شعار سال: قبل از ورود به صحبت‌های شیرین دریادار سیاری، لازم است که تفاوت انواع کشتی‌های جنگی شامل ناو، ناوچه، ناو موشک انداز و مواردی همانند با یکدیگر را بدانیم.

*** ناو (Cruiser): نوعی کشتی جنگی بزرگ که به صورت عمده از اواخر سدهٔ نوزدهم تا پایان جنگ سرد کاربرد داشت. نخستین ناو‌ها برای ماموریت‌های منفرد و یا حفاظت از ناوگان‌ها به کار می‌رفت، ولی طی سالیان گذشته کاربری این کشتی‌ها بصورت عمده دگرگون شده و امروزه عموماً با ناوشکن‌ها جایگزین شده‌اند. از دیدگاه تاریخی ناو به شناور‌های کوچکی گفته می‌شد که می‌توانست بدون وابستگی به یک ناوگان ماموریت‌های خود را نظیر شبیخون زدن به کشتی‌های تجاری دشمن انجام دهد. در طول سالیان ناو‌ها بعنوان سلاح دوربرد نیرو‌های دریایی به‌شمار می‌آمدند و همچنان وظیفه آن‌ها ردیابی و انهدام کاروان‌های تدارکاتی و پشتیبانی دشمن بود. در اواخر سدهٔ بیستم با بازنشسته شدن رزمناوها، ناو‌ها به بزرگترین جنگده شناور تبدیل گشتند و ماموریت آن‌ها بیشتر حفاظت ناوگان‌ها از حملات هوایی و حمله ناوشکن‌های دشمن بود. در ابتدای قرن بیستم ناو‌ها سنگین‌ترین کشتی نظامی در حال کار بوده که فقط پنج کشور ایالات متحده، روسیه، فرانسه، ایتالیا، پرو از آن‌ها بهرهمند بودند و در حال حاضر با مرخص کردن ناو Vittorio Veneto توسط ایتالیا، فقط چهار کشور باقیمانده دارای ناو هستند.

*** ناوشکن (Destroyer): یک کشتی جنگی سریع، با قابلیت مانور بالا و همزمان پایداری زیاد است که برای مقاصد اسکورت شناور‌های بزرگتر در ناوگان‌های دریایی و یا گروه نبرد بکار می‌رود. قبل از جنگ جهانی دوم ناوشکن‌ها شناور‌های سبکی با قابلیت پایداری پایین بودند برای عملیات‌های غیر محافظتی اقیانوسی. معمولا ناوشکن‌ها با یکدیگر به ماموریت اعزام می‌شوند. در جریان و بعد از جنگ جهانی دوم، ناوشکن‌ها بزرگتر و بسیار قویتری با قابلیت شرکت در عملیات‌های منفرد ساخته شدند. در آغاز سدهٔ ۲۱، ناوشکن‌ها سنگین‌ترین واحد‌های جنگ سطحی برای استفاده عمومی هستند. تنها پنج کشور آمریکا، روسیه، فرانسه و پرو ناو در خدمت دارند و هیچ کشوری رزم‌ناو در خدمت ندارد. ناوشکن‌های مدرن، که همچنین به عنوان ناوشکن موشک انداز شناخته می‌شوند، از لحاظ تُناژ (وزنی) با ناو‌های جنگ جهانی دوم یکی هستند، ولی از لحاظ قدرت آتش بطور جدی با آن‌ها متفاوتند. در ایران ما نیز هم اکنون ناوشکن جماران ساخت جهاد خودکفایی منطقه یکم دریایی بندر عباس و صنایع دریایی شهید درویشی وزارت دفاع و با همکاری نخبگان دانشگاهی کشور آماده بهره برداری است و در نوع خود از پیشرفته‌ترین ناوشکن‌های حال حاضر دنیاست. در انزلی نیز پروژه موج ۲ که احتمالا تا زمان به آب اندازی نامش تغییر خواهد کرد در دست ساخت است و امید می‌رود تا ۲ سال آینده به بهره برداری برسد. ناوشکن‌های دماوند--ببر--پلنگ که ۴۰ سال از عمرشان می‌گذرد نیز غیر فعالند.

*** ناو محافظ (frigate): به یکی از انواع کشتی‌های جنگی اطلاق می‌شود که برای حفاظت از دیگر کشتی‌ها بخصوص به عنوان یک ضد زیردریایی بکار می‌رود، البته کلاس کشتی در مواقع بسیاری با ناوچه‌های سبک، ناوشکن‌ها، ناو‌ها و حتی رزم ناو‌ها اشتباه می‌شود. ناو محافظ‌های ایران شامل الوند سبلان سهند و البرز هستند که سهند در درگیری با ارتش آمریکا در سال ۶۶ غرق شد.

*** ناوچه موشک انداز (missile craft): یک کشتی جنگی کوچک، با قابلیت مانور بالا و آتشبار سبک است، از ناوچه کوچکتر و از قایق گشت ساحلی بزرگتر است. اکثر نیرو‌های دریایی در قرن ۲۰ و ۲۱ به سمت شناور‌های سطحی کوچکتر که قابلیت مانور بالا دارند متمایل شدند. این شناور‌ها با وزنی بیش از ۵۴۰ تن و اندازه (۵۵ متر) در طول معمولا به توپ‌های با کالیبر کوچک و متوسط، موشک‌های سطح به سطح، موشک‌های زمین به هوا، و سلاح‌های جنگ‌های زیر سطحی مجهزند. بسیاری از آن‌ها توانایی جای دادن یک بالگرد کوچک تا متوسط را دارند. خیلی از کشور‌ها امروزه از ناوچه‌های سبک استفاده میکنند. برخی از آن‌ها شامل، سوئد، آلمان، آفریقای جنوبی، هند، چین، اسرائیل، لهستان، ترکیه، یونان و روسیه و کشور‌هایی که با دریا‌های کوچک هم مرز هستند، همانند دریای بالتیک، خلیج فارس تمایل بیشتری برای ساخت ناوچه‌های سبک کوچکتر با قابلیت مانور بالا را دارند. ایران در انزلی و بندرعباس در حال ساخت ناوچه‌های کلاس پیکان و جوشن است و تاکنون چند فروند از آن تحویل نیروی دریایی شده است.


اختصاصی پایگاه تحلیلی خبری شعار سال، برگرفته از منابع گوناگون