شعارسال: یک عکاس آلمانی سفر خود به افغانستان را این گونه توصیف می‌کند: تابستان سال گذشته من برای ماجرا جویی به کوه‌های افغانستان سفر کرده بودم. زمانی که شما درباره افغانستان به تفکر مشغول هستید چیزهای مانند تروریسم، جنگ و شاید اسامه بن لادن به ذهن شما خطور می‌کند.

به گزارش اکسپرت‌کو‌باند وی می‌نویسد: این موضوع درست است که اکثر نقاط افغانستان هنوز خطرناک است. اما مکان‌های بسیار زیبا در این کشور وجود دارد که تاکنون گزارش نشده است، من این فرصت را داشتم که از نزدیک جنبه مثبت افغانستان را تجربه کنم و این سفر تبدیل به سفری پرخاطره برای من شد.

گذرگاه واخان

واخان یک منطقه صعب العبور و با طبیعت وحشی در بدخشان در شمال افغانستان است. این منطقه کم وسعت به طول 400 کیلومتر است که در محاصره سه کشور تاجیکستان،‌چین و پاکستان قرار گرفته است.

این منطقه با دو رشته کوه پامیر در شمال و هندوکش در جنوب به محاصره در آمده است. گذرگاه واخان توسط سیاستمداران در سال 18 هزار در طول بازی بزرگ برای ایجاد منطقه حائل بین دو ابر قدرت امپراطوری روسیه و انگلستان ایجاد شده بود.

من برای مسافرت در این مسیر از گاوهای تنومند این منطقه استفاده کردم. در سفر به این منطقه به گروه هایی از مردان که گاوهای خود برای چرا به کوهستان آورده بودند، رسیدم. آنها اجازه دادند که ما سوار گاوها بشویم و به روستای دور افتاده در این منطقه وارد شدیم.

این گاوها قادر هستند که در کوهستان ناهموار و در یخ و رودخانه حرکت کنند. در مناطقی که این روستاییان زندگی می‌کردند درختی وجود ندارد و آنها برای جمع آوری چوب مجبورند با این حیوانات به مکان‌های پایین‌تر رفت و آمد کنند.

جاده ابریشم

زمانی واخان بخشی از جاده ابریشم باستانی بود که در کنار ابریشم،‌اسب و سایر کالاها به کشورهای اروپایی صادر می‌شد. مارکو پلو نیز در قرن 133 هجری از این جاده عبور کرده و به این بخش از دنیا سفر کرده است.

با عبور از این جاده در کنار کاروانی از گاوها و الاغها که کالاها را حمل می‌کردند و با گذراندن یک شب در میان پناهگاهی که از سنگ ساخته شده بود من احساس کردم که در جاده ابریشم قدیم در حال راه رفتن است.

رودخانه‌های بکر

رود واخان که در سرتاسر گذرگاه واخان جاری است از سرچشمه‌های کوه هندوکش در امتداد مرز پاکستان تغذیه می‌شود. این رود که برای مردمان این ناحیه حکم آب حیات را دارد؛ در مسیر خود صحنه های زیبا را خلق کرده است.

آب این رودخانه به دلیل نوع سنگهای کف آن و همچنین شفافیت بیش از حد آن آبی است.

مناظر کوهستانی باشکوه

زمانی که هوا صاف است می‌توان مناظر کوهستانی بسیار زیبا را شاهد بود که افراد محلی در دامنه آن با کاروانی از گاوها و الاغ ها از یک مکان به مکان دیگر در حال تردد هستند.

خانه‌های سیار

مردم قرقیز در افغانستان کوچ نشین هستند و از یک روستا به روستای دیگر احشام خود را بنا به فصل مختلف به چراگاههای گوناگون منتقل می‌کنند. این مردمان در چادرهای که از پشم گوسفندان ساخته شده، زندگی می‌کنند.

این افراد در گروه‌های که از خانواده های 2 یا 3 تشکیل شده زندگی می کنند. نیاکان این افراد بعد از حمله شوروی به این منطقه آمدند و بطور اجباری زندگی کوچ نشینی را انتخاب کردند.

شیرچای

تقریبا تماکی مردمانی که در واخان زندگی می‌کنند مقدار زیادی از شیر چای را روزانه مصرف می‌کنند. که هم برای صبحانه، نهار و شام سرو می شود. این نوشیدنی از شیر بز یا گاو تهیه شده و بعد از جوش آمدن مدتی برای سرد شدن کنار گذاشته می شود. و با اضافه کردن آب داغ و چای و کمی نمک ساخته می‌شود.

نمک برای جبران کم آبی بدن بسیار مناسب است. مدتی طول کشید که بدن من به شیرچای عادت کرد اما در پایان سفر من بطور مرتب شیر چای می خوردم. البته می توان کمی کره در صبح برای گالری بیشتر به آن اضافه کرد.

سنگ نوشته‌های افغانستان

در دومین روز سفر ما با سنگ نوشته‌های باستانی در سرتاسر روستا که با رنگهای سیاه ترسیم شده بودند برخورد کردیم. راهنمای من نتوانست چیز در این مورد به من بگوید و تنها گفت که این سنگها به هزاران سال گذشته تعلق دارد.

این سنگ نوشته‌ها صحنه‌های شکار را که در آن مردها مسلح و کمان بدست و همچنین بز وحشی را ترسیم کرده است. این تنها بخشی از سنگ نوشته های بود که در این منطقه کوهستانی وجود دارد.

مدارس

مدارس 3 کلاسه در این منطقه دور افتاده توسط موسسه آسیای مرکزی «جرج مورنسن» ساخته شده است. مورنسن همان کسی است که رمان پرفروش «سه لیوان چای» که در مورد ساخت مدارس دخترانه در پاکستان را نوشته است.

من شب را در این مدرسه گذراندم و فردا صبح با صدای کودکان که برای کلاس آمده بودند بیدار شدم. در سرتاسر جاده این مدارس را مشاهده کردم.

سلام علیکم

من بارها با واژه سلام علیکم روبرو شدم که برای احوالپرسی استفاده می شود. همچنین دست دادن در افغانستان در همه جا استفاده می شود. کلمه دیگری که در طول سفر افغان‌های بسیاری از آن استفاده می‌کردند، واژه تشکر بود. بسیاری از مردم در وخان به زبان فارسی دری صحبت می کنند.

زیارتگاه

من در طول سفرم با چندین مقبره باستانی مواجه شدم. در طول پست مرزی «بوزی کمپز» بسیاری از این مقبره‌ها به همراه آثار باقی مانده از بمب‌های شوروی که از زمان حمله این کشور باقی مانده، مشاهده می‌شود.

در نزدیکی لنگر(Langar) تعدادی شاخ بز که نشانه قبر یک بزرگ قومی بود را مشاهده کردم. در افغانستان افراد ثروتمند و قدرتمند بزرگ قومی نامیده می‌شوند که چیز شبیه به رئیس گفتن ما در انگلیسی است.

سکونتگاه‌های واخان

خانه‌های وخان از سنگ و با کفی پوشیده از گل ساخته شدند. سقف این خانه ها نیز از پشم،‌هیزم و مقداری کود برای عایق بندی درست می‌شود. در بعضی از این خانه های اجاق در داخل قرار دارد. در هر صورت این خانه ها بسیار جذاب است.

کودکان واخانی

زندگی در واخان بخصوص برای کودکان بسیار دشوار است. 60 درصد کودکان قبل از سن 5 سالگی می‌میرند. اگر هم زنده بمانند باید به خانواده خود و نگهداری از حیوانات کمک کنند.

مدارس چندی به کمک موسسه آسیا تهیه شده،‌ اما درس خواندن کودکان به تصمیم والدین بستگی دارد. در برخی از مناطق واخان تنها پسرها حق رفتن به مدرسه را دارند.

حیات وحش در افغانستان

من امیدوار بودم زمانی که در گذرگاه واخان در حال مسافرت هستم ببر برفی یا گوسفند «مارکو پولو» را در افغانستان مشاهده کنم. اما این 2 حیوان به ندرت در افغانستان قابل مشاهده بوده و در خطر انقراض قرار دارند. اما در عوض من در افغانستان شتر دیدم.

خوشبختانه در این منطقه کارمندان حفاظت از محیط زیست در این منطقه حضور داشته و هفته‌ها را برای جمع‌آوری داده از حیات وحش افغانستان سپری می‌کنند. آنها تخمین زده می‌شود که در حدود 100 تا 200 پلنگ برفی در این کوهستان وجود داشته باشد.

روی دیگر افغانستان

من سعی کردم که روی دیگر افغانستان را از لابه لای این تصاویر به شما نشان دهم. اجازه ندهید که رسانه‌ها تبدیل به تنها منبع خبری شما شوند.

نمی‌خوام به شما بگویم که افغانستان کشور امنی است. خود افغانها هم از خطری که با آن مواجه هستند را می‌دانند، اما من اعتقاد دارم که آن روی سکه افغانستان نیز شایسته توجه است. صحنه‌های شگفت انگیر و مردمان مهمان‌پذیر این دیار ارزش توجه را دارند.

با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از خبرگزاری فارس، تاریخ انتشار: 30اردیبهشت1396، کدخبر: 13960230000522: www.farsnews.com