در ابیات عامه اصطلاحاتی همانند دعا (خواست)، ذکر (یاد کردن، خواندن)، مناجات (حرف دل زدن و گفت و شنود دوستانه نمودن)، ورد (کلمات خاص دارای اثرات فعلی و ایجاد کنندگی) و مواردی همانند، یکسان فرض میشود. این در حالی است که هر یک از این امور ضمن شباهتهایی چند با یکدیگر، خواص، کارکرد و شرایط خاص خودش را دارند. از جمله ذکرهایی که در ادبیات دینی برای نجات از غم و اندوه و برآورده شدن حاجت مردم سفارش شده (مشروط به پاک نمودن خود با استغفار یا طلب بخشش و مغفرت کردن و توبه در معنای تغییر دادن راه نادرست به درست و همچنین کنار نهادن غفلت و توهم در بیان خواستهها و حوائج)، ذکر یونسیه یا بخشی از دعای حضرت یونس (ع) برای نجات خویش از شکم ماهی است. این ذکر در آیه ۸۷ سوره انبیا آمده است. مرحوم علامه طباطبایی، تاکیدات بالایی بر استفاده از ذکر یونیسه داشتند. التماس دعا
شعار سال: ذکر یونسیه دعای حضرت یونس (ع) برای نجات خویش از شکم ماهی است. این ذکر در آیه ۸۷ سوره انبیا آمده و در رکعت اول نماز غفیله خوانده میشود. از پیامبر (ص) نقل شده است که این دعا، اسم اعظم خداوند است که اگر خدا به آن خوانده شود، اجابت میکند.
لا إِلهَ إِلَّا أَنْتَ سُبْحانَک إِنِّی کنْتُ مِنَ الظَّالِمِینَ
معبودی جز تو نیست، منزّهی تو، راستی که من از ستمکاران بودم.
بزرگان اخلاق و عرفان نیز درباره مداومت بر گفتن این ذکر به ویژه در حال سجده تأکید دارند.
دعای یونس در شکم ماهیذکر یونسیه برای نجات از غم و اندوه و برآورده شدن حاجتآنگونه که در قرآن و روایات آمده است حضرت یونس (ع) مدتی در میان قوم خود تبلیغ کرد و، چون ایمان نیاوردند، آنان را نفرین کرد و از نزد آنان رفت و سوار بر کشتی شد. خداوند یونس را به خاطر عدم پایداری در دعوت مردم، در شکم ماهی گرفتار ساخت و او توبه کرد و برای نجات خود دست به دعا برداشت. قرآن کریم دعای یونس را چنین نقل کرده است:
لا إِلهَ إِلَّا أَنْتَ سُبْحانَک إِنِّی کنْتُ مِنَ الظَّالِمِینَ
معبودی جز تو نیست، منزّهی تو، راستی که من از ستمکاران بودم.
جایگاه و تاثیر ذکر یونسیهذکر یونسیه برای نجات از غم و اندوه و برآورده شدن حاجتدر برخی منابع اهل سنت از پیامبر (ص) نقل شده است که این دعا، اسم اعظم خداوند است که اگر خدا را به آن بخوانند، اجابت میکند. پیامبر در پاسخ به سوال اصحاب که آیا این دعا تنها برای نجات یونس بود، به ادامه همین آیه قرآن استناد کرد که «و مؤمنان را نیز چنین نجات میدهیم.» در حدیث دیگری از پیامبر تاکید شده است که هر مسلمانی برای حاجت خود، این ذکر را بخواند، خداوند خواسته او را برآورده میکند. از امام صادق (ع) نیز روایت شده است که در شگفتم از کسی که اندوه دارد چگونه به این آیه قرآن «لا إِلهَ إِلَّا أَنْتَ سُبْحانَک إِنِّی کنْتُ مِنَ الظَّالِمِینَ» پناه نمیبرد در حالی که خداوند در ادامه آیه فرموده است: ما دعای او را پذیرفتیم و او را از اندوه نجات دادیم و مومنان را این گونه نجات میبخشیم. آیات ۸۷ و ۸۸ سوره انبیا که اشاره به ماجرای یونس و دربردارنده ذکر یونسیه است، در رکعت اول نماز غفیله بعد از سوره حمد خوانده میشود.
اهمیت ذکر یونسیه در عرفانذکر یونسیه برای نجات از غم و اندوه و برآورده شدن حاجتبزرگان اخلاق و عرفان بر گفتن ذکر یونسیه تأکید بسیار دارند و مداومت بر آن را در هر حال راهگشای سالک میدانند. از سید علی قاضی طباطبایی عالم و عارف شیعه، توصیه به چهارصد بار گفتن ذکر یونسیه نقل شده است. از سید عبدالکریم رضوی کشمیری نیز نقل شده که بهترین کار برای سالک، سجده است که ذکر یونسیه در آن گفته شود. وی بعد از هر نماز، ۴۰ بار ذکر یونسیه در سجده به مدت یک اربعین (۴۰ روز) را برای قضای حوائج توصیه میکرد. آیت الله انصاری همدانی میگوید: ذکر یونسیه برای سالک، همانند سوخت برای ماشین است. همچنین از علامه طباطبایی، شاگرد آیتالله قاضی، نقل شده که اول دستوری که آیتالله قاضی میدادند، ذکر یونسی بود که به مدت یک سال در وقت خاص و در سجده خوانده شود.
شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری صدا و سیما، تاریخ انتشار: ۹ تیر ۱۴۰۰، کد خبر:۳۱۵۱۰۴۱، www.iribnews.ir