شعار سال: در علم اقتصاد افزایش مداوم و پیوسته سطح عمومی قیمت‌ها را تورم می‌گوئیم که سایر سیاست‌های اقتصادی را تحت الشعاع قرار می‌دهد و از میزان اثرگذاری آن‌ها می‌کاهد. پروفسورگریگوری منکیو استاد اقتصاد دانشگاه هاروارد هزینه‌های تورم و هزینه‌های کاهش آن را یکی از چهار سوال بسیار مهم حل نشده در اقتصاد کلان می‌داند و همین نکته اهمیت مطالعه در زمینه تورم را بیشتر نمایان می‌کند با توجه به تبعات ضد تولیدی و دیگرآثار مخرب این بیماری اقتصادی با دکتر مهدی منصوری بیدکانی استاد اقتصاد کلان دانشگاه مشهد و عضو دیده بان شفافیت و عدالت است به گفتگو نشسته ایم.

استاد اقتصاد دانشگاه گفت: مساله تورم و ثبات آن از اساسی‌ترین مسائل اقتصاد کلان است که بر خلاف برخی شاخص‌های دیگر مانند رشد اقتصادی، اثری ملموس‌تر بر معیشت خانوار و رفاه اجتماعی دارد. تورم موجب کاهش قدرت خرید پول و شکاف طبقاتی می‌شود، و و بر مجموع سازوکار‌های اقتصادی جامعه، از قبیل قیمت، درآمد، تولید، توزیع، مصرف و سرمایه گذاری اثرات نامطلوب می‌گذارد.

منصوری بیدکانی افزود:جدای از اثرات مخرب اقتصادی، تورم دارای آثار و ابعاد سیاسی و اجتماعی و حتی فرهنگی گسترده‌ای نیز می‌باشد و باید عرض کنم که تورم از عوامل مهم و تاثیر گذار بر اعتماد بین حاکمیت و مردم در هر نظام سیاسی است که متاسفانه در مناظرات انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰هم به آن عمیق پرداخته نشد.

 

منصوری بیدکانی گفت:براساس نظریة هاربرگر هنگامی تورم در کشوری مزمن است که آن کشور برای مدتی حدود ۱۰ سال نرخ تورم متوسط بیش از ۲۰% داشته باشد واین خاصیت نرخ تورم دو رقمی در بیشتر سال‌ها در اقتصاد ایران وجود داشته است و طبق آخرین اطلاعاتی که ما دریافت کرده ایم در تیرماه امسال در آستانه شکستن مقاومت پنجاه درصد رسیده است!

جورج گالوب یکی از مهم‌ترین هزینه‌های تورم را، نااطمینانی تورمی می‌داند که مانند ابری بر روی تصمیم‌های مصرف کنندگان و سرمایه گذاران نسبت به آینده، سایه افکنده و موجب کاهش رفاه آن‌ها می‌شود، چرا که بدون وجود چنین نااطمینانی‌هایی آن‌ها می‌توانند بهتر تصمیم بگیرند.

وی ادامه داد: تورم در اقتصاد ایران بیش از هر چیزی معلول حجم پول و رشد بی رویه نقدینگی سرگردان است. طبق آمار موجود نقدینگی از ۴۷۳هزار میلیارد تومان در سال ۹۲ به ۳۴۶۷هزار میلیارد در سال ۹۹ رسیده است یعنی در دولت آقای روحانی نقدینگی حدود هشت برابر شده است.

استاد اقتصاد کلان اذعان داشت:جالب است بدانید که سالانه حدود ۵۰۰هزار میلیارد تومان بابت سود به سپرده‌های سرمایه گذاری پرداخت می‌شود که برخی از بانک‌ها هم برای آنکه سپرده گذار پولش را جایی دیگر نبرد از سود معمول اعلامی بالاتر پرداخت می‌نمایند؛ که در حقیقت بخشی از تورم رخ داده محصول همین ۵۰۰هزار میلیارد سود پرداختی از سوی بانک هاست که به سرمایه گذار داده می‌شود. یک بخش مهم دیگری از نقدینگی فرار پول در قالب وام‌های بی بازگشت است که از قضا مبالغ چنین وام‌هایی بسیار هم بالاست.

وی افزود: میانگین سالانه نرخ تورم در برنامه‌های دوم و سوم و چهارم ۲۵.۶-۱۴.۱ و۱۶ است و در برنامه‌های بعدی به سبب تغییرات عجیب و غریب نقدینگی به اعداد بالای سی درصد کوچ کرده است.

منصوری بیدکانی ادامه داد: یکی از عادات اشتباه مرسوم در بین دولت‌ها در هنگام کسری بودجه استقراض از بانک مرکزی است که آن هم به دلیل عدم استقلال بانک مرکزی بدون هیچ گونه مقاومتی رخ می‌دهد. به شما عرض کنم که یکی دیگر از کانال‌های مهم تورمی همین استقراض است.

وی ادامه داد: میراث ویرانگر دولت آقای روحانی کسری بودجه توام با نقدینگی وحشتناک است که در هر شرایطی دولت آیت الله رئیسی را در همان ابتدا با تورم درگیر خواهد کرد. سیاست موسوم IMF در این شرایط افزایش نرخ سود سپرده هاست و بنده مخالف به کار بردن بسته سیاستی صندوق بین المللی پول در این شرایط هستم

استاد اقتصاد کلان اذعان داشت:هر چند این سیاست می‌تواند تا حدودی از فعالیت نقدینگی بکاهد، اما خطر بالقوه آن را باقی می‌گذارد و اجتماع نقیضین با جهش تولید است چرا که میل به سرمایه گذاری مولد کاسته خواهد شد و در حقیقت درب را برای رکود باز کرده ایم و در نهایت هم دولت برای تامین کسری بودجه از طریق انتشار و فروش اوراق مشارکت مجبور می‌شود نرخ سود بالاتری از نرخ سود سپرده اعلام کند و این به معنی تنزل تقاضای کل است.

شعار سال، یا اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از سایت رادار اقتصاد، تاریخ انتشار: ۶ تیر ۱۴۰۰، کد خبر: ۱۶۶۴۶، www.radareghtesad.ir