شعارسال: اکنون‌که به فضل خداوند متعال، مدیریت اجرایی کشور برای یک دوره چهارساله، به آقای دکتر پزشکیان فرزند انقلابی امام و یار توانمند رهبر فرزانه انقلاب اسلامی، سپرده شده است، فرصت بی‌نظیر تاریخی برای عبور از وضعیت موجود و توسعه ملی فراهم آمده و کشور ما دوره جدیدی از پیشرفت توسعه، عدالت و رفاه و امنیت را تجربه خواهد کرد.

• مدیریت مبتنی بر تخصص و تکیه‌بر بنیاد‌های معنوی و اسلامی، احترام به حقوق و آزادی‌های مشروع، عدالت، رفاه و امنیت مردم و ایرانی آباد و مستقل از مهم‌ترین کار- ویژه‌های حاکمیت جمهوری اسلامی ایران است و اکنون نیز جناب آقای دکتر پزشکیان ریاست محترم جمهوری اسلامی، با پشتوانه آرای ملت و همکاری سایر ارکان حاکمیت و با کوشش‌های وافر و کاربست هم‌زمان تعهد و تخصص و تلاش و مشی عدالت‌خواهانه و ضد فساد، برنامه‌های پیشرانه‌ای را برای کشور در دست اجرا دارد و انتظار می‌رود با به بار نشستن این برنامه‌ها، ملت ما از برکات آن بهره‌مند شوند.

• اکنون کشور آماده شتاب توسعه و برداشتن گام‌های بلندتر برای رشد و توسعه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و بهبود سیاست خارجی مقتدرانه و باعزت است و در این مسیر، باید به حکمرانی محلی و مدیریت‌های منطقه‌ای و بومی کارآمد توجه عمیق تری صورت گیرد. هنگامی که سخن از ادارة کشور و کارآمدی نظام اجرایی به میان می‌آید، اکثرا به نقد سیاست‌ها و عملکرد دولت مرکزی تمایل پیدا می‌کنند و کمتر دیده شده است که به طور مستقل به دنبال تقویت نظام کشورداری در سطح محلی و استانی باشند. تقریباً هیچ موسسه علمی و راهبردی در سطح ملی، دستورکاری برای تقویت و توانمندسازی کشورداری و سیاست گذاران محلی و استانی ندارد این درحالی است که کشورداری کارآمد که منظور از آن تحقق همزمان اهداف و کارویژه‌های مورد انتظار از دولت در دو ساحت پیشرفت و امنیت است، مستلزم کارآمدی و بخردانه بودن سیاست ها، تصمیم ها، رویه‌های اجرایی و کارگزاران در هر دو سطح ملی و محلی (استانی) است؛ به گونه‌ای که اگر تمام سیاست‌ها و تصمیمات دولت مرکزی نیز صحیح باشند، اما کارگزاران محلی، توانمندی ذهنی و عینی پیاده سازی سیاست‌های ملی در بستر محلی را نداشته باشند، کارآمدی نظام اجرایی محقق نخواهد شد و چه بسا هر دو مقولۀ پیشرفت و امنیت نه تنها در سطح استانی بلکه در سطح ملی دچار خدشه شود.

• باید بپذیریم بخشی از ناکارآمدی نظام اجرایی ریشه در عدم تناسب حکمرانی استانی با نیاز‌ها و مسائل محلی دارد. بسیاری از استان‌ها به رغم برخورداری از موقعیت ژئوپلتیکی و قابلیت‌ها و توانمندی‌های توسعۀ همه جانبه در زیربخش‌های اقتصادی و تجاری، متأسفانه در بخش‌های مختلف دارای مسائل، مشکلات و چالش‌هایی هستند که حرکت توسعه را در آن استان‌ها کند کرده است. ارزیابی‌ها نشان می‌دهد ادارة کشور در سطوح محلی چندان کارآمد نبوده و با اهداف ملی و شرایط و اقتضائات محلی هم خوانی ندارد. این موضوع از آنجا نشأت می‌گیرد که اغلب مدیران محلی شناخت کافی از وظایف ملی و مسائل اصلی استان خود را ندارند، از پیوند توان‌های ملی و ظرفیت‌های محلی عاجزند ظرفیت‌های بالقوة مناسب در استان‌ها نه تنها کنش مؤثری در زمینۀ رفع چالش‌های محلی ندارند بلکه زمینه را برای بروز مسائل جدیدی نیز فراهم می‌کنند.

• آن چه که می‌دانیم در تمام کشور‌های توسعه نیافته و الگو‌های موفق توسعه تجربه شده و در حال اجرا، چند مسیر به صورت مشترک در همه این‌ها دیده شده است. گرچه هیچ روش توسعه یکسان و کامل برای همه وجود ندارد، اما ان چه مشترک است ارتقای توسعه انسانی و آموزش، انباشت و تقویت بنیه فکری دستگاه‌های اجرایی، استفاده از توانمندی‌های فکری، اجرایی و عملیاتی افراد و سازمان‌های غیر دولتی، توان جذب منابع خارج از استان و تجهیز منابع داخلی ویژگی تمام کشور‌های توسعه یافته است که این موضوع باید در استان بررسی شود. البته باید مراقب بود که در دام اندیشه‌ها و روش‌های توسعه‌ای مدشونده و امواجی هم گرفتار نشویم و …

• همواره از پتانسیل‌های گیلان گفته می‌شود و نسبت به منابع طبیعی، سرمایه‌های انسانی، فیزیک و مادی گیلان به دیده حسرت نگریسته می‌شود. واقعیت این است که این نگاه از بیرون به گیلان نسبت به سایر استان‌ها به گونه‌ای نمود دارد که گویی با وجود موهبت‌های بزرگ خدادادی در گیلان همه چیز در بهترین حالت خود قرار دارد، اما وقتی وارد استان می‌شویم، با مشکلات ریز و درشت و دریایی از مشکلات و کار‌های ناشده و آرزو‌های محقق نشده و بر زمین مانده، روبرو می‌شویم، اما همواره این پرسش وجود دارد که چرا از این ظرفیت بی نظیر برای مردم گیلان بدرستی استفاده و مدیریت نمی‌شود؟ گیلان به مطالعات و اندیشه‌های توسعه‌ای جامع نیاز دارد و برای این کار هم باید از توان فکری اندیشمندان استان که دلسوزانه به موضوع نگاه می‌کنند و هم اندیشمندان ملی و کشوری که نگاه کمال گرایانه دارند، استفاده شود.

• مقایسه مطالعات راهبردی در خصوص رتبه بندی استان‌ها از منظر شاخص‌های مختلف از جمله شاخص توسعه یافتگی، انسانی، صنعتی و شاخص‌های رفاه در مقابسه با دیگر استان‌ها، استان گیلان موقعیت مناسبی ندارد. به خصوص این رتبه نامناسب وقتی با شاخص‌هایی که متوجه بخش منابع طبیعی و سرمایه انسانی است و با آن‌ها مقایسه می‌شود شکاف غیرقابل قبولی مشاهده می‌شود یعنی گیلان در شاخص منابع طبیعی و سرمایه انسانی رتبه خوبی دارد، اما در شاخص‌های توسعه یافتگی رتبه مناسبی ندارد. بررسی این تمایز می‌تواند مبنایی باشد تا نشان دهد که سرمایه انسانی در مسیر درستی از بهره برداری‌های توسعه‌ای قرار نگرفته است.

• اینک فرصتی به وجود آمده که دولت وفاق ملی در آغاز فعالیت خود قرار دارد و طبیعی است که تغییراتی به تبعیت از تغییرات کشوری در استان انجام شود، از این رو، این نیاز وجود دارد که عقلا و دلسوزان استان، این امکان تغییرات را به امکان توسعه استان پیوند بزنند و با انتخاب استانداری با انگیزه و مجرب و با دانش، به توسعه و کسب جایگاه مناسب برای گیلان، کمک نمایند.

• قبل از این که بگوییم استان گیلان به چه استانداری و با چه ویژگی‌هایی نیازمند است باید بگوییم که گیلان دقیقا به چه چیز‌هایی نیاز دارد و حلقه‌های مفقوده توسعه استان کدامند؟! آیا مشکل گیلان منابع مالی، سرمایه گذاری فیزیکی، انسانی و یا مدیریتی است؟ درواقع، این نیاز وجود دارد که اولویت‌ها و پتانسیل‌های استان همزمان شناسایی شوند. یک رشد خالص در متغیرات داخلی استان یعنی افزایش واحد‌های صنعتی یا اشتغال نمی‌تواند رتبه استان را بهبود بخشد مگر این که نرخ این رشد از سایر استان‌ها بیشتر باشد.

• واقعیت این است که استان گیلان از منظر توسعه‌ای، در جایگاه مناسبی قرار ندارد و ظرفیت‌های بلا استفاده و کار‌های ناشده و پتانسیل‌های فراوانی برای کار وجود دارد؛ بنابراین، مشکلات ویژه خود و راهکار‌های مختص به خود را دارد. درست است که مشکلات در داخل استان است، اما راهکار‌ها و راه حل ها، الزاما در استان نیستند و توقع از استاندار آتی گیلان این است که نه تنها سازمان استانداری را مدیریت کند بلکه باید بتواند اولویت‌ها، پتانسیل‌ها و ظرفیت‌های گیلان را شناسایی و به برنامه اجرایی برای کاهش شکاف فاصله موجود و مطلوب تبدیل کند. بنیه فکری و علمی و برنامه ریزی و اجرایی کلیه نهاد‌های دولتی و غیر دولتی استان را ارتقا بدهد. امکان توسعه و تجهیز منابع داخلی استانی، ملی و بین المللی را فراهم کند. حلقه‌های مفقوده توسعه نیافتگی استان را شناسایی و برطرف کند. سرمایه اجتماعی و انسانی استان را برای توسعه گیلان بکار گیرد. امکان و ظرفیت اجماع سازی فکری، علمی، اجرایی را در خصوص اهداف توسعه‌ای استان فراهم کند. اقدامات فعالانه برای جلب امکانات ملی و وزارتخانه‌ها، دوایر دولتی غیر استانی را انجام دهد. بین اندیشمندان و دلسوزان و نهاد‌های معنوی و مدنی در خصوص اهداف توسعه‌ای استان، اعتماد ایجاد نماید و در نهایت تفکر توسعه و رفع مشکلات در جلب همکاری عمومی را به مساله اول فضای اجتماعی استان تبدیل کند.

شعارسال با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از توسکانیوز، تاریخ انتشار: 26شهریور1403، کدخبر:45987، https://tooskanews.ir