شعارسال: سرقت اتومبیل در جوامع کنونی، یکی از پدیده‌هایی است که با دیگر انواع سرقت تفاوت‌های اساسی و قابل توجهی دارد؛ چراکه اتومبیل مسروقه، نه تنها با سهولت بیشتری وسیله ارتکاب جرم‌ها و جنایات تکان دهنده متعدد دیگر از جمله حمل سلاح و کالا‌های قاچاق و موادمخدر، آدم ربایی، تجاوز به نوامیس مردم، قتل و نقل و انتقال جسد مقتول، ارتکاب انواع سرقت و دیگر اقدامات مجرمانه و فسادآمیز و خلاف قانون قرار می‌گیرد؛ بلکه موجب سرعت عمل در اختفای جرم نیز می‌شود؛ بنابراین تردیدی نیست که سرقت اتومبیل نسبت به دیگر سرقت‌ها از نظر اثرات سوء و مخرب در جامعه «مادر انواع سرقت» محسوب می‌شود. ازاین رو جا دارد این مسائل بیش از پیش مورد توجه قوای سه گانه کشور واقع شود.

با این که شناسایی و کشف خودرو‌های مسروقه، در بین اهداف هفتگانه طرح ملی تعویض پلاک وسایل نقلیه کشور، موضوع بند (ز) تبصره ۹ قانون بودجه سال ۱۳۷۸ و ماده ۶ آیین نامه راهنمایی و رانندگی، هدفی بسیار اساسی و مهم به شمار رفته، اخبار منتشره در رسانه ها نشان می‌دهد نه تنها از میزان سرقت خودرو کاسته نشده؛ بلکه افزایش هم یافته است.

یکی از شیوه‌هایی که سارقان اتومبیل در سال‌های اخیر به منظور از بین بردن امکان ردیابی سرقت و بی اثر کردن اقدامات و پیگیری‌های پلیس در شناسایی و کشف خودرو‌های مسروقه و در عین حال تحصیل سود بیشتر از سرقت، در بسیاری از موارد سرقت به کار گرفته اند؛ سند نمره کردن یا اصطلاحا دو تا یکی کردن و فروش اتومبیل مسروقه پس از تغییر ارکان خودرو است. به این ترتیب که سارق یا سارقان به یکی از طرق معمول و از جمله شرکت در مزایده خودرو‌های از رده خارج شده و یا درج آگهی خرید در بخش نیازمندی‌های روزنامه‌ها ابتدا نسبت به خرید اتومبیل‌های تصادفی یا اتومبیل‌های مزایده‌ای از رده خارج، اقدام و سپس مبادرت به سرقت اتومبیلی از همان نوع و مدل و رنگ کرده و در مرحله اول با تغییر علائم ظاهری و در مرحله بعد با انهدام یا دستکاری شماره موتور و شاسی، مشخصات و سند و پلاک اتومبیل تصادفی را به اتومبیل مسروقه منتقل می‌کنند و، چون به اصل خرید اتومبیل تصادفی و مالکیت آن و یا اصل خزید اتومبیل مزایده‌ای، تا این مرحله خدشه‌ای وارد نبوده، در نتیجه سارق با اتومبیل مسروقه‌ای که اکنون تمامی علائم و مشخصات اتومبیل تصادفی و مزایده‌ای را داراست، به سهولت و بدون ترس و واهمه از کشف و دستگیری، در خیابان‌های شهر و جاده‌ها و تمام نقاط کشور تردد می‌کند یا آن را با قیمت مطلوب به فروش می‌رساند.۹۰ درصد خودرو‌های مسروقه در ۲۰ سال اخیر که کشف نشده اند، با استفاده از اسناد و پلاک خودرو‌های تصادفی سند نمره شده اند.

در این نوع سرقت، یک فرد یا گروه سارق، تمامی مهارت ها، تجربیات، تدابیر و ورزیدگی‌های نیرو‌های شجاع و فداکار انتظامی را تحت الشعاع اقدامات تبهکارانه خود قرار می‌دهد. از آنجا که تعدادی از سارقان مدت هاست این شگرد را در سرقت‌های خود به کار برده اند، طبق خبر اعلام شده در رسانه ها، از اواسط سال ۸۵ موضوع مورد توجه پلیس آگاهی قرار گرفت و معاونت وقت مبارزه با سرقت در اوایل سال ۸۶ اعلام داشت با توجه به افزایش این نوع سرقت، به دستور فرمانده نیروی انتظامی مقرر گردید از این پس خودرو‌های تصادفی که بیش از ۶۰ درصد به آن‌ها خسارت وارد شده باشد، در اختیار افسر کارشناس قرار گیرد و مدارک مربوط ضمیمه پرونده شود تا در حقیقت خودرو تصادفی غیرقابل استفاده، از چرخه وسایل نقلیه دایر خارج شود و مورد سوءاستفاده مجرمان قرار نگیرد. موضوعی که ما تا حال حاضر، عملکرد چندانی از اجرای ان نمی‌بینیم!

بنظر می‌رسد که برای حصول نتایج موثرتر که متمرکز بر مسدود ساختن همه مجاری ممکن جهت جلوگیری از امکان سند نمره کردن خودرو‌های مسروقه باشد، می‌بایست توجه خاصی به پیشنهادات زیر داشت:

● اقدامات الزامی مربوط به آینده

الف) اجرای دقیق و همه جانبه دستور صادره مبنی بر ممنوع المعامله بودن خودرو‌های تصادفی بیش از ۶۰ درصد آسیب دیده که فقط باید با مجوز نیروی انتظامی به اوراقچیان با اثبات طی روند اوراق، فروخته شود (کد دار کردن قطعات یدکی از موضوعاتی است که ضمن ممانعت از ورود کالای قاچاق و کم کیفیت به کشورف در اینجا کاملا به درد خواهد خورد) ..

ب) در مورد خودرو‌های تصادفی که مشمول بند الف این پیشنهاد نیست، گزارش معامله و اسامی و نشانی متعاملین (خریدار و فروشنده) باید از طریق دفاتر اسناد رسمی و بنگاه‌های معاملات اتومبیل به اطلاع پلیس آگاهی برسد تا از هر طریق امکان از بین بردن و حذف خودروی تصادفی از چرخه اتومبیل‌های دایر به صفر برسد و در نتیجه از عمل «دو تا یکی کردن» که کار سارقان حرفه‌ای است، به طور کامل و قابل اطمینان جلوگیری شود.
ج) برخورد قاطع و جدی با رانندگان خودرو‌های دارای پلاک مخدوش و دستکاری شده از نظر بررسی احتمال مسروقه بودن خودرو‌های مذکور.

د) اگر تاکنون خودروی مسروقه‌ای پس از مدت نسبتا طولانی با همان پلاک اصلی کشف شده باشد، این فرض را هم باید مورد توجه جدی قرار داد که ممکن است سارقی از اتومبیل مسروقه بدون تغییر در پلاک و مشخصات در اوقاتی از شبانه روز خصوصا نیمه شب‌ها تا سپیده دم در مسیری معین یا نامشخص کار و تردد نماید.

● اقدامات الزامی مربوط به زمان‌های گذشته

از آنجا که نیروی انتظامی تنها مرجعی است که با استفاده از اختیار قانونی خود می‌تواند از مجاری مختلف، سابقه معامله خودرو‌های تصادفی را در زمان‌های گذشته به دست آورد و هم به لحاظ این که به احتمال قریب به یقین راز عدم کشف هر اتومبیل مسروقه (اگر اوراق یا به خارج از کشور منتقل نشده باشد) در یک خودروی تصادفی که اکنون از چرخه استفاده خارج شده نهفته است، باید با توجه به امکان دسترسی به سوابق و پرونده‌های وقوع تصادفات شدید از طرق زیر اطلاعات مورد نیاز را به دست آورد.

۱) گزارش کلانتری‌ها و پاسگاه‌های پلیس راه هنگام وقوع تصادفات شدید.

۲) شرکت‌های بیمه که پس از پرداخت خسارت سابقه را نگهداری می‌کنند.

۳) دفاتر اسناد رسمی هنگام تنظیم سند قطعی معامله.

۴) بنگاه‌های معاملات اتومبیل هنگام تنظیم قولنامه.

۵) فراخوان عمومی از طریق رسانه‌ها تا هرکس اطلاعاتی خصوصا از طرف فروشنده در مورد خرید و فروش خودرو‌های تصادفی دارد، مراتب را از طرق مقتضی به اطلاع اداره آگاهی محل برساند.

پایگاه تحلیلی خبری شعار سال با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از، گروه وکلای پاسا. کد متن ۱۹۴، تاریخ انتشار فروردین ۱۳۹۱. uninlaw.ir / سایر منابع.