شعار سال: گروه زیربنایی شروع آنلاین، در این روزها در حالی پروازهای عبوری به حداقل میزان خود رسیده که چهار سال گذشته بیشترین درآمد را از این محل داشتیم به طوری‌که طبق گفته سیاوش امیر مکری، مدیرعامل شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران، میزان درآمد سالانه از محل پروازهای عبوری حدود 1800 میلیارد تومان در سال بوده‌ است.
باید دید کشورمان در جریان خروج شرکت‌های هواپیمایی از فضای آسمانش چقدر زیان می‌بیند. تمام محاسبات انجام شده در این گزارش با استناد به مطالعات یک کارشناس و متخصص در شرکت فرودگاه‌های کشور انجام شده‌است.
تعرفه‌های عبور از فضای آسمان کشورها در سطح بین الملی طبق سند 7100 ایکائو تعیین و براساس این سند تعرفه‌های فرودگاهی و خدمات ناوبری برای هر کشوری تعیین و به ایرلان‌ها اعلام می‌شود. در ایران براساس آیین نامه اجرایی ماده 63 قانون وصول برخی از درآمدهای دولت و مصرف آن در موارد معین، فرمولی برای تعرفه عبور هواپیماها از آسمان ایران تعریف شده است.
نرخ هر پرواز عبوری براساس حداکثر وزن هواپیما در زمان تیک آف (برخاستن ) یعنی هر تن آن ضرب در چهار هزارم دلار و ضرب در مسافت طی شده (کیلومتر) تعیین می‌شود که براساس این فرمول قیمت کوتاه ترین مسیر عبور هواپیما از ایران 100 دلار است.

حال اگر هر یک از این هواپیماها برای انجام سرویس‌های فنی در ایران فرود بیایند در هزینه‌های عبوری آن‌ها 50 درصد تخفیف داده ‌می‌شود. همچنین هواپیماهای با وزن بیش از 150 تن شامل حال تخفیف 30 درصدی می‌شوند.

براساس گفته این کارشناسان صنعت هوانوردی، متوسط درآمد هر پرواز از آسمان ایران کمتر از 800 دلار نیست و روزانه حدود 950 الی 1000 پرواز در روزهای عادی از فضای آسمان ایران عبور می‌کند. حداقل درآمد کشورمان از پرواز‌های عبوری در سال چیزی حدود 300 تا 350 میلیون دلار است که معادل آن با نرخ دلار در بازار آزاد حدود 4 هزار میلیارد تومان است. حال این درآمد برای یک شرکت زیر مجموعه وزارت راه و شهرسازی در شرایط کاهش منابع دولت با به حداقل رسیدن درآمدهای نفتی رقم قابل توجهی محسوب می شود.
متوسط درآمد هر پرواز از آسمان ایران کمتر از 800 دلار نیست و روزانه حدود 950 الی 1000 پرواز در روزهای عادی از فضای آسمان ایران عبور می‌کند. حداقل درآمد کشورمان از پرواز‌های عبوری در سال چیزی حدود 300 تا 350 میلیون دلار است که معادل آن با نرخ دلار در بازار آزاد حدود 4 هزار میلیارد دلار است.
پس از صدور و انتشار بیانیه ستاد کل نیروهای مسلح مبنی بر اصابت موشک بر هواپیمای اوکراینی بویینگ 737 به دلیل خطای انسانی، شمار زیادی از شرکت‌های هواپیمایی خارجی به طور رسمی اعلام کردند که فعالیت خود را از فضای آسمان ایران خارج می‌کنند.
هر چند که هزینه‌های جانی و روانی این خطای انسانی قابل ارزش‌گذاری و جبران نیست اما نمی‌توان از هزینه‌های اقتصادی آن هم چشم پوشی کرد. در شرایطی که درآمدهای حاصل از فروش نفت به حداقل رسید‌ه‌ است و پول فروش حداقلی نفت هم به دلیل تحریم‌های بانکی به کشورمان نمی‌رسد، درآمدهایی مانند پروازهای عبوری از فضای آسمان کشورمان هم می‌تواند گره‌ای را از اقتصادمان باز کند به طوری که بارها مطرح شده شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی با منابع حاصل از این درآمد که رقم کمی هم نیست، توانسته کسری‌های مالی مقطعی وزارت راه و شهرسازی را جبران کند وگرنه همین کسری باید از منابع دیگری خارج از وزارت‌خانه تامین شود.
در پی این اتفاق و بر اساس گزارش خبرگزاری «الجزیره»، هواپیمایی آلمانی لوفت‌هانزا و آسترین ایرلاینز تا 20 ژانویه همه پروازهای خود را به تهران لغو کردند.

هواپیمایی کی ال ام (KLM) ایرفرانس نیز پروازهای خود را در حریم هوایی عراق و ایران متوقف کرد. شرکت نروجین‌ایرشاتل نیز اظهار داشت که پروازهای دبی "در پی اقدامات پیشگیرانه و به دلیل وضعیت نامشخص در ایران" تغییر مسیر داده‌اند.

پروازهای شرکت هواپیمایی ویتنام نیز تغییر مسیر دادند و چین ایرلاینز از آسمان ایران یا عراق پرواز نخواهد داشت.
شرکت هواپیمایی مالزی از فضای هوایی عراق و شرکت هواپیمایی سنگاپور نیز از حریم هوایی ایران عبور نخواهند کرد. پروازهای کانتاس استرالیا در همین راستا تعداد مسافرین پرواز پرت ـ لندن را برای افزایش میزان سوخت کم کرده‌اند. مسیرهای پروازی ایرکانادا نیز جایگزین شده‌اند.
هواپیمایی ایرایتالیا که از دسامبر سال 2018 پروازهای خود را به ایران کنسل کرده بود، اکنون خطوط عبور پروازهای دهلی نو و مالدیو را جایگزین کرد که پیش‌تر از آسمان ایران و عراق می‌گذشت. علاوه بر این، مقامات هواپیمایی امارات نیز اعلام کردند که از نزدیک تحولات منطقه را پیگیری می‌کنند، تا در صورت رخ دادن هرگونه اتفاقی، اقدامات لازم را عملی کنند.
هشدار آژانس ایمنی هوانوردی اتحادیه اروپا نسبت به پرواز در آسمان ایران
آژانس ایمنی هوانوردی اتحادیه اروپا (EASA) پس از سقوط هواپیمای اوکراینی از شرکت‌های هواپیمایی اروپایی خواست از پرواز بر فراز ایران خودداری کنند.
این آژانس که پیش از این به خطوط هوایی سفارش کرده بود در آسمان ایران پایین‌تر از ۲۵۰۰۰ پا پرواز نکنند اعلام کرد که به خاطر حادثه جدید توصیه قبلی خود را تشدید کرده و به همه پرواز اروپایی در حریم ایران تعمیم داده‌است.
در اطلاعیه آژانس آمده است: «بر اساس اطلاعاتی که در اختیار داریم و با توجه به شرایط موجود به شرکت‌های هواپیمایی توصیه می‌کنیم به منظور پیشگیری از هرگونه خطر از پرواز در آسمان ایران در هر ارتفاعی خودداری کنند.»

بسیاری از خطوط هوایی از جمله ایرفرانس و لوفت‌هانزا آلمان پیش از این نیز اقدامات پیشگیرانه‌ای را در مورد پرواز به خاورمیانه اعلام کرده بودند.
آسمان عربستان، عراق و افغانستان جایگزین کریدور ایران شدند
در شرایطی که به اذعان ایرلاین‌های خارجی کریدور هوایی ایران نزدیک‌ترین و به‌صرفه‌ترین مسیر برای عبور هواپیماها در منطقه محسوب می‌شود اما در شرایط فعلی بسیاری از ایرلاین‌ها مسیر تردد خود را تغییر داده‌اند و فضای آسمان کشورهایی مانند عراق، افغانستان، پاکستان و عربستان جای کریدور ایران را گرفته اند.
حال اینکه طبق سند 7100، نرخ عبور هواپیما از آسمان عراق و افغانستان ثابت و به ترتیب 375 دلار و 400 دلار است. یعنی اگر هواپیمایی بخواهد حتی مسیر کوتاهی را از آسمان این کشورها طی کند که این رقم در فضای آسمان ایران 100 دلار است باید در آسمان عراق و افغانستان باید نزدیک به 400 دلار بپردازد.
امکان سانسور در گزارش وقوع سانحه هواپیمای اوکراین وجود ندارد
از سوی دیگر رییس کمیسیون بررسی سوانح هوایی سازمان هواپیمایی با بیان اینکه تکمیل و اعلام گزارش سانحه بویینگ 737 احتمالا یک سال زمان می‌برد، گفت: امکان سانسور در گزارش وقوع سانحه هواپیمای اوکراین وجود ندارد
حسن رضایی‌فر با اشاره به تشکیل جلسه سه جانبه ایران- اوکراین- کانادا برای بررسی سانحه بویینگ 737 اظهار داشت: برای ادامه روند بررسی سانحه تصمیماتی اخذ شده است که این تصمیمات را به دولت و دستگاه‌های مربوطه ارایه کرده‌ایم.
وی تاکید کرد: از آنجایی که هواپیمای اوکراینی بویینگ 737 هواپیمای جدیدی است، در ایران نه لابراتوار و نه تجهیزات مورد نیاز در اختیارمان نیست، با اوکراینی‌ها توافق شده است که نرم‌افزار مورد نظر را در ایران مورد استفاده قرار دهیم و بتوانیم از تجهیزات در داخل برای بازسازی‌ها استفاده کنیم. درباره این موضوعات در حال مذاکره با متخصصان داخلی هستیم و تصمیمات به مقامات بالاتر ارایه شده‌است.
رییس کمیسیون بررسی سوانح هوایی سازمان هواپیمایی در پاسخ به این سوال که نماینده معرفی شده از سوی آمریکا وارد بررسی سانحه در ایران می‌شود، گفت: «نفر پاسخگو»آمریکایی قرار نیست به ایران بیاید.
رضایی‌فر با بیان اینکه جعبه سیاه (FDR-CVR ) هنوز باز نشده‌است، اظهار داشت: تیم بررسی سانحه باید همه جوانب را مورد بررسی قرار دهد که قاعدتا این فرایند زمان‌بر خواهد بود و تکمیل گزارش سانحه احتمالا یک سال زمان‌ می برد.
رییس کمیسیون بررسی سوانح هوایی سازمان هواپیمایی تاکید کرد: باید بدانیم در جریان وقوع این سانحه چه بخشی کمبود داشته و کجا مورد دستکاری‌ قرار گرفته‌ است. این اقدامات کارشناسانه زمان می‌برد و در این‌باره عجله نمی‌کنیم.
رضایی‌فر گفت: در هیچ یک از گزارش‌های سوانح قبلی سانسور نداشتیم. در بررسی سانحه بویینگ 737 هم نمایندگان اوکراین، کانادا و بازپرسان ویژه حضور دارند و از تمام موضوعات مستندبرداری می‌کنند.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات بر گرفته از سایت خبری شروع آنلاین، تاریخ انتشار: 27 دی 1398، کدخبر: 41827، www.shoroonline.ir