دوم تولید خرما در جهان را داراست و با همه کشورهای تولیدکننده خرما رقابت دارد.

تکلوزاده درمورد حضور انجمن ملی خرمای ایران در نمایشگاه‌های بین‌المللی نیز گفت: با توجه به توان مالی‌مان هر سال در یک یا دو نمایشگاه به‌عنوان غرفه‌دار و در سه یا چهار نمایشگاه نیز به‌عنوان بازدیدکننده حضور داریم. این در شرایطی است که نمایشگاه‌ها یکی از معدود جاهایی است که می‌توانیم برای توسعه تجارت و ارزآوری از آن استفاده کنیم. بنابراین از دولت انتظار داریم برای حضور واحدهای صنعتی و تجار فعال در حوزه خرما در نمایشگاه‌ها حمایت‌های لازم را انجام دهند.

شعار سال،با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه سبزینه،تاریخ انتشار:6آذر1398،کد خبر:78552،sabzineh.org