شعار سال: دروغگویی واژه‌ای است که در همه فرهنگ‌ها و تمدن‌ها در طول تاریخ امری ناپسند بوده و با نگاه به تاریخ تمدن‌ها می‌توانیم ببینیم که از این کار ناپسند همیشه اجتناب شده و جوامع همیشه در جهت ریشه کن کردن آن برآمده‌اند؛ پس باید از این مسئله که گریبان‌گیر زندگی و فرهنگ ما ایرانی‌ها شده، اجتناب ورزیم. به نظر می‌رسد که دروغگویی تبدیل به هنجار و ارزش اجتماعی شده و در تبادلات اجتماعی افراد جامعه رسوخ کرده است و افراد جامعه در کنش‌های متقابل خود از این رفتار ناپسند اجتناب نمی‌ورزند.
حال سوال این است که منشأ این رفتار ناپسند کجاست؟ یا ریشه این نوع فرهنگ از کجا آب می‌خورد؟ بعد از دیدن کلیپی که در تلگرام دست به دست می‌شد و محتوای فیلم هم این بود که در آن پدر و مادرکودکی، فرزند خود را تشویق می‌کردند تا کار اشتباهی که انجام داده بود، را با دروغگویی جبران کند و حتی کودک در این کنش متقابلی که با پدر و مادر خود داشت، پاداش هم می‌گرفت و این به نظر می‌رسد که انگیزه‌ای را در کودک ایجاد می‌کند تا در آینده کنش خود را تکرار کند. در این کلیپ به وضوح مشاهده می‌شود که چطور فرهنگ دروغگویی در دوران اجتماعی شدن کودکان شکل می‌گیرد و ساختمان ذهنی کودکان با این نوع هنجار‌ها و ارزش‌ها شکل می‌گیرد و کنش‌ها و رفتار‌های کودکان در آینده بر اساس همین ساختمان ذهنی صورت می‌گیرد. پس فرهنگ دروغگویی ریشه در اجتماعی شدن ما در دوران کودکی دارد اینکه خانواده‌ها باید فرزندان خود را از این رفتار ناپسند دوری گزینند و راستگویی را در گفتمان فرزندان خود حاکم کنند. البته نقش اطرافیان نیز در گسترش این فرهنگ نقش بسزایی دارد از جمله نقش دوستان و مدرسه و …..
در یکی از کار‌های پیمایشی که بنده در قهوه خانه‌های تهران درباره گرایش جوانان و نوجوانان به قلیان انجام داده بودم به این نتیجه رسیدم که فرهنگ قلیان کشیدن نیز ریشه در ارزش‌ها و هنجار‌های خانواده دارد که بر می‌گردد به سالیان قبل. سال‌هایی که والدین ایرانی در خانه قلیان چاق می‌کردند و حتی در مواردی فرزندان را هم به این کار تشویق می‌کردند که در این مورد هم اجتماعی شدن اولیه کودکان نقش بسزایی در ترویج گسترده فرهنگ قلیان کشیدن داشته است. به نظر می‌رسد که در صورتی فرهنگ دروغگویی از جامعه ما ریشه کن خواهد شد که خانواده‌ها از این رفتار‌های ناپسند اجتناب کنند و به جای آن صداقت و راستی را در در کنش متقابل خود با کودکان جایگزین کنند. البته نقش افراد جامعه را هم باید در نظر گرفت اینکه افراد جامعه نیز باید در برخورد با این رفتار ناپسند واکنش تندی نشان دهند و از انتشار آن در میان سایر افراد جامعه، بویژه از طریق شبکه‌های اجتماعی مجازی، اجتناب ورزند؛ که در نهایت تمامی مسائلی که ناشی از فرهنگ دروغگویی بوده و گریبانگیر جامعه ما شده، ریشه کن خواهند.

برگرفته از فضای مجازی