شعار سال: موزه‌ی صنعتی کرمان در اساس، محصول همت و طبع بلند و بی‌نظیر دو بزرگ‌مرد تاریخ معاصر کرمان است. یکی حاج‌علی‌اکبر صنعتی‌زاده، بازرگان خوش‌نام و خیّر کرمانی که این بنا را به‌عنوان پرورشگاه ایتام بنا کرد و دیگری، سیدعلی‌اکبر صنعتی، مجسمه‌ساز و نقاش چیره‌دست معاصر که خود از کودکان بی‌سرپرست پرورشگاه بود، ولی تحت حمایت حاج‌علی‌اکبر صنعتی و در محضر استادانی چون ابوالحسن‌خان صدیقی و... شاه‌کارهایی خلق کرد که هرگز برایشان نظیری نمی‌توان یافت.
داشته‌های موزه‌ی صنعتی کرمان، یکی و دوتا نیست. اگرچه بنا و گنجینه‌ی آن کم‌نظیر است ولی آن‌چه که موز‌ه‌ی صنعتی را بی‌نظیر می‌سازد روایت شکل‌گیری آن است. اصلاً موزه‌ی صنعتی تنها موزه‌‌ای است که بیش از چیزهای گران‌بهایی که برای دیدن دارد، روایت برای شنیدن دارد؛ روایت پرورشگاهی که آن‌قدر با اخلاص و اندیشه‌ی پاک بنا شده که کودکان بی‌سرپرست خود را دوباره متولد می‌کند و از آن کودکان غمگین و تنها، «استاد صنعتی»‌ها می‌سازد. پرورشگاهی که ایتام آن از بانی پرورشگاه نه‌فقط یکی‌دو وعده غذای گرم و جای خواب، بلکه همه‌چیز می‌گیرند؛ حتی فامیلِ «صنعتی» را نیز به عاریت می‌گیرند، عشق می‌آموزند، مهربانی می‌آموزند و قلب‌هایشان آن‌قدر بزرگ می‌شود که هنرمند می‌شوند. موزه‌ی صنعتی سرشاز از داشته‌های پیدا و پنهان است، موزه‌ی صنعتی تنها موزه‌ای است که علاوه بر گنجینه‌ی ظاهری، یک گنجینه‌ی معنوی دارد. اصلاً گنجینه‌ی واقعی موزه‌ی صنعتی، سرگذشت آن است. وجب‌به‌وجب این مجموعه‌ی ارزشمند، سرشار از خاطره و احساس است، از اندوه یتیمی و تنهایی کودکان بی‌سرپرست گرفته تا نور امیدی که حاج‌علی‌اکبر صنعتی بر دل صنعتی‌های جوان تابانده است. موزه‌ی صنعتی، بخشی زنده است از تاریخ معاصر کرمان. روایتی شاعرانه است از مهربانی مردم این دیار که در وجود حاج‌علی‌اکبر صنعتی‌زاده متبلور شده است. روایت موزه‌ی صنعتی را می‌شود سرود، بس‌که این روایت مملو است از عشق، از عشق حاج‌علی‌اکبر صنعتی‌زاده به مردم، به کودکان و مخصوصاً کودکان یتیم. موزه‌ی صنعتی درحقیقت نمایشگاهی است دائمی و دیدنی از زیبایی اندیشه‌ی حاج‌اکبر صنعتی، استاد علی‌اکبر صنعتی و هم‌چنین همایون صنعتی و شهین‌دخت سرلتی و... و تکرار این عشق در قلب همه‌ی بچه‌یتیم‌هایی که در پرورشگاه صنعتی رشد کرده‌اند، مخصوصاً در قلب سیدعلی‌اکبر صنعتی که امروز از او به‌عنوان «استاد صنعتی» یاد می‌کنیم. از او یاد می‌کنیم و افتخار می‌کنیم که او تنها کرمانی است که عضو جاوید فرهنگستان هنر ایران است.
به بهانه‌ی برگزاری نمایشگاه «به تماشای بهار» و هم‌چنین یازدهمین سال درگذشت استاد سیدعلی‌اکبر صنعتی (سیزدهم فروردین‌ماه هشتادوپنج) با «میثم ثمررخی» مدیر موزه‌ی هنرهای معاصر صنعتی کرمان به گفت‌وگو نشستیم.

• جناب ثمررخی! موزه‌ی هنرهای معاصر صنعتی کرمان در بین موزه‌های کشور از چه جایگاهی برخوردار است؟
موزه‌ی هنرهای معاصر به لحاظ کمیت و کیفیت آثار گنجینه‌ی خود، یکی از مهم‌ترین موزه‌های کشور است. این موزه با در اختیار داشتن 2500 اثر منحصربه‌فرد در اشکالِ مجسمه، نقاشی، خوش‌نویسی، عکس، طرح فرش و پته از هنرمندان نام‌آور ایرانی و هم‌چنین از هنرمندان بزرگ اروپایی، یکی از غنی‌ترین و دیدنی‌ترین موزه‌های ایران است.
در بخش آثار هنرمندان ایرانی، آثاری از کمال‌الملک، سهراب سپهری، پرویز تناولی، ایران درودی، بهمن محصص، علی‌اکبر یاسمی، رسام ارژنگی، هوشنگ سیحون، علی‌محمد حیدریان، محمد احصایی، نصرالله افجه‌ای، منیر فرمان‌فرماییان، منصوره حسینی، بهجت صدر، فرامرز پیلارام، پرویز کلانتری، غلامحسین نامی، محسن بصیری و... نگه‌داری می‌شود. در میان آثار هنرمندان معاصر ایرانی، دو مجموعه از آثار سهراب سپهری و آثار استاد علی‌اکبر صنعتی به لحاظ تنوع و کیفیت آثار در کشور بی‌نظیر است.
موزه‌ی صنعتی آثاری بسیار ارزشمندی هم، از هنرمندان معروف تجسمی جهان نظیر آگوست رودن (فرانسه)، هنری مور (انگلیس)، بوتانی (ایتالیا)، کارل اشلامینگر (آلمان)، وازارلی (فرانسه)، کاندینسکی (روسیه)، امیا نولده (آلمان) و نیکلسن (انگلیس) را نیز در دل خود جای داده است.
نکتۀ دوم، ساختمان بسیار زیبا و تاریخی موزه‌ی هنرهای معاصر صنعتی کرمان است که این موزه را از موزه‌‌های دیگر کشور متمایز می‌کند. عرصه‌ی موزه قریب به ده‌هزار مترمربع است و در این فضای یک‌هکتاری، شانزده گالری متفاوت برای نمایش آثار گنجینه‌ی موزه و هم‌چنین نمایش آثار نمایشگاهی دوره‌ای طراحی شده است.
باید بگویم نوع نگه‌داری آثار در گنجینه‌ی موزه‌ی هنرهای معاصر صنعتی کرمان هم در سال‌های گذشته تغییر کرده و به‌روز شده و هم‌اکنون آثار ارزشمند موزه، چه به لحاظ موضوعات امنیتی و چه به لحاظ استانداردهای نگه‌داری آثار هنری، در وضعیت مناسبی نگه‌داری می‌شوند.

• جناب ثمررخی! موزه‌ی هنرهای معاصر صنعتی کرمان علاوه بر ابعاد ارزشمند ظاهری، واجد ارزش معنوی فوق‌العاده‌ای است. این‌که این بنا در ابتدای امر به‌عنوان پرورشگاه ایتام ساخته می‌شود و بعدها از میان بچه‌ها، هنرمندانی چون استاد صنعتی پرورش پیدا می‌کنند؛ نوع مدیریت حاج‌علی‌اکبر صنعتی... و نوع خریداری آثار هنرمندان غیرکرمانی نظیر سهراب سپهری، همه و همه جزو ارزشمندی‌های معنوی این موزه هستند. برای آشنایی بیشتر مخاطبان، درباره‌ی شکل‌گیری موزه‌ی صنعتی بگویید.
در مورد پیشینه‌ی تاریخی موزه باید بگویم حاج‌اکبر صنعتی‌زاده، بانی ساختمان موزه در جریان یک سفر زیارتی با سیدجمال‌الدین اسدآبادی آشنا می‌شوند. سیدجمال‌الدین اسدآبادی ایشان را به احداث پرورشگاهی برای ایتام در کرمان ترغیب می‌کنند. پس از بازگشت حاج‌ اکبر صنعتی‌زاده، ایشان با کمک سایر خیّران، در مکان فعلی و در سال 1318 ساختمانی را به منظور نگه‌داری کودکان بی‌سرپرست احداث می‌کنند. این پرورشگاه با مدیریت حاج‌اکبر صنعتی‌زاده، به یکی از پرورشگاه‌های بسیار سازنده و خوب آن‌زمان تبدیل می‌شود؛ به‌نحوی که علاوه بر کودکان بی‌سرپرستی نظیر استاد علی‌اکبر صنعتی که در این پرورشگاه زندگی می‌کردند، نام‌آورانی چون هوشنگ مرادی کرمانی یا استاد قهاری که از هنرمندان برجسته‌ی مجسمه‌ساز هستند هم در این پرورشگاه آموزش می‌دیده‌اند.
در سال 1356 کودکان ساکن پرورشگاه به ساختمان جدید منتقل شده و ساختمان به موزه‌ی هنرهای معاصر تغییر کاربری یافته و آثار استاد سیدعلی‌اکبر صنعتی که خود از پرورش‌یافتگان پرورشگاه صنعتی بوده و در آن‌سال به شهرت ملی دست یافته بودند، در موزه به نمایش درمی‌آید. علاوه بر آثار استاد علی‌اکبر صنعتی با همت مرحوم همایون صنعتی‌زاده (نوه‌ی مرحوم حاج‌اکبر صنعتی‌زاده) و همسرشان خانوم شهین‌دخت سرلتی، آثار گران‌بهایی از هنرمندان داخل و خارج از کشور خریداری و موزه راه‌اندازی می‌شود.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی، موزه به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی واگذار شد و هم‌اکنون نیز توسط اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان کرمان مدیریت می‌شود.
در کل کشور، سه موزه‌ی هنرهای معاصر داریم که توسط دولت (وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی) مدیریت می‌شوند و گنجینه‌هایی غنی از آثار ارزشمند هنری دارند که بزرگ‌ترین آن‌ها در تهران، موزه‌ی هنرهای معاصر تهران است و دومین موزه به لحاظ ارزشمندی آثار و فضای نمایشگاهی، موزه‌ی هنرهای معاصر صنعتی کرمان است. سومین موزه هم در شهر اهواز قرار دارد.

• در سال‌های پس از انقلاب چه اقداماتی در موزه‌ی صنعتی صورت گرفته است؟
در سال‌های پس از انقلاب، کارهای بزرگی در موزه‌ی صنعتی انجام شده است. در سال 84 بخش اصلی موزه مرمت شده و در سال 92 فاز دوم موزه که شامل گالری‌های ویژه‌ی نمایش دوره‌ای آثار است، به موزه اضافه شده است. در ضمن، گنجینه‌ی موزه که محل نگه‌داری آثار ارزشمند موزه است، مناسب‌سازی شده و برای این موضوع اعتبارات مناسبی تخصیص پیدا کرده؛ هم در بحث حفاظت فیزیکی و امنیتی آثار و هم در بحث حفاظت حرفه‌ای و هنری آثار، و همان‌طور که عرض کردم آثار در وضعیت مناسبی نگه‌داری می‌شوند و در این زمینه، همه‌ی استانداردهای ملی نگه‌داری آثار رعایت شده است.
هم‌چنین در سال‌های پس از انقلاب، کارهای ارزشمندی برای گنجینه‌ی موزه‌ی هنرهای معاصر کرمان خریداری شده؛ مثلاً با برنامه‌ریزی‌های صورت‌گرفته در سال 84 گنجینه‌ی شخصی سهراب سپهری خریداری و به موزه‌ی صنعتی منتقل شد. در اکسپوهای مختلف هم، آثار مختلفی خریداری شده است. آثار ارزشمندی هم به موزه اهدا شده؛ استانداران وقت و مدیران کل ارشاد اسلامی در مقاطع مختلف، آثاری را به موزه اهدا کردند.
در دو سال گذشته هم، با همت مدیرکل محترم ارشاد استان و با اعتبار تخصیص‌یافته از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، بخش عمده‌ی محوطه‌ی موزه به‌سازی شده است.
من معتقدم نقش وزارت ارشاد در دوره‌های مختلف پس از انقلاب قابل تقدیر است. البته باید بگویم که با توجه به این‌که خود بنای موزه به‌عنوان یک بنای تاریخی به ثبت رسیده، اداره‌کل میراث فرهنگی هم در مرمت و نگه‌داری بنا نقش داشته و لازم است از حمایت‌های اداره‌کل میراث فرهنگی هم قدردانی شود.

• و کلام آخر؟
در پایان نکته‌ای که لازم می‌دانم ذکر کنم این است که اگر بخواهیم موزه‌ی صنعتی را درخور نام بزرگش اداره کنیم، باید نگاهی فرادستگاهی به آن داشته باشیم. به‌هرحال، موزه‌ی صنعتی یکی از ارزشمندترین جاذبه‌های شهر کرمان است و شایسته است که همه‌ی دستگاه‌های دولتی و هم‌چنین نهادهای غیردولتی و خیّران، به حفظ و اداره‌ی بهتر این موزه کمک کنند.