شعار سال: روز امید و شادباشنویسی از آیینهای فراموش شده در میان روزهای نوروزی است که از دیرباز در تاریخ ایران گرامی داشته شده و ایرانیان در روز ششم فرودینماه این مناسبت را پاس میداشتند. ایرانیان باستان معتقد بودند که هر آنچه انسان به آن امید دارد در اختیارش قرار میگیرد. در این روز افراد اسپند دود میکردند و دف میزدند، از دیگر آیینهای مرسوم در این روز آب پاشیدن است، از آنجا که آب نماد روشنایی و پاکی است مردم با پاشیدن آب روی یکدیگر در واقع روشنایی را برای یکدیگر آرزو میکردند. دیگر رسم مهم روز امید و شادباشنویسی نوشتن آرزوهای نیکو برای دیگران بر روی کاغذ بود؛ اگرچه آیینهای روز امید و شادباشنویسی امروزه به فراموشی سپرده شدهاند، اما مقوله امید و امیدواری همچنان یکی از ملزومات حیات انسان و داشتن سبک زندگی صحیح است. این مناسبت بهانه گفتوگوی یک رسانه از چهارمحالوبختیاری با یک مشاور و روانشناس در خصوص امید شد که این گفتگو را با هم میخوانیم.
سوگل فعال، کارشناس ارشد و مدرس مشاوره و روانشناسی در دانشگاه شهرکرد با اشاره به اینکه امید یک نگرش مثبت است که ما هر روز برای رسیدن به آن تلاش میکنیم، اظهار کرد: در واقع امید یک حالت انگیزشی مثبت است که بر نیروی انرژی معطوف به اهداف زندگی متمرکز بوده و بر مسیرهای رسیدن به این اهداف که همان برنامهریزی درست میباشد، معطوف است.
وی در خصوص نقش امید در زندگی، تصریح کرد: امید باعث میشود که فرد عملکرد بهتری در زندگی داشته باشد، افراد امیدوار معمولاً نسبت به دیگران از موفقیت بیشتری برخوردارند، عنصر امید باعث میشود که در زندگی فرد، پویایی جاری باشد و درگیر یکنواختی، افسردگی و سکون نشود، در نتیجه فرد زندگی هدفمندتر و بهانههای بیشتری برای تلاش و کوشش را داشته باشد.
فعال بیان کرد: امید باعث میشود که فرد از بسیاری بیماریهای روانتنی مصون بماند و یا در صورت ابتلا به بیماریهای جسمی فرد میتواند به طور مؤثر با نیروی امید به سوی بهبودی بیشتر گام بردارد. زمانی که صحبت از امید میشود اولین جملهای که به ذهن میرسد این است که به دیگران توصیه کنیم بر نیمه پر لیوان متمرکز باشند.
این روانشناس و مشاور خانواده در استان با تأکید بر اینکه زندگی سراسر رنج است، اما ما باید در این بستر پررنج از تلاش دست نکشیم، گفت: تلاش فرد برای رسیدن به اموری که او را به اهداف نزدیکتر میکند گویای آن است که زندگی ارزش جنگیدن را دارد و باید امیدوار بود. زمانی که ما تمام تلاش خود را برای رسیدن به مطلوب داشته باشیم، نهایتاً نتیجه هر آنچه شود دچار حسرت نمیشویم و مدام خود را محاکمه و قضاوت نمیکنیم که چرا کاری نکردم، شاید امیدی بود یا میتوانستم بهتر عمل کنم.
فعال تصریح کرد: تأکید بر امید و امیدواری به معنای تکیه بر خوشبینی موهوم یا جملات انگیزشی بی سر و ته و بدون استدلال نیست بلکه در اینجا صحبت از امید واقعبینانه است که حاصل تلاش فرد برای رسیدن به اهداف و استدلال شرایط باشد.
وی با ذکر اینکه امید خوشبینانه و سازنده دو وجه بسیار مهم دارد، افزود: پذیرش با روی گشاده نسبت به آنچه که اتفاق افتاده یک وجه امید و عمل یعنی تلاش برای سازندگی روی دیگر آن است. وقتی از امید سخن میگوییم و پذیرش را در کنار واژه امید میگذاریم بدان معناست که میپذیریم بسیاری از امور در زندگی وجود دارد که قادر به تغییرشان نیستیم. وقتی در مورد عمل صحبت میکنیم نیز یعنی بسیاری از رنجهایی که در دنیا وجود دارد و در زندگی ما رقم میخورد قابل تغییرند و میتوانیم با تکیه بر امید شرایط را به حالت بهتری تغییر دهیم پس برای آن میجنگیم.
فعال ادامه داد: نکته مهمتر این است که بتوانیم تشخیص دهیم کدام امور در زندگی قابل تغییرند و کدام امور را باید پذیرفت و این پذیرش باید چنان باشد که ما را به سمت سکون و درماندگی نبرد.
این روانشناس و مشاور خانواده در خصوص راهکارهای امیدوار ماندن، گفت: اگر بخواهیم فرد امیدواری باشیم باید به چند اصل پایبند باشیم، نخست آنکه یاد بگیریم هدفمند زندگی کنیم و دیگر آنکه بتوانیم موقعیت مطلوب خود را در آینده مجسم کنیم تا نهایتاً با برنامهریزی و هدفگذاری صحیح بتوانیم به آن نزدیک شویم. همچنین میبایست انتظارات خود را به صورت واقعبینانه انتخاب کنیم تا در نتیجه آن درگیر شکستهای متوالی، درماندگی و اضطراب نشویم.
فعال ادامه داد: در برنامهریزیهای خود از اهداف کوچک جهت رسیدن به اهداف نهایی استفاده کنیم و بعد از رسیدن به هر کدام از این اهداف کوچک برای خود پاداشی در نظر بگیریم. یکی از مهمترین اموری که باعث میشود ما فرد امیدواری در زندگی باقی بمانیم این است که تواناییها، امکانات و شرایط خود را بشناسیم و آنها را تقویت کنیم تا بتوانیم به سمت اهداف خود حرکت کنیم.
وی کمالگرایی افراطی را یکی از مهمترین عوامل از دست دادن امید برشمرد و گفت: اگر درگیر آرمانهای دست نیافتنی باشیم قطعاً شکست خواهیم خورد. اصل دیگر در امیدواری آن است که در صورت شکست، به ارزیابی مجدد شرایط بپردازیم و در اهداف و برنامهریزیها انعطافپذیر باشیم تا بتوانیم در صورت لزوم اهداف را تغییر دهیم.
فعال تأکید کرد: باید بپذیریم که برای رسیدن به اهداف گاهی نیاز است از دیگران کمک بگیریم و یا اینکه بر حمایت آنها تکیه کنیم، پس اگر نیاز به کمک داشتیم، درنگ نکنیم.
شعار سال، با اندکی تلخیص واضافات برگرفته از خبرگزاری بین المللی قرآن، تاریخ انتشار: ۶ فروردین ۱۴۰۱، کد خبر: ۴۰۴۵۰۱۹، www.shahrekord.iqna.ir